Μετάβαση στο περιεχόμενο

Μπομπ Ντίλαν

Επεξεργασία συνδέσμων
Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
 Το λήμμα παραθέτει τις πηγές του αόριστα, χωρίς παραπομπές. Βοηθήστε συνδέοντας το κείμενο με τις πηγές χρησιμοποιώντας παραπομπές, ώστε να είναι επαληθεύσιμο.
Το πρότυπο τοποθετήθηκε χωρίς ημερομηνία. Για τη σημερινή ημερομηνία χρησιμοποιήστε: {{χωρίς παραπομπές|28|11|2024}}
Μπομπ Ντίλαν
Όνομα στη
μητρική γλώσσα		Bob Dylan (Αγγλικά)[1]
ΨευδώνυμοBob Dylan[1]
Γέννηση24  Μαΐου 1941[2][3][4]
Ντουλούθ[5][6][1]
ΚατοικίαΜαλιμπού
Χώρα πολιτογράφησηςΗνωμένες Πολιτείες Αμερικής[7][1][8]
ΣπουδέςUniversity of Minnesota system, Hibbing High School[9] και Sidwell Friends School
Ιδιότητατραγουδοποιός[1], ηθοποιός ταινιών[1], ποιητής[1], κιθαρίστας[1], αυτοβιογράφος[1], ζωγράφος[1][10], μουσικός παραγωγός[1], σκηνοθέτης κινηματογράφου[1], στιχουργός[1], συνθέτης[1], σεναριογράφος[1], disc jockey, ηθοποιός[1], τραγουδιστής[10], ραδιοφωνικός παρουσιαστής[11], σχεδιαστής[12], συγγραφέας[10] και μουσικός[10]
ΣύζυγοςΣαρά Ντύλαν (1965–1977)[1] και Carolyn Dennis (1986–1992)[13]
ΣύντροφοςSuze Rotolo[1]
Τζόαν Μπαέζ[14]
ΤέκναΤζέικομπ Ντύλαν[1] και Τζέσι Ντύλαν[15]
ΓονείςAbram Zimmerman[16] και Beatrice Stone[16]
Όργανακιθάρα[17], φυσαρμόνικα[17], πιάνο, φωνή[17], Richter-tuned harmonica και νικελάρπα
Είδος τέχνηςροκ[1], μπλουζ[1], κάντρι μουσική[1], American folk music[1], ποπ-φoλκ[1], country rock[1], φολκ ροκ, Χριστιανικό ροκ, Γκόσπελ, Americana και τζαζ
Σημαντικά έργαLike a Rolling Stone[18], Highway 61 Revisited[19], Bringing It All Back Home[20], Blonde on Blonde[21], Blood on the Tracks[22], Blowin' in the Wind[23] και Subterranean Homesick Blues[24]
ΒραβεύσειςΕθνικό Μετάλλιο Τεχνών (2009)[25], Προεδρικό Μετάλλιο της Ελευθερίας (2012)[26], Βραβείο Grammy Συνολικής Προσφοράς (1991), Βραβείο Πριγκίπισσα της Αστουρίας για τις τέχνες (2007)[27][28], Rock and Roll Hall of Fame (1988)[29], Ιππότης της Λεγεώνας της Τιμής, Όσκαρ Καλύτερου Πρωτότυπου Τραγουδιού (25  Μαρτίου 2001)[30][31], βραβείο Νόμπελ Λογοτεχνίας (2016)[32][33][34], Βραβείο Κένεντι (1997)[35], επίτιμος διδάκτωρ του Πανεπιστημίου του Σαιντ Άντριους, επίτιμος διδάκτωρ του Πανεπιστημίου Πρίνστον, Πολικό Μουσικό Βραβείο, Διοικητής του Τάγματος των Τεχνών και των Γραμμάτων[36], Βραβείο Grammy Καλύτερου δίσκου (1973)[37], Grammy Award for Best Male Rock Vocal Performance (1980), Grammy Award for Best Rock Performance by a Duo or Group with Vocal (1990), Grammy Award for Best Traditional Folk Album (1995), Grammy Award for Best Contemporary Folk Album (1998), Βραβείο Grammy Καλύτερου δίσκου (1998), Grammy Award for Best Male Rock Vocal Performance (1998)[37], Grammy Award for Best Contemporary Folk Album (2002)[37], Grammy Award for Best Solo Rock Vocal Performance (2007)[37], Grammy Award for Best Americana Album (2007)[37], Terence Donovan Award (2009)[38] και Pulitzer Prize Special Citations and Awards (2008)
ΙστοσελίδαΕπίσημος ιστότοπος
Υπογραφή
Commons page Σχετικά πολυμέσα
δεδομένα (π • σ • ε )

Ο Μπομπ Ντίλαν (Αγγλικά: Bob Dylan) (Ντουλούθ, Μινεσότα, 24 Μαΐου 1941), γεννημένος Ρόμπερτ Άλλεν Ζίμμερμαν (Robert Allen Zimmerman), είναι Αμερικανός μουσικός. Θεωρείται ένας από τους σημαντικότερους σύγχρονους τραγουδοποιούς. Στις 13 Οκτωβρίου 2016, η Σουηδική Ακαδημία του απένειμε το Βραβείο Νόμπελ Λογοτεχνίας.

Βιογραφία

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Οι αρχές

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ο Ρόμπερτ Άλλεν Ζίμμερμαν γεννήθηκε στις 24 Μαΐου 1941 στο Ντουλούθ της Μινεσότα. Ως μαθητής γυμνασίου άρχισε να παίζει φυσαρμόνικα, πιάνο και κιθάρα, ενώ συμμετείχε για πρώτη φορά σε συγκρότημα, τους Golden Chords ερμηνεύοντας τραγούδια των Τσακ Μπέρι (Chuck Berry) και Λιτλ Ρίτσαρντ (Little Richard), με έμφαση στη ροκ εν ρολ, κάντρι, φολκ και μπλουζ μουσική. Το 1959 φοίτησε στο Πανεπιστήμιο της Μινεάπολης. Εκεί άκουσε για πρώτη φορά την μουσική του φολκ θρύλου Γούντι Γκάθρι (Woody Guthrie), έγινε λάτρης του και αποφάσισε να τον συναντήσει. Για το σκοπό αυτό παράτησε τις σπουδές του και έφτασε στη Νέα Υόρκη, την μητρόπολη της μουσικής αλλά και το μέρος που μπορούσε να συναντήσει το ίνδαλμά του.

Ο Γκάθρι, που νοσηλευόταν σε νοσοκομείο, έχρισε τον νεαρό θαυμαστή του από τη Μινεσότα διάδοχό του. Εν τω μεταξύ, ο Ρόμπερτ Ζίμμερμαν μετονομάστηκε σε Μπομπ Ντίλαν. Κατά μία εκδοχή, αυτό οφείλεται στην επιρροή από τον Ουαλό ποιητή Ντίλαν Τόμας (Dylan Thomas), ο οποίος πέθανε στην Νέα Υόρκη το 1953, στα 39 του χρόνια, από υπερβολική χρήση οινοπνευματωδών. Θεωρείται πιθανό ότι προς τιμήν του ο Ζίμμερμαν άλλαξε το όνομα του επιλέγοντας το Bob Dylan. Έμελλε με αυτό το όνομα, πέρα από μουσικός να γίνει και ποιητής-στιχουργός. Το 1960 άρχισε να παίζει σε διάφορους μουσικούς χώρους, με το νέο του όνομα και έχοντας ως μουσικό πρότυπο τον Γκάθρι. Τραγουδούσε σε πλατείες και folk bars στην περιοχή του Γκρίνουϊτς Βίλατζ (Greenwich Village). Ο γνωστός μουσικός δημοσιογράφος Ρόμπερτ Σέλτον έγραψε γι' αυτόν: "Αυτό το αγόρι, μια διασταύρωση παιδιού του κατηχητικού και μπήτνικς έχει μεγάλο ταλέντο". Σύντομα, ο Ντίλαν υπέγραψε συμβόλαιο με την πολυεθνική δισκογραφική εταιρεία Κολούμπια. Μέχρι σήμερα ηχογραφεί στην ίδια εταιρεία.

Το πρώτο άλμπουμ

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Η Τζόαν Μπαέζ και ο Μπομπ Ντίλαν, 1963

Στις αρχές του 1962, κυκλοφόρησε ο πρώτος ομώνυμος δίσκος του, με δύο δικά του τραγούδια (Talking New York, Song for Woody) και τα υπόλοιπα διασκευές, μεταξύ των οποίων και το The House of the Rising Sun.

Ο δεύτερος δίσκος του κυκλοφόρησε το 1963 με τίτλο The Freewheelin' Bob Dylan, ο οποίος περιείχε και το πολύ δημοφιλές τραγούδι Blowin' in the wind. Με αυτόν το δίσκο ο Ντίλαν ξέφυγε από τα στενά όρια της folk κοινότητας της Νέας Υόρκης και έγινε ευρύτερα γνωστός. Η φυσιογνωμία του, ο τρόπος ερμηνείας, οι στίχοι, η μουσική του αλλά και οι ριζοσπαστικές απόψεις του έστρεψαν τα φώτα της δημοσιότητας πάνω του. Απέκτησε ένα ένθερμο κοινό από, δίνοντας πολλές συναυλίες ενώ στίχοι του γίνονταν συνθήματα για τους νέους.

Ο τραγουδιστής διαμαρτυρίας

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ο Ντίλαν είναι η νέα φωνή της Αμερικής, είναι η διαμαρτυρία, η άρνηση, η αμφισβήτηση, η επανάσταση. Αυτός όμως αρνείται τον ρόλο της φωνής του κινήματος. Εγκαταλείπει τα τραγούδια διαμαρτυρίας και επηρεασμένος από τους μεγάλους συμβολιστές ποιητές (Μπωντλαίρ, Ρεμπώ και κυρίως τον Τ. Σ. Έλιοτ) δημιουργεί πολύπλοκα ροκ ποιήματα. Κυκλοφορεί τρεις οριακούς, μεγάλους δίσκους, που καθορίζουν την ιστορία της ροκ, όπως τον θρυλικό Highway 61 Revisited,με ιστορικά κομμάτια όπως τα Like A Rolling Stone, Ballad For A Thin Man, Desolation Row, τον Bringing it all back home, δίσκος που σηματοδότησε τη στροφή του στο ηλεκτρικό μπλουζ, τον Blonde on Blonde, ένα καταπληκτικό διπλό άλμπουμ, με πολλά αυτοβιογραφικά στοιχεία. Οι πιστοί φολκ οπαδοί που τον αποδοκιμάζουν στο Newport Festival (1965) όταν ανεβαίνει στη σκηνή με δερμάτινη ζακέτα και ψηλοτάκουνες μπότες και τολμά να παίξει ηλεκτρική κιθάρα Fender Stratocaster θα δώσουν τη θέση τους σε χιλιάδες νέους θαυμαστές. Ο 25χρονος Ντίλαν έχει πάνω από 10.000.000 πωλήσεις δίσκων. Γίνεται σημαία, ροκ λάβαρο.

Το 1965 αποτελεί έτος ορόσημο. Η ροκ μουσική αμφισβητεί διαρκώς το κατεστημένο, κοινωνικό και πολιτικό. Μια μουσική μόνιμης και διαρκούς αμφισβήτησης. Το καλοκαίρι του 1965 ένα δικό του τραγούδι, το Mr. Tambourine Man γίνεται μεγάλη επιτυχία παιγμένο από τους Byrds. Στις 22 Νοεμβρίου του ίδιου έτους σε διακοπές στην Ισπανία παντρεύεται την Σάρα Λόουντς (Sara Lawndes). Κάνουν μαζί 4 παιδιά. Ο Ντίλαν υιοθέτησε επίσης την κόρη της Σάρα από τον προηγούμενό της γάμο.

Το 1966 κάνει παγκόσμια περιοδεία με το συγκρότημα του, τους The Hawks (που αργότερα έγιναν γνωστοί ως The Band). Τον Mάιο δίνει μια ιστορική συναυλία στην Αγγλία που ηχογραφείται, αλλά κυκλοφορεί μετά από 22 χρόνια το 1998. Μετά το τέλος της περιοδείας του, αγοράζει ένα παλιό σπίτι στην εξοχή, κοντά στην Νέα Υόρκη στην περιοχή του Γούντστοκ, όπου ξεκουράζεται και ηρεμεί. Το πρωί της 29 Ιουλίου εκείνης της χρονιάς τραυματίζεται σοβαρά με την μηχανή του, μια μαύρη Triumph 500. Σπάει λαιμό, κόκαλα, έχει πολλά τραύματα στο πρόσωπο. Πολλοί λένε ότι ήταν δολοφονική ενέργεια από την CIA, άλλοι ότι μετά το ατύχημα ο Ντίλαν δεν ήταν πια ο ίδιος. Για ενάμιση χρόνο αναρρώνει απομονωμένος στο σπίτι του στο Γούντστοκ, απολαμβάνοντας την οικογενειακή ζωή. Δέχεται ελάχιστους φίλους: τα μέλη των Hawks και τον Άλλεν Γκίνσμπεργκ. Όλο αυτό το διάστημα έγραφε τραγούδια, πότε στο σπίτι του, πότε στο κοντινό υπόγειο των Band, το φημισμένο Big Pink. Οι ηχογραφήσεις αυτές κυκλοφόρησαν το 1975 σε άλμπουμ, το περίφημο The Basement Tapes, αφού σχεδόν όλα είχαν βγει στην αγορά ανεπίσημα, ως bootlegs. Ο Ντίλαν επιστρέφει στο στούντιο και τον Ιανουάριο του 1968 κυκλοφορεί τον δίσκο John Wesley Harding, βαθιά επηρεασμένο από την θρησκεία, την μουσική φολκ παράδοση και με φανερή την αλλαγή της προσωπικότητας του δημιουργού, ο οποίος περιλάμβανε και το All along the Watchtower, πιο γνωστό από την διασκευή του Τζίμι Χέντριξ, αλλά επίσης και από αυτές των Δ. Σαββόπουλου και Δ. Πουλικάκου. Το 1969 κυκλοφορεί τον country δίσκο Nashville Skyline με συμμετοχή των Τσάρλυ Ντάνιελς και Τζόνι Κας με σινγκλ το Lay Lady Lay, όπου ακούμε τον Ντίλαν με μια νέα, μελωδική φωνή.

Είμαστε στο τέλος της δεκαετίας του 1960, μια εποχή ασυμβίβαστη, άγρια και ελεύθερη. Η γενιά του πειραματίζεται σωματικά και εγκεφαλικά με ψυχεδελικές ουσίες. Η μουσική ακολουθεί τους ίδιους δρόμους (ψυχεδέλεια, flower power). Ο Ντίλαν, αντίθετα, αποφασίζει να κάνει το αγροτικό του, γυρίζει στις υπαίθριες ρίζες για να κρατηθεί. Ταυτόχρονα απέχει από συναυλίες και κυκλοφορεί δίσκους με διασκευές και επανεκτελέσεις δικών του τραγουδιών, όπως ο Selfportrait, ο οποίος δεν γνώρισε μεγάλη επιτυχία. Τέσσερις μήνες μόλις μετά την κυκλοφορία του, αποφασίζει να βγάλει στην αγορά ένα νέο άλμπουμ, με καινούργιο μελωδικό ήχο, που σηματοδοτεί την επιστροφή του Ντίλαν. Τον New Morning (1970). Μοναδικές έντονες στιγμές εκείνης της περιόδου είναι η συμμετοχή του στην συναυλία που διοργάνωσε ο φίλος του Τζωρτζ Χάρισον των Μπιτλς για φιλανθρωπικούς σκοπούς στο Μπανγκλαντές, από την οποία προέκυψε το τριπλό live άλμπουμ, με τίτλο The Concert For Bangladesh, η συμμετοχή του με ένα μικρό ρόλο στην ταινία του Σαμ Πέκινπα Pat Garret and Billy the Kid, για την οποία έγραψε και τη μουσική καθώς η κυκλοφορία του Planet Waves το 1974, που έδειξε ότι τίποτα δεν έχει τελειώσει για τον Ντίλαν ακόμα.

Η επιστροφή

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Το 1974 είναι η χρονιά της μεγάλης επιστροφής. Πραγματοποιεί σειρά θριαμβευτικών συναυλιών με τους Band, από τις οποίες θα κυκλοφορήσει ένας διπλός live δίσκος, Before the flood.

Το 1975 είναι μια μεγάλη και παραγωγική χρονιά για τον Μπομπ Ντίλαν και μια δύσκολη περίοδος για τον γάμο του με τη Λόουντς. Στις αρχές τις χρονιάς κυκλοφορεί το αριστουργηματικό Blood on the Tracks, εμπνευσμένο από την έγγαμη συμβίωση και τις δυσκολίες της. Η χρονιά κλείνει με το Desire, το οποίο περιέχει το Sara, ένα τραγούδι ύμνο στη γυναίκα του. Δεν είναι λίγοι εκείνοι που πιστεύουν ότι με αυτό το τραγούδι έφερε ξανά έστω και προσωρινά κοντά του τη Σάρα. Τον Νοέμβριο του 1976 ο Ντίλαν χόρεψε μαζί με τους Νηλ Γιανγκ, Βαν Μόρισον, Έρικ Κλάπτον, Τζόνι Μίτσελ, Dr. John και Ρόνι Χώκινς στο "τελευταίο βαλς" των Band. Η μεγαλειώδης συναυλία ηχογραφήθηκε, κυκλοφόρησε σε δίσκο (The Last Waltz) και κινηματογραφήθηκε από τον Μάρτιν Σκορσέζε. Το 1977 εκδίδεται το διαζύγιο με τη Λόουντς. Ο Ντίλαν αναζητά διέξοδο, στην αρχή σε εφήμερες σχέσεις και κατόπιν στον Χριστιανισμό.

Το 1979 το Slow Train Coming ανοίγει μια τριλογία δίσκων, με τους οποίους ο Ντίλαν ψάχνει να βρει εκείνον που βάπτισε όλα τα ζωντανά πλάσματα, ψάχνει την αρχή, το αργοκίνητο τρένο της δημιουργίας. Γίνεται ένας αναγεννημένος Χριστιανός (New-born Christian) τη δεκαετία του '80, αυτή την δύσκολη δεκαετία για όλους τους μύθους της πρώτης rock γενιάς. Τον απορροφούν οι πολλαπλές θρησκευτικές και πολιτικές αναζητήσεις. Όμως συνεχίζει να βγάζει δίσκους, να κάνει περιοδείες, να υπάρχει, να ψάχνεται, και το 1989 κυκλοφορεί έναν εμπνευσμένο δίσκο, σε παραγωγή Daniel Lanoix, το Oh Mercy.

Έφηβος για πάντα

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Το 1992 γιορτάζει τα 30 χρόνια επί σκηνής με καλεσμένους όλους τους παλιούς του φίλους. Κάνει παγκόσμια περιοδεία, έρχεται μάλιστα και στην Ελλάδα στις 14 Ιουνίου του 1993. Όλα αυτά τα χρόνια δεκάδες καλλιτέχνες διαφόρων μουσικών ειδών διασκευάζουν τα τραγούδια του. Όμως, η πηγή της έμπνευσης του Ντίλαν δεν στέρεψε. Συνεχίζει να βγάζει μεγάλους δίσκους και να θυμίζει ότι υπάρχει ως ενεργός δημιουργός.

Σχεδόν 60χρονος, κυκλοφορεί το 1997 το Time Out of Mind, γραμμένο πριν και μετά από μια μεγάλη περιπέτεια υγείας με την καρδιά του. Ένας δίσκος κλάσης, ένας δίσκος που φέρει την υπογραφή του ίδιου του Ντίλαν (Love Sick, Dirt Road Blues, Tryin' to get to heaven, Cold Irons Bound, Can't Wait) αλλά παράλληλα ένας σύγχρονος δίσκος που πετυχαίνει και εμπορικά. Το Time Out of mind σαρώνει τα βραβεία Grammy, ανοίγοντας μια περίοδο απόδοσης τιμών. Τα επόμενα χρόνια βραβεύεται από τον βασιλιά της Σουηδίας, προτείνεται για το Νόμπελ Λογοτεχνίας και παίρνει το Βραβείο Όσκαρ για το τραγούδι Things have changed. Ο δίσκος του, Love and Theft, κυκλοφόρησε στις 11 Σεπτεμβρίου του 2001, την ίδια ημέρα των τρομοκρατικών επιθέσεων της Αλ Κάιντα στους Δίδυμους Πύργους της Νέας Υόρκης και στο αμερικανικό Πεντάγωνο.

Ο Ντίλαν επιβεβαιώνει ότι διανύει μια ακόμη εφηβεία, συμμετέχοντας σε ταινίες, διαφημιστικά, κυκλοφορώντας νέους αξιόλογους δίσκους, όπως τον Modern Times (2006), τον Together Through Life (2009) και τον Christmas In The Heart, την ίδια χρονιά. Και φυσικά περιοδεύει ανά τον κόσμο σε μια "Never Ending Tour", η οποία ξεκίνησε από το 1988 και συνεχίζεται μέχρι και σήμερα. Σημαντικό του επίσης δημιούργημα είναι ο πρώτος τόμος της αυτοβιογραφίας του με τίτλο Chronicles.

Ο Μπομπ Ντίλαν, πολύ μεγάλος μουσικός, στιχουργός και ποιητής επηρέασε όσο λίγοι την σύγχρονη μουσική αλλά και τη σκέψη όσων μεγάλωσαν ή προβληματίστηκαν με τα τραγούδια του. Δεκάδες επίσημοι και ανεπίσημοι δίσκοι, βιογραφίες, διασκευές, ακυκλοφόρητες μαγνητοταινίες και τραγούδια μαρτυρούν το μέγεθος της επιρροής αυτής.

Δισκογραφία

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
  • Shadows In The Night - 2015
  • The Bootleg Series, Vol. 11: The Basement Tapes Complete - 2014
  • The Bootleg Series, Vol. 10: Another Self Portrait - 2013
  • Tempest - 2012
  • The Bootleg Series, Vol. 9: The Witmark Demos: 1962-1964 - 2010
  • Christmas In The Heart - 2009
  • Together Through Life - 2009
  • The Bootleg Series, Vol 8: Tell Tale Signs - 2008 Deluxe Edition [3CD]
  • Modern Times - 2006
  • The Gaslight Tapes - 2005
  • The Bootleg Series, Vol 7: No direction home - 2005
  • The Bootleg Series, Vol 6: Bob Dylan Live 1964 - 2004
  • The Bootleg Series, Vol 5: Bob Dylan Live 1975 - 2002
  • Love and Theft - 2001 Remastered: Hybrid SACD with Surround Mix
  • The Essential Bob Dylan - 2000
  • The Bootleg Series, Vol 4: Bob Dylan Live 1966 - 1998
  • Time Out Of Mind - 1997
  • MTV Unplugged - 1995
  • Bob Dylan's Greatest Hits, Vol. 3 - 1994
  • World Gone Wrong - 1993
  • The 30th Anniversary Concert Celebration - 1993
  • Good as I Been to You - 1992
  • The Bootleg Series',' Volumes 1-3 - 1991
  • Under the Red Sky - 1990
  • Oh Mercy - 1989 Remastered: Hybrid Stereo SACD
  • Down in the Groove - 1988
  • Dylan & the Dead - 1988
  • Knocked Out Loaded - 1986
  • Biograph - 1985
  • Empire Burlesque - 1985
  • Real Live - 1984
  • Infidels - 1983 Remastered: Hybrid Stereo SACD
  • Shot of Love - 1981
  • Saved - 1980
  • Slow Train Coming - 1979 Remastered: Hybrid SACD with Surround Mix
  • At Budokan - 1979
  • Street Legal - 1978 Remastered: Hybrid Stereo SACD
  • Hard Rain - 1976
  • Desire - 1976 Remastered: Hybrid Stereo SACD
  • The Basement Tapes - 1975
  • Blood on the Tracks - 1975 Remastered: Hybrid SACD with Surround Mix
  • Before the Flood - 1974
  • Planet Waves - 1974 Remastered: Hybrid Stereo SACD
  • Dylan - 1973
  • Pat Garrett and Billy the Kid - 1973
  • Bob Dylan's Greatest Hits, Vol. 2 - 1971
  • New Morning - 1970
  • Self Portrait - 1970
  • Nashville Skyline - 1969 Remastered: Hybrid Stereo SACD
  • John Wesley Harding - 1967 Remastered: Hybrid Stereo SACD
  • Bob Dylan's Greatest Hits - 1967
  • Blonde on Blonde - 1966 Remastered: Hybrid SACD with Surround Mix
  • Highway 61 Revisited - 1965 Remastered: Hybrid Stereo SACD
  • Bringing It All Back Home - 1965 Remastered: Hybrid SACD with Surround Mix
  • Another Side of Bob Dylan - 1964 Remastered: Hybrid SACD with Surround Mix
  • The Times They Are A-Changin - 1964
  • The Freewheelin' Bob Dylan - 1963 Remastered: Hybrid Stereo SACD
  • Bob Dylan - 1962

Βιβλιογραφία

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
  • Το λεύκωμα του Bob Dylan (Scrapbook)
  • Η ζωή μου (Chronicles) Vol. 1
  • Bob Dylan: τραγούδια, 1962 - 2001 Α' τόμος

Παραπομπές

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
  1. ↑ 1,00 1,01 1,02 1,03 1,04 1,05 1,06 1,07 1,08 1,09 1,10 1,11 1,12 1,13 1,14 1,15 1,16 1,17 1,18 1,19 1,20 1,21 1,22 1,23 1,24 1,25 www.biography.com/people/bob-dylan-9283052. Ανακτήθηκε στις 11  Δεκεμβρίου 2018.
  2. ↑ Εθνική Βιβλιοθήκη της Γερμανίας: «Bob Dylan» (Γερμανικά) 118528408. Ανακτήθηκε στις 9  Απριλίου 2014.
  3. ↑ «Bob Dylan». (Ολλανδικά) RKDartists. 25259.
  4. ↑ (Αγγλικά) SNAC. w6wd4h4j. Ανακτήθηκε στις 9  Οκτωβρίου 2017.
  5. ↑ Εθνική Βιβλιοθήκη της Γερμανίας: (Γερμανικά) Gemeinsame Normdatei. Ανακτήθηκε στις 10  Δεκεμβρίου 2014.
  6. ↑ www.bbc.co.uk/blogs/radioscotland/2011/05/happy-birthday-bob-dylan.shtml.
  7. ↑ www.bbc.co.uk/music/sevenages/artists/bob-dylan/.
  8. ↑ (Αγγλικά) Museum of Modern Art online collection. 46488. Ανακτήθηκε στις 4  Δεκεμβρίου 2019.
  9. ↑ Ανακτήθηκε στις 4  Μαρτίου 2021.
  10. ↑ 10,0 10,1 10,2 10,3 The Fine Art Archive. cs.isabart.org/person/78880. Ανακτήθηκε στις 1  Απριλίου 2021.
  11. ↑ Ανακτήθηκε στις 20  Ιουνίου 2019.
  12. ↑ 185440. Ανακτήθηκε στις 4  Δεκεμβρίου 2019.
  13. ↑ www.rollingstone.com/music/music-news/dylans-secret-wife-talks-254789/. Ανακτήθηκε στις 11  Φεβρουαρίου 2024.
  14. ↑ www.dailymail.co.uk/news/article-2749670/Bob-Dylan-refused-marry-Joan-Baez-couldn-t-control-shunned-lesbian-daughter-Desiree-tried-roll-joint-Beatles-passed-drunk-reveals-blockbuster-book-best-pal.html.
  15. ↑ «SU Cas : an overtone pulsator» (Αγγλικά) 1985. σελ. 894.
  16. ↑ 16,0 16,1 16,2 16,3 (πολλαπλές γλώσσες) Geni.com.
  17. ↑ 17,0 17,1 17,2 Montreux Jazz Festival Database. 3877. Ανακτήθηκε στις 24  Σεπτεμβρίου 2020.
  18. ↑ www.acclaimedmusic.net/song/S991.htm.
  19. ↑ www.acclaimedmusic.net/album/A31.htm.
  20. ↑ www.acclaimedmusic.net/album/A34.htm.
  21. ↑ www.acclaimedmusic.net/album/A61.htm.
  22. ↑ www.acclaimedmusic.net/album/A333.htm.
  23. ↑ www.acclaimedmusic.net/song/S1073.htm.
  24. ↑ www.acclaimedmusic.net/song/S1008.htm.
  25. ↑ bob-dylan.
  26. ↑ www.rollingstone.com/music/music-news/bob-dylan-awarded-presidential-medal-of-freedom-98634/.
  27. ↑ elpais.com/cultura/2007/06/13/actualidad/1181685603_850215.html.
  28. ↑ www.fpa.es/es/premios-princesa-de-asturias/premiados/2007-bob-dylan.html?especifica=0.
  29. ↑ bob-dylan.
  30. ↑ www.rollingstone.com/movies/movie-news/dylan-wins-oscar-76603/.
  31. ↑ «2001 | Oscars.org | Academy of Motion Picture Arts and Sciences». (Αγγλικά) Ανακτήθηκε στις 16  Μαρτίου 2023.
  32. ↑ www.nobelprize.org/nobel_prizes/literature/laureates/2016/.
  33. ↑ www.nobelprize.org/nobel_prizes/about/amounts/.
  34. ↑ masterdataapi.nobelprize.org/2.0/laureate/937. Ανακτήθηκε στις 12  Οκτωβρίου 2019.
  35. ↑ borntolisten.com/2020/12/07/december-7-bob-dylan-received-the-kennedy-center-honors-lifetime-achievement-award-in-1997/.
  36. ↑ Ανακτήθηκε στις 2  Φεβρουαρίου 2019.
  37. ↑ 37,0 37,1 37,2 37,3 37,4 Βραβεία Grammy. bob-dylan/3014.
  38. ↑ «Honorary Degree awarded to Environmental photographer Mark Edwards - UWE Bristol: News Releases». (Αγγλικά) Πανεπιστήμιο της Δυτικής Αγγλίας. 14  Ιουλίου 2017. Ανακτήθηκε στις 4  Δεκεμβρίου 2022.

Εξωτερικοί σύνδεσμοι

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]


Ανακτήθηκε από "https://el.wikipedia.org/w/index.php?title=Μπομπ_Ντίλαν&oldid=10712698"