Θεοδάτος
Θεοδάτος | |
---|---|
Βασιλιάς των Οστρογότθων | |
Περίοδος | 2 Οκτωβρίου 534 - φθινόπωρο 536 |
Προκάτοχος | Αταλάριχος |
Διάδοχος | Ουίτιγις |
Γέννηση | 482 Ταυρήσιο (κοντά στα Σκόπια) |
Θάνατος | φθινόπωρο 536 (54 ετών) |
Μητέρα | Αμαλαφρίδα |
Θρησκεία | Αρειανισμός |
Σχετικά πολυμέσα | |
δεδομένα ( ) |
Ο Θεοδάτος ή Θευδάτος ή Θεοδαχάδος (Teodato, 482 – Φθινόπωρο 536) ήταν βασιλιάς των Οστρογότθων από το 534 έως το 536 και ανιψιός του Θεοδώριχου μέσω της αδελφής του Αμαλαφρίδας. Γεννήθηκε στο Ταυρήσιο το οποίο βρίσκεται στην σημερινή Βόρεια Μακεδονία (γύρω στο 480), ήταν ανεψιός του κορυφαίου αυτοκράτορα των Οστρογότθων Θεοδώριχου του Μέγα, γιος της αδελφής του Αμαλαφρίδας.[1] Ο Θεοδάτος πιθανότατα ήταν γιος της μητέρας του από τον πρώτο της γάμο αφού παντρεύτηκε για δεύτερη φορά πολύ αργότερα (500). Η αδελφή του ήταν η Αμαλαβέργα αλλά η ταυτότητα του πατέρα του παραμένει άγνωστη.
Άνοδος στον θρόνο
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Ο Θεοδάτος έφτασε στην Ιταλία με τον θείο του Θεοδώριχο, ανέβηκε αργότερα στο θρόνο όταν ήταν ήδη σε προχωρημένη ηλικία. Ο Μαξιμιλιανός Βιτιέλλο τονίζει ότι το όνομα "Θεοδάτος" είναι σύνθεση των λέξεων "λαός" και "σύγκρουση".[2] Τα πρώτα χρόνια μελέτησε βαθιά τον Πλάτωνα και τους υπόλοιπους αρχαίους Έλληνες συγγραφείς, αργότερα απέκτησε μεγάλο πλούτο στην Τοσκάνη υφαρπάζοντας με την βία ξένες περιουσίες.[3] Ο Θεοδάτος αν και γεννήθηκε σαν ευγενής στο Βασίλειο των Οστρογότθων δεν ήταν ποτέ σοβαρός διάδοχος του θρόνου, την άποψη αυτή υποστηρίζουν και οι ιστορικοί που απέδειξαν την απειρία του στο πεδίο της μάχης. Ο ιστορικός Προκόπιος απέρριψε τις φήμες αλλά οι νεότεροι επιστήμονες τις αποδέχτηκαν ευρύτατα. Η ξαδέλφη του Αμαλασούνθα κόρη του Θεοδώριχου του Μέγα εξακολουθούσε να κυβερνά 10 χρόνια ως κηδεμόνας αντιβασίλισσα στο πλευρό του ανήλικου γιου της Αθαλάριχου (516-536) ακόμα και δύο χρόνια μετά τον πρόωρο θάνατο του (534). Η φιλική στάση που διατήρησε απέναντι στην Βυζαντινή αυτοκρατορία την έκανε εχθρική απέναντι σε Οστρογότθους ευγενείς οι οποίοι εκτελέστηκαν με την κατηγορία της συνομωσίας εναντίον της. Η Αμαλασούνθα δέχτηκε τον Θεοδάτο σαν συγκυβερνήτη, τον έβαλε πρώτα να ορκιστεί ότι θα παραμείνει πιστός τόσο στην ίδια όσο και στον Βυζαντινό αυτοκράτορα Ιουστινιανό.
Η Αμαλασούνθα είχε την ελπίδα να αποκαταστήσει την φήμη του εξαδέλφου της μετά τις παράνομες αρπαγές γης που έκανε στην Τοσκάνη, είχε προτρέψει την Ρωμαϊκή Σύγκλητο να τον αναγνωρίσει σαν γαιοκτήμονα ικανό να προσφέρει στην ανάπτυξη. Οι προσπάθειες δεν είχαν κανένα αποτέλεσμα επειδή ο Θεοδάτος εξακολουθούσε να μην είναι δημοφιλής στους Γότθους ευγενείς. Η Αμαλασούνθα προσπάθησε επίσης να διδάξει τον Θεοδάτο σχετικά με τα θέματα διακυβέρνησης του βασιλείου επειδή ο πατέρας της είχε αμελήσει να το κάνει.[4] Ο Θεοδάτος εξακολουθούσε να είναι αδιάφορος και απρόθυμος να γίνει βασιλιάς, ο στόχος του ήταν μόνο να αποκτήσει και να πουλήσει γη ώστε να ζήσει τα τελευταία χρόνια της ζωής του στην Ανατολή με επαρκή σύνταξη.[5] Ο Θεοδάτος έντονα ενοχλημένος από τις πράξεις της Αμαλασούνθας και ύστερα από μεγάλη πίεση των ευγενών που αντιδρούσαν την συνέλαβε και την φυλάκισε σε ένα νησί της λίμνης του Μπολσένα κομντά στο Ορβιέτο, λίγο αργότερα δολοφονήθηκε (535).[6][7] Ο αυτοκράτορας Ιουστινιανός αγανακτισμένος από την πράξη αυτή ξεκίνησε στρατιωτικές επιχειρήσεις στην Σικελία με αποτέλεσμα να ξεσπάσει ο Γοτθικός Πόλεμος (535–554).
Η εισβολή του Ιουστινιανού
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Ο αυτοκράτορας Ιουστινιανός ξεκίνησε την εισβολή του στην Σικελία με την ελπίδα να κατακτήσει ολόκληρη την Ιταλική χερσόνησο και να επανενωθεί όπως παλιά η Ανατολική με την Δυτική αυτοκρατορία. Ο Θεοδάτος προσπάθησε με κάθε μέσο να διαπραγματευτεί με τους απεσταλμένους του Ιουστινιανού την ειρήνη πριν ξεκινήσει η εισβολή, του υποσχέθηκε ακόμα και ότι θα του πουλήσει το βασίλειο του για να εξαγοράσει την ελευθερία του. Ο Ιουστινιανός έμεινε ανένδοτος, αναγνώρισε την αδυναμία του αντιπάλου του και έστειλε τον ικανό στρατηγό Βελισάριο να ανακαταλάβει την Ιταλία από τον Θεοδάτο και τους Οστρογότθους. Ο Θεοδάτος ήταν απροετοίμαστος και πολεμικά άπειρος, προσπάθησε με κάθε μέσο να οργανώσει την άμυνα.[8] Ο γαμπρός του Θεοδάτου απεστάλη για να αντιμετωπίσει τον στρατηγό Βελισάριο αλλά μόλις τον συνάντησε δραπέτευσε. Οι γνώσεις που είχε αποκτήσει ο Θεοδάτος από την μελέτη του Πλάτωνα δεν έφταναν για να ενισχύσει τον στρατό του την εποχή που βρισκόταν σε διαπραγματεύσεις με την Κωνσταντινούπολη. Ο Θεοδάτος δραπέτευσε στην Ραβένα και την Ρώμη με αποτέλεσμα οι Γότθοι υπήκοοι του να εξοργιστούν επειδή αρνήθηκε να βοηθήσει την υπεράσπιση της Νάπολης. Το αποτέλεσμα ήταν να εκλέξουν έναν νέο βασιλιά τον Ουίτιγις ο οποίος ήταν στρατηγός από την εποχή του θείου του Θεοδώριχου του Μέγα. Ο Θεοδάτος επέστρεψε στην Ραβένα με στόχο να ανακτήσει τον θρόνο του και να τον υπερασπιστεί απέναντι στις δυνάμεις των Βυζαντινών που επιτέθηκαν. Ο Ουίτιγις έστειλε ταυτόχρονα έναν Γότθο στρατηγό με εντολή να συλλάβει ή να δολοφονήσει τον Θεοδάτο, μετά την δολοφονία του εξελέγη βασιλιάς των Οστρογότθων ο ίδιος ο Ουίτιγις.[9]
Παραπομπές
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]- ↑ Arnold, Jonathan J. Theoderic, and the Roman Imperial Restoration. New York, New York: Cambridge University Press, 2018
- ↑ Massimiliano Vitiello, Theodahad, A Platonic King at the Collapse of Ostrogothic Italy, Toronto: University of Toronto Press, 2014. p. 15
- ↑ https://www.gutenberg.org/cache/epub/20298/pg20298-images.html
- ↑ Amory, Patrick. People and Identity in Ostrogothic Italy: 489-554. New York, New York: Cambridge Univ. Press, 1997
- ↑ Arnold, Jonathan J. Theoderic, and the Roman Imperial Restoration. New York, New York: Cambridge University Press, 2018
- ↑ Jordanes, LIX, p. 51, and Herwig Wolfram (1998), p. 338
- ↑ Walton Beacham; Suzanne Niemeyer (1987). Popular World Fiction, 1900-present: A-De. Beacham Publishing. σ. 419
- ↑ Vitiello, Massimiliano. Theodahad: A Platonic king at the collapse of Ostrogothic Italy. PDF. Toronto, Ontario: University of Toronto Press, 2014
- ↑ https://www.gutenberg.org/cache/epub/20298/pg20298-images.html
Πηγές
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]- Wolfgang Kuhoff (1996). "Theodahadus, Flavius, König der Ostgoten 534-536". In Bautz, Traugott. Biographisch-Bibliographisches Kirchenlexikon (BBKL) (in German)
- Jordanes names Amalfridam germanam suam [Theoderici] as the mother of Theodehadi qui postea rex fuit
- Massimiliano Vitiello, Theodahad, A Platonic King at the Collapse of Ostrogothic Italy, Toronto: University of Toronto Press, 2014. p. 15,
- M. Vitiello, Theodahad: A Platonic King at the Collapse of Ostrogothic Italy (2014).
Εξωτερικοί σύνδεσμοι
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]- Theodahad in Medieval Lands (Αγγλικά)