Επενδύσεις σε εμπορεύματα

Οι επενδύσεις σε εμπορεύματα (αγγλικά: Commodities) είναι κλάδος των εναλλακτικών επενδύσεων και αφορά τοποθέτηση σε προϊόντα του πρωτογενούς τομέα, όπως καύσιμα, μέταλλα και αγροτικά προϊόντα. Πρόκειται για ένα κομμάτι των Χρηματοοικονομικών Αγορών, όπου έρχονται σε επαφή διαφορετικών ειδών συμβαλλόμενοι. Εταιρίες των οποίων η δραστηριότητα έχει άμεση σχέση με το υποκείμενο εμπόρευμα, κερδοσκόποι που βρίσκουν ευκαιρίες στις τιμές των εμπορευμάτων για να έχουν κέρδη από την αγοραπωλησία τους, επενδυτές που έχουν στόχο την εξισορροπητική κερδοσκοπία, γνωστή ως arbitrage, καθώς και επενδυτές που ευελπιστούν να αντισταθμίσουν κινδύνους από τα υπάρχοντα χαρτοφυλάκιά τους. Η τοποθέτηση στην αγορά εμπορευμάτων, δεν απαιτεί οπωσδήποτε και την φυσική παραλαβή ή παράδοση κάποιας ποσότητας εμπορεύματος, αλλά μπορεί να γίνει μέσω χρηματικών διακανονισμών.

Τρόποι επένδυσης

• Απ' ευθείας αγορά ποσοτήτων εμπορευμάτων στην άμεση αγορά
• Συμβόλαια Μελλοντικής Εκπλήρωσης Εμπορευμάτων
• Exchange Traded Products (ETPs): Διαπραγματεύσιμα χρηματιστηριακά προϊόντα που ακολουθούν την πορεία κάποιου από τους δείκτες εμπορευμάτων
• Έκθεση σε αμοιβαία κεφάλαια που επενδύουν σε εταιρίες που σχετίζονται με την αγορά εμπορευμάτων. Για παράδειγμα, ένα αμοιβαίο κεφάλαιο πετρελαίου και αερίου θα επενδύει σε εταιρίες εξόρυξης, διύλισης ή διανομής καυσίμων.

Πλεονεκτήματα και Κίνδυνοι

• Η εισαγωγή επενδύσεων εμπορευμάτων σε ένα χαρτοφυλάκιο συνεισφέρει στη διαφοροποίηση του υπάρχοντος χαρτοφυλακίου, λόγω της χαμηλής συσχέτισης που έχουν σε σχέση με τις παραδοσιακές επενδύσεις.
• Οι τιμές των εμπορευμάτων συνήθως αντικατοπτρίζουν την κατάσταση της παγκόσμιας οικονομίας, αφού επηρεάζονται άμεσα από τη παγκόσμια ζήτηση και προσφορά, καθώς και από τον πληθωρισμό. Έτσι, επιλέγονται συχνά από όσους θέλουν να επενδύσουν στην παγκόσμια οικονομία χωρίς να εκτεθούν σε ιδιοσυγκρατικό κίνδυνο μεμονωμένων αξιογράφων.
• Οι επενδύσεις σε εμπορεύματα αποτελούν βασικό εργαλείο αντιστάθμισης του κινδύνου πληθωρισμού. Σε αντίθεση με τις μετοχές ή τα ομόλογα, τα εμπορεύματα σε περιόδους πληθωρισμού έχουν υψηλές τιμές.
• Οι τιμές των εμπορευμάτων έχουν μεγάλες διακυμάνσεις και μπορούν να επηρεαστούν από παγκόσμια γεγονότα, περιορισμούς εισαγωγών, κρατικούς ελέγχους και τις οικονομικές συνθήκες. Τα αμοιβαία κεφάλαια που επενδύουν σε εμπορεύματα έχουν μεγαλύτερη διακύμανση από αυτήν της αγοράς.
• Η χρήση παραγώγων προϊόντων για επένδυση σε εμπορεύματα δημιουργεί μεγαλύτερους κινδύνους (μόχλευση κ.ά.).
• Οι τιμές κάποιων συγκεκριμένων εμπορευμάτων σχετίζονται περισσότερο με συγκεκριμένες περιοχές και οικονομίες. Επομένως, οι επενδυτές είναι πολλές φορές εκτεθιμένοι σε πολιτικό κίνδυνο ή συναλλαγματικές ισοτιμίες.
• Παρόλο που προσφέρουν διαφοροποίηση κινδύνου, τα κεφάλαια που επενδύουν σε εμπορεύματα συγκεντρώνουν τις τοποθετήσεις τους σε λίγα περιουσιακά στοιχεία και είναι εκτεθειμένα στους κινδύνους τους.
• Οι τιμές των παραγώγων προϊόντων πολλές φορές δε συμβαδίζουν με αυτές του υποκείμενου προϊόντος.

Παγκόσμιες Αγορές Εμπορευμάτων

Ενώ η έννοια της οργανωμένης αγοραπωλησίας εμπορευμάτων συναντάται ήδη από την αρχαιότητα, το πρώτο χρηματιστήριο στο οποίο διαπραγματεύονταν συμβόλαια εμπορευμάτων ήταν αυτό του Άμστερνταμ. Από την ίδρυσή του (1848), το Χρηματιστήριο του Σικάγο αποτέλεσε το βασικό μέρος διαπραγμάτευσης συμβολαίων μελλοντικής εκπλήρωσης και δικαιωμάτων προαίρεσης με υποκείμενο μέσο εμπορεύματα. Στα επόμενα χρόνια, η διευκόλυνση στις μεταφορές και τα μειωμένα κόστη χρηματοδότησης οδήγησαν σε μία εκτεταμένη άνοδο του διεθνούς εμπορίου, το οποίο έχει επιβάλει πλέον παγκόσμιες οργανωμένες αγορές εμπορευμάτων και χρηματιστηριακών προϊόντων που βασίζονται σε αυτά.

Τα μεγαλύτερα χρηματιστήρια εμπορευμάτων είναι τα εξής:

• Chicago Board of Trades και το Chicago Mercantile Exchange στο Σικάγο
• Tokyo Commodity Exchange στο Τόκυο
• Euronext σε Βέλγιο, Γαλλία, Ολλανδία, Πορτογαλία, Ηνωμένο Βασίλειο
• Dalian Commodity Exchange στην Κίνα
• Multi Commodity Exchange στην Ινδία

Τα εμπορεύματα με το μεγαλύτερο όγκο συναλλαγών είναι το πετρέλαιο, ο καφές, το φυσικό αέριο, ο χρυσός, ο άργυρος, η ζάχαρη, το καλαμπόκι, το σιτάρι και το βαμβάκι.

Συμμετέχοντες στην Αγορά Εμπορευμάτων

• Αντισταθμιστές κινδύνου
  • Οι έχοντες έκθεση σε κίνδυνο από την άνοδο της τιμής του εμπορεύματος. Για παράδειγμα, μία βιομηχανία που θέλει να εξαλείψει τον κίνδυνο από άνοδο της τιμής μίας πρώτης ύλης.
  • Οι έχοντες έκθεση σε κίνδυνο από πτώση της τιμής του εμπορεύματος. Για παράδειγμα, ένας αγρότης που κινδυνεύει από διακυμάνσεις της τιμής του προϊόντος του και επιθυμεί σίγουρο προκαθορισμένο έσοδο.
  • Επενδυτές που θέλουν να μειώσουν ή να εξαλείψουν τον κίνδυνο πληθωρισμού στα χαρτοφυλάκια τους, επενδύοντας σε δείκτες εμπορευμάτων.
• Κερδοσκόποι
  • Arbitrageurs: Επιζητούν σίγουρα κέρδη με μηδενικό κίνδυνο. Ανακαλύπτουν διαφορές στις τιμές ίδιων προϊόντων που διαπραγματεύονται σε διαφορετικές αγορές. Τα προϊόντα αυτά θα έπρεπε να τιμολογούνται στα ίδια επίπεδα με βάση τα διάφορα κόστη, όπως μετακίνησης, αποθήκευσης, χρηματοδότησης.
  • Απλοί κερδοσκόποι: Αναλαμβάνουν ρίσκο λαμβάνοντας θέσεις καθαρής αγοράς ή πώλησης με στόχο την επίτευξη κέρδους από την αύξηση ή μείωση της τιμής του προϊόντος.