Μετάβαση στο περιεχόμενο

Ενήλικος

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια

Η έννοια της ενηλικίωσης έχει διαφορετική ερμηνεία στη νομική επιστήμη, στη βιολογία και στην ψυχολογία.[1]

Στο ανθρώπινο πλαίσιο, ο όρος ενήλικος έχει επιπλέον έννοιες που συνδέονται με κοινωνικές και νομικές έννοιες. Σε αντίθεση με έναν "ανήλικο", ένας νομικός ενήλικας είναι πρόσωπο που έχει συμπληρώσει την ηλικία της ενηλικίωσης και ως εκ τούτου θεωρείται ανεξάρτητος, αυτόνομος και υπεύθυνος. Η τυπική ηλικία για την επίτευξη της νομικής ενηλικίωσης είναι τα 18 έτη, αν και ο ορισμός μπορεί να διαφέρει από τα νομικά δικαιώματα και τη χώρα.

Η ενήλικη ζωή του ανθρώπου περιλαμβάνει την ψυχολογική ανάπτυξη ενηλίκων. Οι ορισμοί της ενηλικίωσης είναι συχνά ασυμβίβαστοι και αντιφατικοί. Ένα άτομο μπορεί να είναι βιολογικά ενήλικας και να έχει συμπεριφορά ενήλικα, αλλά να αντιμετωπίζεται ως παιδί εάν είναι κάτω από τη νόμιμη ηλικία ενηλικίωσης. Αντίθετα, ένα άτομο μπορεί να αναγνωρίζεται νομικά ως ενήλικας αλλά να μην έχει καμία από την ωριμότητα και την ευθύνη που μπορεί να ορίσει έναν ενήλικο χαρακτήρα.

Σε διαφορετικές κουλτούρες υπάρχουν γεγονότα που σχετίζονται με τη μετάβαση από την ύπαρξη ενός παιδιού στην ενηλικίωση. Αυτό συχνά περικλείει τη διεξαγωγή μιας σειράς δοκιμών που αποδεικνύουν ότι ένα άτομο είναι έτοιμο για ενηλικίωση ή φτάνει σε συγκεκριμένη ηλικία, ενίοτε σε συνδυασμό με την προετοιμασία. Οι περισσότερες σύγχρονες κοινωνίες καθορίζουν τη νομική ενηλικίωση βασιζόμενη στην επίτευξη μιας ορισμένης από το νόμο ηλικίας χωρίς να απαιτείται επίδειξη φυσικής ωριμότητας ή προετοιμασίας για την ενηλικίωση.

Η ενηλικίωση στην βιολογία

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Μια ομάδα ενηλίκων

Στη βιολογία η ενηλικίωση είναι το στάδιο πλήρους ανάπτυξης ενός οργανισμού. Ιστορικά και διαπολιτισμικά, η ενηλικίωση έχει καθοριστεί κατά κύριο λόγο από την έναρξη της ήβης (εμφάνιση δευτερογενών χαρακτηριστικών φύλου, όπως η έμμηνος ρύση στις γυναίκες, η εκσπερμάτωση στους άνδρες και η ηβική τρίχωση και στα δύο φύλα). Στο παρελθόν, συνήθως ένα άτομο μετακόμιζε από την κατάσταση του παιδιού απευθείας στην κατάσταση του ενήλικα, συχνά με αυτή τη μετατόπιση να χαρακτηρίζεται από κάποιο είδος δοκιμασίας ή τελετής.[2]

Αφού δημιουργήθηκε η κοινωνική κατάσταση της εφηβείας, η ενηλικότητα έσπασε σε δύο μορφές: βιολογική και κοινωνική ενηλικότητα. Έτσι, τώρα υπάρχουν δύο κύριες ομάδες ενηλίκων: βιολογικοί ενήλικες (άνθρωποι που έχουν επιτύχει αναπαραγωγική ικανότητα, είναι γόνιμοι ή έχουν στοιχεία δευτερεύοντων χαρακτηριστικών φύλου) και κοινωνικοί ενήλικες (άνθρωποι που αναγνωρίζονται από τον πολιτισμό ή τη νομοθεσία του ως ενήλικες). Ανάλογα με την περίσταση, ο όρος μπορεί να σημαίνει οποιονδήποτε από τους δύο ορισμούς.

Παρόλο που λίγα ή καθόλου εδραιωμένα λεξικά παρέχουν έναν ορισμό για τον βιολογικό ενήλικα, ο πρώτος ορισμός του ενήλικα σε πολλαπλά λεξικά περιλαμβάνει "το στάδιο του κύκλου ζωής ενός ζώου μετά την επίτευξη αναπαραγωγικής ικανότητας".[3][4] Έτσι, ο βασικός ορισμός της λέξης ενήλικας είναι η περίοδος που αρχίζει στη φυσική σεξουαλική ωριμότητα, η οποία εμφανίζεται κάποια στιγμή μετά την έναρξη της εφηβείας. Αν και αυτός είναι ο πρωταρχικός ορισμός της βασικής λέξης "ενήλικας", ο όρος χρησιμοποιείται συχνά και αναφέρεται σε κοινωνικούς ενήλικες. Ο όρος βιολογικός ενήλικος δύο λέξεων τονίζει ή διευκρινίζει ότι χρησιμοποιείται ο αρχικός ορισμός, βασισμένος στη φυσική ωριμότητα.

Ο χρόνος της εφηβείας ποικίλλει, αλλά αρχίζει συνήθως γύρω στα 10 ή 11 έτη. Τα κορίτσια συνήθως αρχίζουν τη διαδικασία της ήβης στην ηλικία των 10 ή 11 ετών και τα αγόρια στην ηλικία των 11 ή 12 ετών.[5][6][7] Τα κορίτσια ολοκληρώνουν την διαδικασία στην ηλικία των 15–17, και τα αγόρια στα 16 ή 17.[7][8] Η διατροφή, γενετική και το περιβάλλον παίζουν ένα ρόλο.

Η ενηλικίωση στη νομική επιστήμη

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ο πολίτης που έχει συμπληρώσει το σχετικό όριο ηλικίας σύμφωνα με τη νομοθεσία του οικείου κράτους θεωρείται ενήλικος.

Η ενηλικίωση στη ψυχολογία

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ενηλικίωση ονομάζεται το στάδιο της ωριμότητας του ανθρώπου μετά το πέρας του οποίου μπορεί να αναλάβει πλήρως την ευθύνη του εαυτού του.

Η ενηλικίωση μεταφορικά

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Η ενηλικίωση μπορεί να αναφέρεται και σε μία ιδέα, έννοια, θεσμό, οργανισμό, εννοώντας την ακμή τους.

Η ενηλικίωση στη θρησκεία

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Σύμφωνα με την εβραϊκή παράδοση, η ενηλικίωση ορίζεται στην ηλικία των 13 ετών (η ελάχιστη ηλικία του Μπαρ Μίτζβαχ ή Μπατ Μίτζβαχ) για τους Εβραίους, αγόρια και κορίτσια. Αναμένεται να κάνουν προετοιμασία για την ενηλικίωση, μαθαίνοντας την Τορά και άλλες εβραϊκές πρακτικές. Η χριστιανική Αγία Γραφή και η εβραϊκή γραφή δεν περιέχουν ηλικιακή απαίτηση για την ενηλικίωση ή το γάμο, που περιλαμβάνει τη συμμετοχή σε σεξουαλική δραστηριότητα.

Ο κώδικας του Κανονικού Νόμου του 1983 ορίζει: "Ένας άντρας πριν συμπληρώσει το δέκατο έκτο έτος της ηλικίας του και ομοίως μια γυναίκα πριν συμπληρώσει το δέκατο τέταρτο έτος της ηλικίας της δεν μπορούν να εισέλθουν σε έγκυρο γάμο".[9] Σύμφωνα με το βιβλίο Η Εξαφάνιση της Παιδικής Ηλικίας από τον Νιλ Πόστμαν, η Χριστιανική Εκκλησία του Μεσαίωνα θεωρούσε την ηλικία ευθύνης, όπου ένα άτομο θα μπορούσε να δικαστεί ή ακόμα και να εκτελεστεί, στην ηλικία των 7 ετών.

  1. Τριανταφυλλίδης: Λεξικό της κοινής νεοελληνικής, ενήλικας και ενηλικίωση
  2. Maranz Henig, Robin (2010-08-18). «What Is It About 20-Somethings?». New York Times, σελ. 10. https://www.nytimes.com/2010/08/22/magazine/22Adulthood-t.html?pagewanted=3&_r=1. Ανακτήθηκε στις 2010-09-24. «THE DISCOVERY OF adolescence is generally dated to 1904, with the publication of the massive study "Adolescence," by G. Stanley Hall, a prominent psychologist and first president of the American Psychological Association.» 
  3. International Dictionary of Medicine and Biology (1986)
  4. Churchill's Medical Dictionary (1989)
  5. Kail, RV· Cavanaugh JC (2010). Human Development: A Lifespan View (5th έκδοση). Cengage Learning. σελ. 296. ISBN 0495600377. 
  6. Schuiling (2016). Women’s Gynecologic Health. Jones & Bartlett Learning. σελ. 22. ISBN 1284125017. Ανακτήθηκε στις 20 Μαρτίου 2018. The changes that occur during puberty usually happen in an ordered sequence, beginning with thelarche (breast development) at around age 10 or 11, followed by adrenarche (growth of pubic hair due to androgen stimulation), peak height velocity, and finally menarche (the onset of menses), which usually occurs around age 12 or 13. 
  7. 7,0 7,1 D. C. Phillips (2014). Encyclopedia of Educational Theory and Philosophy. Sage Publications. σελίδες 18–19. ISBN 1483364755. Ανακτήθηκε στις 20 Μαρτίου 2018. On average, the onset of puberty is about 18 months earlier for girls (usually starting around the age of 10 or 11 and lasting until they are 15 to 17) than for boys (who usually begin puberty at about the age of 11 to 12 and complete it by the age of 16 to 17, on average). 
  8. Jean W. Solomon, Jane Clifford O'Brien (2014). Pediatric Skills for Occupational Therapy Assistants - E-Book. Elsevier Health Sciences. σελ. 103. ISBN 0323291635. Ανακτήθηκε στις 20 Μαρτίου 2018. CS1 maint: Uses authors parameter (link)
  9. canon 1083, §1
  • Ελληνικός αστικός κώδικας