Γιόχαν Λις
| Γιόχαν Λις | |
|---|---|
| Γέννηση | 1597[1] ή 1590 Oldenburg in Holstein[2] |
| Θάνατος | 1630[3], 1629[2][3][4] και 5 Νοεμβρίου 1629[5] Βενετία[3] |
| Αιτία θανάτου | πανώλη |
| Χώρα πολιτογράφησης | Γερμανία |
| Ιδιότητα | ζωγράφος[5][6], εικονογράφος[5] και σχεδιαστής[7] |
| Σημαντικά έργα | The Death of Cleopatra |
 Σχετικά πολυμέσα | |
Ο Γιόχαν Λις (Johann Liss επίσης γνωστός ως Jan Lys, περ. 1590 ή 1597 - 1629 ή 1630) ήταν κορυφαίος Γερμανός μπαρόκ ζωγράφος του 17ου αιώνα, που δραστηριοποιήθηκε κυρίως στη Βενετία .
Βιογραφία
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Η Λις γεννήθηκε στο Όλντενμπουργκ (Χολστάιν) στο Σλέσβιχ-Χολστάιν της Γερμανίας. Μετά από μια αρχική εκπαίδευση στην πατρίδα του, συνέχισε τις σπουδές του, σύμφωνα με τον Άρνολντ Χαουμπράκεν, με τον Χέντρικ Χόλτσιους στο Χάαρλεμ και στο Άμστερνταμ . Γύρω στο 1620 ταξίδεψε από το Παρίσι στη Βενετία. Μετοίκησε στη Ρώμη γύρω στο 1620–1622, και τα πρώτα του έργα επηρεάστηκαν από το ύφος του Καραβάτζο .
Αν και στις πρώιμες εργασίες του ασχολήθηκε με τις αντιθέσεις φωτός και σκιάς, η τελική του μετοίκηση στη Βενετία στις αρχές της δεκαετίας του 1620 τροποποίησε το ύφος του και έδωσε ώθηση σε λαμπρά χρώματα και έντονη επεξεργασία της ζωγραφισμένης επιφάνειας. Το 1627, δημιουργήθηκε ένα θαυμάσιο μεγάλο ρετάμπλ, η έμπνευση του Αγίου Ιερώνυμου στο San Nicolò da Tolentino . Οι χαλαρές πινελιές του μοιάζουν πρόδρομες του ροκοκό των αδελφών Γκουάρντι. Αυτό το τελικό ύφος , μαζί με αυτό των άλλων «ξένων» ζωγράφων που κατοικούσαν στη Βενετία, όπως οι Ντομένικο Φέττι (Domenico Fetti) και Μπερνάρντο Στρότσι (Bernardo Strozzi), αντιπροσωπεύουν τις πρώτες εισδύσεις του μπαρόκ ύφους στη Δημοκρατία.
Η Λις έφυγε στη Βερόνα για να ξεφύγει από την πανώλη που εξαπλώθηκε στη Βενετία, αλλά υπέκυψε εκεί πρόωρα το 1629. Σύμφωνα με τον Χαουμπράκεν, εργαζόταν μέρα και νύχτα στους πίνακές του, έτσι ώστε ο Γιοάχιμ φον Σάντραρτ να αισθάνεται ότι η υγεία του κινδυνεύει και τον παρότρυνε να τον συναντήσει στη Ρώμη . [8]
Η κληρονομιά του ως ζωγράφου έγκειται στην απόδοση τόσο αισθησιακών μυθολογικών όσο και ευσεβών βιβλικών θεμάτων, που κυριαρχούσα στη χρωματική παλέτα και στη μπαρόκ ζωγραφική . Άσκησε ισχυρότατη επιρροή στους Ενετούς ζωγράφους του 18ου αιώνα, όπως οι Σεμπαστιάνο Ρίτσι (Sebastiano Ricci), Τζανμπαττίστα Τιέπολο και Τζοβάννι Πιατσέττα (Giovanni Piazzetta).
Ο Γιοάχιμ φαν Σάντραρτ έγραψε το 1675 ότι "επειδή τα πήγε καλά στη Βενετία, σύντομα επέστρεψε εκεί ... πέθανε μαζί με πολλούς άλλους κατά τη διάρκεια της πανούκλας που ξεκίνησε το 1629". [9]
Ναζιστική λεηλασία και αποκατάσταση
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Το 1939, το σχέδιο του Λις με τίτλο "Αλληγορία της χριστιανικής πίστης" ήταν ένα από τα 750 παλιά σχέδια Δασκάλων που κατασχέθηκαν από το σπίτι του Άρτουρ Φέλντμαν (Arthur Feldmann) και της συζύγου του από τους Ναζί. [11] Το Μουσείο Τέχνης του Κλίβελαντ, το οποίο απέκτησε το σχέδιο από τον έμπορο τέχνης Χέρμπερτ Μπιρ (Herbert Bier) το 1953, κατέληξε σε διευθέτηση με τους κληρονόμους των Φέλντμαν το 2013. [12] Οι Φέλντμαν, ένα εβραϊκό ζευγάρι, χάθηκαν στο Ολοκαύτωμα. [13]
Μερικά από τα έργα του
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]- Πάικτης λαούτου
- Η Επίσκεψη στον Άγιο Ιερώνυμο
- Όραμα του Αγίου Ιερωνύμου [14]
- Αγρότες παίζουν μόρρα
- Η Ιουδήθ iστη σκηνή του Ολοφέρνη {περ.1622, Εθνική Πινακοθήκη Λονδίνου)
- Θάνατος της Κλεοπάτρας [15]
- Ο Άβελ πενθείται από τους γονείς του [16]
- Αφροδίτη μπροστά στον καθρέφτη (1625–26, Ουφίτσι) [17]
- Θάνατος του Φαέθωνα [18]
- Έρως (Μουσείο Τέχνης Κλίβελαντ, Κλίβελαντ, Οχάιο)
Παραπομπές
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]- ↑ Εθνική Βιβλιοθήκη της Γερμανίας: (Γερμανικά) Gemeinsame Normdatei. 118728571. Ανακτήθηκε στις 14 Οκτωβρίου 2015.
- ↑ 2,0 2,1 Ολλανδικό Ίδρυμα Ιστορίας της Τέχνης. explore
.rkd .nl /explore /artists /50375. - ↑ 3,0 3,1 3,2 Ellis Waterhouse: «Italian Baroque Painting» Phaidon Press. Λονδίνο. 1962. σελ. 120.
- ↑ «Jan Lis». Biografisch Portaal. 39260062.
- ↑ 5,0 5,1 5,2 The Fine Art Archive. cs
.isabart .org /person /59448. Ανακτήθηκε στις 1 Απριλίου 2021. - ↑ The Fine Art Archive. cs
.isabart .org /person /168261. Ανακτήθηκε στις 1 Απριλίου 2021. - ↑ Collectie Boijmans Online. www
.boijmans .nl /en /collection /artworks /122320 /interior-of-a-brothel. Ανακτήθηκε στις 19 Απριλίου 2024. - ↑ Jan Lis biography in De groote schouburgh der Nederlantsche konstschilders en schilderessen (1718) by Arnold Houbraken, courtesy of the Digital library for Dutch literature
- ↑ Spear, Richard E. (December 1976). «Johann Liss Reconsidered». The Art Bulletin 58 (4): 582–593. doi:. https://archive.org/details/sim_art-bulletin_1976-12_58_4/page/582.
- ↑ «Allegory of Christian Beliefc. 1622 Johann Liss». Cleveland Museum of Art.
- ↑ «World War II legacy: Artworks looted by Nazis and recovered by the Monuments Men now belong to the Cleveland Museum of Art». www.lootedart.com. The Plain Dealer. Ανακτήθηκε στις 24 Φεβρουαρίου 2021.
- ↑ «Cleveland Museum of Art settles claim over Johann Liss drawing said t…». archive.is. 11 Απριλίου 2019. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 11 Απριλίου 2019. Ανακτήθηκε στις 24 Φεβρουαρίου 2021.
- ↑ «Four Old Master Drawings – Feldmann Heirs and the British Museum — Centre du droit de l'art». plone.unige.ch. Ανακτήθηκε στις 24 Φεβρουαρίου 2021.
- ↑ [1]
- ↑ «The Death of Cleopatra by Liss, Johann». Wga.hu. Ανακτήθηκε στις 23 Ιουλίου 2013.
- ↑ «Adam and Eve Mourning for Abel by LISS, Johann». Wga.hu. Ανακτήθηκε στις 23 Ιουλίου 2013.
- ↑ «Venus in front of the Mirror by Liss, Johann». Wga.hu. Ανακτήθηκε στις 23 Ιουλίου 2013.
- ↑ [2]
Πηγές
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]- Wittkower, Rudolf (1993). «ch. 5». Pelican History of Art, Art and Architecture Italy, 1600-1750. 1980. Penguin Books Ltd. σελίδες 106–7.