Αυτοφραδάτης

Aυτoφραδάτης
	Λεπτομέρεια από νόμισμα τού Αυτοφραδάτη.
Γενικές πληροφορίες
Γέννηση	4ος αιώνας π.Χ.;
Θάνατος	3ος αιώνας π.Χ. (πιθανώς);
Πληροφορίες ασχολίας
Στρατιωτική σταδιοδρομία
Βαθμός/στρατός	στρατηγός
Αξιώματα και βραβεύσεις
Αξίωμα	σατράπης
	Σχετικά πολυμέσα
	δεδομένα

Ο Αυτοφραδάτης, περσικά Vadfradad (έζησε τον 4ο αι. π.Χ.) ήταν Πέρσης σατράπης της Λυδίας, που διακρίθηκε ως στρατηγός κατά τις βασιλείες των Αρταξέρξη Γ΄ και Δαρείου Γ΄ βασιλέων της Περσίας. Έδρα του ήταν οι Σάρδεις.

Βιογραφία

Κατά τη βασιλεία τού Αρταξέρξη Β΄ ο Αυτοφραδάτης αιχμαλώτισε τον Αρτάβαζο Β΄ σατράπη της Φρυγίας, που είχε εξεγερθεί ενάντια στον Πέρση βασιλιά. Τον φυλάκισε, μετά όμως αναγκάστηκε να τον ελευθερώσει.

Ο Αρταξέρξης Β΄ τού ανέθεσε να καταστείλει την εξέγερση του Δατάμη σατράπη της Καππαδοκίας. Μετέβη με πολύ στρατό εκεί, αλλά υποχρεώθηκε να αποσυρθεί με βαριές απώλειες. Αργότερα ακολούθησε τη μεγάλη εξέγερση των σατραπών.

Η αντίσταση κατά τού Αλεξάνδρου Γ΄

Συμμετείχε στη αντίσταση των Αχαιμενιδών εναντίον της εκστρατείας τού Αλεξάνδρου Γ΄ τού Μεγάλου. Μαζί με τον Φαρνάβαζο Γ΄, γιο τού Αρτάβαζου Β΄, υποστήριξαν στρατιωτικά και οικονομικά τον Άγι Γ΄ της Σπάρτης, που οργάνωνε εκστρατεία εναντίον των Μακεδόνων. Έπειτα από το τέλος τού Πέρση ναυάρχου Μέμνωνα τού Ρόδιου το 333 π.Χ., ο Αυτοφραδάτης και ο Φαρνάβαζος Γ΄ σατράπης της Ελλησποντιακής Φρυγίας, ανέλαβαν τη διοίκηση τού στόλου και κατέλαβαν τη Μυτιλήνη, της οποίας την πολιορκία είχε ξεκινήσει ο Μέμνων. Ο Φαρνάβαζος Γ΄ απέπλευσε με τους αιχμαλώτους του στη Λυκία, ενώ ο Αυτοφραδάτης επιτέθηκε σε άλλα νησιά τού Αιγαίου, που υποστήριζαν τον Μακεδόνα στρατηλάτη. Σύντομα τον ακολούθησε και ο Φαρνάβαζος Γ΄, και οι δύο τους έπλευσαν προς την Τένεδο, που από φόβο παραδόθηκε. Ο Αυτοφραδάτης πολιόρκησε την πόλη Αταρνέα της Μυσίας, αλλά χωρίς επιτυχία.

Το επιτύμβιο μνημείο τού Παγιάβα

Ο Αυτοφραδάτης απεικονίζεται ως ένας καθήμενος σατράπης με ακροατήριο στο επιτύμβιο μνημείο τού Λύκιου αξιωματούχου Παγιάβα, που τώρα βρίσκεται στο Βρετανικό Μουσείο. Ο Α. Χάμιλτον-Σμιθ περιγράφει στον κατάλογο τού Μουσείου της σκηνή ως εξής: "Ένας Πέρσης κάθεται κοιτώντας προς τα δεξιά. Φορεί τουνίκα (χιτώνα με μανίκια) με ζώνη στη μέση του, τιάρα και μανδύα στους ώμους. Στον δεξί μηρό έχει μαχαίρι στη θήκη του, κατά το περσικό έθος. Κάθεται σε σκαμνί καλυμμένο με ύφασμα, του οποίου τα πόδια απολήγουν σε κόμβους, όπως άλλα περσικά καθίσματα. Το δεξί χέρι είναι ανασηκωμένο. Πίσω του (αριστερά) ένας συνοδός στέκεται με τα χέρια χιαστί στο στήθος, κατά τον ανατολικό τρόπο· φορεί τουνίκα (χειριδωτό χιτώνα), με ζώνη στη μέση. Μπροστά στον σατράπη (δεξιά) στέκονται τέσσερις άνδρες: η μορφή τού πρώτου είναι πολύ φθαρμένη. Ο δεύτερος έχει γένιο και μακριά μαλλιά, ενώ φορεί χιτώνα με ιμάτιο. Ακολουθούν δύο νέοι άνδρες. Από επάνω υπάρχει μία επιγραφή στα Λυδικά:

dhdiya hryivata mdiyd piydtq. Vat[apr]data kssadrapa Parzza pddq tdlqzi dpattd : trmmilisd ma .... Οι τρεις μεσαίες λέξεις αναφέρονται στον "Αυτοφραδάτα σατράπα Πέρσα". Η σκηνή ίσως παριστά την άδεια για την ανέγερση τού επιτύμβιου μνημείου.

Νομίσματα

Τα νομίσματα τού Αυτοφραδάτη έχουν το πορτραίτο τού σατράπη της Σπάρντα (=Λυδίας στα περσικά) και την επιγραφή ΟΑΤΑ[ΦΡΑΔΑΤΟΥ].

Νόμισμα της Λυδίας στην Ιωνία με κεφαλή τού Αυτοφραδάτη στη μία όψη. Στην άλλη κεφαλή ίππου με επιγραφή ΟΑΤΑ[ΦΡΑΔΑΤΟΥ]. Περί το 380-350 π.Χ..
Νόμισμα τού Αυτοφραδάτη.

Πηγές

Demosthenes, Speeches, "Against Aristocrates"
Arrian, Anabasis Alexandri, ii. 1
Aristotle, Politics, 1267a
The Payava Tomb. British Museum.
Smith, A. H. (Arthur Hamilton). A catalogue of sculpture in the Department of Greek and Roman antiquities, British museum. London : Printed by order of the Trustees. pp. 51–52.