Όφσετ

Πιεστήριο τύπου "MAN Roland"

Η όφσετ (αγγλικά: offset‎‎) είναι εκτυπωτική μέθοδος η οποία χρησιμοποιείται για την αναπαραγωγή κειμένων και εικόνων. Η όφσετ στηρίζεται στην φωτογράφιση του θέματος (φωτομεταφορά) στην επιφάνεια μεταλλικών εκτυπωτικών πλακών με τέτοιο τρόπο που επιτρέπει την διαφορετική χημική συμπεριφορά των διάφορων περιοχών της επιφάνειάς τους. Οι σύγχρονες εκτυπωτικές πλάκες αποτελούνται από αλουμίνιο αλλά στο παρελθόν έχουν υπάρξει πλάκες από ψευδάργυρο (τσίγκος). Για τον λόγο αυτό πολλές φορές οι εκτυπωτικές πλάκες της μεθόδου ονομάζονται και τσίγκοι. Η μέδοδος έχει επίσης χαρακτηριστεί ως λιθογραφία για ιστορικούς λόγους: οι πρώτες εκτυπωτικές πλάκες ήταν κατασκευασμένες από ειδική πέτρα (πορώδες μάρμαρο). Η μέθοδος χρησιμεύει για την εκτύπωση μονόχρωμων και πολύχρωμων εντύπων και κυριαρχεί στην εκδοτική - εκτυπωτική βιομηχανία. Τα πιο διαδεδομένα έντυπα που τυπώνονται με την μέθοδο αυτή είναι βιβλία, εφημερίδες, περιοδικά, αφίσες, διαφημιστικά και άλλα έντυπα.

Σκαρίφημα εκτύπωσης όφσετ (πλάγια όψη).

Η διαδικασία

Σε ειδικά φύλλα αλουμινίου με μία λεπτή επικάλυψη ψευδαργύρου τοποθετούνται φιλμ τα οποία έχουν εκτυπωθεί από ειδικό εκτυπωτή και επικαλυμμένο με τα κατάλληλα χημικά τα οποία μπαίνουν σε μία ειδική μηχανή που αποκαλείται "μεταφορέας". Μία λάμπα παρόμοια με των σολάριουμ αλλά μεγαλύτερης ισχύος λειτουργεί με χρονοδιακόπτη τον οποίο ρυθμίζει ο τυπογράφος ανάλογα και με τη μακέτα. Τα φύλλα αλουμινίου τοποθετούνται στους ειδικούς κυλίνδρους πάνω στις μηχανές εκτύπωσης όφσετ, αφού περαστούν και καθαριστούν με ένα χημικό, την εμφάνιση. Ουσιαστικά ο μεταφορέας "καίει" ό,τι δεν καλύπτεται από το φιλμ. Αφού γίνει η τοποθέτηση των μελανιών πάνω στο σύνολο κυλίνδρων το οποίο σύνολο που επεξεργάζεται τα μελάνια για καλύτερη ποιότητα εκτύπωσης, το μελανείο, το οποίο σύνολο μαζί με τους κυλίνδρους νερού και τους λοιπούς κυλίνδρους ονομάζεται πύργος. Τα μελάνια ακουμπούν πάνω στο φύλλο αλουμινίου, το φύλλο αλουμινίου πάνω σε ένα κύλινδρο από καουτσούκ που αποκαλείται με το ίδιο όνομα. Το καουτσούκ "αλείφεται" με τα μελάνια σε συγκεκριμένα όμως σημεία τα οποία ακουμπούν στο χαρτί και συνεχώς τα μελάνια πάνω στο καουτσούκ ανανεώνονται. Τον ρόλο των κυλίνδρων νερού στις μηχανές εκτύπωσης όφσετ βασίζεται καταρχάς στην εξής θεωρία: το αλουμίνιο είναι υδρόφιλο, ενώ ο ψευδάργυρος υδρόφοβος. Το νερό, συνεπώς, καθαρίζει μόνο το αλουμίνιο, δηλαδή στο σημείο που δεν πρέπει να ακουμπήσει μελάνι και έτσι μόνο ο ψευδάργυρος "αλείφεται" με μελάνι.

Εξωτερικοί σύνδεσμοι

• Λεξιλογικός ορισμός του όφσετ στο Βικιλεξικό
• Πολυμέσα σχετικά με το θέμα Offset printing στο Wikimedia Commons