Yunanıstano Antik
Yunanıstano Antik | |
---|---|
Melumat | |
Xısusiyet | Art style, ancient civilization, wareyo kehan, Mıntıqay kulturi, Zagon û historical period |
Mıntıqa | History of Greece |
Xerita |
Yunanıstano Antik, yew caygeo tarixiyo. Ewro cayê xo Yunanıstan, dormey Anatoliye, dormey deryay siyay, verocê İtalya de ca gêno. Tarixê Yunanıstanê Antiki seserra 7ıne de sıfte kerdo u be seserra 1ıne ra piya be işğalê Roma qediyao. Yunanıstano Gırd be İskenderê Gırdi ra piya hem kultur de hem felsefe de hem zi cıwiyayış de zaf gırd biyo, aver şiyo.
Sazbiyayışê tarixê Yunanıstani belli niyo, hema tarixê Yunanıstanê Antiki beno panc letey:
- Dewrê Yunano Tari (IV 1100 - IV 800)
- Dewro Arkeaik (IV 800 - IV 490)
- Dewro Klasik (IV 490 - IV 323))
- Dewro Hellenistik (IV 323 – IV 146)
- Dewro Newe (IV 146 u işğalê Roma)
Be xırabiyayışê sivilizasyonê Mikeni, Yunanıstan de dewro tari qediyao u tarixê Yunanıstanê Antiki sıfte kerdo. Yunanıstanê Antiki de namey sûkan polis biyo. Nıfusê Yunanıstani seserra 3ıne de texminen 8-10 milyoni bi u Yunanıstano Antik de kolonizasyon sıfte kerdo. Raveri, dormey rocawanê Andoliye, Trakya u Qıbrısi kolonize biyê. Dıma dormey Deryay Marmara, zımey Anadoliye, adey Deryay Miyanêni, verocê İtalya u verocê Fransa kolonize biyê. Pey ra Yunanan dormey Ukrayna, dormey zımey Afrika zi koloni kerdê u enê mıntıqey aidê Yunanıstanê Antiki biyê. Dewletanê Yunanıstanê Antiki be Persan mucadele kerdo u zaf xırab biyê. Dıme ra zi İskendero Gırd erdê Yunanıstanê Antiki vısto ra destê xo u tarixê Yunanıstano Antik qediyao.