Perey kriptoy
Perey kriptoy, yew koleksiyono dı-kıştıno ke kriptokerdışi yani şifrekerdışi sera datan (veri) gêno u dano, zey hacetê vırnayışi gureno. Kripto perê do imajiner u dijitalo u alternatifê perey pêşınio.[1][2][3] Perê kriptoy pêro bêmerkezê, yew cınsê dowizê dijitali, dowizê alternatifi ya zi dowizê imajinerê. Wıni zi ê pêro teberê sistemanê bankanê ke merkezê xo estê de manenê, perê elekroniki zi niyê, pêro bêmerkezê.[4][5]
Nê perê kriptoy ke biy desantralize her yewê inan yew Blockchain ke zey Ledgeri kar keno sera yenê.[6]
Bitcoin ke Satoshi Nakamotoy o serra 2009i de vıraşto, pereyo verêno kriptoyo.[7] O dem ra nata xeylê kriptoyê newey vıraziyay.[8] Perê kriptoyê ke Bitcoini ra pey vıraziyay u teberê Bitcoiniê, inan rê altcoin vaciyeno ke no zi kılmê alternatif u coinio, yani alternarif ra 'alt' u coini ra coin benê yew.[9] Tiya coin pereo medenio.
Gorey ekspertanê perey kriptoy, vayiya peranê kripoy bena hirê - çehar trilyon dolar serranê dımayınan de. Vênayışê dewletan perey kriptoy sero ca ve ca vıriyenê. Organên El Salvadori Bitcoin kerdo perey xoyo resmi.[10] Kıştê da bine ra zi Çini erinayış u rotışê Bitcoini kerdo illegal.[11] Rusya zi ruble erinayış u rotış be perey teberê ruble kerdo illegal.[12]
Karakteristiki
[bıvurne | çımeyi bıvurne]Şeş karakteristikê perey kriptoy estê:[13]
- Desantralizasyon (yani merkezê cı çıniyo),
- Qeydê gurenayış u wayiri,
- Prensibê vıraştışê erzê newey,
- Tekniko kriptografik
- Rotış tenya be izıne wayire perey
- Yew ra vêşêr transaksiyoni de gurenayışê tek teyna yew transaksiyoni.
Referansi
[bıvurne | çımeyi bıvurne]- ↑ https://www.forbes.com/forbes/2011/0509/technology-psilocybin-bitcoins-gavin-andresen-crypto-currency.html
- ↑ Cryptocurrencies: A Brief Thematic Review 25 Aralık 2017 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.. Economics of Networks Journal. Social Science Research Network (SSRN).
- ↑ Schuettel, Patrick (2017). The Concise Fintech Compendium. Fribourg: School of Management Fribourg/Switzerland
- ↑ McDonnell, Patrick "PK" (9 Eylül 2015). "What Is The Difference Between Bitcoin, Forex, and Gold". NewsBTC
- ↑ Allison, Ian (8 Eylül 2015). "If Banks Want Benefits Of Blockchains, They Must Go Permissionless". NewsBTC.
- ↑ Matteo D’Agnolo. "All you need to know about Bitcoin". timesofindia-economictimes.
- ↑ Sagona-Stophel, Katherine. "Bitcoin 101 white paper" (PDF). Thomson Reuter
- ↑ Tasca, Paolo (7 Eylül 2015). "Digital Currencies: Principles, Trends, Opportunities, and Risks
- ↑ Handbook of digital currency : bitcoin, innovation, financial instruments, and big data
- ↑ https://www.sondakika.com/dunya/haber-bitcoin-el-salvador-kripto-parayi-resmi-para-14379595/
- ↑ http://bitcoinmagazine.com/12839/big-picture-china-bitcoin
- ↑ https://www.forbes.com/sites/kashmirhill/2014/01/31/bitcoins-legality-around-the-world
- ↑ http://si-journal.org/index.php/JSI/article/viewFile/335/325