Vascones

Tiriogaethau'r Vascones a'u cymdogion

Llwyth yng ngogledd Penrhyn Iberia yn y cyfnod Rhufeinig oedd y Vascones. Roedd ei tiriogaethau yn cynnwys yr ardaloedd rhwng hen gwrs Afon Ebro a rhan orllewinol y Pyreneau, yn cyfateb i gymunedau ymreolaethol Navarra, gogledd-orllewin Aragon a rhan o La Rioja yn Sbaen heddiw. Eu prif drefi oedd Pompaelo ac Oiasso.

Wedi i'r Mwslimiaid gipio'r rhan fwyaf o Sbaen ar ddechrau'r 8g, ffurfiodd disgynyddion y Vascones Ddugiaeth Vasconia a Theyrnas Pamplona. Yn ystod y Canol Oesoedd, datblygodd Teyrnas Pamplona i ffurfio Teyrnas Navarra. Credir i'r Vascones roi eu henw i'r Basgiaid.