Sukkot

Sukkot
Enghraifft o'r canlynol	Shalosh regalim, gwyl genedlaethol, gŵyl
Math	gwyl Iddewig
	Ffeiliau perthnasol ar Gomin Wicimedia

Swcot neu, trawslythyriad mwy cyffredin, Sukkot, (Hebraeg: סֻכּוֹת) neu Gwledd y cabanau neu Gwledd o'r Tabernaclau yw un o dair gŵyl bererindod fawr Iddewiaeth, y ddau arall yw Shavuot a Pessach. Mae'n cael ei ddathlu un wythnos o 15fed Tishri. Y gair sukkot yw lluosog sukkah (סֻכּה) sy'n golygu "caban" neu "gwt". Mae'r Torah yn rhagnodi i'r Israeliaid sydd ar gyfer Sukkot maen nhw'n byw saith diwrnod mewn cytiau. Yn ogystal â'i wreiddiau cynhaeaf, mae'r gwyliau hefyd yn bwysig yn ysbrydol o ran rhoi'r gorau i fateroliaeth i ganolbwyntio ar genedligrwydd, ysbrydolrwydd a lletygarwch, yr egwyddor hon sy'n sail i adeiladu strwythur dros dro, bron yn grwydrol, o sukkah^[1]

Sukkot yn Israel a'r Alltudiaeth

Mae dathliad Sukkot yn dechrau ar y 15 Medi. Yn y galut (y diaspora Iddewig), y ddau ddiwrnod cyntaf yw gwyliau (15fed a 16eg) tra yn Israel dim ond y cyntaf ydyw. Mae'r wythfed diwrnod (diwrnod y casgliad), o'r enw Shemimi Atséret, hefyd yn wyliau yn Israel a'r diaspora. Yn Israel, fodd bynnag, dethlir Simhat Torah ar yr un pryd â Shemimi Atséret, tra yn y diaspora, dethlir Simhat Torah y diwrnod ar ôl Shemimi Atséret, sef y nawfed diwrnod. Mae adeiladu'r sukkah yn dechrau ar ôl Yom Kippur yn yr ardd, ar y balconi neu unrhyw le gweddus yn yr awyr agored. Rhaid adeiladu Sukkah yn dilyn rheolau a chyfranau sefydledig, a'r to yw'r elfen bwysicaf ohono.

Arwyddocâd

Mae arwyddocâd Gŵyl y Cabanau yn hanesyddol ac amaethyddol. Daw'r arwyddocâd hanesyddol o exodus tybiedig y bobl Hebraeg ar eu hymadawiad o'r Aifft i Wlad Addawedig Canaan. Felly byddai Sukkot yn cofio'r 40 mlynedd pan fyddai'r Israeliaid wedi byw mewn pebyll yn yr anialwch. Fel gwyliau amaethyddol, dathlwyd Sukkot fel Diolchgarwch am gynaeafau'r hydref, ac yn fwy cyffredinol am anrhegion byd natur drwy gydol y flwyddyn.

<quote>"Rhaid i chi ddathlu'r Ŵyl yma i'r ARGLWYDD am saith diwrnod bob blwyddyn. Mae'n rheol sydd i'w chadw bob amser yn y seithfed mis. 42 Rhaid i chi aros mewn lloches dros dro am saith diwrnod. Mae pobl Israel i gyd i aros ynddyn nhw, 43 er mwyn i'ch plant chi wybod mod i wedi gwneud i bobl Israel aros mewn llochesau felly pan ddes i â nhw allan o wlad yr Aifft. Fi ydy'r ARGLWYDD eich Duw chi.”."</quote> — Lefiticus 23:41-43^[2]

Hoshanah Rabba

Gelwir seithfed diwrnod Sukkot yr Hoshanah Rabba, sy'n golygu'r "Swper Fawr". Nodir y diwrnod hwn gan wasanaeth ychwanegol lle mae'r ffyddloniaid yn rhoi saith tro wrth ddal canghennau o'r Pedair Rhywogaeth, gan adrodd Salm 118:25, gyda gweddïau ychwanegol. Hefyd, mae cyfres o bum cangen helygen yn cael eu taro ar y ddaear.

Enwadau eraill ar y Sukkot yn y Beibl

Mae gwahanol enwau'r ŵyl hon yn adlewyrchu ei harwyddocâd amaethyddol a hanesyddol deuol, yn ogystal â'i phwysigrwydd.

Gŵyl y Cynhaeaf (Hag ha-Assif, חַג הָאָסִף): Exodus 23:16 a 34:22.
Gwledd o tabernaclau neu gytiau (Hag ha-Sukkot, חַג הַסֻּכּוֹת): Lefiticus 23:34, Deuteronomy 16:13
Gwledd yr Arglwydd (Hag Adonay, חַג-יְהוָה): Lefiticus 23:39.
Y Wledd (he-Hag, הֶחָג): Yn gyntaf brenhinoedd 8:65, enw cyffredin ymhlith rabïaid ac yn dangos pwysigrwydd y gwyliau hwn.