Iaith ddodiadol
Iaith synthetig sy'n llunio geiriau drwy ychwanegu elfennau morffolegol (morffemau) at ei gilydd yw iaith ddodiadol. Mae pob un o'r morffemau yn mynegi un ystyr neu nodwedd ramedegol. Mae enghreifftiau o ieithoedd dodiadol yn cynnwys y Dyrceg a'r Hwngareg. Mae'r system hon o lynu morffemau at ei gilydd yn cyferbynnu'n fawr gydag ieithoedd ymasiadol lle mae morffemau yn ymasu i mewn i'w gilydd.
Gwelir system ddodiadol mewn ffurfdroadau enwol yn y Dyrceg. Dyma ffurfiau'r enw adam 'dyn':
| unigol | lluosog | |
| goddrychol | adam | adam-lar |
| genidol | adam-ın | adam-lar-ın |
| derbyniol | adam-a | adam-lar-a |
| gwrthrychol | adam-ı | adamları |
Mae'n hawdd gweld bod pob morff yn cyfleu un ystyr neu nodwedd ramadegol. Mae adam yn golygu 'dyn'; mae -lar- yn cyfleu'r lluosog; -ın yn cyfleu'r cyflwr genidol; -a y cyflwr derbyniol; a -ı y cyflwr gwrthrychol. Does dim morff felly sy'n cyfuno dwy neu fwy o'r ystyron hyn. Mae'r system hon yn cyferbynnu'n gryf â'r hyn a geir mewn ieithoedd ymasiadol megis Lladin neu Rwsieg lle mae morffemau yn ymasu. Yn wahanol i ieithoedd ymasiadol, mae ieithoedd doddiadol yn dueddol o fod yn rheolaidd oherwydd natur un-ystyr y dodiadau, hynny yw, ni effeithir gwreiddyn y gair gan y dodiad, ac ni effeithir y dodiad gan wreiddyn y gair ac felly gellir ymwahanu'r morffemau'n hawdd.
Nid yw'r Gymraeg yn arddangos llawer o nodweddion dodiadol, ond gwelir agweddau o system dodiadol mewn ffurfiau megion dynionach neu petheuach, sy'n cynnwys tair morffem sy'n hawdd i'w rhannu oddi wrth ei gilydd, y bôn dyn, y ffurfdroad lluosog -ion neu -au a'r olddodiad dirmygus -ach.