Conwy (tref)
.jpg) | |
| Math | tref, fortified town  |
|---|---|
| Poblogaeth | 14,723, 15,700 |
| Sefydlwyd |
|
| Daearyddiaeth | |
| Sir | Conwy |
| Gwlad |  Cymru |
| Gerllaw | Afon Conwy |
| Cyfesurynnau | 53.28°N 3.83°W |
| Cod SYG | W04000902 |
| Cod OS | SH775775 |
| Gwleidyddiaeth | |
| AS/au Cymru | Janet Finch-Saunders (Ceidwadwyr) |
| AS/au y DU | Claire Hughes (Llafur) |
 | |
Tref a chymuned ym mwrdeistref sirol Conwy, Cymru, yw Conwy.[1][2] (Fe'i hadwaenir yn draddodiadol yn Saesneg fel Conway.) Roedd cynt yng Ngwynedd a Sir Gaernarfon cyn hynny. Mae'n enwog fel tref gaerog, am ei chastell, ac am y pontydd ar draws Afon Conwy. Mae ganddi boblogaeth o tua 14,208, sydd hefyd yn cynnwys Deganwy a Chyffordd Llandudno. Mae'n un o brif atyniadau twristaidd Gogledd Cymru.
Daearyddiaeth
[golygu | golygu cod]Saif y dref ar lan orllewinol Afon Conwy, gan wynebu Deganwy, sydd ar ochr arall yr afon.
Hanes
[golygu | golygu cod]Codwyd y castell a'r waliau gan Edward I, brenin Lloegr, rhwng 1283 a 1289. Fe'u gosodwyd ar restr Safleoedd Treftadaeth y Byd UNESCO yn 1986, fel rhan o'r safle Cestyll a Muriau Trefi'r Brenin Edward yng Ngwynedd.[3] Yma hefyd y safai Mynachdy Aberconwy, a sefydlwyd gan Llywelyn Fawr.
Ers dros 700 mlynedd, cynhelir Ffair Fêl Conwy ar strydoedd y dref ar 15 Medi bob blwyddyn.
Adeiladau
[golygu | golygu cod]Atyniadau yn y cylch
[golygu | golygu cod]- Morfa Conwy - morfa a thraeth
- Caer Seion - bryngaer
- Gyffin - pentref hanesyddol
Cludiant
[golygu | golygu cod]Mae gan Conwy orsaf ar Reilffordd Arfordir Gogledd Cymru sy'n ei chysylltu â Chaergybi a Chaer.
Rhed nifer o wasanaethau bysiau rhwng Conwy a threfi a phentrefi Dyffryn Conwy ac ardaloedd eraill. Mae ar brif lwybr bws arfordir Gogledd Cymru yn ogystal.
Cyfrifiad 2011
[golygu | golygu cod]Yng nghyfrifiad 2011 roedd y sefyllfa fel a ganlyn:[4][5][6][7]
Oriel
[golygu | golygu cod]-
Ffotograff o tua 1885 -
Golygfa fodern o'r dref -
Yr harbwr
Cyfeiriadau
[golygu | golygu cod]- ↑ "Rhestr o Enwau Lleoedd Safonol Cymru". Llywodraeth Cymru. 13 Hydref 2021.
- ↑ British Place Names; adalwyd 20 Tachwedd 2021
- ↑ "Castles and Town Walls of King Edward in Gwynedd". UNESCO World Heritage Centre. UNESCO. Cyrchwyd 31 Mai 2019.
- ↑ "Ystadegau Allweddol ar gyfer Cymru". Swyddfa Ystadegau Gwladol. Cyrchwyd 2012-12-12.. Poblogaeth: ks101ew. Iaith: ks207wa - noder mae'r canran hwn yn seiliedig ar y nier sy'n siarad Cymraeg allan o'r niferoedd sydd dros 3 oed. Ganwyd yng Nghymru: ks204ew. Diweithdra: ks106ew; adalwyd 16 Mai 2013.
- ↑ Canran y diwaith drwy Gymru; Golwg 360; 11 Rhagfyr 2012; adalwyd 16 Mai 2013
- ↑ Gwefan Swyddfa Ystadegau Gwladol; Niferoedd Di-waith rhwng 16 a 74 oed; adalwyd 16 Mai 2013.
- ↑ Gwefan Llywodraeth Cymru; Ystadegau Economaidd Allweddol, Tachwedd 2010; Mae'r gyfradd gyflogaeth ymhlith pobl 16 – 64 oed yng Nghymru yn 67.1 y cant.; adalwyd 31 Mai 2013[dolen farw]
Trefi
Abergele · Bae Colwyn · Betws-y-Coed · Conwy · Cyffordd Llandudno · Degannwy · Hen Golwyn · Llandudno · Llanfairfechan · Llanrwst · Penmaenmawr · Tywyn
Pentrefi
Bae Cinmel · Bae Penrhyn · Betws-yn-Rhos · Bryn-y-maen · Bylchau · Caerhun · Capel Curig · Capel Garmon · Cefn Berain · Cefn-brith · Cerrigydrudion · Craig-y-don · Cwm Penmachno · Dawn · Dolgarrog · Dolwen · Dolwyddelan · Dwygyfylchi · Eglwys-bach · Esgyryn · Gellioedd · Glanwydden · Glasfryn · Groes · Gwytherin · Gyffin · Henryd · Llanbedr-y-cennin · Llandrillo-yn-Rhos · Llanddoged · Llanddulas · Llanefydd · Llanelian-yn-Rhos · Llanfair Talhaearn · Llanfihangel Glyn Myfyr · Llangernyw · Llangwm · Llangystennin · Llanrhos · Llanrhychwyn · Llan Sain Siôr · Llansanffraid Glan Conwy · Llansannan · Llysfaen · Maenan · Y Maerdy · Melin-y-coed · Mochdre · Nebo · Pandy Tudur · Penmachno · Pensarn · Pentrefelin · Pentrefoelas · Pentre-llyn-cymmer · Pentre Tafarnyfedw · Pydew · Rowen · Rhydlydan · Rhyd-y-foel · Tal-y-bont · Tal-y-cafn · Trefriw · Tyn-y-groes · Ysbyty Ifan