Astec
Enghraifft o'r canlynol | gwareiddiad, grwp ethnig hanesyddol, diwylliant |
---|---|
Dechreuwyd | c. 1200 |
Daeth i ben | 1521 |
Ffeiliau perthnasol ar Gomin Wicimedia |
Defnyddir Aztec neu Astec fel disgrifiad o nifer o grwpiau ethnig yng nghanolbarth Mecsico, yn arbennig grwpiau yn siarad yr iaith Nahwatleg. Daethant yn feistri ar ran helaeth o Ganol America o'r 14g i'r 16g, gan ffurfio Ymerodraeth yr Asteciaid. Canolbwynt y gwareiddiad Astecaidd oedd Dyffryn Mecsico.
Weithiau defnyddir y term "Astec" ar gyfer pobl dinas-wladwiaeth Tenochtitlan yn unig. Y ddinas yma, ar ynys yn Llyn Texcoco, Dinas Mecsico yn awr, a alwai eu hunain y "Mexica". Gall hefyd gynnwys y ddwy ddinas-wladwriaeth oedd yn gyngheiriaid a Tenochtitlan, yr Acolhua o Texcoco a'r Tepanec o Tlacopan. Gellir hefyd sôn am wareiddiad yr Asteciaid, yn cynnwys yr holl wladwriaethau Altepetl.
Yn 1521, ymosododd Hernán Cortés, gyda nifer fychan o Sbaenwyr a byddin fwy o gyngheiriaid o Nahwatliaid, ar Tenochtitlan a'i choncro, gan roi diwedd ar ymerodraeth yr Astec.