Контент патне куҫ

Халăх çыравĕ

«Википеди» ирĕклĕ энциклопединчи материал
2020 ҫул ҫинчи юлашки халӑх ҫыравӗсем

Халӑх ҫыравӗ[1][2] (Халӑх хисепне ҫырса тухни[3], Ҫынсен ҫырса тухӑвӗ) — пӗр лаптӑк ҫинче мӗнле те пулин халӑхсен, ҫынсен (е ытти демографи ушкӑнӗсен) шутне (йышне) шутласси. Ытти ҫыравсен (Ҫырса туху) пӗтӗмлетӗвӗсенче пек, халӑх ҫыравӗн вӗҫӗнче пуҫтарнӑ пӗлӗмсем публикацилеҫҫӗ.

Халӑх ҫыравӗсемпе пурӑнан фонд (ҫурт, хваттер т.ы.т) ҫыравӗ час иртет[4].

Пӗрлешӗннӗ Нацисен Организацийӗ халӑх е пурӑнамалли шал ҫыравӗсем ҫинчен ик-виҫ япала каласа палӑртать: "харпӑр шут, пӗр ҫӗр чиккинче нумай енлӗх, пӗр вӑхӑтлӑх тата шайлӑх". ПНО кашни вунӑ ҫул кирек пӗр халӑх ҫыравне тума канашлать[4].

Халӑх ҫыравӗн программи — ҫыравӑн вӑхӑчӗнчи пуҫтармалли пӗлӗмсен ят-йышӗ (ҫырав лисчӗ). Ҫырав листне малалла ыйтусем кӗреҫҫӗ: арлӑх, ҫул-ӳсӗм, мӑшӑрлану, элтешлӗх, халӑх, тӗн, вӗрентӳ тата ытти те пулма пултарать[5].

Васкавлӑ ҫырав — кӗске вӑхӑтлӑ ҫырав (11 кунччен). Вӑл пӗчӗк тӗллевшӗн тата нумай мар ыйтӑвлӑ тунӑ.

Мӗнле халӑха ыйтмалла
  • Территори ҫинчи пур пурӑнан халӑх.
  • Территори ҫинчи яланхи пурӑнан халӑх (6 уйӑхран е 1 ҫулталӑкран пуҫласа малалли таран).
  • Территори ҫинчи юридициллӗ (саккунпа территори ҫумне ҫирӗплетнӗ) пурӑнан халӑх[6].

Ҫырав тӗсӗсем

[тӳрлет | кодне тӳрлет]

Халӑх ҫыравӗ — халӑх йышне шутлакан ҫырав. Халӗ ҫак ҫырава темиҫе ҫулталӑкра пӗрре иртереҫҫӗ.

Ҫавӑн пек пӑхӑр

[тӳрлет | кодне тӳрлет]
  • Элли Илле. Халăх йышне çырса тухĕç... // Хыпар (хаçат), 199№, 2010, юпа, 14.
  • Элли Илле. Мĕн кăтартĕ çырсатуху? // Хыпар (хаçат), 2002, авăн, 25.
  • Боярский А. Я., Шушерин П. П. Демографическая статистика. — М., 1955.
  • Гозулов А. И. Переписи населения СССР и капиталистических стран. — М., 1936.
  • Пустоход П. И., Воблый В. К. Переписи населения. — М., 1936.
  • Боярский А. Я. Переписи населения в капиталистических странах. — М., 1938.
  • Урланис Б. Ц. История американских цензов. — М., 1988.
  • Послевоенные переписи населения. — М., 1957.
  • Население мира: Справочник. — М., 1965.
  • Курс демографии / под ред. А. Я. Боярского. — 2-е изд. — М., 1974.
  • Demographic Yearbook. — N. Y., 1949—65.
  • Population census methods. United nations. — N. Y., 1949.
  • International population census bibliography. (v. 1—5, Austin), 1965—(67).

Асӑрхавсем

[тӳрлет | кодне тӳрлет]


Ку вĕçлемен статья. Эсир статьяна тӳрлетсе тата хушса проекта пулăшма пултаратăр.
Çак асăрхаттарнине май пулсан тĕрĕсреххипе улăштармалла.