Мамай
Мамай — 1370 çултанпа Ылтăн Уртан паллă çарпуçĕ, çĕрме пуянĕ, темник.
Кун-çулĕ
[тӳрлет | кодне тӳрлет]1361 çулта Хыçра хана вĕлерсен вăл влаçа ярса илнĕ. Мамай хуçаланнă вăхăтра астулра темиçе хан: Абдул, Магомет-Султан, Тюлюбек тата ыттисем те ларнă пулнă, вĕсем пурĕ те Мамая пăхăнса тăнă. Хăй вăл хан ятне илме пултарайман — çеçенхир йăла-йĕркипе хан титулне чингизида çеç тивĕçтерме юранă.
1378 çулта Мамай Бегич мăрсана Рязань çĕрне тустарма янă, анчах та унăн çарушкăнне Дмитри Донской Воже шывĕ çинче аркатнă. Çакăн хыççăн Мамай пысăк çарпа Руç çине кайса вырăссемпе Куликово патĕнче çапăçнă. Руçĕн пухăннă çарĕсем Mамай çарне çапса çĕмĕрнĕ.
Тимĕрлан Ылтăн Уртана Тăхтамăша лартнă хыççăн Мамай хăйĕн пурлăхĕсене илсе Уртаран тухса тарнă, анчах та ăна Крымра Каффа (халĕ Феодоси) патĕнче хуралçисемех (генуя çыннисем) вĕлернĕ.
Çăлкуçсем
[тӳрлет | кодне тӳрлет]Литература
[тӳрлет | кодне тӳрлет]- Биографи ăслăхра
- Почекаев Р. Ю. Мамай: История «антигероя» в истории (630-летию Куликовской битвы посвящается). — СПб.: ЕВРАЗИЯ, 2010. — (Clio). — 2000 экз. — ISBN 978-5-91852-020-8 (куç.)
- Гумилёв Лев Николаевич Древняя Русь и Великая степь.. — СПб.: Кристалл, 2002. — 5000 экз. — ISBN 5-306-00155-6
- Почекаев Р. Ю. Мамай летописный и Мамай исторический (попытка развенчания стереотипов) // / Под ред. В. В. Трепавлова, И. М. Миргалеева; Академия наук Республики Татарстан. Институт истории им. Ш. Марджани, Центр золотоордынских исследований. — Казань: Изд-во «Фэн» АН РТ, 2010. — 600 экз. — ISBN 978-5-9690-0136-7 (хупл.)
- Куликово ҳапăçăвĕн эпохи
- Шенников А. А. Княжество потомков Мамая // Депонировано в ИНИОН. — Л.: 1981. — № 7380.
- Пачкалов А. В. К вопросу об именных монетах Мамая // Нумизматика Золотой Орды. Вып. 2. Казань, 2012. С. 117—119.
- Григорьев А. П. Золотоордынские ханы 60—70-х годов XIV в.: хронология правлений 2012 ҫулхи Ҫу уйӑхӗн 18-мӗшӗнче архивланӑ.
- Петров А. Е.. Туман над полем Куликовым
- К вопросу о датировке Куликовской битвы
- Былина Илья Муромец и Мамай 2013 ҫулхи Ака уйӑхӗн 3-мӗшӗнче архивланӑ.Шаблон:Dead link
- Карышковский П. О. Куликовская битва. — М.: Госполитиздат, 1955. — 100 000 экз. (хупл.)
- Кирпичников А. Н. Куликовская битва. — Л.: Наука. Ленингр. отд-ние, 1980. — 10 000 экз. (обл.)
- Журавель А. В. «АКИ МОЛНИА В ДЕНЬ ДОЖДЯ». В 2-х книгах. — М.: «Русская панорама», «Русское историческое общество», 2010. — 2000 экз. — ISBN 978-5-93165-177-4 (общ.);
- Книга 1: Куликовская битва и её след в истории. — 424 с., ил. — ISBN 978-5-93165-178-1 (кн. 1).
- Книга 2: Наследие Дмитрия Донского. — 320 с., ил. — ISBN 978-5-93165-179-8 (кн. 2).