Çăк
Ку терминăн урăх пĕлтерĕшсем пур, Çăк (пĕлтерĕшсем) пăхăр.Çăк, англиц. 'карго' (акăл. Cargo) — кам та пулин тата мĕнпе те пулин талккăшра куçаракан объект.
Çăк пысăках мар пулсан (калăпăр, алă вĕççĕн куçараканнине), вара ăна çĕклем теççĕ.
Çăка çулелле, аялалла е ытти енсене куçарма пулать.
Тиевсене улӑштарма техника хатӗрӗсемпе — йывӑр ҫӗклемелли, ҫӗклемелли тата транспорт хатӗрӗсемпе, механизмсемпе, хатӗрсемпе тата ытти хатӗрсемпе-усӑ курма пултараҫҫӗ. Ҫӗклевпе транспорт хатӗрӗсем тиев турттарма пӗчӗк инҫене, транспорт хатӗрӗсемпе — аякри вырӑнсене турттарма усӑ кураҫҫӗ. Тиев турттаракан транспорт хатӗрне "грузовой" теҫҫӗ (сӑмахран, груз турттаракан автомобиль, грузовой вагон). Пӗр-пӗринпе тавар турттармалли кустӑрмаллӑ контейнерсем автомобиль е чугун ҫул поезчӗн пайӗ пулса тӑракан груз составӗ пулса тӑраҫҫӗ. Чугун ҫул поезчӗн йышӗнче груз вагонӗсемсӗр пуҫне пассажирсем турттармалли вагонсем пур пулсан, ун пек поезда грузопассажирский теҫҫӗ.
Ҫавӑн пекех "тиев" йывӑрӑш вӑйӗ витӗм кӳнипе тепӗр объект ҫине нагрузка тӑвакан объект теҫҫӗ. Ку ӑнлавра груз куҫма пултараймасть.
Тӗп груз (англ. general, cargo) - штуклӑ груз тата тавар (продукци), ӑна упаковкӑра куҫараҫҫӗ. Упаковкӑсем вырӑнне ещӗксемпе, михӗсемпе, пичкесемпе, биг-бэгӑпа, контейнерсемпе, ҫӑм миххисемпе, пакетсемпе тата тиемелли ытти майсемпе усӑ курма пултараҫҫӗ. Генеральнӑй грузсене "укаковкӑсӑр" турттаракан грузпа танлаштарсан: нефть тата ытти шӗвексем), навал е тӑпра купаласа (тырӑ, руда, кӑмрӑк) — малалла турттарма хатӗрлемелле: тинӗс, юханшыв, чугун ҫул, автомобиль тата авиаци транспорчӗ тата перевозчик енчен хӑйне уйрӑм хутшӑнусем. Час-часах генеральнӑй тиеве пухмалли партисемпе турттараҫҫӗ. Кун пек чухне груз списокӗ пулать.[1]
"Хӑрушуллӑ тиев" - хуҫалӑхри ӗҫ-хӗлӗн каяшӗсем, турттарса килнӗ чухне хӑйсен тивӗҫлӗхӗсене пула ҫынсен пурнӑҫӗпе сывлӑхӗ валли хӑрушлӑхсем тума, тавралӑха сиен кӳме, пурлӑх-пурлӑха сиенлеме е пӗтерсе хума пултараҫҫӗ.[2]
Грузсене классификациле
- сӑнран пӑхсан (чӗрӗ е чӗрӗ мар)
- транспортировка меслечӗпе (тинӗс, юханшыв, чугун ҫул, автомобиль, сывлӑш)
- йывӑр тиекен хатӗр ҫине тиенӗ нагрузка)
- формӑпа (физика калӑпӑшӗпе (габаритам)
- агрегат тӗлӗшпе (хытӑ, шӗвек, газ евӗрлӗ, плазменлӑ)
- упаковкӑсемпе складсем тумалли условисем тӑрӑх (штуклӑ, тиемелли, тӑпра купаламалли, тулли, контейнер тата ытти те)
- усӑ курма (хӑвӑрт пӑсӑлакан)вӑхӑт
- микроклимат режимӗпе (температура, нӳрлӗх, пусӑрӑну, атмосфера йышӗ, сывлӑш пахалӑхӗ тӗлӗшпе уйрӑм требованисем)
- сывлӑхшӑн, пурнӑҫшӑн тата тавралӑх хутлӑхӗшӗн хӑрушлӑхсем (наркӑмӑшлӑ (наркӑмӑшлӑ), биологи тӗлӗшӗнчен хӑрушӑ (инфекциллӗ), сирпӗнтерекен, ҫунакан, ҫӑмӑл тавлашакан, радиоактивлӑ т. ыт. те)
Чӗрӗ япаласем ҫине чӗрчунсем, кайӑк-кӗшӗксем, ӳсентӑрансем, бактерисем тата ытти чӗрӗ организмсем кӗреҫҫӗ; вӗсене куҫарма уйрӑм требованисем лартаҫҫӗ.
Груз, сӑмахран, темиҫе хуҫаллӑ грузсене пӗр контейнер е автомобиль турттарнӑ чухне килме пултарать.[3]
Çавăн пекех
[тӳрлет | кодне тӳрлет]
Каçăсем
[тӳрлет | кодне тӳрлет]- Freight Hashemibar 2021 ҫулхи Юпа уйӑхӗн 23-мӗшӗнче архивланӑ.