پێنسیلڤانیا

	ویلایەتی پێنسیلڤانیا
ئاڵای پێنسیلڤانیا	نیشانی پێنسیلڤانیا
	نازناوەکانی ویلایەت:; Keystone State; Quaker State;; Coal State; Oil State; State of Independence
	دروشمی فەرمی:; Virtue, Liberty and Independence; خۆپارێزی، ئازادی، سەربەخۆیی
	Map of the United States with پێنسیلڤانیا highlighted
ناوەند	ھەریسبوورگ
گەورەترین شار	فیلادێلفیا
ڕووبەر	پلە: ٣٣rd
- بە کیلۆمیتری ٤گۆش	١١٩,٢٨٣
ئاپۆڕه‌	پلە: ٦th
- سەرژمێریی ۲۰۰۰	١٢,٧٤٢,٨٨٦ (٢٠١١ سەرژمێری)
- داھاتی تاک	US$٤٨,٥٦٢ (٢٦th)
- بڵیندترین شوێن	کێوی دەیڤیس; ٩٧٩ میتر
- نزمترین شوێن	چۆمی دێلاوەیر ; ٠ میتر
ڕێکەوتی پەیوەست بوون; بە ویلایەتە یەکگرتووەکان	١٢ی کانوونی یەکەمی ١٧٨٧ ; پلە: ٢nd
فەرماندار	تام کۆربیت (ک)
ئەندامانی سەنا	باب کاسی (د) ; پەت توومی (ک)
نیشانەی کورتکراوەی ویلایەت	PA
ماڵپەڕی ڕەسمی ویلایەت	www.pa.gov

پۆتانەکان: 41°00′N 77°30′W / 41°N 77.5°W / 41; -77.5

پێنسیلڤانیا (بە ئینگلیزی:Pennsylvania) بە فەرمی بە کۆمۆنوێڵتی پێنسیلڤانیا ناسراوە، ویلایەتێکە دەکەوێتە ناوچەی باکووری ڕۆژھەڵات و ناوەڕاستی ئەتڵەسی ئەمریکا. چیای ئەپالاچیان ناوەندی ویلایەتەکە داگیرکردووە. کۆمۆنوێڵت لە باشووری ڕۆژھەڵاتەوە ھاوسنوورە لەگەڵ دێلاوێر، لە باشوورەوە میریلاند، لە باشووری ڕۆژاواوە لەگەڵ ڤێرجینیای ڕۆژاوا، لە ڕۆژاوای ئۆھایۆ، لە باکووری ڕۆژاوا لەگەڵ دەریاچەی ئێری و پارێزگای ئۆنتاریۆی کەنەدا، لە باکوورەوە لەگەڵ نیویۆرک و لە ڕۆژھەڵاتەوە نیوجێرسی.

ویلایەتی پێنسیلڤانیا لە ٥٠ ویلایەتی ئەمریکادا پلەی سێیەمی گەورەیە و لە پلەی پێنجەمدایە کە زۆرترین دانیشتووانە و لە پلەی نۆیەمی چڕترینی دانیشتوواندایە. پێنج گەورەترین شاری ویلایەتەکە بریتین لە فیلادلفیا (١،٥٦٠،٢٩٧)، پیتسبورگ (٣٠٥،٨٠١)، ئەلینتاون (١١٨،٥٧٧)، ئێری (١٠٠،٦٧١) و ڕیدینگ (٨٩،٨٩٣). پایتەختی ویلایەتەکە بریتییە لە شاری ھاریسبێرگ کە نۆیەمین گەورەترین شاری ویلایەتەکەیە. پێنسیلڤانیا کەنار دەریایەکی ١٤٠ میل (٢٢٥ کم)ی ھەیە بەدرێژایی دەریاچەی ئێری و دەمی ڕووباری دێلاوێر.

دەوڵەت یەکێکە لەو سێزدە کۆلۆنییە ڕەسەنانەی کە ئەمریکای دامەزراندووە؛ لە ساڵی ١٦٨١ دامەزراوە دوای ئەوەی بە فەرمانی شاھانە بە ویلیام پێن کوڕی ھاوناوی ویلایەتەکە دراوە. بەشێک لە ویلایەتی پێنسیلڤانیا (بەدرێژایی ڕووباری دێلاوێر)، لەگەڵ ویلایەتی ئێستای دێلاوێر، پێشتر وەک کۆلۆنی سوێدی نوێ ڕێکخرابوو. ویلایەتی پێنسیلڤانیا دووەم ویلایەت بوو کە لە ١٢ی کانوونی یەکەمی ساڵی ١٧٨٧ دەستووری ویلایەتە یەکگرتووەکانی ئەمریکای پەسەند کرد، ھۆڵی سەربەخۆیی دەکەوێتە شاری فیلادلفیا کە گەورەترین شاری ویلایەتی ئەمریکایە و تێیدا جاڕنامەی سەربەخۆیی و دەستووری ویلایەتە یەکگرتووەکانی ئەمریکا داڕێژراوە. لە کاتی شەڕی ناوخۆی ئەمریکادا، شەڕی گێتیسبێرگ لە ناوچەی باشووری ناوەڕاستی ویلایەتەکەدا ڕوویدا. ناوچەی ڤالی فۆرج لە نزیک فیلادلفیا دەگرێتەوە کە بارەگای گشتی جۆرج واشنتۆن بووە لە زستانی سەختی ساڵانی ١٧٧٧–١٧٧٨.

سەرچاوەکان

ئەم وتارە کۆلکەیەکە. دەتوانیت بە فراوانکردنی یارمەتیی ویکیپیدیا بدەیت.

سەرچاوەکان

^ ^ئ ^ا «Elevations and Distances in the United States». United States Geological Survey. ٢٠٠١. لە ڕەسەنەکە لە ١٥ی تشرینی یەکەمی ٢٠١١ ئەرشیڤ کراوە. لە ٢٤ی تشرینی یەکەمی ٢٠١١ ھێنراوە.
^ Elevation adjusted to North American Vertical Datum of 1988.

[USGS-1] ئ ^ا «Elevations and Distances in the United States». United States Geological Survey. ٢٠٠١. لە ڕەسەنەکە لە ١٥ی تشرینی یەکەمی ٢٠١١ ئەرشیڤ کراوە. لە ٢٤ی تشرینی یەکەمی ٢٠١١ ھێنراوە.

[NAVD88-2] Elevation adjusted to North American Vertical Datum of 1988.

[١]

[٢]

ب و د دابەشکارییە سیاسییەکانی ویلایەتە یەکگرتووەکان
ویلایەتەکان	ئارکانساس ئەریزۆنا ئالاباما ئالاسکا ئەیداھۆ ئایۆوا ئۆکلاھۆما ئۆرگۆ‌ن ئۆھایۆ ئیلینووا ئیندیانا پێنسیلڤانیا تێکساس تێنێسی جۆرجیا دێلاوێر داکۆتای باشوور داکۆتای باکوور ڕۆد ئایلەند فلۆریدا کارۆلینای باشوور کارۆلینای باکوور کالیفۆرنیا کانساس کۆلۆرادۆ کنتاکی کۆنێتیکت لویزیانا ماساچووسیتس مەریلەند مۆنتانا میسووری میسیسیپی میشیگان مەین مینێسۆتا نێبراسکا نێڤادا نیوجێرسی نیومەکسیکۆ نیوھامپشیر نیویۆرک واشینگتۆن وایۆمینگ ڤێرمۆنت ڤێرجینیا ڤێرجینیای ڕۆژئاوا ویسکۆنسین ھاوایی یووتا
ناوچەی فێدراڵ	واشینگتۆن دی سی (ناوچەی کۆلۆمبیا)
ناوچەی دوڕگەیی	پۆرتۆریکۆ سامۆئای ئامریکا گۆئام ماریانای باکوور ویرجین
دوڕگەکانی کەنارە	ئاتووڵ پالمیرا ئاتووڵ جانستۆن ئاتووڵ میدوای دوڕگەی بەکێر دوڕگەی جارویس دوڕگەی ناواسا دوڕگەی وەیک دوڕگەی ھاولەند ڕیف کینگمەن باجۆ نووڤۆ بانک سێڕانیلا بانک