Arheološko nalazište Filipi

Arheološko mjesto Filipi
Svjetska baština
Lokacija	Grčka
Kriterij	iii, iv
Referenca	1517
Uvrštenje	2016. (40. sjednica)
Površina	87,54 ha
Sajt

Arheološko mjesto Filipi nalazi se u podnožju akropole pored savremenog naselja Filipi, 13,5 km sjeverozapadno od Kavale, u sjeveroistočnoj Grčkoj. Leži na drevnoj ruti Via Egnatia, koja je povezivala Evropu i Aziju. Sadašnja općina Filipi nalazi se u blizini ruševina antičkog grada i dio je regiona Istočne Makedonije i Trakije.

Historija

Njegovo originalno ime bilo je Krenides (grčki: Κρηνῖδες - Fontane) nakon što su ga osnovali kolonisti 360/359. p.n.e. Godine 356. p.n.e. je pripao Makedoniji, pa ga je Filip II Makedonski preimenovao 356. godine p.n.e.

Zbog strateškog položaja Filip II je grad opasao odbrambenim zidom, a djelomično isušio okolnu močvaru, o čemu svjedoči pisac Teofrast. Otkriće novih rudnika zlata u blizini grada, u Asili, i otvaranje kovnice novca, doprinijelo je bogatstvu kraljevine i njenom brzom razvoju u odnosu na ostale grčke države i u odnosu na susjedne države Ilira i Tračana. Filipi je sačuvao svoju autonomiju u okviru Kraljevine Makedonije i imao svoje političke institucije (Skupštinu demosa).

Kad su Rimljani srušili makedonsku dinastiju Antigonida u Trećem makedonskom ratu 168. god. p.n.e, podijelili su kraljevinu na četiri nezavisne države, a Filipi je postao glavni grad Istočne Makedonije.

Nakon bitke kod Filipia 42. godine p.n.e. između vojske koju su predvodili Marko Antonije i Oktavijan August i vojske Cezarovih ubica, teritorija Filipia je centurirana (podijeljena na kvadrate zemlje) i podijeljena kolonistima. Nastavio se razvijati kao mali Rim kojim su upravljala dva vojna oficira, duumviri, imenovani direktno iz Rima, slično rimskim kolonijama. Bio je dopunjen rimskim javnim zgradama kao što su Forum i monumentalna terasa sa hramovima na sjeveru.

Kasnije je Filipi postao centar kršćanske vjere nakon posjete i boravka apostola Pavla 49-50. Ostaci grada predstavljaju izuzetno svjedočanstvo o ranoj uspostavi kršćanstva. Arheolozi su od 1958-1978. otkrili biskupski kvart i osmougaonu crkvu, velike privatne rezidencije, novu baziliku u blizini Muzeja i još dvije na nekropoli istočno od grada.

Grad je postojao sve do 14-og vijeka kada je napušten nakon osmanskog osvajanje Grčke.^[2]

Svjetska baština

Arheološko mjesto Filipi je 2016. godine upisano na UNESCO-ov popis mjesta svjetske baštine.^[3]

Od helenističkog grada Filipa II, ostale su zidine i njihove kapije, pozorište i pogrebni hram.

Antički teatar
Rimski Forum
Podni mozaik u Baziliki A, sa imenom svetog Pavla
Hrišćanska bizantijska bazilika B, izgrađena u 7. vijeku na mjestu starogrčke hrvačke škole (palaestre)