895.
Izgled
Godine:
◄◄ | ◄ | 891. | 892. | 893. | 894. | 895. | 896. | 897. | 898. | 899. | ► | ►► |
Decenije:
◄ | 860-e | 870-e | 880-e | 890-e | 900-e | 910-e | 920-e | ► |
Vijekovi: |
Godina 895. (DCCCXCV) bila je redovna godina koja počinje u srijedu u julijanskom kalendaru. Oznaka 895. za ovu godinu se koristi od ranog srednjeg vijeka, kada je kalendarska era Anno Domini u Evropi postala glavnom metodom označavanja godina.
Događaji
[uredi | uredi izvor]Evropa
[uredi | uredi izvor]- Mađari su protjerani iz južne Rusije i naseljavaju se u Karpatskom bazenu, pod vodstvom Árpáda (datum 896. uvriježen tokom 20. vijeka pokazao se pogrešnim). Car Lav VI (Mudri) traži pomoć od Mađara, i nakon prelaska Dunava na bizantijskim brodovima, pustoši bugarsku teritoriju.
- Simeon I (Veliki), vladar (kan) bugarskog carstva, traži utočište u tvrđavi Drastar, dok Mađari stižu do periferije glavnog grada Preslava. Suočen s teškom situacijom s ratom na dva fronta, Simeon poziva na primirje. Lav VI šalje diplomatu Lava Choirosphaktesa u Bugarsku, da pregovara o uslovima.
- Kralj Odo (ili Eudes) vodi veliku vojsku protiv Rajmsa i tjera antikralja Karla Jednostavnog da pobjegne u Njemačku. Kralj Arnulf od Koruške, odbacujući svoje sporazume s Odom, zadužuje svog nezakonitog sina Zventibolda da napadne Zapadnofranačko kraljevstvo i ponovo postavi Karla na prijestolje.
- Maj – Arnulf od Koruške saziva Imperijalnu dijetu (savjetodavno tijelo) u svojoj rezidenciji u Vormsu. Ljut zbog nepojavljivanja Karla Jednostavnog, on ponovo podržava Odovo polaganje prava na tron Zapadnofranačkog kraljevstva. U istoj skupštini kruniše Zventibolda za kralja Lotaringije.
- Gaj IV, vojvoda od Spoleta, osvaja Benevento (nakon što su Bizantinci premjestili glavni grad bizantijske Italije iz Beneventa u Bari). Gaj se postavlja za princa, čime ujedinjuje dvije italijanske države. Bizantinci pokušavaju da ponovo zauzmu Benevento, ali su poraženi od langobardskih trupa.
- Decembar – Arnulf od Koruške napada Italiju, na čelu ekspedicione vojske Istočne Franačke. On stiže u Paviju i reorganizuje lombardsku državu. Arnulf dijeli sjeverni dio kraljevstva: zapadnu polovinu (pogranična regija Lombardije) i istočnu polovinu (pogranična regija Verone).
- Arnulf od Koruške prelazi rijeku Po i dijeli svoju vojsku na dva dijela: jedan korpus (švapski) nastavlja do Firence (preko Bolonje), dok se drugi korpus (franački) kreće kroz Lunigianu do područja Rima.
- Spytihněv I, vojvoda od Češke, zajedno sa slavničkim knezom Witizlom, otcjepljuje se iz Velike Moravske i zaklinje se na vjernost Arnulfu od Koruške u Regensburgu.
Britanija
[uredi | uredi izvor]- Kralj Anarawd od Gwyneda dobiva pojačanje engleskih trupa, da bi ponovo osvojio Seisyllwga (Vels). Pohod završi uspješno, a kraljev brat Cadell zauzima prijestolje Seisyllwga.
- Jesen – Kralj Alfred Veliki blokira rijeku Lea i gradi utvrđenja, zarobivši danske Vikinge u Hertfordu. Oni napuštaju svoje duge brodove i bježe u Bridgnorth, koji se nalazi u dolini Severn.
Arapsko carstvo
[uredi | uredi izvor]Halifa Al-Mu'tadid je porazio Hamdana ibn Hamduna, taglibijskog arapskog poglavicu i zarobio ga u tvrđavi Mardin (blizu modernog Cizrea). Hamdanov sin Husein stupa u službu Abasida, čime počinje uspon dinastije Hamdanid.
Meksiko
[uredi | uredi izvor]- Rođenje Topilcina, budućeg cara Toltečkog carstva, u Michatlauhcou, današnjem Morelosu (približan datum).
895. u temama
[uredi | uredi izvor]Muzika
[uredi | uredi izvor]- Komponovana je Musica enchiriadis, što je označilo početak "zapadne" polifone muzike (približan datum).
- 4. mart – Liu Zhiyuan, osnivač Kasnog Hana (um. 948.)
- Al-Muqtadir, halifa Abasidskog halifata (um. 932.)
- Gérard od Brognea, franački opat (približan datum)
- Liu Chong, osnivač Sjevernog Hana (približan datum)
- Sancho Ordóñez, kralj Galicije (približan datum)
- 4. jun – Li Xi, kancelar dinastije Tang
- 24. avgust – Guthred, kralj Nortumbrije
- 1. oktobar – Kong Wei, kancelar dinastije Tang
- Fujiwara no Yasunori, japanski plemić (r. 825.)
- Hugh, franački vojvoda i vanbračni sin Lothair-a II
- Lu Xisheng, kancelar dinastije Tang
- Minamoto no Tōru, japanski pjesnik (r. 822.)
- Muiredach mac Eochocáin, kralj Ulaida (Irska)
- Wang Chongying, kineski vojskovođa i guverner
- Wang Xingyu, kineski vojskovođa (približan datum)
- Wei Zhaodu, kancelar dinastije Tang
- Wulfred, biskup Lichfielda (približan datum)