ထာꩻတအွုက်ရောႏဂါႏ
"ထာꩻတအွုက်ရောႏဂါႏတွမ်ႏ တသီႏနယ်ꩻဒွေါင်ႏ" ထာꩻတအွုက်ကရိုꩻနဝ်ꩻ ယရပ်ရပ်လဲ့ ဟဲ့ꩻဒျာႏ"ထာꩻတအွူး"နုဲင်းနဝ်ꩻသွူ။ ထာꩻတအွုက်ရောႏဂါႏ ကထွာလွဉ်ဗာႏနဝ်ꩻ နီနမ်းခန္ဓာႏကိုယို အခွꩻအလျား တညီႏမျတ၀်း၊ အခွꩻအလျား ပြဲင်ႏလွဝင်ꩻ၊ တွိုက်ꩻလွဝင်ꩻတွော့ꩻ အခွꩻဓာတ် ဒို့ꩻတခြို့ အလျားဓာတ်တဲင် တလီꩻလွေꩻ အဝ်ႏခံပဉ်ထွောင်းဒါႏထာꩻ၊ တလီꩻကအဝ်ႏခံပဉ်ထွောင်းထာꩻနဝ်ꩻ ဖေႏကလီꩻလꩻ၊ ဖေႏကထန်ႏလꩻ ကျံႏနွန်ႏ ကျံႏတနဲဉ်တဲင် ထွာလွဉ်ဗာႏ ထာꩻတအွုက်ရောႏဂါႏသွူ။
ထာꩻတအွုက်ကရိုꩻယိုနဝ်ꩻ တအွုက်ပေႏ၊ တအွုက်တန် ခွယ်ꩻချာဗာႏယင်း ၂-မျိုꩻသွူ။ အံႏတသီႏလုမ်ꩻလာꩻတဲ့ ယိုꩻဒျာႏသွူ။ တအွုက်တန်နဝ်ꩻ တောႏတောႏတဟဝ်တဝ်း၊ အံႏစွဉ်ႏတသီႏတဲ့ နန်ꩻဟဝ်ꩻနန်ꩻရေꩻသွူ။ တအွုက်ထာꩻဖေႏကဟဝ်နဝ်ꩻ "ထီအာထီနွောင်ꩻ၊ မေႏအာ မေႏနွောင်ꩻ"ကရိုꩻဒါႏ ငဝ်းအတွိုင်ꩻ ဖေႏသံးအံႏသံးဗာႏတသီႏသွူ။ မဉ်ႏထွာ ထာꩻလျားလာ ရာႏသီႏဥတုအထန်ႏ မဉ်ႏလျားလဲ့ အံႏဗာႏအာဟာႏရဓာတ်ဆာႏ ဟံးလျားလျား၊ တသီႏရသာႏ လျားဖုံႏသွူ။ မဉ်ႏထွာထာꩻခွꩻလာ ရာႏသီႏဥတု အထန်ႏမဉ်ႏခွꩻလဲ့ အံႏဗာႏ အာဟာႏရဓာတ်ဆာႏ အရသာႏခွꩻမျိုꩻ၊ တသီႏအရသာႏခွꩻမျိုꩻဖုံႏသွူ။
တလီꩻလျားနမ်းကို နွန်ႏကန်တွော့ꩻ မဉ်ႏတအွုက်ထာꩻနဝ်ꩻ ထီခွꩻခွꩻတကောက်ꩻယို အွုန်တလီꩻ မဉ်ႏအွꩻသော့ꩻဖေႏ တအွောတ်အွောတ်နဝ်ꩻ ဟဝ်နွောင်ꩻဒါႏသွူ။ အခွꩻဓာတ် အဝ်ႏခံႏအကိုတွော့ꩻ မဉ်ႏလွေꩻအံႏသော့ꩻ အရသာႏလျားမျိုꩻနဝ်ꩻ အလျားဓာတ် အခွꩻဓာတ် ပြဲင်ႏလွဝင်ꩻတဲင် တအွုက်ဒါႏထာꩻနေနေသွူ။ တအွုက်ထာꩻနုဲင်းယို မဉ်ႏဒေါ့ꩻသꩻလျား၊ ဒေါ့ꩻသꩻဝꩻဖေႏနဝ်ꩻ တမဲဉ်ခံႏတဝ်း၊ မာန်ႏထန်ႏထာꩻတဲင် အထာꩻတအွုက် ကုဲင်းဟဝ်ထိုꩻဒါႏသွူ။ လိုꩻဆာတန် ဆာညထာꩻနဝ်ꩻ တလီꩻဖေါက်ပြန်ႏတဲင် တအွုက်ခွိုꩻ၊ တအွုက်တွမ်ႏအမျိုꩻမုဲင်ꩻ တအွုက်တွမ်ႏအနယ်ꩻမုဲင်ꩻတယဝ်း ကတဲမ်းနယ်ဒါႏနယ်ꩻ နုဲင်းဆꩻငါဖုံႏယိုအတွိုင်ꩻ တနယ်ꩻတဝ်းလဲ့တနယ်ꩻ မဉ်ႏမာꩻဖေႏ အံႏဖေႏနဝ်ꩻ ကုဲင်းဟဝ်နွောင်ꩻဒါႏသွူ။
ထာꩻတအွုက်ရောႏဂါႏ တသီႏနယ်ꩻဖုံႏ
[မွဉ်းဖျင် | မွဉ်းဖျင်အရွီးခိုႏ]- ၁။ မဉ်ႏတအွုက်ထာꩻနဝ်ꩻ အံႏသွော့ဖက်ꩻဗိုႏဒီႏတွမ်ႏ တောင်းလျက်ꩻထန်ꩻနေား။
- ၂။ မဉ်ႏတအွုက်ထာꩻနဝ်ꩻ မောက်ဖစ်ပွမ်း(ငြုပ်ကောင်း)ရာႏသဲင်တဖြုံႏယို စိဗွို့ꩻထꩻနာတွော့ꩻ လျမ်ꩻသွော့ တွမ်ႏမေႏဖယောင်ꩻတဲင်နော၊ မေႏမဉ်ႏခိုးသွူနဝ်ꩻ အူဖေ့တွော့ꩻ တရေ့ꩻသွော့အလွီးနော။
- ၃။ မဉ်ႏတအွုက်ထာꩻနဝ်ꩻ လဲမ်ꩻစွူစွူ လဲမ်ꩻညညဖေႏသွော့ ဖြေꩻနေား (တဝ်းလဲ့) လိုꩻလင်တဖြာꩻဖြာꩻ ငင်ႏခါꩻစွူစွူဖေႏသွော့ အဖြေꩻနေား။
- ၄။ မဉ်ႏတအွုက်ထာꩻနဝ်ꩻ အေင်သဲင်တွမ်ႏ တယံꩻရာႏယို မူအောက်ꩻအောက်ꩻထွူတဲင် အွꩻဖေႏခွိုꩻခွိုꩻသွော့ တွမ်ႏထီလုမ်ꩻလျားလျားနေား။
- ၅။ မဉ်ႏတအွုက်ထာꩻနဝ်ꩻ တသာႏသိကျာꩻ တစောစတီး အံႏဟန်ႏအိုယို ဖျောႏတွမ်ႏထီတဖန်ခွက်တွော့ꩻ အွꩻသွော့နေား။
- ၆။ မဉ်ႏတအွုက်ထာꩻနဝ်ꩻ ပွိုင်(သစ်ကြပိုး)ဖေ့ꩻယို မဉ်အောက်ꩻအောက်ꩻ တွမ်ႏတသာႏတွော့ꩻ ပွစ်ဖေႏသွော့ဖြေꩻနေား။
- ၇။ မဉ်ႏတအွုက်ထာꩻနဝ်ꩻ အေင်သဲင်၊ တလာꩻရာႏသဲင်၊ ပိတ်ချင်ꩻရာႏသဲင်-၃မျိုꩻယို ရော်ꩻယင်းတွမ်ႏတဝတ်ꩻထီတဲင် အံႏတဲစ်ꩻဖေႏခွိုꩻခွိုꩻသွော့နေား။
- ၈။ မဉ်ႏတအွုက်ထာꩻနဝ်ꩻ အေင်တသဉ်တွမ်ႏ တဖျူႏလာႏယို ထောင်းပဲစ်ꩻညီꩻလို့ဝင်ꩻထွူတဲင် စေ့ꩻသွော့အထီနေား၊ ကလꩻဒါႏအထီယို သော့ꩻရော်ꩻတွမ်ႏတနေထီ (တဝတ်ꩻထီ၊ တမူထီ)ဆေ့ꩻဆေ့ꩻတွော့ꩻ အွꩻသွော့တနီꩻ(၃)လဲင်ႏနေား။
- ၉။ မဉ်ႏတအွုက်ထာꩻနဝ်ꩻ ယာထူ(ဆေးလိပ်)သေင်ႏလာႏကို ကအဝ်ႏဒါႏယာဖုံႏယို ထေထန်ႏထိုꩻထွူတဲင် သွစ်ꩻသော့ꩻလုဲင်ႏ မောက်ꩻမူးဖွန်ႏတွော့ꩻ တဲစ်ꩻမေႏဆွဉ်းသွော့ နုဲင်းကဆွဉ်းယာထူနဝ်ꩻနေား၊ တအွုက်ထာꩻ အမျိုꩻမုဲင်ꩻတယဝ်း ဟဝ်အီနွောင်ꩻဒျာႏသွူ။
- ၁၀။ မဉ်ႏတအွုက်ထာꩻနဝ်ꩻ ဝါးတောင်ꩻဆွဉ်ႏ အတကွက်ꩻသွမ်ႏသွမ်ႏယို တွမ်ႏမေႏပုဲင်ႏလဲ့ꩻတင်ႏ ဗုံကျွမ်ꩻထွူ ဝန်ႏတအုတ်ꩻပေႏကိုတွော့ꩻ ဆျာꩻသော့ꩻထီ တဝန်ႏနေင်းထီရပ်ထွူ ကွယ်ပသာႏ အွဉ်ႏစွူ ပေါႏအထီစွူလဲ့ ဆျာꩻထန်ႏအထီစွူနဝ်ꩻတွော့ꩻ အွꩻလို့လို့တလဲင်ႏချင်ꩻနဝ်ꩻလဲ့ တအွုက်ထာꩻဟဝ်နေနေသွူ။
- ၁၁။ မဉ်ႏတအွုက်ထာꩻနဝ်ꩻ မုဲင်းခြေားဖေ့ꩻ(ကြို့ပင်ခေါက်)ယို မူတွမ်ႏဟူထီတွော့ꩻ အွꩻသွော့တလဲင်ႏ ထာႏဝဝန်ႏနေင်း၊ အွꩻသွော့ ၃-လဲင်ႏ၊ ၂-နားရီႏတလဲင်ႏနေား၊ မဉ်ႏဟဝ်တဝ်းဒွိုန်းလဲ့ အွꩻထဲင်းထဲင်းသွော့နေား။
- ၁၂။ မဉ်ႏတအွုက်ထာꩻနဝ်ꩻ ဒဲဉ်တစောစတီး အံႏဟန်ႏအိုယို နွတ်ပဲစ်ꩻထွူတဲင် တဗွစ်ꩻရော်ꩻသံးယင်း တွမ်ႏတသာႏသိကျာꩻ ၂-စောဟန်ႏအိုထွူတွော့ꩻ မာꩻသွော့ ၃-ဆုတ်ꩻ တဆုတ်ꩻထွူတဆုတ်ꩻ ဖျောႏထွူတွော့ꩻ အွꩻလွဉ်ꩻသွော့ထီနေား။
- ၁၃။ မဉ်ႏတအွုက်ထာꩻနဝ်ꩻ အံႏစုဲင်အာအာသွော့ တသာႏသိကျာꩻနေား၊ အွꩻပုဲင်ႏထီ၊ အံႏစုဲင်တသာႏသိကျာꩻခြေင်ခြေင်ငါနေား။
- ၁၄။ မဉ်ႏတအွုက်ထာꩻနဝ်ꩻ အံႏသွော့ သိန်ꩻခိုႏနေား၊ သိန်ꩻခိုႏနဝ်ꩻ မန်းဟဲ့ꩻ"ရှိန်းခို"သွူ၊ ဘယတသီႏဆဲင်ႏ ဝေင်ꩻကိုဖုံႏနဝ်ꩻ ဝင်ꩻအဝ်ႏစာသွူ။ အံႏသိန်ꩻခိုႏနဝ်ꩻ အံႏတလဲင်ႏ တတျာမောက်ဖစ်ပွမ်း (ငြုပ်ကောင်း)ရာႏသွူ။ အံႏတလဲင်ႏ မဉ်ႏတဟဝ်တဝ်းလဲ့ အွဉ်ႏခါႏ ၂-နားရီႏ၊ ၃-နားရီႏ အံႏဖျင်သွော့နေား။[၁]
- တသီႏငန်ꩻသွံစဲင်ႏ နေင်းထီစောတစောရပ်ယို သော့ꩻဖေႏဝန်ႏနေင်းကိုတဲင်၊ ထူႏတမူထီ သော့ꩻဗိဉ်ႏပသာႏတသီႏတွော့ꩻ လောင်းသော့ꩻလွဉ်ꩻထီလွံꩻပအူႏအူႏ တဝန်ႏနေင်းရပ်တဲင် မီႏအွꩻဖေႏနောဝ်ꩻ တညတဝ်းအခိန်ႏခါႏ အဝ်ႏတအွုက်ထာꩻ ဟောဝ်လွဉ်စွဉ်ႏဒျာႏသွူ။
- တသီႏဖွန်ႏနျာႏထဲင်ႏနောဝ်ꩻ ဖျော်ႏသော့ꩻတသီႏထီ(ဒေါဝ်)ကိုတဲင် မီႏအွꩻဖေႏတဝန်ႏရပ်နဝ်ꩻ တအွုက်ထာꩻဟဝ်အီသွူ။ (တောင်ꩻသေꩻ - တသီႏဖွန်ႏနျာႏယိုနဝ်ꩻ လꩻအရသာႏထဲင်ႏစားလွုမ်ꩻ၊ အရသာႏနွိုးစားနဝ်ꩻ အရသာႏခွꩻဒျာႏတဲင် အွꩻလတဝ်း)။
အာႏကွိုꩻ
[မွဉ်းဖျင် | မွဉ်းဖျင်အရွီးခိုႏ]- ↑ ခွန်ကုဝေ-မုဲင်းကောင်၊ မောင်းမွူးခံꩻ အမုဲင်(၄၉)