Хыянат
Хыянат йәки ғәһед — кешенең үҙе, уның яҡындары йәки кешеләр берләшмәһе тарафынан ҡабул ителгән анттарын аңлы рәүештә боҙоу йәки баш тартыу, был нормаларға һәм ҡиммәттәргә ҡаршы ғәмәлдәр, уларҙы инҡар итеү, шулай уҡ уларҙы асыҡтан-асыҡ йәки йәшерен кире ҡағыу.
Хыянат йәки хыянат иткән кешене хыянатсы, мәкерле һәм әшәке кеше, йән һатыусы йәки һатлыҡ йән тип атайҙар. Һуғыш ваҡытында хыянат үлем менән язалана ала. Хыянат хыянатсы даими йөкләмәләре булған йәки яуап бирмәгән шәхестәргә йәки берләшмәләргә ҡағылырға мөмкин.
Төрлө мәҙәниәттәрҙә, диндәрҙә, хоҡуҡи системаларҙа хыянат әхлаҡи яҡтан дөрөҫ булмаған ғәмәл булып тора, әммә ҡайһы берҙә уны тарихи һәм социаль шарттарға ҡарап төрлөсә аңлайҙар[1].
Психологик мәғәнәлә хыянат - үҙ-үҙеңде, яҡындарын йәки бөтә берләшмәгә үҙгәрештәргә нигеҙләнгән ирекле һайлау һөҙөмтәһе. Әммә хыянатлыҡтың сәбәбе янауҙан ҡурҡыу, ә экстремаль осраҡтарҙа уны талау, мәҫәлән, язалау булыуы мөмкин. Социаль мәғәнәлә хыянат — кеше шул общинаның нормаларына һәм ҡиммәттәренә ҡаршы килгән йәмғиәттә ҡатнашыуҙан артыҡ йә йәшерен баш тартыу.
Иҫкәрмәләр
[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]- ↑ Pokrywka, 2014, p. 1325
Әҙәбиәт
[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]- Arnett, J. J. (2000). Emerging adulthood: A theory of development from the late teens through the twenties. American Psychologist, 55,5, 469—480.
- Ҡалып:Cite conference
- Festinger, L. (1957). A theory of cognitive dissonance. Stanford, California: Stanford University Press.
- Freyd, J. J. (1994). Betrayal-trauma: Traumatic amnesia as an adaptive response to childhood abuse. Ethics & Behavior, 4, 307—329.
- Freyd, J. J. (1996). Betrayal trauma: The logic of forgetting childhood abuse. Cambridge, Massachusetts: Harvard University Press.
- Freyd, J. J., & Birrell, P. J. (2013). Blind to Betrayal: Why we fool ourselves we aren’t being fooled Архивная копия на Wayback Machine. Somerset, New Jersey: Wiley.
- Freyd, J. J ., Klest, B., & Allard, C. B. (2005) Betrayal trauma: Relationship to physical health, psychological distress, and a written disclosure intervention. Journal of Trauma & Dissociation, 6(3), 83-104.
- Hensley, A. L. (2004). Why good people go bad: A psychoanalytic and behavioral assessment of the Abu Ghraib Detention Facility staff. An unpublished courts-martial defense strategy presented to the Area Defense Counsel in Washington DC on December 10, 2004.
- Hensley, A. L. (2007). Why good people go bad: A case study of the Abu Ghraib Courts-Martials. In G. W. Dougherty, Proceedings of the 5th annual proceedings of the Rocky Mountain Region Disaster Mental Health Conference. Ann Arbor, MI: Loving Healing Press.
- Hensley, A. L. (2009a). Gender, personality, and coping: Unraveling gender in military post-deployment wellbeing (preliminary results). In G. Dougherty (Ed.). Return to equilibrium: Proceedings of the 7th Rocky Mountain Region Disaster Mental Health Conference (pp. 105—148). Ann Arbor, Michigan: Loving Healing Press.
- Hensley, A. L. (2009b). Gender, personality and coping: Unraveling gender in military post-deployment physical and mental wellness. Ann Arbor, Michigan: ProQuest UMI.
- Hensley, A. L. (2009c). Betrayal trauma: Insidious purveyor of PTSD. In G. Dougherty (Ed.). Return to equilibrium: Proceedings of the 7th Rocky Mountain Region Disaster Mental Health Conference (pp. 105—148). Ann Arbor, Michigan: Loving Healing Press.
- Hersey, B. & Buhl, M.(January/February 1990). The Betrayal of Date Rape. InView.
- Johnson-Laird, P. N. (1983). Mental Models: Towards a Cognitive Science of Language, Inference, and Consciousness. Cambridge: Cambridge University Press.
- Maslow, A. (1954). Motivation and personality. New York: Harper.
- McNulty, F. (1980). The burning bed. New York: Houghton Mifflin Harcourt.
- Musen, K. & Zimbardo, P. G. (1991). Quiet rage: The Stanford prison study. Video recording. Stanford, California: Psychology Dept., Stanford University.
- Pokrywka M. (пол.)баш. Zdrada. — Encyklopedia katolicka. — Lublin: Towarzystwo Naukowe Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego, 2014. — Т. 20. — 1325 с. — ISBN 978-83-7306-654-0.