lal üçün mənbəyə bax

=={{Dil|Azərbaycan dili}}==
==={{Söztipi|Sifət|Azərbaycan dili}}===
{{az}}: '''lal'''
{{Mənalar}}
# Danışmaq qabiliyyətindən məhrum olan, danışa bilməyən. Lal adam. // İs. mənasında. Lalın dilini anası bilər. (Məsəl). Biz yetişdik yığın-yığın kor, lal; Hər tərəfdən sağır, çolaq və topal. H.Cavid. _ Lal eləmək məc. – susdurmaq, danışmaq iqtidarından məhrum etmək. Bir qüvvə bunların hər ikisini guya lal eləmişdi. İ.Musabəyov. ..Mədinə saray gözəllərini lal edəcək bir hüsnlə Vaqifə baxır, onun qəlbini hər dəqiqə yaralayırdı. Çəmənzəminli. Lal əlifbası – lalların barmaqları vasitəsilə şərti işarələr göstərməkdən ibarət danışma üsulu. Lal olmaq – danışmaq qabiliyyətini itirmək, danışa bilməmək. // Susmaq, səsini kəsmək, sükut etmək, danışmamaq, dili tutulmaq. Teymur baxır ki, bayaqdan tutuquşu kimi danışan vəzirlər, əyanlar Molla Nəsrəddini görcək lal oldular. “M.N.lətif.” Lal olmuşam onu sevəndən bəri; Yoxsa qalmaz idim söz qabağında. Q.Zakir. Düşdün niyə bəs bu hala əlhal? Bilməm nə səbəbdən olmusan lal? M.Ə.Sabir. Lal durmaq – susmaq, susub durmaq, dinməmək, sükut etmək. [Nurəddinin] içərisindən xəbəri olmayan adamlar onun belə lal durmasını vəfasızlıq .. zənn etdilər. S.S.Axundov. Lal olasan! (olsun!) – qarğış məqamında işlənir. Əzizim, dəydi yara; Su gəldi, dəydi yara; Lal olasan, ay dilim; Nə dedim, dəydi yara? (Bayatı).
# məc. Ahəstə, sakit, səssiz. Gecə sakit, gecə lal; Gecə qərib bir xəyal; Qaralmış pəncərələr. S.Vurğun. [Salam] lal (z.) axan kəhriz suyundan ovuc dolusu içdi. Mir Cəlal. ◊ Lal xəritə – tədris vəsaiti kimi istifadə edilən yazısız coğrafi xəritə. Lal səhnə – teatr tamaşalarında, kinofilmlərdə danışıqsız, səssiz səhnə.
{{Temiz}}

===[[Şəkil:Qələm.jpg|30px|Tərcümələr]] Dünya xalqlarının dillərində===
{{üst}}
=====Hind-Avropa dil ailəsi: Alman qrupu=====
* {{en}}: {{çevir|en|mute}} 
* {{no}}: {{çevir|no|}}
* {{nn}}: {{çevir|nn|}} 
* {{de}}: {{çevir|de|}}
* {{nds}}: {{çevir|nds|}}
* {{sv}}: {{çevir|sv|}}
* {{nl}}: {{çevir|nl|}}
* {{li}}: {{çevir|li|}}
* {{is}}: {{çevir|is|}}
* {{af}}: {{çevir|af|}}
* {{fy}}: {{çevir|fy|}}
* {{da}}: {{çevir|da|}}
* {{ang}}: {{çevir|ang|}}
* {{fo}}: {{çevir|fo|}}
* {{yi}}: {{çevir|yi|}}
* {{lb}}: {{çevir|lb|}}

=====Hind-Avropa dil ailəsi: Roman qrupu=====
* {{fr}}: {{çevir|fr|}}
* {{pt}}: {{çevir|pt|}}
* {{it}}: {{çevir|it|}}
* {{es}}: {{çevir|es|}}
* {{ro}}: {{çevir|ro|}}
* {{gl}}: {{çevir|gl|}}
* {{ca}}: {{çevir|ca|}}
* {{scn}}: {{çevir|scn|}}
* {{oc}}: {{çevir|oc|}}
* {{la}}: {{çevir|la|}}
* {{ast}}: {{çevir|ast|}}
* {{co}}: {{çevir|co|}}
* {{an}}: {{çevir|an|}}

=====Hind-Avropa dil ailəsi: Baltik qrupu=====
* {{lt}}: {{çevir|lt|}}
* {{lv}}: {{çevir|lv|}}

=====Hind-Avropa dil ailəsi: Slavyan qrupu===== 
* {{ru}}: {{çevir|ru|}}
* {{pl}}: {{çevir|pl|}}
* {{uk}}: {{çevir|uk|}}
* {{bg}}: {{çevir|bg|}}
* {{sr}}: {{çevir|sr|}}
* {{cs}}: {{çevir|cs|}}
* {{hr}}: {{çevir|hr|}} 
* {{sl}}: {{çevir|sl|}}
* {{sk}}: {{çevir|sk|}}
* {{csb}}: {{çevir|csb|}}
* {{be}}: {{çevir|be|}}
* {{mk}}: {{çevir|mk|}}
* {{sh}}: {{çevir|sh|}}
* {{bs}}: {{çevir|bs|}}

=====Ural-Altay dil ailəsi: Baltık-Fin-Uqor qrupu=====
* {{fi}}: {{çevir|fi|mykkä}} 
* {{hu}}: {{çevir|hu|}}
* {{et}}: {{çevir|et|}}

=====Dravid dil ailəsi=====
* {{ta}}: {{çevir|ta| }}
* {{kn}}: {{çevir|kn| }}
* {{ml}}: {{çevir|ml| }}
* {{te}}: {{çevir|te| }}

=====Çin-Tibet dilləri ailəsi: Sinik (Çin) qrupu=====
* {{zh}}: {{çevir|zh| }}
* {{zh-min-nan}}: {{çevir|zh-min-nan| }}

=====Mon-Xhmer dil ailəsi=====
* {{vi}}: {{çevir|vi| }}
* {{km}}: {{çevir|km| }}

=====Hind-Avropa dil ailəsi: Yunan qrupu=====
* {{el}}: {{çevir|el|}}

=====Tay-Kaday dil ailəsi=====
* {{th}}: {{çevir|th| }}
* {{lo}}: {{çevir|lo| }}
* {{za}}: {{çevir|za| }}

=====Hind-Avropa dil ailəsi: İran qrupu=====
* {{ku}}: {{çevir|ku| }}
* {{fa}}: {{çevir|fa|لال }}
* {{ps}}: {{çevir|ps| }}
* {{tg}}: {{çevir|tg| }}

=====Ural-Altay dil ailəsi: Koreya qrupu=====
* {{ko}}: {{çevir|ko|}}

=====Ural-Altay dil ailəsi: Yapon qrupu=====
* {{ja}}: {{çevir|ja| }}
{{orta}}

=====Sunda-Sulaves dil ailəsi=====
* {{id}}: {{çevir|id| }}
* {{ms}}: {{çevir|ms| }}
* {{su}}: {{çevir|su| }}
* {{jv}}: {{çevir|jv| }}
* {{ch}}: {{çevir|ch| }}

=====Afro-Asiyatik dil ailəsi=====
* {{ar}}: {{çevir|ar|}} 
* {{he}}: {{çevir|he| }}
* {{am}}: {{çevir|am| }}
* {{ha}}: {{çevir|ha| }}
* {{so}}: {{çevir|so| }}
* {{mt}}: {{çevir|mt| }}
* {{aa}}: {{çevir|aa| }}
* {{om}}: {{çevir|om| }}
* {{ti}}: {{çevir|ti| }}

=====Hind-Avropa dil ailəsi: Hind qrupu=====
* {{ur}}: {{çevir|ur| }}
* {{hi}}: {{çevir|hi| }}
* {{sd}}: {{çevir|sd| }}
* {{gu}}: {{çevir|gu| }}
* {{si}}: {{çevir|si| }}
* {{mr}}: {{çevir|mr| }}
* {{ne}}: {{çevir|ne| }}
* {{pa}}: {{çevir|pa| }}
* {{dv}}: {{çevir|dv| }}
* {{bn}}: {{çevir|bn| }}
* {{sa}}: {{çevir|sa| }}
* {{as}}: {{çevir|as| }}
* {{pi}}: {{çevir|pi| }}
* {{ks}}: {{çevir|ks| }}
* {{or}}: {{çevir|or| }}
* {{bh}}: {{çevir|bh| }}

=====Hind-Avropa dil ailəsi: Erməni qrupu=====
* {{hy}}: {{çevir|hy| }} 

=====Avstroneziya dil ailəsi=====
* {{mg}}: {{çevir|mg| }}
* {{tl}}: {{çevir|tl| }}

=====Niger-Konqolez dil ailəsi=====
* {{st}}: {{çevir|st| }}
* {{rw}}: {{çevir|rw| }}
* {{sw}}: {{çevir|sw| }}
* {{xh}}: {{çevir|xh| }}
* {{bm}}: {{çevir|bm| }}
* {{ln}}: {{çevir|ln| }}
* {{sn}}: {{çevir|sn| }}
* {{rn}}: {{çevir|rn| }}
* {{ss}}: {{çevir|ss| }}
* {{ts}}: {{çevir|ts| }}
* {{tn}}: {{çevir|tn| }}
* {{wo}}: {{çevir|wo| }}
* {{yo}}: {{çevir|yo| }}
* {{zu}}: {{çevir|zu| }}
* {{ak}}: {{çevir|ak| }}

=====Hind-Avropa dil ailəsi: Kelt qrupu=====
* {{br}}: {{çevir|br| }}
* {{cy}}: {{çevir|cy| }}
* {{ga}}: {{çevir|ga| }}
* {{gd}}: {{çevir|gd| }}
* {{kw}}: {{çevir|kw| }}
* {{gv}}: {{çevir|gv| }}

=====Çin-Tibet dilləri ailəsi: Tibet-Burma qrupu=====
* {{my}}: {{çevir|my| }} 
* {{dz}}: {{çevir|dz| }}
* {{bo}}: {{çevir|bo| }}

=====Hind-Avropa dil ailəsi: Alban qrupu=====
* {{sq}}: {{çevir|sq| }}

=====Qafqaz dillərinin cənub qrupu=====
* {{ka}}: {{çevir|ka| }} 

=====Bask dili=====
* {{eu}}: {{çevir|eu| }}

=====And-Ekvador dil aiəsi: Keçuva qrupu=====
* {{qu}}: {{çevir|qu| }}
* {{ay}}: {{çevir|ay| }}

=====Ural-Altay dil ailəsi: Monqol qrupu=====
* {{mn}}: {{çevir|mn| }}

=====Qafqaz dillərinin şimal-qərb qrupu: Abxaz-adıqey dilləri =====
* {{ab}}: {{çevir|ab| }}

=====Qafqaz dillərinin şimal-şərq qrupu: Nax-dağıstan dilləri =====
* {{av}}: {{çevir|av| }}
* {{ce}}: {{çevir|ce| }}
{{alt}}

====Ural-Altay dil ailəsi: Türk qrupu====
[[Şəkil:Map-TurkicLanguages.png|left|100px]] [[Şəkil:TurkicLanguages.png|right|80px]]
{{üst}}
*{{az}}: '''lal'''
*{{tk}}: {{çevir|tk|}} 
*{{cv}}: {{çevir|cv|}} 
*{{uz}}: {{çevir|uz|}} 
*{{gag}}: {{çevir|gag|}}
*{{ug}}: {{çevir|ug| }}
*{{krc}} : {{çevir|krc|}} 
*{{kaa}} : {{çevir|kaa| }}
*{{nog}}: {{çevir|nog| }} 
*{{tyv}}: {{çevir|tyv|}} 
*{{kjh}}: {{çevir|kjh| }}
*{{alt.}}: [[]]
{{orta}}
*{{tr}}: {{çevir|tr|}}  
*{{osm}}: {{çevir|osm|}} 
*{{crh}}: {{çevir|crh|}} 
*{{kk}}: {{çevir|kk|}}
*{{ky}}: {{çevir|ky|}}
*{{tt}}: {{çevir|tt|}}
*{{ba}}: {{çevir|ba|}} 
*{{kum}}: {{çevir|kum|}} 
*{{sah}}: {{çevir|sah|}}
*{{dlg}}: {{çevir|dlg| }}
*{{cjs}}: {{çevir|cjs|}}
{{alt}}