Dağlıq Altay dilləri
| Dağlıq Altay dilləri | |
|---|---|
| Ölkə | |
| Danışanların ümumi sayı |
|
| Təsnifatı | |
| Yazı | kiril əlifbası |
| Dil kodları | |
| Glottolog | alta1276 |
Dağlıq Altay dilləri və ya Mərkəzi Altay dilləri, ənənəvi olaraq Altay dili — bir qrup qohum türk dilləri. 2010-cu il ümumrusiya əhalinin siyahıya alınmasına görə Rusiyada 55 720 nəfər Altay dillərini ana dili hesab ediblər.[1]
Təsnifatı
[redaktə | mənbəni redaktə et]Eyni zamanda, "Dağlıq Altay" adı elmi ədəbiyyatda nə formal, nə də ümumi şəkildə tanınır və ənənəvi olaraq bu dillər Altay dilinin dialektləri və ya dialekt qrupları kimi qəbul edilir.[2][3] Bundan əlavə, Nikolay Baskakovun geniş yayılmış təsnifatına görə, onlar türk dillərinin müxtəlif alt qruplarına aiddir (Baskakov Cənubi Altay dialektlərini qırğız-qıpçaq dillərinə əlaqələndirir).[4][5] Oleq Mudrak öz təsnifatında (2002) "Altay dili" və "Altay dilləri və dialektləri" terminlərindən istifadə etmişdir.[6] Lars Yohanssonun təsvirinə əsaslanan Qərb ədəbiyyatı adətən bu takson üçün Altay türkcəsi terminindən istifadə edir.[7] "SİQTAY. Prototürk dil əsası. Dilə görə prototürk etnosu dünyasının mənzərəsi" nəşrində və A. V. Dıbonun "Erkən türklərin linqvistik əlaqələri. Leksik fond" kitabında "Mərkəzi Şərq dilləri" termini təqdim olunur.[8]
İstinadlar
[redaktə | mənbəni redaktə et]- ↑ "Всероссийская перепись населения 2002 года. Том 13. «Коренные малочисленные народы Российской Федерации»". 2012-02-20 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2014-07-08.
- ↑ «Лингвистический энциклопедический словарь», Москва, 1990
- ↑ http://www.krugosvet.ru/articles/80/1008043/1008043a1.htm Arxivləşdirilib 2006-10-09 at the Wayback Machine Энциклопедия «Кругосвет»
- ↑ Н. А. Баскаков «Введение в изучение тюркских языков», Москва, 1969
- ↑ Н. А. Баскаков. Очерк истории функционального развития тюркских языков, Ашхабад, 1988
- ↑ О. А. Мудрак «Об уточнении классификации тюркских языков с помощью морфологической лингвостатистики» // «Сравнительно-историческая грамматика тюркских языков. Региональные реконструкции.» Москва, 2002
- ↑ Lars Johanson (1998) «The History of Turkic». In Lars Johanson & Éva Ágnes Csató (eds) The Turkic Languages. London, New York: Routledge, 81-125.
- ↑ А. В. Дыбо. Лингвистические контакты ранних тюрков. Лексический фонд, 2007
| Federal dil | |
|---|---|
| Federasiyanın subyektlərinin dilləri | Abaza dili • Adıq dili • Ağul dili • Altay dili • Avar dili • Azərbaycan dili • Başqırd dili • Buryat dili • Çeçen dili • Çuvaş dili • Dargin dili • Erzyan dili • Xakas dili • İnquş dili • Kabardin-çərkəz dili • Kalmık dili • Komi dili • Qaraçay-balkar dili • Qumuq dili • Lak dili • Ləzgi dili • Noqay dili • Mari dili • Mokşan dili • Osetin dili • Rutul dili • Saxur dili • Tabasaran dili • Tat dili • Tatar dili • Tuva dili • Udmurt dili • Yakut dili |
| Rəsmi statuslu dillər | Dolqan dili • Çukot dili • Even dili • Evenk dili • Fin dili • Xantı dili • Karel dili • Komi-perm dili • Qazax dili • Mansi dili • Nenes dili • Selkup dili • Veps dili • Yukagir dili |
