Afyonqarahisar ili

Afyonqarahisar ili
Afyonkarahisar ili
38°45′24″ şm. e. 30°32′22″ ş. u.
Ölkə	Türkiyə
İnzibati mərkəz	Afyonkarahisar
Tarixi və coğrafiyası
Sahəsi	14.230 km²
Əhalisi
Əhalisi	685.031 nəf. (2021)
Rəqəmsal identifikatorlar
ISO kodu	TR-03
Telefon kodu	272
Poçt indeksi	03000–03999
Avtomobil nömrəsi	03
Rəsmi sayt
Vikianbarda əlaqəli mediafayllar

Afyonqarahisar ili — Türkiyədə il. Türkiyənin Egey Dənizi Bölgəsində Daxili Qərbi Anadolu Hissəsində yer alan bir ildir. 2010 TUIK məlumatlarına görə rayonda mərkəzi rayon ilə birgə 18 rayon (ilçə) və 388 kənd vardır.

Mahalları

Afyonqarahisar ilində olan ilçeler bunlardır:

• Başmaqçı
• Bayat
• Bolvadin
• Çay
• Çobanlar
• Dazqırı
• Dinar
• Əmirdağ
• Evçilər
• Müəllimlər
• Ehsaniyə
• İsçəhisar
• Qızılörən
• Sandıqlı
• Sincanlı
• Sultandağı
• Şuhud

Coğrafiya

Afyonqarahisar ili Anadolu yarımadasının qərb ortasında və Egey regionunun daxili hissəsindədir. Egey sahillərinə açılan Orta Anadolu yaylasının bir eşikidir. Əskişəhər, Konya, İsparta, Dənizli, Uşak və Kütahya ətrafındadır.

Vilayətin digər qonşu vilayətlərlə sərhədlərinin ümumi uzunluğu 616 kilometrdir.

Tarix

Məlum olduğu kimi əvvəlcə Hititlərin hakimiyyəti altında olan Afyonkarahisar torpaqları, daha sonra sırasıyla Frigiya və Lidiyanın hakimiyyəti altına keçdi.[1] Sonra, VI əsrdə Makedoniyalı İsgəndər tərəfindən fəth edildi. Ölümündən sonra, torpaqlar Selevki və Pergamon Krallığının suverenliyi altına girdi, daha sonra Roma İmperiyasına qoşuldu. Alp Arslanın Malazgird döyüşünden sonra Türklər Anadolunu fəth etdilər və Karaşar türkləri Sultan I Məsudun əmri ilə Akronium qalasının ətəklərinə yerləşdilər və daha sonra qalaya Karahisar adı verildi. Karahisar və bölgəsi Səlcuqlu Vəziri Ata Fahrettin Ali'nin "Sahibi" unvanına görə "Karahisar-ı Sahibləri" adlandırıldı. Karahisar-ı Sahip "Vəzirin Karahisarı" deməkdir. Qutalmışoğlu Süleyman şahın fəthi ilə ilk dəfə Türk hakimiyyəti altına girən torpaqlar, Birinci Haçlı Sırasında Xristian idarəsindən sonra Alaaddin Keykubat tərəfindən Türk hakimiyyəti altına alındı. 12-ci əsrdə Germiyanoğulllarının hakimiyyəti altında olan bölgə, daha sonra Osmanlı imperiyasının hakimiyyəti altına girdi.

Qərbi Anadolu ağzı Afyonda istifadə olunur.