Hər kəsin redaktə edə biləcəyi azad ensiklopediya olan

Vikipediyaya xoş gəlmisiniz!

Hal-hazırda Azərbaycanca Vikipediyada 202.925 məqalə mövcuddur.

Həftənin seçilmiş məqaləsi

Nizami Gəncəvinin divanı — Nizami Gəncəvinin lirik əsərlərinin toplandığı divan. Mənbələrdə Nizami divanının 20.000 beytə yaxın olduğu göstərilsə də, onun çox kiçik bir hissəsi dövrümüzə çatmışdır. Bütün yaradıcılığı boyunca Nizami epik əsərlərində Divanını xatırlatmış, lirik şeirləri və qəzəlləri ilə fəxr etmişdir. Şair qəzəllərindən birinin sonunda, Şirvanşah I Axsitanı öz divanının sahibi adlandırır.

Nizaminin lirik irsindən əldə olan nümunələr klassik şərq şeirinin ancaq üç şəklini – qəsidə, qəzəl və rübai şəkillərini əhatə edir. Bu nümunələr şairin zəngin lirik irsinin çox az bir hissəsini təşkil etsə də, onlar sənətkarın lirik yaradıcılığının ümumi ideya istiqaməti, bədii xüsusiyyətləri haqqında danışmağa, müəyyən elmi nəticələrə gəlməyə imkan vermişdir. Bu əsərlər göstərir ki, insan, onun həyatı, taleyi, arzu və istəkləri Nizami lirikasının əsas mövzusu olmuşdur.

(Davamı...)

Həftənin yaxşı məqaləsi

Avgi — qədim yunan mifologiyasında personaj, Elidada yaşayan epey tayfasının padşahı. Bir versiyaya görə, atası Günəş tanrısı Helios tərəfindən ona verilən çoxsaylı sürülərə sahib idi. Mikena padşahı Evrisfey Herakla Avgi tövlələrini uzun illər yığılan peyindən bir gündə təmizləməyi tapşırmışdı. Herakl Avgi ilə razılaşmışdı ki, o, pul müqabilində tövlələri bir gündə təmizləyəcək. Razılıq əldə ediləndən sonra Herakl ən yaxın çaylardan kanal qazmış və tövlələrin divarlarını sökmüşdü. Bundan sonra su tövlədəki bütün çirkləri yuyub aparmışdı. Avgi işin müqabilində razılaşdırılan məbləği ödəməkdən imtina etmiş, ardınca isə Herakl ona qarşı müharibəyə başlamışdı. Elida padşahı ilk hücumu dəf etmişdi, lakin sonra məğlub olmuşdur. Mifin bir versiyasına görə, o, Herakl tərəfindən öldürülmüş, digər bir versiyaya görə isə sağ qalmış və çox sonra təbii səbəblərdən vəfat etmişdir.

"Avgi tövlələri" ifadəsi ifrat dərəcədə kirli və diqqətdən kənarda qalmış bir şeyi təsvir etmək üçün istifadə olunan bir ifadədir.

(Davamı...)

Həftənin seçilmiş siyahısı

Müzəffəri hökmdarlarının siyahısı — Müzəffərilər xanədanlığını idarə edən hökmdarların siyahısı. Ərəb əsilli sülalə olan Müzəffərilər XIV əsrdə Ərəb fəthləri dövründə Xorasanda yerləşmişdilər. Sülalənin əsası Qiyasəddin Hacı tərəfindən qoyulmuşdur. Müzəffəri hakimiyyətinin əsası isə 1314-cü ildə Mübarizəddin Məhəmməd tərəfindən qoyulmuşdur.

Mübarizəddin Məhəmməd və Cəlaləddin Şah Şüca dövründə Müzəffərilər ən qüdrətli dövrünü yaşamışdır. Mübarizəddin Məhəmməd dövründə Müzəffərilər Yəzd, Kirman, Şiraz, İsfahan, Luristan və Fars bölgələrini ələ keçirərək Mərkəzi İranda və Əcəm İraqında hakimiyyət qurdular. Həmçinin Mübarizəddin Məhəmməd və Şah Şüca dövründə Azərbaycana yürüşlər təşkil edilsə də, burada ciddi uğur əldə edə bilmədilər və kiçik aralıqlarla hakimiyyətdə oldular.

(Davamı...)

Günün seçilmiş şəkli

Xəbərlər

İstanbul Böyükşəhər Bələdiyyəsinin sədri Əkrəm İmamoğlu (şəkildə) həbs edilib və ölkədə hökumət əleyhinə etirazlar başlayıb.
Rumıniya Prezidenti Klaus Yohannis vəzifəsindən istefa verib və onun yerinə müvəqqəti olaraq senat sədri İlie Bolojan keçib.
Nizari İsmailiyyə məzhəbinin 49-cu imamı IV Ağa Xan 88 yaşında vəfat edib.
Əhməd əş-Şaraa Suriya keçid hökumətinin prezidenti seçilib.
ABŞ Hava Yollarının 5342 saylı reysinin Potomak çayı üzərində helikopterlə toqquşması nəticəsində hər iki uçuş vasitəsindəki ümumilikdə 67 nəfər həlak olub.

Aktual hadisələr: Rusiya–Ukrayna müharibəsi • Sudanda vətəndaş müharibəsi

Son ölümlər: Çingiz İsmayılov, Filiz Akın, Corc Foreman, Osman Sınav, Ziyadxan Əliyev, Ənvər Həsənov

Bilirsinizmi?

"Palicourea elata" (şəkildə) bitkisi özünün aydın formalı, dodağa bənzər qırmızı diş telləri ilə diqqəti cəlb etdiyi üçün əsasən "isti dodaqlar" və "sevgili öpüşü" adları ilə tanınır.
ABŞ Strateji Komandanlığı tərəfindən hazırlanmış CONOP 8888 planı mülki şəxsləri və hakimiyyət orqanlarını zombilərdən qorumaq üçün nəzərdə tutulub.
2003-cü il İraq müharibəsi zamanı çoxlu sayda internet istifadəçisi yanlışlıqla Avstraliyanın Baqdad qəsəbəsinin rəsmi saytına müraciətlər ünvanlayırdı.
Yuli Sezar ikinci arvadı Pompeyadan Yaxşı ilahə ritualları ilə bağlı qalmaqalda iştirak etdiyi üçün boşanmışdır.
İzmirdə baş tutan ənənəvi Rakıspor–Şarapspor futbol oyunlarında oyunçular və hakimlərin meydana sərxoş halda çıxması məcburi idi.