Narcotráficu

Narcotráficu
	mercado negro (es) y crime

Un centenar de globos llenos d'heroína que fueron tragaos y tresportaes internamente por *mules* (entregadores de drogues).

El narcotráficu ye'l comerciu de sustancies tóxiques, que engloba la fabricación, distribución, venta, control de mercaos y reciclaje d'estupefacientes, adictivos o non, potencialmente dañibles pa la salú (conocíos comúnmente como drogues). La mayoría de les llexislaciones internacionales prohiben o llinden el narcotráficu, con penes qu'inclúin la execución per diversos medios,^[1]^[2] anque esto varia en función de la sustancia y de la llexislación local.

Un estudiu de la ONX indica que "el tráficu global de droga xeneró aproximao 321.6 miles de millones en 2003.^[3] Esta madre cifra sería'l 1% del productu internu brutu global en 2003. El consumu de drogues ta estendíu de manera global.

Grupos illegales, mafies o tamién denominaos cartelos xestionen la cadena de suministru. Los cárteles varien en tamañu, llonxevidá y organización, dependiendo de la sustancia, rentabilidá y volume de cada procesu. Na parte cimera de la xerarquía d'estes organizaciones atopa'l xefe del cartelu, que controla la producción y distribución de la sustancia. Estos xunto colos intermediarios financieros, blanquien los capitales llograos d'actividaes illegales graves. Na parte inferior de la xerarquía atopen los traficantes caleyeros de baxu rangu, quien dacuando son consumidores de drogues ellos mesmos y sufren drogodependencia, tamién llamaos "camellos", "xíbaros" o "dealers".

Producción

La mayor parte de les sustancies estupefacientes producíes nel mundu cultivar en países de Suramérica, Sureste Asiáticu y Oriente Mediu, y dempués introduzse de contrabandu nos países consumidores

Historia

La Primer Guerra del Opiu supunxo'l primer conflictu internacional rellacionáu col narcotráficu. Inglaterra protexó cola so armada'l tráficu d'opiu ente la población xeneral de China, daqué que yera illegal por decretu imperial.^[4]

Los chinos llevaron l'opiu a Méxicu pol puertu de Mazatlán y diéronse cuenta rápido de que les condiciones climátiques de Sinaloa dexaben el cultivu d'esta planta. Asina foi como s'empecipiaron les primeres rutes de narcotráficu escontra los Estaos Xuníos per territoriu mexicanu.

Los nazis alemanes afayaron dichos caminos de tráficu de drogues de los chinos.^[5]

La fragmentación de la URSS provocó que munchos arsenales soviéticos, en manes de rexones separatistes, entraren nel mercáu ilícitu d'armes, nel que narcotraficantes y grupos políticos radicales fueron los sos veceros principales.^{[ensin referencies]}

Nel 2005 el "United Nations World Drug Report" envaloró'l valor del mercáu de droga ilícitu global mientres l'añu 2003 en US$13 mil millones a nivel de producción, a US$94 mil millones al nivel de precios de mayoreo, y a US$322 basándose nos precios del menudeo y tomando en cuenta les perdes nel procesu.

Posición del gobiernu d'Estaos Xuníos

El gobiernu de los EE. XX. comprometióse dafechu na llucha contra'l narcotráficu. El gobiernu federal d'Estaos Xuníos ye un antagonista bien enérxicu de la industria de droga, y ríxese d'alcuerdu a les normes internacionales con al respective de la llegalidá ya illegalidá de les drogues. Unu de los exemplos más revesosos ye'l Plan Colombia.

Les lleis particulares de los estaos varien enforma ente sigo, y en dellos casos contradicen les lleis federales. A pesar de la posición oficial del gobiernu d'Estaos Xuníos contra'l comerciu de droga, axentes gubernamentales d'Estaos Xuníos y los sos diversos recursos viéronse implicaos nel comerciu de droga.^{[ensin referencies]}

Oliver North, Barry Seal y Albert Albesa fueron atrapaos ya investigaos mientres l'escándalu d'Irán-Contras, implicaos nel usu del comerciu de droga como una fonte clandestina de EE. XX. pa beneficiar a los Contras. La páxina 41 del informe Kerry al senáu d'Estaos Xuníos n'avientu de 1988 diz que "de fechu los mayores responsables de la política d'Estaos Xuníos nun yeren ayenos a la idea de que'l dineru de la droga yera una solución perfecta a los problemes financieros de los Contras."

El veteranu de Fuercies Especiales, el militar coronel Bo Gritz (xubiláu), acusó al so país de collaborar con Manuel Noriega nel narcotráficu. Nel so llibru Called to Serve, Gritz detalla'l so papel como un importante emplegáu del Gobiernu d'Estaos Xuníos atareado con protexer la rellación de EE. XX. con Noriega.

Contrariamente a les sos metes oficiales, sábese que'l gobiernu de los Estaos Xuníos intentó suspender les investigaciones científiques alrodiu de les consecuencies del consumu de sustancies adictives. Por casu, en 1995 la Organización Mundial de la Salú (OMS) y el United Nations Interregional Crime and Justice Research Institute (Institutu de les Naciones Xuníes d'Investigaciones Interregionales sobre Crime y Xusticia) (UNICRI) anunciaron, nuna conferencia de prensa, la publicación de los resultaos del estudiu global más grande sobre'l consumu de sustancies adictives. Sicasí, una decisión de l'Asamblea Mundial de la Salú prohibió la publicación del estudiu. Na sesta xunta del comité B, el representante d'Estaos Xuníos amenació que "Si les actividaes de la OMS rellacionaes coles drogues nun llogren reforzar los métodos de control de droga probaos, tendrán de retirase los fondos pa los programes pertinentes". Esto llevó a la decisión d'atayar la publicación. Hasta agora llogróse recuperar namái una parte d'esi estudiu. Atópense disponibles los perfiles de consumu de la cocaína en 20 países.

Posición de dellos intelectuales

Munchos son los escritores, académicos y artistes que se manifestaron en contra de les midíes que se tomen a nivel mundial en contra del tráficu ilícitu d'estupefacientes.

En Colombia, Antonio Caballero denunció per munchos años la presencia del narcotráficu na vida social, militar, política, artística y relixosa de los colombianos.^[6] Nel so discursu siempres sale a rellucir lo ineficiente de la llucha en contra de les drogues, el doble moral de los países consumidores frente a los productores, la conveniencia de los primeres en caltener una guerra en contra de los narcotraficantes y la de la clase dirixente de los países productores al escudase nesti conflictu pa caltener les desigualdaes.

Los autores Doug Stokes y Francisco Ramírez Cuellar demostraron dalgunes de les debilidaes más bultables del Plan Colombia, especialmente como escusa pa esterminar a les guerrilles qu'entá militen nel país.

Posición de dellos políticos

La Ex Senadora colombiana Alexandra Moreno Piraquive, ta a favor de la llegalización regulada del cultivu,^[7] procesamientu, comercialización y consumu de sicotrópicos (con limitación tipo Llei Antitabacu), como solución de fondu a los altos ya infructuosos costos humanos, sociales, ambientales y financieros qu'implica la llucha antidrogues. La llegalización acabaría col Mercáu negru y el consecuente Dineru negro que xenera'l Narcotráficu y tamién los daños Ambientales.^[8]^[9].

Crime y Narcotráficu

L'usu de drogues continua afectando de manera significativa, tantu na calidá de vida de les persones como en fallecimientos rellacionaos. Una estimación de 183000 muertes rellacionaes col narcotráficu fueron rexistraes en 2012. La cifra ye menor que la del 2011, l'amenorgamientu ta rellacionada con una morrina inferior en dellos países d'Asia.^[10]

Los grandes cartelos, son organizaciones internacionales, que compiten de manera agresiva pol control del mercáu global y el llogru de beneficios económicos que garanticen la estabilidá de les sos organizaciones. Ente les sos aiciones illegales recuéyense:

Sobornos a personal xudicial
Pequeñes entidaes privaes
Seguridá: contratación de pequeñes unidaes distribuidores, contratación de bandes criminales o suxetos armaos (sicarios) que manipolien el mercáu a pequeña escala y realicen delles actividaes en favor de les organizaciones, magnicidios ente otros. Tamién s'encarguen de la seguridá de los cultivos y puntos de distribución de material ilícito.

Tienen un impautu negativu nes organizaciones o estaos, principalmente acomuñaes a los fenómenos de corrupción de les estructures políticu y xudicial, control de los medios de comunicación, llaváu d'activos, violencia, terrorismu y drogadicción.

Yá que nun pueden resolvese les disputes al traviés de los medios llegales, los participantes de cada nivel de la industria de la droga inclinar a competir ente sigo por aciu métodos violentos. A la fin de la década de los 90, nos Estaos Xuníos, el FBI envaloraba que'l 5% de los asesinatos yeren rellacionaos col consumu o venta de droga.

Munchos argumentaron que l'arbitrariedá de les lleis de prohibición de droga dende'l puntu de vista médicu, sobremanera la teoría d'amenorgamientu de dañu, empiora los problemes alredor d'estes sustancies.^{[ensin referencies]}

Narcotráficu droga illegal

Alcohol

En delles árees del mundu, particularmente en y alredor de la península arábica, prohíbese puramente'l comerciu d'alcohol. Por casu, Paquistán prohibe'l comerciu por cuenta de que la so población musulmana ye grande. Similarmente, Arabia Saudita prohibe la importación d'alcohol nel so reinu, anque'l mesmu pásase por contrabandu n'altes cantidaes. N'otres árees ye consideráu como cualesquier otra bébora, y ye llegal. N'otres árees más, hai una llende d'edá pa los consumidores, y ye necesaria una llicencia pa vender alcohol, según tamién pueden esistir otres restricciones al so comerciu qu'afecten el so publicidá, l'horariu de venta, los sitios, etc.

Anabolizantes

Los esteroides anabolizantes empléguense como un métodu p'amontar el anabolismo. El so efeutu principal ye la crecedera del músculu esqueléticu, según el desenvolvimientu de carauterístiques sexuales masculines. Los anabolizantes tienen amás graves efeutos secundarios si usar de forma enllargada. Estes sustancies tán regulaes de forma llegal pal so emplegu con fines melecinales en munchos países, magar n'otros son totalmente llegales. Na práutica del deporte de competición el consumu de anabolizantes ta consideráu una forma de dopaxe.^[11]

La producción de anabolizantes rique complicaos procesos químicos y equipamientu sofisticáu, polo que se fábrica sobremanera pola industria farmacéutico llegal (con fines melecinales y veterinarios) y en llaboratorios clandestinos. Méxicu y Tailandia son esportadores de esteroides^[12] yá que nestos países son sustancies dafechu llegales.

Cannabis

La cannabis ye'l nome xenéricu d'una planta, abreviación de cannabis sativa, que contién diversos fito-cannabinoides qu'actúen sobre receptores del sistema nerviosu central. Dalgunos d'estos actúen como sicotrópicu, como'l THC, ente qu'otros non, como'l CBD.

Consúmese principalmente les sos flores (mariguana) o la resina (ḥaxís) d'éstes, los efeutos perxudiciales pa la salú son menores que los d'otres drogues, esto sumáu a les sos propiedaes melecinales, fai que s'utilice con fines melecinales nun altu espectru de dolencies, inclusive en países onde la llexislación nun ye favorable pa esto. Pero cabo resaltar los efeutos nocivos que se tienen a nivel psicolóxicu, tales como depresión, ansiedá y paranoya. Nun esiste prueba científica, qu'identifique'l cannabis como una ponte pa empecipiar l'usu d'otres drogues.

El cannabis foi prohibíu en casi tol mundu a mediaos del sieglu XX, impulsáu por E.E.X.X., el cuál ilegalizó la totalidá de la planta en 1937, a pesar de qu'esistía una fuerte industria basada nes aplicaciones industriales d'esta. Sicasí, na actualidá ta dexáu o toleráu'l so consumu en munchos países. Ye habitual nos países desenvueltos el cultivu d'esta planta pa la so autoconsumo.

Nel añu 2005 esistíen en tol mundu 530.000 ha de cultivos destinaos al cannabis, que producieron 42.000 tonelaes d'esta sustancia. Los mayores productores del mundu fueron Estaos Xuníos y Méxicu, anque la producción ta bien partida. El principal país productor de resina de cannabis ye Marruecos, siguíu de cerca por Afganistán. El 70% d'esta resina consumir n'Europa occidental.^[13]

Cocaína

Ye un alcaloide tropano cristalín que se llogra de les fueyes de la planta de coca. El nome vien de la coca amás del sufixu alcaloide -ina, formando cocaína. La cocaína pura ye estrayida orixinalmente de la fueya del arbustu de la coca que crez n'América del Sur, principalmente en Perú, Bolivia y Colombia, siendo esti postreru'l mayor productor y esportador de cocaina escontra Estaos Xuníos y Europa. Anguaño, la cocaína ye una droga clasificada so la Llista II (“Schedule II”) de la Llei sobre Sustancies Controlaes, lo que significa qu'hai un gran potencial d'abusar d'ella.

Fungos de Psilocybe

Los fungos de Psilocybe crecen naturalmente na mayoría de los climes, polo qu'esti mercáu de droga ye menos codalosu. Aun así, puede detectase una crecedera comercial del Psilocybe, semi-llegalmente nos Países Baxos ya illegalmente de les fases distintes de maduror de texíu en forma de fungu ensugáu masticable. Los psiconautes suelen cultivar o recoyer estos fungos por sigo mesmos, yá que son comunes a lo llargo del mundu.

Metanfetaminas

La metanfetamina (desoxiefedrina) ye un potente psicoestimulante. Ye un axente agonista adrenérgico sintéticu, estructuralmente rellacionáu col alcaloide efedrina y cola hormona adrenalina.

Según el "Community Epidemiology Work Group", los númberos d'incidentes de llaboratorios clandestinos de metanfetaminas informaos al "National Clandestine Laboratory Database" menguó de 1999 a 2004. Mientres este mesmu periodu, incidentes similares aumentaron n'Illinois, Michigan, Ohio y Pennsylvania. En 2004, informáronse más incidentes en Illinois (926) qu'en California (673). En 2003, los incidentes de llaboratoriu de metanfetamina algamaron un nuevu récor en Xeorxa (250), Minnesota (309) y Texas (677). Hubo namái siete incidentes de llaboratoriu de metanfetaminas informaes en Ḥawai en 2004.

Opiu

El comerciu ilícitu internacional nel opiu ye relativamente raru o nulu. Les principales organizaciones de contrabandu prefieren refinar l'opiu na heroína antes d'unvialos a los países consumidores, yá que pa una cantidá dada d'heroína'l valor ye enforma mayor que'l d'una cantidá equivalente d'opiu. Como tal, la heroína ye más codalosa, y muncho más fuerte, porque se metaboliza direutamente na sustancia de la principal psicoactiva qu'asocede naturalmente na morfina del opiu. Afganistán ye'l mayor productor y esportador d'opiu nel mundu pa la producción d'heroína, anque d'esta planta tamién se deriva la morfina, otru alcaloide que ye usáu en medicina como analxésicu pal dolor.

Heroína

La heroína ingresa por aciu contrabandu a los Estaos Xuníos y Europa. Los niveles de pureces varien descomanadamente pola rexón: Ciudaes Nororientales tienen la más pura heroína n'Estaos Xuníos (según un informe apocayá emitíu por DEA, Elizabeth y Newark (Nueva Jersey) tien la heroína calidable más pura nes cais en dichu país). La heroína ye una droga fácil de contrabandear porque una pequeña probeta puede contener centenares de dosis. La heroína tamién ye llargamente usada de manera illegal como una droga poderoso y adictivo que produz intensa euforia que de cutiu sume cola creciente tolerancia. Esti "golpe" vien de la so alta solubilidá proporcionada polos dos grupos de acetato, ente que produz una penetración bien rápida na barrera del fluyíu sanguineu al celebru dempués del so usu. Una vegada na riega sanguínea, la heroína conviértese rápido en morfina. La morfina xune entós a los receptores del opioide nel celebru y el gordón espinal, mientres causando los efeutos suxetivos. Pueden tomase heroína y morfina o alministrala de delles maneres, incluyendo resoplado ya inyeición. Estos tamién pueden fumase esneldando los vapores producíos cuando son recalentados (conocíu como "cazando'l dragón").

Les penalidaes por contrabandear heroína son de cutiu aspres na mayoría de los países. Dellos países del sureste asíatico castiguen con pena de muerte el contrabandu illegal d'heroína o morfina, que son parte de la Convención Única sobre Estupefacientes. En Singapur y Malasia, el castigu pol tráficu, posesión y usu d'heroína y morfina ye más severu qu'inclusive pa les otres drogues, incluyendo otros opioides y la cocaína.

Morfina

La morfina ye un alcaloide fenantreno del opiu, siendo preparáu'l sulfatu por neutralización con ácidu sulfúrico. Ye una sustancia controlada, opioide agonista utilizada en premedicación, anestesia, analgesia, tratamientu del dolor acomuñáu a la isquemia miocárdica y pa la disnea acomuñada al fracasu ventricular esquierdu agudu y edema pulmonar. Ye un polvu blanco, cristalín, que nun tien golor y soluble n'agua.

Anque la morfina ta catalogada como droga alucinógena prohibida en dellos países d'Asia, ye una droga bien utilizada en medicina como analxésicu pal dolor. Sicasí, el comerciu d'esta droga ye severamente controláu poles autoridaes de cada país, evitando que termine comercializándose nes cais de manera illegal.

Tabacu

El comerciu de tabacu, magar ye llegal, ta gravado na mayoría de los países con fuertes impuestos^[14] y por otru, cubrir los gastos sanitarios derivaos de les enfermedaes causaes pol tabaquismu. Na Xunión Europea, los impuestos representen siquier el 70% del preciu de venta del tabacu,^[15] xubiendo hasta'l 80% nel Reinu Xuníu.^[16] Ye por ello que'l contrabandu ufierta un altu marxe de beneficios.

N'Estaos Xuníos los impuestos del tabacu varien descomanadamente ente los distintos estaos,^[17] lo que favorez el contrabandu internu al traviés de les fronteres estatales. Per otra parte, estos impuestos son más baxos qu'en Canadá, lo que xeneró un fluxu de mercancíes illegales en dicha frontera. El reinu de Bután prohibió la venta de tabacu en 2004, lo que provocó l'apaición d'un codalosu mercáu negru.

Envalórase qu'un terciu de la producción global de tabacu acaba nel mercáu negru.^[18] En munchos casos son les mesmes tabacaleras les que se beneficien: Altadis,^[19] British American Tobacco,^[20] Philip Morris^[21] viéronse arreyaes en casos de contrabandu.

El comerciu illegal de drogues llegales

Les drogues llegales como'l tabacu y l'alcohol pueden convertise en mercancía de contrabandu y comerciu illegal si la diferencia del preciu ente l'orixe y el destín ye lo suficientemente alto pa faelo codalosu. Colos impuestos nel tabacu, (muncho más altos nel Reinu Xuníu qu'en restu d'Europa) ésti ye un problema considerable nel Reinu Xuníu. Tamién suel ser illegal vender o apurrir tabacu o alcohol a menores, lo cual ye consideráu como contrabandu na mayoría de los países.

Drogues prescrites

Delles drogues que pueden adquirise llegalmente con prescripción médica tamién tán disponibles per medios illegales, esaniciando la necesidá pa fabricar, procesar y apurrir direutamente les drogues. Por casu: Los opioides recetados dacuando son muncho más fuertes que la heroína atopada na cai, por casu el grupu de los análogos del fentanyl. Provienen de prescripciones médiques robaes o estremaes, o dacuando vendíes per internet. Sicasí, ye muncho más fácil controlar el tráficu de drogues prescriptas que de les drogues illegales porque'l fabricante de normal ye una empresa orixinalmente llegal y asina el problema puede atopase de cutiu prontamente y neutralizase. Podría haber tamién un riesgu amenorgáu de contaminación o probeza del productu al respective de los casos de fabricación en llaboratorios clandestinos.

Internet y les sustancies controlaes

Esisten sitios d'internet qu'ufierten vender les sustancies controlaes ensin una prescripción válida. Dichos sitios fueron reconocíos primero pola Seición de Xusticia d'Estaos Xuníos en 1999, indicando que tales sitios tuvieren operando a lo menos al traviés de los últimos años de la década de 1990. Estos dexen a distribuidores y usuarios completar les transaiciones ensin necesidá de caltener contautu direutu. Mientres munchos acepten les tarxetes de creitu, otros namái acepten dineru n'efeutivu p'amenorgar la evidencia de la esistencia de la operación. Munchos d'estos sitios entamar en países nos que les categoríes específiques de sustancies controlaes son llocalmente llegales (por casu los opioides recetados en Méxicu), pero por cuenta de la naturaleza global d'internet, pueden axustar (principalmente en forma illegal) con veceros alredor del mundu. Amás de los opioides de la regla, estimulantes, y sedativos, distribúyense de cutiu llargamente los esteroides. Hasta la fecha, nun s'atopó nengún sitiu que vendiera drogues illegales como la heroína o los derivaos illegales de la anfetamina. La policía afayó dellos casos de circuitos de distribución qu'utilicen anuncios personales pa solicitar negocios de droga, utilizando contraseñes o frases preformuladas.

El narcotráficu na televisión

Na novela "La reina del sur" y el so adautación a la televisión, d'Arturo Pérez-Reverte, xira en redol al narcotráficu.
Na serie "El Capo", de RCN Televisión, xira en redol al narcotráficu.
Nes series televisives El cartel de los sapos I y II, de Caracol Televisión y la película del mesmu nome, narren la historia del Cartelu del Norte del Valle y los sos líderes.
Nes series de televisión Las muñecas de la mafia y Sin tetas no hay paraíso (incluyendo'l so secuela d'Ensin tetes si hai paraísu), traten el rol que desempeñen les muyeres nel mundu del narcotráficu.
El señor de los cielos, serie mexicana que lleva cinco (5) temporaes al aire, ta rellacionada al narcotráficu en Méxicu, más esautamente la vida d'Amado Carrillo Fuentes, unu los grandes capos que tuvo Méxicu.
Escobar, el patrón del mal, serie de televisión que narra la vida del capo de capos colombianu; Pablo Escobar Gaviria, xefe del Cartelu de Medellín.
Alies el Mexicanu, serie de televisión que narra la vida del capo del Cartelu de Medellín, Gonzalo Rodríguez Farrapa.
Blow, película d'Estaos Xuníos que narra la vida de George Jung, contrabandista norteamericanu que termina trabayando pa Pablo Escobar y el Cartelu de Medellín.
Los Tres Caínes, serie de televisión que narra la historia de los hermanos Castaño (Fidel, Carlos y Vicente), xefes paramilitares que terminaron arreyaos nel negociu del narcotráficu.
Señora Acero (con 4 temporaes) serie de televisión Méxicu-Estaos Xuníos de Telemundo.
El Chema
El Chapo
Breaking Bad l'aclamada serie de televisión d'Estaos Xuníos narra la historia d'un profesor con cáncer y la so introducción al mundu de les drogues y el tráficu d'estes.

Ver tamién

Referencies

↑ http://news.bbc.co.uk/2/hi/asia-pacific/4487366.stm
↑ «Archived copy». Archiváu dende l'orixinal, el 2014-12-04.
↑ "UN report puts world's illicit drug trade at estimated USD$321b". Boston.com. June 30, 2005.
↑ http://www.druglibrary.org/schaffer/history/om/om15.htm
↑ nazis-en-Mexico Los nazis en Méxicu Cedillo, Juan Alberto; Los Nazis en Méxicu, Méxicu DF. Avientu de 2007.
↑ "Ceguera voluntaria" en Selmana.com
↑ Senáu de Colombia (2 de febreru de 2010). «gobiernu americanu-al plan-colombia-obliga-a-replantegar-politica-antidrogues-alexandra-moreno-piraquive&tmpl=component&print=1&page=&option=com_content&Itemid=15 Retaye del Gobiernu Americanu al Plan Colombia obliga a replantegar Política antidrogues: Alexandra Moreno Piraquive». Consultáu'l 14 d'ochobre de 2010.
↑ Noticias Uno (26 de febreru de 2008). «Llegalizar la fueya de coca en Colombia». Consultáu'l 14 d'ochobre de 2008.
↑ El Nuevo Siglo (13 d'ochobre de 2010). «senáu-pide-llevar-la tema-de-drogues-al conseyu-de-seguridad-de-la-onu.html Vicepresidencia del Senáu pide llevar la tema de drogues al Conseyu de Seguridá de la ONX». Consultáu'l 14 d'ochobre de 2010.
↑ http://www.unodc.org/documents/wdr2014/World_Drug_Report_2014_web.pdf
↑ Llista de sustancies prohibíes, aprobada pola Axencia Mundial Antidopaxe, 2007
↑ Informe sobre'l tráficu mundial de sustancies dopantes, ellaboráu pola Axencia Mundial Antidopaxe, febreru de 2007
↑ Informe Mundial sobre la Droga 2007 de la UNODC
↑ Direutiva 2002/10/CE del Conseyu Européu, sobre los impuestos del los llabores del tabacu
↑ Informe nº20 de la organización Action on Smoking and Health, agostu de 2007
↑ Datos de la fiscalidá del tabacu nel Reinu Xuníu de 2007
↑ Tipos d'impuestu nos distintos estaos de la Unión, datos del Federal Transit Administration de xineru de 2007
↑ Informe sobre'l contrabandu de tabacu de la 11ª Conferencia Mundial sobre Tabacu O Salú, añu 2000
↑ L'audiencia nacional ratifica la condena a Altadis por contrabandu de tabacu, 3 de febreru de 2006
↑ British American Tobacco viose envolubrada nuna investigación per contrabandu masivu de pitos n'Asia, África y Llatinoamérica
↑ Philip Morris acepta pagar una indemnización de 1,25 billones de forgares a la Unión Europea pa evitar acusaciones de contrabandu, Noticia en ABC News, 10 de xunetu de 2004

Enllaces esternos

[1] ttp://news.bbc.co.uk/2/hi/asia-pacific/4487366.stm

[2] «Archived copy». Archiváu dende l'orixinal, el 2014-12-04.

[3] "UN report puts world's illicit drug trade at estimated USD$321b". Boston.com. June 30, 2005.

[4] ttp://www.druglibrary.org/schaffer/history/om/om15.htm

[5] zis-en-Mexico Los nazis en Méxicu Cedillo, Juan Alberto; Los Nazis en Méxicu, Méxicu DF. Avientu de 2007.

[6] "Ceguera voluntaria" en Selmana.com

[7] Senáu de Colombia (2 de febreru de 2010). «gobiernu americanu-al plan-colombia-obliga-a-replantegar-politica-antidrogues-alexandra-moreno-piraquive&tmpl=component&print=1&page=&option=com_content&Itemid=15 Retaye del Gobiernu Americanu al Plan Colombia obliga a replantegar Política antidrogues: Alexandra Moreno Piraquive». Consultáu'l 14 d'ochobre de 2010.

[8] Noticias Uno (26 de febreru de 2008). «Llegalizar la fueya de coca en Colombia». Consultáu'l 14 d'ochobre de 2008.

[9] El Nuevo Siglo (13 d'ochobre de 2010). «senáu-pide-llevar-la tema-de-drogues-al conseyu-de-seguridad-de-la-onu.html Vicepresidencia del Senáu pide llevar la tema de drogues al Conseyu de Seguridá de la ONX». Consultáu'l 14 d'ochobre de 2010.

[10] ttp://www.unodc.org/documents/wdr2014/World_Drug_Report_2014_web.pdf

[11] Llista de sustancies prohibíes, aprobada pola Axencia Mundial Antidopaxe, 2007

[12] Informe sobre'l tráficu mundial de sustancies dopantes, ellaboráu pola Axencia Mundial Antidopaxe, febreru de 2007

[WDR2007-13] Informe Mundial sobre la Droga 2007 de la UNODC

[14] Direutiva 2002/10/CE del Conseyu Européu, sobre los impuestos del los llabores del tabacu

[15] Informe nº20 de la organización Action on Smoking and Health, agostu de 2007

[16] Datos de la fiscalidá del tabacu nel Reinu Xuníu de 2007

[17] Tipos d'impuestu nos distintos estaos de la Unión, datos del Federal Transit Administration de xineru de 2007

[18] Informe sobre'l contrabandu de tabacu de la 11ª Conferencia Mundial sobre Tabacu O Salú, añu 2000

[19] L'audiencia nacional ratifica la condena a Altadis por contrabandu de tabacu, 3 de febreru de 2006

[20] British American Tobacco viose envolubrada nuna investigación per contrabandu masivu de pitos n'Asia, África y Llatinoamérica

[21] Philip Morris acepta pagar una indemnización de 1,25 billones de forgares a la Unión Europea pa evitar acusaciones de contrabandu, Noticia en ABC News, 10 de xunetu de 2004

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]

[10]

[11]

[12]

[13]

[14]

[15]

[16]

[17]

[18]

[19]

[20]

[21]