Galileo Galilei
Galileo Galilei (15 de febreru de 1564, Pisa – 8 de xineru de 1642, Arcetri) foi un astrónomu, filósofu, inxenieru, matemáticu y físicu italianu mui venceyáu cola revolución científica. Home perimportante del Renacimientu, tuvo bien d'interés por cuasi toles ciencies y artes (música, lliteratura, pintura). Los sos fitos inclúin la meyora del telescopiu, gran variedá d'observaciones astronómiques, la primer llei del movimientu y un apoyu determinante pal copernicanismu. Ta consideráu como'l «padre de l'astronomía moderna», el «padre de la física moderna» y el «padre de la ciencia».
El so trabayu esperimental ye consideráu complementariu a los escritos de Francis Bacon nel esablecimientu del métodu científicu modernu, d'igual manera a como lo fai la so carrera científica a la de Johannes Kepler. Cúidase que'l so llabor franció les teoríes afitaes pola física aristotélica, mientres que'l so enfrentamientu cola Inquisición preséntase davezu como'l meyor exemplu del conflictu ente relixón y ciencia na sociedá occidental.
Nacencia y infancia
[editar | editar la fonte]Galileo, que nació en Pisa cuando ésta pertenecía al Gran Ducáu de Toscana, foi'l mayor de seyes hermanos y foi fíu d'un músicu y matemáticu florentín llamáu Vincenzo Galilei, que quería qu'estudiara melecina. Los Galilei, que yeren una familia de la baxa nobleza y se dedicaben al comerciu, encargáronse de la formación de Galileo hasta los 10 años, edá cola que pasó a cargu d'un vecín relixosu llamáu Jacopo Borghini, cuando los sos padres marcharen pa Florencia. Per aciu d'ésti, el pequeñu Galileo entró nel conventu de Santa María de Vallombrosa, que lu llevó a plantegase l'amecedura a la vida relixosa, dalgo qu'a so pá nun-y gustó. Poro, Vincenzo Galilei -un home abondu escépticu- aprovechó una infeición nel güeyu que tenía so fíu pa sacalu del conventu alegando «falta d'atenciones». En 1581 so padre inscribiólu na Universidá de Pisa, onde estudió melecina, filosofía y matemátiques.
L'enclín científicu
[editar | editar la fonte]En1583 Galileo entama estudios de matemátiques gracies a Ostilio Ricci, un amigu de la familia y alumnu de Tartaglia. Ricci tenía'l vezu, estrañu na dómina, d'amestar la teoría a la práutica esperimental. Atrayó-y la obra d'Euclides, y, ensin interés pola melecina, y tovía menos poles reñes escolástiques y la filosofía aristotélica, Galileo empobina los sos estudios hacia les matemátiques. De magar entós, sigue a Pitágores, Platón y Arquímedes y opónse a les teoríes d'Aristóteles. Tamién descubre la llei de la isocronía de los péndulos, primer etapa de lo que pa elli será una nueva ciencia: la mecánica. Dientro de la corriente humanista, redauta un panfletu xabaz escontra los profesores de la so época. A lo llargo de la so vida, Galileo refugó que lu compararen colos profesores del so tiempu, lo que-y supunxo bien d'enemigos. Dos años más tarde torna a Florencia ensin diploma, pero con grandes conocimientos y con bién d'interés pola ciencia.
Enantes del telescopiu
[editar | editar la fonte]De Florencia a Pisa (1585-1592)
[editar | editar la fonte]Galileo escomienza a demostrar munchos teoremes sobre'l centru de gravedá de dalgunos sólidos dientro de Theoremata circa centrum gravitis solidum y anicia en 1586 la reconstitución de la balanza hidrostática d'Arquímedes o bilancetta. Al tiempu continúa los sos estudios sobro les oscilaciones del péndulu pesante y inventa'lpulsómetru. Esti aparatu val pa midir el pulsu y apurre una escala de tiempu, dalgo que nun esistía daquella. Tamién entama los sos estudios sobro la cayida de los cuerpos. En 1588 l'Academia Florentina convídalu a presentar dos lleiciones sobro «la forma, el llugar y la dimensión del infiernu de Dante Alighieri.»
Al mesmu tiempu busca un emplegu de profesor nuna universidá; alcuéntrase entós con personaxes perimportantes, como'l padre xesuita Christopher Clavius, escelencia de la matemática nel Colexu Pontifical, o'l matemáticu Guidobaldo del Monte. Ésti mesmu encamiéntalu al duque Fernandu I de Medici, que lu noma pa la cátedra de matemátiques de la Universidá de Pisa por 60 escudos d'oru añales. La so lleición d'entamu foi'l 12 de payares de 1589.
En 1590 y 1591 descubre la cicloide y úsala pa dibuxar arcos de pontes. D'igual manera, esperimenta cola cayida de los cuerpos y redauta la so primer obra de mecánica, el De motu. La realidá ye qu'estes «esperiencies» son anguaño puestes en dulda y podríen ser una invención del so primer biógrafu, Vincenzo Viviani. Asina y too, el volume tien idees nueves pa la dómina, pero espón tamién los pegoyos de la escuela aristotélica y el sistema de Ptolomeo. Galileo va deprendelos a los alumnos a lo llargo de munchu tiempu dempués de convencese de la exautitú del sistema copernicanu, faltu de pruebes tanxibles.
La Universidá de Padua (1592-1610)
[editar | editar la fonte]Nel añu 1592 treslladóse a la Universidá de Padua y exerció como profesor de xeometría, mecánica y astronomía hasta 1610. La marcha de Pisa desplícase por diferencies con ún de los fíos del gran duque Fernandu I de Medici. Padua pertenecía a la poderosa República de Venecia, lo que dio a Galileo una gran llibertá intelectual, pos la Inquisición nun tenía muncha influencia elli. Inclusive, magar los patricios de la república entregaran a Giordano Bruno a la institución eclesiástica, Galileo podía desenvolver les sos investigaciones ensin muncha esmolición.
Ellina enseña mecánica aplicada, matemática, astronomía y arquiteutura militar. Tres la muerte de so padre en 1591, Galileo tien qu'ayudar a cubrir les necesidaes de la familia. Entama a dar numberoses clases particulares a estudiantes ricos, a los qu'agospia en casa, pero nun ye un bon xestor y namái l'encontu financieru de los sos proteutores y amigos-y permiten equilibrar les cuentes.
En 1599 Galileo participa na fundación de l'Accademia dei Ricovrati col abá Federico Cornaro. Nesi añu conoz a Marina Gamba, una guapa moza veneciana cola que se rellacionará hasta 1610, anque nun casaron nin vivieron xuntos. En 1600 nació la primer fía de Galileo, Virginia, siguida pola so hermana Livia en 1601. En 1606 llegó un neñu, Vincenzo. Dempués de la separación, ensin conflictu, Galileo faise cargu de Vincenzo y unvia a les neñes a un conventu, ya que'l güelu sentencia que son «incasables» al ser illexítimes. Sicasí Vicenzo será llexitimáu y casará con Sestilia Bocchineri.
L'añu 1604
[editar | editar la fonte]1604 foi un annus mirabilis pa Galilwo:
- En xunetu, probó la so bomba d'agua nun xardín de Padua.
- N'ochobre descubrió la llei del movimientu uniforme aceleráu, qu'elli venceyó a una llei de velocidaes enquivocaes
- N'avientu escomenzó les sos observaciones d'una nova conocida como poco dende'l 10 d'ochobre. Dedicó cinco lleiciones al tema nel mes siguiente, y en febreru de 1605 espublizó'l Dialogo de Cecco da Ronchitti da Bruzene in perpuosito de la stella Nova xunta Girolamo Spinelli. Anque l'apaición d'una nueva estrella y la so desapaición repentina contradicíase cola teoría afitada de la inalterabilidá de los cielos, Galileo continuó tovía como aristotélicu en públicu, magar qu'en priváu yera yá copernicanu. Asperó la prueba irrefutable sobre la qu'apoyase pa denunciar l'aristotelismu.
Tornando a los sos estudios sobro'l movimientu, Galileo enseñó que los proyeutiles siguíen, nel vacíu, trayeutories parabóliques. Tovía fadrá falta la gravitación universal de Newton pa xeneralizales a los misiles balísticos, onde les trayeutories son, n'efeutu, elíptiques.
De 1606 a 1609
[editar | editar la fonte]En 1606 Galileo anicia'l so primer termoscopiu, primer aparatu na hestoria que permite comparar de manera oxetiva'l nivel de calor y de fríu. Nesi añu Galileo y dos de los sos amigos amalecen el mesmu día d'una enfermedá infeiciosa. Namái sobrevive Galileo, que quedará impidíu de reumatismu pal restu de la so vida. Nos dos años siguientes estudió les estructures de los imanes. Tovía puen vese los sos trabayos al respeutive nel muséu d'historia de Florencia.
El telescopiu y les sos consecuencies
[editar | editar la fonte]Invención del telescopiu
[editar | editar la fonte]En mayu de 1609 Galileo recibe de París una carta de Jacques Badovere, ún de los sos antiguos alumnos, que-y confirma una falancia insistente: la esistencia d'un telescopiu que permite ver los oxetos llonxanos. Fabricáu n'Holanda, esti telescopiu permitiría ver estrelles invisibles a simple vista. Namái con esta descripción, Galileo, que yá nun da cursos a Cosimo II de Medici, constrúi'l so primer telescopiu. Al contrario que'l telescopiu holandés, ésti nun deforma los oxetos y enántalos seyes veces, el doble que l'aparatu holandés. Tamién ye l'únicu de la época que consigue obtener una imaxe derecha gracies al emplegu d'una lente diverxente nel ocular.
El 21 d'agostu, malpenes rematáu'l so segundu telescopiu (enanta ochu o nueve vegaes), preséntalu al Senáu de Venecia. La demostración asocede nel picu del Campanile de la plaza de San Marcos. Los espectadores queden entusiasmaos: ante los sos güeyos, Murano, allugáu a 2 km y mediu, abulta tar namái a 300 m. Galileo ufre'l so instrumentu y apurre los derechos a la República de Venecia, perinteresada poles aplicaciones militares del oxetu. Como recompensa ye confirmáu de por vida nel so puestu de Padua, mientres les sos ganancies se dupliquen. Queda llibre, a la fin, de les sos dificultaes financieres.
Asina y too, Galileo nun dominaba la teoría óptica y los instrumentos fabricaos por elli son de calidá variable. Dalgunos telescopios son cuasi inutilizables, polo menos na observancia astronómica. N'abril de 1610 en Bolonia, por exemplu, la demostración ye una llaceria, como informa Martin Horky nuna carta a Kepler. Pola so parte, Galileo reconoció en marzu de 1610 que, de más de 60 telescopios que construyera, namái dalgunos yeren afayadizos. Bien de testimonios, inclusive'l de Kepler, confirmen la mediocridá de los primeros instrumentos.
Observancia de la Lluna
[editar | editar la fonte]
A lo llargo de la seronda, Galileo continuó desenrollando'l so telescopiu, y en payares fabrica un instrumentu qu'aumenta vente vegaes. Emplega tiempu pa empobinar el telescopiu hacia'l cielu. Rápidamente, observando les fases de la Lluna, descubre qu'esti astru nun ye perfeutu, como cuntaba la teoría aristotélica. La física aristotélica, que tenía autoridá daquella, estremaba dos mundos:
- El mundu «subllunar», qu'abarca la Tierra y tolo que s'afaya ente la Tierra y la Lluna. Nesti mundu too ye imperfeutu y camuda.
- El mundu «suprallunar», qu'escomienza na Lluna y s'espurre más allá. Nesta fastera nun hai otra cosa más que formes xeométriques perfeutes (esferes) y movimientos regulares inmutables (circulares).
Galileo observó una fastera de transición ente la solombra y la lluz, el terminador, que nun yera regular, lo que, poro, invalidaba la teoría aristotélica y afirmaba la esistencia de cuetos na Luna. Galileo inclusive albidró la so altura en 7000 metros, más que'l cuetu más altu conocíu daquella. Hai que dicir que los preseos téunicos daquella nun permitíen conocer l'altor de los cuetos terrestres ensin fantasíes. Cuando Galileo espubliza'l so Sidereus nuncius, atalanta que los cuetos lluniegos son más elevaos que los de la Tierra, anque en realidá son equivalentes.
Atalantando nes estrelles
[editar | editar la fonte]En poques selmanes descubre la naturaleza de la Vía Láctea, cunta les estrelles de la constelación d'Orión y comprueba que delles estrelles visibles a simple vista son, en verdá, cúmulos d'estrelles. Galileo observa los aniellos de Saturnu pero nun los identifica sinón como estraños «apéndices» (como dos ases). Tovía tendrá que pasar mediu sieglu pa que Huygens, emplegando telescopios más perfeutos, pueda observar la verdadera forma de los aniellos. Galileo tamién estudia les manches solares.
El 7 de xineru de 1610 Galileo fai un descubrimientu cimeru: solliña trés estrelles pequeñes na redolada de Xúpiter. Dempués de delles nueches d'observancia descubre que son cuatro y que xiren alredor del planeta. Son los satélites de Xúpiter llamaos güei satélites galileanos: Calistu, Europa, Ganímedes y Íu. Galileo llamólos dalgún tiempu «astros mediceos» I, II, III y IV n'honor de Cosimo II de Medici, el so vieyu alumnu y gran duque de Toscana. Los nomes qu'anguaño tienen los satélites púnxo-los l'astrónomu Simon Marius, por suxerencia de Johannes Kepler.
El 4 de marzu de 1610 Galileo espubliza en Florencia los sos descubrimientos dientro de Sidereus nuncius (El mensaxeru de les estrelles), resultáu de les sos primeres observaciones estelares. Pa elli Xúpiter y los sos satélites son un modelu del Sistema Solar y gracies a ellos camienta poder demostrar que les órbites de cristal d'Aristóteles nun esisten y que tolos cuerpos celestes nun xiren alredor de la Tierra, lo que ye un güelpe terriu pa los aristotélicos. Tamién corrixe a dalgunos copernicanos que s'enfoten en que tolos cuerpos celestes xiren alredor del Sol.
El 10 d'abril amuesa estos astros na corte de Toscana, lo que ye un trunfu. Nesti mes tamién da trés cursos sobre'l tema en Padua y Johannes Kepler úfre-y el so encontu, anque nun confirmará'l descubrimientu hasta setiembre, per aciu d'una lente que-y apurrió Galileo.
Observaciones en Florencia, presentación en Roma
[editar | editar la fonte]El 10 de xunetu de 1610 Galileo marcha de Venecia pa Florencia.
A pesar de los conseyos de los sos amigos Sarpi y Sagredo, que sospechen que la llibertá de Galileo pueda ser restrinxida, acabó aceptando'l puestu de primer matemáticu de la Universidá de Pisa (ensin carga de cursos nin obligación de residencia) y el de primer matemáticu y primer filósofu del gran duque de Toscana Cosimo II de Medici. N'agostu Galileo alcuentra una manera d'observar el Sol nel telescopiu y atopa les manches solares, dándo-yos una esplicación afayadiza.
En setiembre de 1610, continuando coles sos observaciones, descubre les fases de Venus. Pa elli ye una nueva prueba de la verdá del sistema copernicanu, yá que ye fácil interpretar esti fenómenu per mediu de la hipótesis heliocéntrica y muncho más difícil facelo basándose na hipótesis xeocéntrica.
El cardenal Maffeo Barberini (futuru Urbanu VIII) convidó a Galileo, el 29 de marzu de 1611, a presentar los sos descubrimientos nel Colexu Pontifical de Roma y na nueva Accademia Nazionale dei Lincei. Galileo quedará dientro de la capital pontifical un mes enteru, nel que recibirá tolos honores. L'Accademia Nazionale dei Lincei recibiólu con entusiasmu y almitiólu como'l so sestu miembru. De magar esi momentu, el lince de l'academia adornó'l frontispiciu de toles publicaciones de Galileo.
El 24 d'abril de 1611, el Colexu Romanu, formáu por xesuites, confirma al cardenal Roberto Bellarmino que les observaciones de Galileo son exautes. L'astrónomu tornó a Florencia'l 4 de xunu.
Pruebes del sistema heliocéntricu presentaes por Galileo
[editar | editar la fonte]Según Bertrand Russell, el conflictu ente Galileo y la Ilesia Católica foi un conflictu ente'l razonamientu inductivu y el razonamientu deductivu. La inducción vien de la observancia de la realidá, propia del métodu científicu que Galileo usó por primer vegada, ufriendo prebes esperimentales de les sos afirmaciones y espublizando los resultaos pa que pudieren ser asegundaes. Pela so parte, la deducción anicia argumentos basaos na autoridá, seya de filósofos como Aristóteles, o de les Sagraes Escritures. Poro, tocante a la so defensa de la teoría heliocentrica, Galileo siempres emplegó los datos estrayíos d'observaciones esperimentales que demostraben la validez de los sos argumentos. Un resume de les prebes de calter esperimental espublizaes por elli son:
- Montes na Lluna. Foi'l primer descubrimientu de Galileo con gabitu del telescopiu, espublizáu nel Sidereus nuncius en 1610. Con él arreñega de la tesis aristotélica de que los cielos son perfeutos y la Lluna una esfera llampa y que nun camuda. Frente a ello Galileo presenta bien de dibuxos de les sos observaciones
- Nueves estrelles. Foi'l segundu descubrimientu de Galileo, tamién espublizáu nel Sidereus nuncius. Vio que'l númberu d'estrelles visibles col telescopiu se doblaba. Amás, nun enantaben en tamañu, dalgo que sí asocedía colos planetes, el Sol y la Lluna. Ello yera una preba de la hipótesis de Copérnicu sobro la esistencia d'un gran güecu ente Saturnu y les estrelles fixes. Esta preba arreñega del meyor argumentu a favor de la teoría xeocéntrica, que yera que, si yera cierta la teoría copernicana, debería observase'l paralelaxe o diferencia de posiciones de les estrelles dependiendo del llugar de la Tierra na so órbita. Nesi sen, nun yera posible apreciar el paralelaxe per aciu de tar les estrelles bien lloñe en rellación col tamañu de la órbita.
- Satélites de Xúpiter. Escurque'l descubrimientu más afamáu de Galileo. Fíxolu'l 7 de xineru de 1610 y asolivió a toda Europa. Christopher Claviu, astrónomu del Colexu Romanu de los Xesuitas, mentó: «Tol sistema de los cielos quedó esfaraguyao y tien que se iguar». Yera una bultable preba de que non tolos cuerpos celestes xiraben alredor de la Tierra, pos ehina había cuatro planetes (col conceutu de planeta que daquella se tenía, qu'incluyía la Lluna y el Sol) que lo facíen alredor de Xúpiter.
- Manches solares (primer preba). Otru descubrimientu qu'arrenegaba de la perfeición de los cielos foi la observancia de manches nel Sol, qu'asocedió acabante 1610 en Roma, magar avagó hasta la so publicación en 1612. El xesuita Christoph Schneiner, col nomatu de Padre Apelles, atribúise'l so descubrimientu y entama un esbixurriáu discutiniu argumentando que son planetoides que tán ente'l Sol y la Tierra. Sicasí, Galileo demuestra, cola aída de la teoría matemática de los versenos, que tán na superficie del Sol. Amás fai otru descubrimientu al amosar que'l Sol rota, lo qu'encamienta que tamién la Tierra podría facelo.
- Les fases de Venus. Esta preba ye un guapu exemplu d'aplicación del métodu científicu, que Galileo emplegó por primer vegada. La observancia fíxola en 1610, anque la espublizó n'Il Saggiatore en 1623. Galileo observara les fases, xunta una variación de tamañu, que namái acompanguen col fechu de que Venus xira alredor del Sol, yá que presenta'l so menor tamañu cuando s'alcuentra en fas llena, y el mayor, cuando s'alcuentra na nueva: ello ye, cuando ta ente'l Sol y la Tierra. Esta prueba arreñega dafechu del sistema de Ptoloméu, que se tornó inválidu. A los xesuites del Colexu Romanu namái yos-quedaba la opción d'aceutar el sistema copernicanu o guetar otra alternativa, dalgo que fixeron atechándose nel sistema de Tycho Brahe, apurriéndo-y una aceutación qu'hasta entós nun tuviera.
- Argumentu de les marees. Presentada na cuarta xornada de los Dialogo sopra i due massimi sistemi del mondo. Ye un argumentu con rellumanza, propiu del xeniu de Galileo, magar ye l'únicu de los que presenta que taba enquivocao. Según Galileo, la rotación de la Tierra al aballase na so tresllación alredor del Sol, fai que los puntos asitiaos na superficie de la Tierra sufran aceleraciones y deceleraciones cada 12 hores, que seríen les que causen les marees. No fondero, l'argumentu ye correutu, y esta fuercia esiste na realidá; sicasí la intensidá d'esta fuercia ye muncho menor que la que Galileo albidra y nun ye la causa de les marees. L'enquívocu vien de la falta de conocencia de datos bultables como la distancia al Sol y la velocidá de la Tierra. Hubo qu'esperar hasta hasta Newton pa desenguedeyar esti problema.
- Manches solares (segunda preba). Nel Dialogo sopra i due massimi sistemi del mondo Galileo torna al argumentu de les manches solares, faciendo d'elli un poderosu preséu escontra'l sistema de Tycho Brahe, l'únicu abellugu que y-quedaba a los xeocentristes. Galileo presenta la observancia de que l'exe de rotación del Sol ta terciao, lo que fai que la rotación de les manches solares presente una variación estacional, un «cimblar» nel xiru d'elles. Magar los movimientos de les manches solares se pueden atribuyir al Sol o a la Tierra, pos xeométricamente esto ye equivalente, físicamente nun ye asina, pos fai falta tener en cuenta les fuercies que los anicien. Si ye la Tierra la que s'aballa, Galileo diz que ye abondo con una esplicación de los movimientos inerciales: la Tierra en tresllación y el Sol en rotación. Sicasí, si namái s'aballa'l Sol, ye necesariu qu'ésti faiga dos movimientos estremaos al tiempu, alredor de dos exes tamién estremaos, dalgo que nun tien xacíu. Esti argumentu ye una nueva prueba, xunta les fases de Venus, de calter favoratible y esperimental, qu'amuesa'l movimientu de la Tierra.
Los enemigos de Galileo y la denuncia ante'l Santu Oficiu
[editar | editar la fonte]La oposición organízase
[editar | editar la fonte]Abulta que Galileo trunfa y convenz a tol mundu. Nesi sen, quienes son gustantes cola teoría xeocéntrica tórnanse n'enemigos encrespaos y los ataques escomienzan cola apaición del Sidereus nuncius. Ellos nun pueden perder l'afrenta y nun quieren que se dulde de la so ciencia. Arriendes d'ello, los métodos de Galileo, basaos na observancia y la esperiencia, y non na autoridá de Ptoloméu o Aristóteles, son opuestos dafechu a los suyos.
La primer flecha vien de Martin Horky, discípulu del profesor Giovanni Antonio Magini y enemigu de Galileo. Esti aprendiz espubliza en xunu de 1610, ensin consultar al so mayestru, un panfletu escontra'l Sidereus nuncius. Sacante los ataques personales, el so argumentu cimeru ye'l viniente: «Los astrólogos fixeron los sos horóscopos cuntando con too aquello que s'aballa nos cielos. Poro los astros mediceos nun sirven pa nada, y Dios nun anicia coses inútiles, estos astros nun pueden esistir.». Los siguidores de Galileo asonsañen a Horky y Magini réñelu.
Cuando'l Colexu Romanu confirmó les observancies de Galileo, los ataques camudaron. Ludovico delle Colombe ataca sobro'l planu relixosu y entrúgase si Galileo cunta interpretar la Biblia pa que seya gustante coles sos teoríes. Nesta dómina, enantes de los trabayos exexéticos del sieglu XIX, un salmu (Salmu) encamienta una cosmoloxía xeocéntrica (dientro de la llinia: «Tú fincaste la Tierra firme e inmóvil»). De magar xunu de 1611, el cardenal Roberto Bellarmino (que fizo quemar a Giordano Bruno) ordena que la Inquisición investigue dafurto a Galileo.
Los ataques faense más violentos
[editar | editar la fonte]A Galileo, que yá s'afaya otra vuelta en Florencia, nun pueden atacalu na estaya de l'astronomía y los sos adversarios van entós a espelleyar la so teoría de los cuerpos flotantes. Galileo cuida que'l xelu flota porque ye más llixeru que l'agua, mientres los aristotélicos atalanten que flota porque ye la so ñatura flotar (física cuantitativa y matemática de Galileo escontra física cualitativa d'Aristóteles). L'ataque será a lo llargo d'una xinta na mesa de Cosimo II de Medici nel mes de setiembre de 1611. Galileo opónse a los profesores de la Universidá de Pisa y sobre manera a Ludovico delle Colombe, no que se conoz como la «batalla de los cuerpos flotantes». Galileo llogra la victoria nel intercambiu y dellos meses más sero asoleya una obra na que presenta la so teoría.
En 1612 entama un discutiniu con Apelles Latens Post Tabulam (Christoph Scheiner) sobro la tema de les manches solares. Apelles defende que'l Sol ye incorruptu argumentando que les manches en realidá son axuntances d'estrelles ente'l Sol y la Tierra. Galileo demuestra que les manches tán sobro la mesma superficie del Sol o, tan averaes, que nun se puede midir el so altor. L'Accademia Nazionale dei Lincei espublizará esta correspondencia'l 22 de marzu de 1613 col títulu d'Istoria e dimostrazioni intorno alle macchie solari e loro accidenti y Scheiner fina sumándose a la tesis galileana.
El 2 de payares de 1612, el dominicu Niccolò Lorini, profesor d'historia eclesiástica en Florencia, pronuncia un sermón nidiamente contrariu a la teoría de la rotación de la Tierra. Esti sermón nun tuvo más consecuencies que ser l'aniciu de los ataques relixosos. Los contrarios a Galileo usen el pasaxe del Llibru de Xosué, (Xosué) nel que Xosué arrebate'l movimientu del Sol y de la Lluna, como arma teolóxica escontra Galileo.
N'avientu de 1613 la duquesa Cristina de Lorena encarga al profesor Benedetto Castelli, antiguu alumnu de Galileo y ún de los sos collacios en Pisa, prebar la ortodoxa de la doctrina copernicana. Galileo echó un gabitu al so discípulu escribiéndo-y una carta'l 21 d'avientu de 1613 sobro la rellación ente ciencia y relixón y la gran duquesa quedó tranquila, pero'l discutiniu nun ablayó. Galileo, mentanto, caltenía la so xera, y del 12 al 15 de payares recibía a Jean Tarde cola sida de presenta-y el so telescopiu y los sos trabayos d'astronomía.
N'avientu de 1614 el pá Tommaso Caccini ataca mui crespo a Galileo na ilesia Santa Maria Novella y yá en 1615 el teólogu carmelita Paolo Antonio Foscarini publica la so Lettera sopra l'opinione de' Pittagorici e del Copernico, dedicada a Galileo, a Kepler y a tolos académicos de la Academia de los Linces. Nella quixo acompangar la teoría copernicana cola biblia, afitando la primera como una realidá física y sofitando les tesis pitagóriques y copernicanes sobro la movilidá de la Tierra. El discutiniu algama tal valumbu que'l cardenal Roberto Bellarmino intervién n'abril, per aciu d'una carta a Foscarini, na que conderga ensin enquívocos la tesis heliocéntrica si nun hai conclusiones qu'arreñeguen del sistema xeocéntricu. Nesta carta escribe:
Y nun se puede responder qu'esto nun ye materia de fe, porque si nun ye materia de fe ex parti obiecti (al respeutive del oxetu) ye materia de fe ex parte dicentis (por quien lo diz). Y tan heréticu sería como quien dixera qu'Abraham nun tuvo dos fíos y Xacob dolce, o quien dixera que Cristu nun ñació de la Virxe. — Cardenal Bellarmino, «Carta a Foscarini».
Galileo alcuéntrase na obligación de presentase en Roma pa defendese escontra los bilordios y, sobro manera, pa tratar d'evitar una prohibición de la doctrina copernicana. Pero y-faltaba la preba definitiva de la rotación de la Tierra pa encontar la so tesis. La so intervención llega sero abondo: Niccolò Lorini yá avisara a Roma de la llegada de Galileo y el Santu Oficiu yá entamara la instrucción del casu.
El 8 de febreru de 1616 Galileo unvia la so teoría de les marees (Discorso del flusso e reflusso del mare) al cardenal Alessandro Orsini, na que quier amosar que'l movimientu de la Tierra causaba les marees, mientres los xesuites yá atalantaben, con aciertu, que les marees yeren aniciaes pola atraición de la Lluna.
La censura de les teoríes copernicanes (1616)
[editar | editar la fonte]
El 24 de febreru de 1616, por pidimientu del Santu Oficiu, los teólogos respondieron a comuña que la propuesta «el Sol ye'l centru del mundu y dafechu inmóvil» yera «non senciosa y absurda en filosofía, y formalmente herética», pola mor de d'alversar bien de pasaxes de les Sagraes Escritures, arriendes de les opiniones de los Padres de la Ilesia; y que la propuesta «la Tierra nun ye'l centru del mundu, ni inmóvil, sinón que s'aballa» yera «censurable en filosofía; respeutive a la verdá teolóxica, al menos desacertada na fe». Nesi sen, el 25 de febreru'l papa ordenó al cardenal Roberto Bellarmino «aconceyar con Galileo y alvertilu d'abandonar les sos opiniones; y si se negara a obedecer, el Padre Comisariu, delantre d'un notariu y testigos, face-y preceutu d'abandonar toes aquelles doctrines y nun deprendeles, nun defendeles y nun tratales». Un documentu, datáu'l 26 de febreru, atiesta'l preceutu de Bellarmino y la obediencia de Galileo; mentanto'l 5 de marzu asoleyaba' decretu que suspendía hasta revisión el De revolutionibus orbium coelestium de Colás Copérnicu y prohibía la Lettera de Foscarini.
En 1618 Galileo observa trés cometes, lo qu'entama otra vuelta'l discutiniu sobro la non corrupción de los cielos. En 1619 el xesuita Orazio Grassi asoleya De tribus cometis anni MDCXVIII, onde defende'l puntu de vista de Tycho Brahe sobro les trayeutories elíptiques de los cometes. Galileo respuende per aciu del so alumnu Mario Guiducci, que publica en xunu de 1619 Discorso delle comete, onde desenvuelve una teoría enquivocada sobro les cometes, mentando que namái son ilusiones óptiques aniciaes pola lluz solar qu'atraviesa el vapor que xube de la Tierra. El xesuita retrúca-y per aciu d'un escritu tituláu Libra astronomica ac philosophica, firmáu col nomatu de Lotario Sarsi, nel qu'atacaba direutamente a Galileo y a les tesis copernicanes. Entós Galileo respuende al traviés d'Il Saggiatore, enceso en 1622, aprobáu polos académicos de Lincei y imprentáu en Roma en mayu de 1623. Esti llibru empericutia a Gailéu al frente de los intelectuales romanos que se rebelen escontra'l conformismu intelectual y científicu de los xesuites.
El 6 d'agostu, tres la muerte del papa Gregoriu XV, y col ñome d'Urbanu VIII, algama'l tronu pontificiu'l cardenal Maffeo Barberini, vieyu amigu de Galileo. Esto fai atalantar enquívocamente a Galileo que «remanez la esperanza, esa esperanza qu'anguaño taba cuasi dafechu anubrida. Tamos a piques d'asistir a la torna del guapu saber del exiliu al que foi forciao».
N'abril de 1624 Galileo aconceya en Roma col papa Urbanu VIII.
En 1623, el Papa Urbanu VIII autorízalu a escribir un llibru nel que compara les sistemes de Ptolemeu y Copérnicu. Por embargu, Galileo ye xulgáu en Roma pola Inquisición pola mor de la difusión de les teoríes de Copérnicu en 1632. Cuenta la lleenda qu'al final del cónclave que lu condergó Galileo dixo "Eppur si muove", o seya, que la Tierra muévese, a pesar de lo que dixeren los xueces eclesiásticos. El xuiciu nun foi anuláu pola Ilesia Católica hasta l'añu 1992.
La conderga de Galileo foi conmutada por un arrestu domiciliariu n'Arcetri na redolada de Florencia. Ellí fina les sos investigaciones sobro'l movimientu y la resistencia de los materiales. En 1638 espubliza los Discursos y demostraciones matemátiques sobre les dos nueves ciencies. Esti trabayu marca l'aniciu del estudiu de la dinámica.
Referencies
[editar | editar la fonte]- ↑ URL de la referencia: http://www-history.mcs.st-andrews.ac.uk/Biographies/Galileo.html.
- ↑ 2,0 2,1 Afirmao en: Gemeinsame Normdatei. Data de consulta: 9 abril 2014. Llingua de la obra o nome: alemán. Autor: Biblioteca Nacional d'Alemaña.
- ↑ Afirmao en: Gran Enciclopedia Soviética (1969–1978). Sección, versículu o párrafu: Галилей Галилео. Data de consulta: 25 febreru 2017. Editorial: Большая Российская энциклопедия. Llingua de la obra o nome: rusu. Data d'espublización: 1969.
- ↑ Afirmao en: autoridaes BNF. Identificador BnF: 11903931b. Data de consulta: 10 ochobre 2015. Autor: Biblioteca Nacional de Francia. Llingua de la obra o nome: francés.
- ↑ URL de la referencia: https://www.nmspacemuseum.org/inductee/galileo-galilei/. Data de consulta: 17 xunetu 2023.
- ↑ «After 350 Years, Vatican Says Galileo Was Right: It Moves» (inglés). The New York Times. The New York Times Company (31 ochobre 1992).
Enllaces esternos
[editar | editar la fonte]
Wikimedia Commons acueye conteníu multimedia sobre Galileo Galilei.- «Galileo Galilei». en Find a Grave. (n'inglés)
- Obres de Galileo Galilei nel Proyeutu Gutenberg
- Biografía básica de Galileo Galilei Archiváu 2006-02-19 en Wayback Machine (en castellanu)
- Biografía ampliada (n'inglés).
- El proyeutu Galileo (n'inglés).
| Control d'autoridaes |
|
|---|
Datos: Q307- Multimedia: Galileo Galilei
Cites famoses: Galileo Galilei
Testos: Autor:Galileo Galilei