Adib Shishakli
Adib Shishakli | |||
---|---|---|---|
xunetu 1953 - febreru 1954 ← Fawzi Selu (es) - Maamun al-Kuzbari (es) → | |||
Vida | |||
Nacimientu | Hama, 1909 | ||
Nacionalidá | Segunda República de Siria | ||
Muerte | Ceres (es) , 27 de setiembre de 1964 (54/55 años) | ||
Sepultura | Hama[1] | ||
Causa de la muerte | mancada por arma de fueu | ||
Asesín | Nawaf Ghazaleh | ||
Estudios | |||
Estudios | Academia Militar de Homs (es) | ||
Oficiu | políticu, militar | ||
Premios | |||
Serviciu militar | |||
Cuerpu militar | Ejército Árabe de Liberación (es) | ||
Graduación | xeneral | ||
Lluchó en |
Guerra árabe-israelina de 1948 Gran Revuelta Siria (es) | ||
Creencies | |||
Partíu políticu | Partido Social Nacionalista Sirio (es) | ||
Adib Bin Hassan Al-Shishakli (árabe: أديب بن حسن الشيشكلي), 1909, Hama – 27 de setiembre de 1964, Ceres (es) ) foi un líder militar siriu y presidente de Siria nel periodu 1953-1954.
Primeros años
[editar | editar la fonte]Anque nació na Siria otomana y ye consideráu siriu, el so orixe ye dudosu. El so apellíu Shishakli ye un apellíu común turcu, y escríbese como Çiçekli en turcu. Çiçek significa flor en turcu y Çiçekli (tamién trescritu como Shishakli) significa floríu. El fechu conocíu alrodiu de la so familia ye la so que padre Ali Hasan Shishakli yera un turcu, que nació n'Ankara, y la so madre yera d'orixe siriu.[ensin referencies] Suelse argumentar que la so familia yera una familia siriu-curda notable.[ensin referencies] Sicasí, esta afirmación ye cuestionable, yá que'l so padre yera un home turcu y del orixe étnicu de la so madre namái se conoz que yera siria. Yera una familia que vivió nel sanjacado de Hama, valiato (provincia otomana) de Siria, yá que mientres la so infancia, Siria yera parte del Imperiu otomanu.
Carrera política y militar
[editar | editar la fonte]Shishakli foi nomáu oficial nel Exércitu siriu francés en 1930, mientres el Mandatu francés de Siria. Estudió na Academia Militar de Damascu (que más tarde foi treslladada a Homs) y convirtióse n'unu de los primeros miembros del Partíu Social Nacionalista Siriu (SSNP) d'Antun Saadeh, promoviendo'l conceutu de la Gran Siria. El so hermanu Salah tamién foi un miembru destacáu del SSNP. Dempués de la independencia, Shishakli lluchó nun exércitu árabe de voluntarios, conocíu como'l Exércitu Árabe de Lliberación, na Guerra árabe-israelina de 1948.
La derrota árabe na guerra foi un factor causante del golpe militar empobináu por Husni al-Za'im, que tuvo llugar en 1949. Solo meses dempués de l'ascensión d'Al-Za’im, que destruyó'l débil sistema parllamentariu siriu, al-Za’im foi derrocáu por un grupu d'oficiales venceyaos al SSNP, incluyíu Shishakli y l'antiguu collaciu de Zaim, el coronel Sami al-Hinnawi, que dirixó la nueva xunta militar.
Za’im llevara primeramente al dirixente del SSNP Antun Saadeh a les autoridaes libaneses, que lo xulgaren y executaren por pretender destruyir l'Estáu modernu d'El Líbanu. Dizse que, dempués del asesinatu de Za’im, Shishakli arrincó la camisa ensangrecida de Za’im y llevar a la vilba de Saadeh, qu'entá taba en Siria, diciéndo-y: “¡Venguemos el so asesinatu!”
Shishakli trabayó con Sami al-Hinnawi, el nuevu gobernante de facto de Siria que refugó asumir el poder pa sigo mesmu y que, nel so llugar, restauró'l sistema parllamentariu siriu. Hinnawi convertir en xefe d'Estáu Mayor del Exércitu siriu. Un veteranu nacionalista, Hashim al-Atassi, que fuera presidente nos años 30, convertir en primer ministru, y dempués en presidente de Siria. Atassi quería crear una unión col Iraq hachemí, a lo que Shishakli oponíase fuertemente, reivindicando que Hinnawi taba detrás del sentimientu prohachemí en Siria.
Tomar del poder
[editar | editar la fonte]N'avientu de 1949, Shishakli llanzó otru golpe, el terceru aquel añu, arrestando a Hinnawi pa romper la influyencia hachemí en Siria, pero calteniendo a Atassi nel so puestu. Dempués ordenó l'asesinatu del coronel Mohammad Nasser, el comandante de la Fuercia Aérea, porque amenaciaba la popularidá de Shishakli nel Exércitu siriu. Tou esto debilitó descomanadamente a los elementos unionistes en Siria pero estos siguieron trabayando pola unión col Iraq hachemí al traviés del primer ministru, Nazim al-Kudsi.
Shishakli estableció la condición de que cualquier Gobiernu tenía qu'incluyir a la so mano derecha, Fawzi Selu, como ministru de Defensa, pa reprimir la influyencia hachemí nel Gobiernu siriu. Cuando'l primer ministru Maarouf al-Dawalibi, un políticu proiraquí d'Alepo, refugó esta esixencia, Sishakli respondió'l 28 de payares de 1951 arrestando a Dawalibi y tol so gabinete. Tamién arrestara a tolos políticos proiraquíes de Siria, incluyíos los dirixentes del Partíu Popular, Nazim al-Kudsi y Rushdi al-Kikhya. Como protesta, Atassi dimitió del Gobiernu y treslladóse a la oposición. Satisfechu d'habese desfechu d'esti obstinado nacionalista, que refugaba la intervención militar n'asuntos políticos, Sishakli fixo primer ministru, ministru de Defensa y Xefe d'Estáu al so collaciu Selu, el xefe del Estáu Mayor del Exércitu. Pero en realidá, Selu nun yera más qu'un figurín. El verdaderu poder taba en manes de Adib al-Shishakli.
Shishakli nel poder
[editar | editar la fonte]Shishakli eslleió entós tolos partíos políticos pa tornar a un réxime militar. Prohibió una serie de periódicos y proscribió tolos periódicos que nun fueren pro-Shishakli. Ente los que sufrieron persecución so esti réxime taben el Partíu Nacional de Damascu, el Partíu Popular de Alepo, el Partíu Comunista Siriu, el Partíu Baaz Árabe Socialista, y la Hermandá Musulmana en Siria. Desterró a los dirixentes baaz Akram al-Hawrani, Michel Aflaq y Salah Bitar a Líbanu, onde dempués trabayaron viviegamente contra'l so réxime.
Yera un espertu orador y sofitóse descomanadamente na radio pa tresmitir los sos discursos a la población siria. N'agostu de 1952, estableció un partíu gubernamental oficial, el Movimientu de Lliberación Árabe, pero foi boicotiáu por poderosos representantes de la sociedá política civil, tales como Hashim al-Atassi. El partíu yera progresivu y aceptaba muyeres dientro de les sos files. Llamaba a un grau llindáu de socialismu. Dalgunos dicíen que se vía a sigo mesmu como “un César árabe”. A mediaos de 1953 Shishakli convocó unes eleiciones pa faese presidente, pero aquel día taba encarando una disidencia creciente.
Rellaciones esteriores
[editar | editar la fonte]Como líder de Siria, Shishakli buscó bones rellaciones colos países occidentales, pero caltuvo la inflexible postura de Siria escontra Israel. Les rellaciones siries coles monarquíes hachemíes de Xordania y Iraq fueron probes mientres esta presidencia, pero tamién resabió de la rápida estensión del nasserismo. Munchos creen que la revolución del Movimientu d'Oficiales Llibres de Nasser n’Exiptu fuera modelada dempués de los mesmos golpes de Shishakli de 1949 y 1951. Shishakli desenvolvió fuertes rellaciones col rei Ibn Saud d'Arabia Saudina, el so fíu, el rei Saud bin Abdelaziz, y el rei Talal de Xordania.
A Shishakli gustába-y descomanadamente'l rei Talal que dicía que nun tenía nenguna ambición en Siria, a diferencia del so padre'l rei Abd Allah I. A pesar de la so actitú prooccidental y la so fonderada familiar, Shishakli reconoció los deseos de la mayoría árabe y en consecuencia adoptó una política de panarabismu. Topetó frecuentemente cola minoría drusa de mentalidá independiente pola mor del monte Jabal al-Druze, acusándolos de querer baltar el so réxime utilizando fondos de Xordania. En 1954, recurrió al bombardéu de posiciones druses pa encalorar la resistencia al so réxime.
Les sos rellaciones con Gran Bretaña y los Estaos Xuníos fueron mistes. Gran Bretaña cortexó a Shishakli mientres el primer periodu del so réxime cola esperanza de que Siria xunir a los planes d'una organización de defensa d'Oriente Mediu dirixida polos británicos. Los Estaos Xuníos ufiertaron a Shishakli considerables sumes de dineru pa establecer refuxaos palestinos en Siria y convertilos en sirios. Shishakli, anque tentáu por estes ufiertes d'armes y dineru occidental, nun les aceptó. La situación palestina deteriorara'l puntu de vista siriu sobre Occidente. Siria prefirió la vengación meyor qu'aceptar la derrota y reparar les estropiaes rellaciones de Siria con Occidente y faer la paz con Israel.
Cayida
[editar | editar la fonte]Shishakli tamién arrestara a munchos oficiales activos del Exércitu siriu, incluyíu'l mozu Adnan al-Malki, un destacáu baazista. Celebrárase la conferencia anti-Shishakli más grande en casa de Atassi en Homs. Dirixendo'l movimientu anti-Shishakli atopábense l'antiguu presidente Atassi y el veteranu dirixente drusu Sultan al-Atrash. Shishakli respondiera arrestando a Atassi y a los fíos de Atrash, Adnan y Mansur (dambos yeren políticos de categoría en Siria).
El descontentu creciente condució finalmente a otru golpe, nel que Shishakli foi derrocáu en febreru de 1954. Ente los conspiradores incluyíense miembros del Partíu Comunista Siriu, oficiales drusos y miembros del Partíu Baaz Árabe Socialista. Pudo tener respaldu iraquín.
Cuando la insurxencia algamó'l so cumal, Shishakli reculó, refugando abasnar a Siria a la guerra civil. Voló a Líbanu, pero cuando'l dirixente drusu Kamal Jumblatt amenació con matalo, voló a Brasil. Antes de la unión ente Siria y Exiptu en 1958, Shishakli especuló cola idea de tornar a Siria pa llanzar un golpe d'Estáu, utilizando fondos provistos por Iraq. El golpe foi atayáu pola intelixencia siria y Shishakli foi sentenciáu a muerte in absentia.
El 27 de setiembre de 1964, Shishakli foi asesináu en Ceres (Brasil) por Nawaf Ghazaleh, un drusu siriu que buscaba vengación pa los sos padres que morrieren dexándolo güérfanu mientres el bombardéu de Jabal al-Druze.
Adib Shishakly ye'l so nietu y un miembru activu de la Oposición siria.
Referencies
[editar | editar la fonte]Enllaces esternos
[editar | editar la fonte]- Shishakli and the Druze: Integration and Intransigence Joshua Landis
- Sami Moubayed Steel & Silk: Men and Women Who Shaped Syria 1900-2000 (Cune Press, 2005).
- Homes
- Wikipedia:Artículos con plantíes de notes d'encabezamientu enllaciando a páxines que nun esisten
- Persones nacíes en 1909
- Persones finaes en 1964
- Wikipedia:Revisar traducción
- Presidentes de Siria
- Primeros ministros de Siria
- Militares de Siria
- Asesinatos en Brasil
- Persones de Hama
- Nacionalistes de Siria
- Políticos y polítiques de Siria