Saltar al conteníu

Estiria

Coordenaes: 47°15′N 15°10′E / 47.25°N 15.17°E / 47.25; 15.17
Esti artículu foi traducíu automáticamente y precisa revisase manualmente
De Wikipedia
La versión para imprimir ya no se admite y puede contener errores de representación. Actualiza los marcadores del navegador y utiliza en su lugar la función de impresión predeterminada del navegador.
Estiria
coat of arms of Styria (en) Traducir
Alministración
PaísBandera de Austria Austria
ISO 3166-2 AT-6
Tipu d'entidá estáu d'Austria
Capital Graz
Cabezaleru/a del gobiernu Christopher Drexler
Nome llocal Štajerska (sl)
División
Xeografía
Coordenaes 47°15′N 15°10′E / 47.25°N 15.17°E / 47.25; 15.17
Superficie 16400.75 km²
Llenda con Carintia, Salzburgu, Alta Austria, Baxa Austria, Burgenland, Rexón del Mura, Rexón del Drava y Koroška (en) Traducir
Altitú media 200 m
Demografía
Población 1 246 395 hab. (1r xineru 2020)
Densidá 76 hab/km²
Más información
Estaya horaria UTC+01:00 y UTC+02:00
verwaltung.steiermark.at y steiermark.at
Cambiar los datos en Wikidata

Estiria (n'alemán: Tocante a esti soníu Steiermark (?·i); n'eslovenu: Štajerska) denomina unu de los nueve estaos federaos d'Austria y una rexón d'Eslovenia.

Ta nel sureste del país y fai frontera con Eslovenia y los estaos federaos austriacos d'Alta Austria, Baxa Austria, Salzburgu, Burgenland y Carintia. La so capital, de la que la ciudá más grande del estáu, ye Graz. Tien daqué más de 1,1 millones d'habitantes, nuna superficie de 16 388 km², lo que se debe a los sos montes, qu'ocupen más de la metá de la superficie.

Cuenta con una minoría autóctona y oficialmente reconocida de 4250 eslovenos.

Historia

La historia d'Estiria entiende aproximao la rexón correspondiente del modernu estáu d'Estiria, dende los primeros asentamientos eslavos mientres la Edá Escura hasta'l presente. Esta rexón montascoso y pintoresco, que convirtióse nun importante centru d'alpinismu mientres el sieglu XIX, ye comúnmente llamada'l "Corazón Verde", porque la metá de la so superficie ta cubierta por trupos montes y un cuartu per praos, camperes, viñeos y güertos. Estiria ye coles mesmes rica en minerales como fierro y hulla, que fueron estrayíos n'Erzberg dende'l tiempu de los romanos. El ""Windisch Büheln"" ye un famosu distritu vinícola, que s'estiende ente Eslovenia y Austria.

Denominación d'Estiria

El nome d'Estiria, n'alemán "Steiermark", provién de la ciudá llamada Steyr, anguaño n'Alta Austria. La primer referencia apaez en 985, en Styraburg (castiellu d'Estiria), llamáu anguaño castiellu de Lamberg. La ciudá de Steyr yera enantes parte del Traungau (rexón alcontrada n'Alta Austria), estrechamente acomuñada a los sos privilexos comerciales de la industria del fierro n'Erzberg. Na historia común de la ciudá y la rexón inda se caltién en llatín el nome de la provincia (Estiria) y l'escudu común de los brazos de plata, colloráu y armaos con cuernos. Poro, hai una distinción ente'l conceutu xeográficu d'Estiria y l'oficial políticu establecíu poles autoridaes y les instituciones d'Estiria.

Entamos de Steyr

Ver tamién: Casa de Babenberg y Casa d'Habsburgu

Estiria tuvo los sos entamos con trés partes de Carintia, establecíos dempués de la batalla de Lechfeld del 10 d'agostu del añu 955. Darréu, fuéron-y añadíos los cuatro condaos más orientales de Carintia pa tener un sofitu militar contra la continua amenaza de los maxares.[1]

De primeres el territoriu tuvo habitáu na so mayor parte por eslavos, hasta que finalmente pasó a dominiu de la familia Traungauer, tamién conocíos como los Otakar, constrúin el so poder feudal, por aciu campañes militares y casorios dende la fortaleza de Steyr, d'ellí tomaría la so actual denominación el llugar. En 1180, Otakar IV recibe'l títulu de duque, abandonando asina la subordinación de Baviera. Magar ello, la independencia d'Estiria nun permanecería enforma tiempu.[1]

Al nun tener herederos el duque Otakar IV, realizóse'l Tratáu de Georgenberg en 1186 y Estiria foi adquirida pola familia Babenberg en 1192. Nesos momentos, el cleru y particularmente les arquidiósesis de Salzburgu y Passau teníen la mayor parte de les meyores tierres locales. Col pasar de los años, los Babenberg ampliaron los sos dominios por aciu confiscaciones, socesiones y compres ya introducieron a los llamaos "ministeriales", que yeren families servidores con responsabilidaes alministratives y militares. Yá nel sieglu XIII los Babenberg convertir en gobernantes ducales con amplios territorios del Sacru Imperiu Romanu n'Austria y Estiria, y aliaos de la familia imperial Hohenstaufen.[2]

L'emperador Enrique IV del Sacru Imperiu Romanu Xermánicu destituyó a Leopoldu II, pero una xeneración dempués Leopoldu III sofitó a Enrique V, fíu d'Enrique IV. Gracies a ello, Leopoldu III casóse cola hermana d'Enrique V, Inés d'Alemaña nel añu 1106, aumentando drásticamente el prestíu de los Babenberg. Leopoldu III siguiría pacificando el territoriu y fundaría los monesterios de Klosterneuburg y Heiligenkreuz, convirtiéndose nel santu patronu d'Austria pola so canonización en 1495.[3]

El monte Erzberg (que significa «Monte de Fierro») en Estiria, ye una de les mayores mines d'Europa. Foi una importante fonte d'ingresos na Edá Media.

Yá nel sieglu XIII, Leopoldu IV fundó dellos monesterios y xunióse a les cruzaes, amás mercó delles ciudaes qu'incluyíen a Wels, Linz y Freistadt, amás de realizar una importante meyora nes sos rellaciones con Viena.[3]

Leopoldu V ordenó l'arrestu de Ricardu I d'Inglaterra en 1192 y col dineru del rescate construyó la carretera dende Viena hasta Estiria, magar que por ello foi escomulgáu por encarcelar a un cruzáu.[4] Nesa dómina, les órdenes relixoses como los benedictinos fueron importantes axentes pal establecimientu de la población llocal, yá que dichos llugares sosteníen impuestos menores y teníen tierres fértiles que faíen posible colleches de gran valor como la vide, por ello los bávaros emigraben escontra estes tierres que yeren predominantemente eslaves.[5]

Leopoldu V establecer en Viena en 1150 ameyorando'l llugar y brindándo-y les muralles, Leopoldu VI convirtió a la ciudá en centru urbanu y Viena adquirió Estiria en 1192.[6] El duque Federico II nel añu 1238 estremó'l territoriu en dos: Baxa Austria y Alta Austria. Traungau y Steir n'Alta Austria atopábense por cuenta d'Estiria.[7]

Depués de la batalla de Marchfeld escastar en 1246 la dinastía de los Babenberg y desencadena una crisis pol poder. Otakar II de Bohemia asume'l poder en 1251 y cásase con una Babenberg, Margarita tomando'l control d'Austria, Estiria, Carintia, Carniola, Friuli y Aquileia.[8] Rodolfo I d'Habsburgu asumi como rei d'Alemaña en 1273 y en 1276 derrota a Otakar, reclamándo los territorios d'Austria, Estiria y Carniola que, en 1282 otorgaría como feudos a los sos fíos Alberto y Rodolfo, el primeru quedar colos territorios un añu más tarde.[9]

Les tierres de la Casa d'Habsburgu fueron estremaes nos años 1379, 1396 y 1400 cuando los fíos de Leopoldu III apostábense los territorios del so heriedu, se divididió en trés partes: Baxa Austria, Austria Interior (con Estiria, Carintia, Carniola y los territorios del Mar Adriáticu) y Alta Austria.[10]

Modernidá

Estiria foi por enforma tiempu la rexón montascosa más densamente poblada y granible n'Europa. Antes de la Primer Guerra Mundial, la población d'Estiria yera un 68% xermana y un 32% eslovena, bordiada por Baxa Austria, Hungría, Croacia, Carniola, Carintia, Salzburgu y Alta Austria. En 1918, dempués de la Primer Guerra Mundial, una tercer parte al sur del ríu Mura foi incorporada a Eslovenia formando la rexón informal de Štajerska en Eslovenia, anguaño estremada nes rexones de Podravska, Savinjska y parte de Koroška. Les dos terceres partes restantes convertir nel estáu federáu austriacu d'Estiria. La capital del ducáu y del estáu austriacu foi siempres Graz, que ye coles mesmes la residencia del gobernador y sede de l'alministración estatal.

Xeografía

El Stubenbergsee ye un llagu artificial nel distritu de Hartberg Furstenfeld.

La provincia d'Estiria tien una superficie total de 16 391,93 km², siendo la segunda provincia más grande d'Austria. Tien un cantu de 145 quilómetros de llongura con Eslovenia.

Estiria atópase estremada en delles rexones y ye conocida como la Marca Verde» (Grüne Mark) o «El corazón verde d'Austria» (Grüne Herz Österreichs), yá que alredor del 61% de la so superficie ta cubierta por montes y un cuartu per praos, pacionales, güertos y viñeos.

El ríu principal d'Estiria ye'l ríu Mura, que naz en Lungau y estiéndese escontra'l sur hasta la frontera con Eslovenia, dende ellí flúi escontra l'este a Bad Radkersburg y conforma la frontera.

Economía

Como en cualesquier parte del mundu desarrolláu, producióse en Estiria un cambéu del sector manufacturero escontra'l sector de servicios. Esto tuvo consecuencies negatives pa les rexones industriales de l'Alta Estiria, que sufrieron un descensu constante na so población n'años recién.

En 2004, Estiria tuvo'l mayor índiz de crecedera económica n'Austria (3,8 %), principalmente debíu a la fuerte crecedera económica reparáu en Graz esi añu y que siguió creciendo en términos económicos y de población.

Divisiones alministratives

L'estáu federáu atópase estremáu en 12 distritos (Bezirke) y una ciudá abierta (2013).

StyriaLänd Bezirke (2013)

Ciudá estatutaria

  1. Graz

Distritos

  1. Distritu de Bruck-Mürzzuschlag
  2. Distritu de Deutschlandsberg
  3. Distritu de Graz-Umgebung
  4. Distritu de Hartberg-Fürstenfeld
  5. Distritu de Leibnitz
  6. Distritu de Leoben
  7. Distritu de Liezen con subdistricto de Gröbming
  8. Distritu de Murau
  9. Distritu de Murtal
  10. Distritu de Südoststeiermark
  11. Distritu de Voitsberg
  12. Distritu de Weiz
Vista panorámica del norte d'Estiria; Burgenland y depués Hungría atopar al fondu.

Política

Una cruz consagrada metanes campos de maíz cerca de Mureck na Estiria rural demuestra l'enraigonáu sentimientu católicu.

L'estáu federáu foi un bastión del Partíu Popular Austriacu (ÖVP) dende 1945.[11] El gobernador (el términu políticu austriacu: Landeshauptmann) foi miembru d'esti partíu.

Población

Por cantidá de población, diez mayores ciudaes de la rexón d'Estiria son:

Ciudá Población
01 de xineru de 2012
Graz 265 618
Leoben 24 645
Kapfenberg 21 710
Bruck an der Mur 12 551
Knittelfeld 11 552
Trofaiach 11 339
Köflach 9 731
Voitsberg 9 614
Judenburg 9 319
Mürzzuschlag 8 663

Composición étnica

Estiria tien una zona de fala eslovena que ye difícil de delimitar, debíu al difuminado llende de 130 quilómetros cola República d'Eslovenia, con pequeños nucleos de población y poles migraciones d'éstos producíes escontra los centros urbanos pola necesidá del meyoramientu educativu y/o económicu. Unes 5 mil persones afirmaben ser eslovenos y morar en Estiria na década de 1990,[12] pero'l censu de 1991 establecía tan solo a unes 1 685 persones.[13]

Relixón

A fines del sieglu XVIII, los protestantes constituyíen una cafiante minoría ante los católicos n'Alta Austria, Carintia y Estiria.[14] Por ello, María Teresa I d'Austria ordenó'l treslláu masivu de protestantes del centru d'Austria a Transilvania, el postreru d'estos tresllaos forzosos foi en Estiria en 1774.[15]

En Estiria en 1857 calculábase que'l 99,48 % de la población yera católica y el 0,50 % evanxélica.[16] Pa 1951 calcular na rexón 991 958 católicos y 62 864 evanxélicos, los restantes pertenecíen a relixones con menos de 3 mil siguidores.[17]

Relixones en Estiria 2001[18]
Católicos Evanxélicos Musulmanes Ortodoxos Nenguna TOTAL
961 630 51 005 19 007 8 328 117 589 1 183 303

Nel sieglu XX, el catolicismu marcó'l so preeminencia con más del 80 % de la población, llegáu a máximos de 89 %.[19]

Turismu

Estiria forma parte de la llamada «Ruta del vinu» y na so parte cimera atópense les llamaes «Ruta de l'agua» (n'alemán, Steirischen Wasserstraßy), la Ruta del fierro» (n'alemán, Steirischen Eisenstraßy) y los antiguos caminos de pelegrinación. A la contorna de la ciudá de Graz danse actividaes mesmes urbanes, nel este atopa la zona de termes colos sos centros de bienestar y guapura y, nel sur, la ciudá de Leibnitz conocida polos sos vinos.[20]

El Parque Nacional Gesäuse asitiáu ente Admont y Hieflau y trevesáu pol ríu Enns. Tien una superficie total de cuasi 11 mil hectárees[21] y ye un centru natural d'esguilada, rafting y senderismo. Conformáu naturalmente por montes de alerces y pinos cola so fauna propia del llugar, camperes alpines de distintos tipos, el ríu Enns serrapatosu con roques qu'apurre la flora y fauna acuática (dalgunos d'éstos en peligru d'estinción).[22]

Cueva Lurgrotte Pegau.

De les 4500 cueves qu'esisten na rexón d'Estiria, namái 25 pueden ser visitaes. Unu d'esos sitios turísticos ye «Lurgrotte Peggau», un covarón con estalactites y estalagmites que tien dos entraes y 6 quilómetros de llargu. Foi afayada'l 1 d'abril de 1894 por Max Brunello, un espelólogo italianu.[23]

El autódromu Red Bull Ring, tamién conocíu como Österreichring, alluga'l Gran Premiu d'Austria de Fórmula 1 y el Gran Premiu d'Austria de Motociclismu Gran Premiu d'Austria del Campeonatu Mundial de Motociclismu.

Arquiteutura

La Via Artis o «Ruta del Arte» empieza nel balneariu de Kurhaus y el muséu lliterariu Literaturmuseum Altaussee, pasando pola Villa Königsgarten. La Schlösserstraßy o «Ruta de los Castiellos» apigura a unos 17 castiellos o palacios.[24]

Tocantes a l'arquiteutura de tipu sacra, Estiria tien l'Abadía de Admont que ye la más grande de la zona y contién la mayor biblioteca monacal del mundu. Tamién esisten llugares de pelegrinación como la Basílica de la Nacencia de la Virxe María (Mariazell) que ye un edificiu d'arquiteutura gótica y barroca.[24]

N'Ausseerland, perteneciente a la zona montascosa de Salzkammergut, les villes siguen teniendo l'arquiteutura propia de la dómina del Imperiu.[24]

Ver tamién

Bibliografía

Referencies

  1. ↑ 1,0 1,1 (Beller, 2009, p. 26)
  2. ↑ (Beller, 2009, p. 27)
  3. ↑ 3,0 3,1 (Beller, 2009, p. 28)
  4. ↑ (Beller, 2009, p. 30)
  5. ↑ (Beller, 2009, p. 31)
  6. ↑ (Beller, 2009, p. 34)
  7. ↑ (Beller, 2009, p. 35)
  8. ↑ (Beller, 2009, p. 36)
  9. ↑ (Beller, 2009, p. 37)
  10. ↑ (Beller, 2009, p. 41)
  11. ↑ DELLOS. L'estáu del mundu 2005 Estiria en Google Books Akal, Madrid, 2005. Páxina 445
  12. ↑ GOMBOCZ, Wolfgang. «Styrian Slovenes» de Etnic Group Report. 1996. Austrian Centre for Ethnics Groups. Viena, 1996. Páxines 144 y 146.
  13. ↑ HILDPOLD, Peter. «Modernes Minderheitenrecht». Manz, Viena. 2001. Páxina 380.
  14. ↑ (Torres Gutiérrez, 2006, p. 87)
  15. ↑ (Torres Gutiérrez, 2006, p. 92)
  16. ↑ (Torres Gutiérrez, 2006, p. 128)
  17. ↑ (Torres Gutiérrez, 2006, p. 172)
  18. ↑ (Torres Gutiérrez, 2006, p. 177)
  19. ↑ (Torres Gutiérrez, 2006, p. 178)
  20. ↑ Estiria Austria, llegar y vivir. Consultáu'l 13 de marzu de 2013.
  21. ↑ Entamu Archiváu 2018-05-19 en Wayback Machine (n'inglés) Parque Nacional Gesäuse. Consultáu'l 13 de marzu de 2013.
  22. ↑ Espaciu natural (n'inglés) Parque Nacional Gesäuse. Consultáu'l 13 de marzu de 2013.
  23. ↑ Lurgrotte Peggau Archiváu 2018-02-12 en Wayback Machine Sitiu oficial de la cueva. Consultáu'l 13 de marzu de 2013.
  24. ↑ 24,0 24,1 24,2 Conoza Estiria y va sorprendese Austria, llegar y vivir. Consultáu'l 17 de marzu de 2013.

Enllaces esternos



Sacáu de «https://ast.wikipedia.org/w/index.php?title=Estiria&oldid=4276737»