Epimetheus (Mond)
XI Epimetheus | |
---|---|
Dr Epimetheus, ufgnumme vu dr NASA-Rümsonde Cassini am 3. Dezember 2007 us 37.400 km Entfernig. | |
Vorläufigi Bezeichnig | S/1980 S 3 |
Zentralchörper | Saturn |
Eigeschafte vum Orbit | |
Grossi Halbax | 151.422 km |
Periapsis | 150.059 km |
Apoapsis | 152.785 km |
Exzentrizität | 0,009 |
Bahnneigig | 0,34° |
Umlaufzitt | 0,694 Däg |
Middleri Orbitalgschwindigkeit | 15,8 km/s |
Physikalischi Eigeschafte | |
Albedo | 0,50 |
Schinbari Helligkeit | 15,6 mag |
Middlerer Durchmesser | 135 × 108 × 105 km |
Masse | 5,35×1017 kg |
Oberflächi | ≈ 50.000 km² |
Middlere Dichti | 0,61 g/cm³ |
Siderischi Rotation | 0,694 Däg |
Axneigig | 0° |
Fallbeschlünigung an dr Oberflächi | 0,008 m/s² |
Fluchtgschwindigkeit | 35 m/s |
Entdeckig | |
Entdecker | Richard L. Walker |
Datum vu dr Entdeckig | 18. Dezember 1966 |
Amerkige | bundeni Rotation |
Dr Epimetheus (au Saturn XI) isch ein vu dr innere Mönd vum Planet Saturn.
Entdeckig
[ändere | Quälltäxt bearbeite]Dr Epimetheus isch am 18. Dezember 1966 vum Richard L. Walker entdeckt worre. Drei Däg devor am 15. Dezember 1966 het au dr Audouin Dollfus e neje Mond bim Saturn entdeckt gha, wo er Janus het daife welle. Bim vum Richard L. Walker drei Däg später entdeckte Mond het mer drum erscht gmeint, ass es dr glich Chörper sei..
S' Objekt het aber e ugwöhnlichs Bahnverhalte zeigt. Im Oktober 1978 hän no dr Stephen M. Larson und John W. Fountain d'Beobachtige mit dr Annahm erchlärt, dass zwei Chörper statt einem uf eng bienander glägene Bahne dert chreise däte. Trotz ere Kantestellig vu dr Saturnring in sällere Zit isch es aber mit dr domolige Möglichkeite vu irdische Beobachtige schwirig gsi, Bahne vu dr Mönd us dr Beobachtigsdate abzleite..
Anno 1980 isch aber d'Theori bim Vorbiflueg vu dr Rümsonde Voyager 1 bestätigt worre. Offiziell deilt sich doher dr Walker si Entdeckig mit em Larson un Fountain. Dr vu Voyager ufgnumme Chörper isch erscht vorlaifig 1980 S 3 gnennt worre. Uf Epimetheus isch er no offiziell 1983 daift worre. Zue sällerm Zitpunkt isch au dr Namme Janus vu dr Internationale Astronomische Union (IAU) offiziell anerchannt worre, obwohl er scho sit 1966 verwendet worre isch.
Namenspatron vum Mond isch dr Epimetheus, dr Brueder vum Prometheus un Ehemann vu dr Pandora us dr grichische Mythologi.
Bahndate
[ändere | Quälltäxt bearbeite]Dr Epimetheus isch praktisch koorbital mit em Mond Janus, säll heißt, die beide Mönd laufen uf fascht gliche Bahne um dr Saturn. Ihri middere Abständ vum Planet underschide sich numme um 50 km - wäniger wie d'Hälfti vu dr jewilige Monddurchmesser. Obwohl es alli vier Johr zu ere enge Begegnig vu dr beide Mönd chummt, stosse si trotzdem nit anenander, wil si sich no durch ihri Schwerchraft gegesitig beiflusse. Dr inner, schneller Mond wird debi beschlünigt un wanderet uf e höcheri und no wiider langsameri Bahn, so dass er dr usser, langsamer Mond nit ihole cha. Dr Usser Mond wir glichzittig abbremst, sinkt uf e nidrigeri Bahn ab un wird debi schneller. Sällewäg tüsche dr Epimetheus un dr Janus ihri Umlaufbahne, ohne isch debi z'iberhole. Säll Verhalte vu dr beide Mönd isch noch bisherigem Chenntnisstand einzigartig im Sunnesystem.
1980 sin no d'Bahndate vu dr Rümsonde Voyager 1 bestimmt worre. Dr ledscht Bahnwechsel het am 21. Jänner 2006 stattgfunde, dr nächscht wird im Jänner 2010 stattfinde. Vor sällem Wexel het dr Epimetheus dr Saturn ime middlere Abstand vu 151.422 km in 16 Stund un 40 Minüte umchreist. D'Bahn het e Exzentrizität vu 0,009 gha un isch 0,34° gegeniber dr Äquatorebeni vum Saturn gneigt gsi. Dr Janus isch um dr Saturn ime middlere Abstand vu 151.472 k chreist.
Nooch em Wexel isch jetz dr Epimetheus dr usser Mond vu dr beide. Aktuelli Bahndaten liige no nit vor.
Ufbau un physikalischi Date
[ändere | Quälltäxt bearbeite]Dr Epimetheus isch e zimli uregelmässig gformter Chörper mit ere Usdähnig vu 144×108×98 km. Uf sinere Oberflächi befinde sich mehreri grösseri Chrater mit eme Durchmesser vu 30 km sowie Höchezüg un Verdiefige. Us dr Struktur vu sinere Oberflächi wird gschlosse, dass es sich um e relativ alde Himmelschörper handelet. Dr Epimetheus un dr Janus stamme wohrschins vu eme gmeinsame Ursprungschörper ab, wo durch e „Störig“, zum Bispil ere Kollision mit eme andere Objekt, in ere früehe Phase vum Satellitesystem in zwei Chörper ussenanderbroche isch.
Wäge sinere sehr gringe Dichti vu 0,6 g/cm3 un sinere hoche Albedo vu 0,5 schint dr Epimetheus e isige, poröse Chörper z'si.
Er rotiert in 16 Stund un 40 Minüte um die eige Ax un wiist demit wie dr Erdmo e bundeni Rotation uf. Si schinbari Helligkeit betrait 14,5m.
D'Rümsonde Cassini het dr Mond bi eme Vorbiflueg am 3. Dezember 2007 nächer undersucht.
Medie
[ändere | Quälltäxt bearbeite]Weblink
[ändere | Quälltäxt bearbeite]- Saturn's Known Satellites (engl.)
Dä Artikel basiert uff ere fräie Übersetzig vu dere Version vum Artikel „Epimetheus_(Mond)“ vu de dütsche Wikipedia. E Liste vu de Autore un Versione isch do z finde. |