İçeriğe atla

Suriye cumhurbaşkanları listesi

Vikipedi, özgür ansiklopedi
(Suriye devlet başkanları listesi sayfasından yönlendirildi)

Suriye cumhurbaşkanları listesi, Suriye'de 1920 yılından beri görev yapmış cumhurbaşkanlarının listesidir.

Cumhurbaşkanları listesi

[değiştir | kaynağı değiştir]

Sırasına göre cumhurbaşkanları

[değiştir | kaynağı değiştir]
Sıra Resim Cumhurbaşkanı Görev aldığı tarihler
1. Suphi Bereket 29 Haziran 1922 - 31 Aralık 1924
1 Ocak 1925 - 21 Aralık 1925
(3 yıl, 175 gün)
2. Ahmed Nami 28 Nisan 1926 - 15 Şubat 1928
(1 yıl, 293 gün)
3. Mehmed Ali Bey el-Abid 11 Haziran 1932 - 21 Aralık 1936
(4 yıl, 193 gün)
4. Haşim el-Etâsî 21 Aralık 1936 - 7 Temmuz 1939
15 Ağustos 1949 - 2 Aralık 1951
28 Şubat 1954 - 6 Eylül 1955
(6 yıl 132 gün)
5. Behiç el-Hatib 10 Temmuz 1939 - 4 Nisan 1941
(1 yıl, 268 gün)
6. Taceddin el-Hasani 15 Şubat 1928 - 19 Kasım 1931
16 Eylül 1941 - 17 Ocak 1943
(5 yıl 35 gün)
7. Ata Bey el-Eyyubi 25 Mart 1943 - 17 Ağustos 1943
(145 gün)
8. Şükri el-Kuvvetli 17 Ağustos 1943 - 29 Mart 1949
6 Eylül 1955 - 22 Şubat 1958
(8 yıl 28 gün)
9. Hüsnü Zaim 30 Mart 1949 - 14 Ağustos 1949
(137 gün)
10. Fevzi Selu 3 Aralık 1951 - 11 Temmuz 1953
(1 yıl, 220 gün)
11. Edib Çiçekli 11 Temmuz 1953 - 25 Şubat 1954
(229 gün)
12. Cemal Abdünnâsır 22 Şubat 1958 - 29 Eylül 1961
(3 yıl, 219 gün)
13. Nazım el-Kudsi 14 Aralık 1961 - 8 Mart 1963
(1 yıl, 84 gün)
14. Lu'ay el-Etâsî 9 Mart 1963 - 27 Temmuz 1963
(140 gün)
15. Emin el-Hafız 27 Temmuz 1963 - 23 Şubat 1966
(2 yıl, 211 gün)
16. Nureddin el-Etâsî 25 Şubat 1966- 18 Kasım 1970
(4 yıl, 266 gün)
17. Hafız Esad 22 Şubat 1971 - 10 Haziran 2000
(29 yıl, 109 gün)
18. Beşşar Esad 17 Temmuz 2000 - 8 Aralık 2024
(24 yıl, 144 gün)
19. Ahmed eş-Şara 29 Ocak 2025 - günümüz

Tarih sırasına göre

[değiştir | kaynağı değiştir]
Sıra Resim Ad
(Doğum-Ölüm)
Seçim Görev başlangıcı Görev bitişi Görev süresi Siyasi parti Not(lar)
Fransız Mandası (1922-1930)
Suriye Federasyonu (1922-1925)
1 Suphi Bereket
Arapçaصبحي بك بركات
(1883-1939)
29 Haziran 1922[1] 31 Aralık 1924 2 yıl, 185 gün Bağımsız
Suriye Devleti (1925-1930)
(1) Suphi Bereket
Arapçaصبحي بك بركات
(1883-1939)
1 Ocak 1925 21 Aralık 1925 354 gün Bağımsız
Makam boş kaldı (21 Aralık 1925 - 9 Şubat 1926)
François Pierre-Alype
Arapçaفرانسوا بيير أليب
(1853-1932)
9 Şubat 1926 28 Nisan 1926 78 gün Bağımsız
2 Ahmed Nami
Arapçaأحمد نامي
(1873-1962)
28 Nisan 1926 15 Şubat 1928 1 yıl, 293 gün Bağımsız
Taceddin el-Hasani
Arapçaتاج الدين الحسني
(1885-1943)
15 Şubat 1928 14 Mayıs 1930 2 yıl, 88 gün Bağımsız
Birinci Suriye Cumhuriyeti (1930-1950)
Manda Yönetimindeki Suriye Cumhuriyeti (1930-1946)
Taceddin el-Hasani
Arapçaتاج الدين الحسني
(1885-1943)
14 Mayıs 1930 19 Kasım 1931 1 yıl, 189 gün Bağımsız
Léon Solomiac
Arapçaليون سولومياك
(1873-1960)
19 Kasım 1931 11 Haziran 1932 205 gün Bağımsız
3 Mehmed Ali Bey el-Abid
Arapçaمحمد علي بك العابد
(1867-1939)
11 Haziran 1932 21 Aralık 1936 4 yıl, 193 gün Bağımsız
4 Haşim el-Etâsî
Arapçaهاشم الأتاسي
(1875-1960)
21 Aralık 1936 7 Temmuz 1939 2 yıl, 198 gün Ulusal Blok
5 Behiç el-Hatib
Arapçaبهيج الخطيب
(1895-1981)
10 Temmuz 1939 4 Nisan 1941 1 yıl, 268 gün Bağımsız
Halid el-Azm
Arapçaخالد العظم
(1903-1965)
4 Nisan 1941 16 Eylül 1941 165 gün Bağımsız
6 Taceddin el-Hasani
Arapçaتاج الدين الحسني
(1885-1943)
16 Eylül 1941 17 Ocak 1943 1 yıl, 123 gün Bağımsız Hasani görev sırasında öldü.[2]
Cemil el-Ulşi
Arapçaجميل الألشي
(1883-1951)
17 Ocak 1943 25 Mart 1943 67 gün Bağımsız
7 Ata Bey el-Eyyubi
Arapçaعطا الأيوبي
(1877-1951)
25 Mart 1943 17 Ağustos 1943 145 gün Bağımsız
8 Şükri el-Kuvvetli
Arapçaشكري القوّتلي
(1891-1967)
17 Ağustos 1943 24 Ekim 1945 2 yıl, 68 gün Ulusal Blok
Bağımsız Birinci Suriye Cumhuriyeti (1946-1950)
(8) Şükri el-Kuvvetli
Arapçaشكري القوّتلي
(1891-1967)
24 Ekim 1945 29 Mart 1949 3 yıl, 156 gün Ulusal Blok Kuvvetli, 29 Mart 1949'da Genelkurmay Başkanı Hüsnü Zaim tarafından devrildi.[3]
Ulusal Parti
9 Hüsnü Zaim
Arapçaحسني الزعيم
(1897-1949)
1949 30 Mart 1949 14 Ağustos 1949 137 gün Bağımsız
(SSMP ilişkili)
Zaim, 1949'da Edib Çiçekli liderliğindeki bir askeri darbeyle devrildi, daha sonra yeni hükûmetin emriyle idam edildi.[4]
Sami el-Hınnavi
Arapçaسامي الحناوي
(1898-1950)
14 Ağustos 1949 15 Ağustos 1949 1 gün Askeri
(SSMP)
(4) Haşim el-Etâsî
Arapçaهاشم الأتاسي
(1875-1960)
15 Ağustos 1949 5 Eylül 1950 1 yıl, 21 gün Halk Partisi Bu dönemde Hınnavi, Edib Çiçekli liderliğindeki Aralık 1949 askerî darbesi [ar] ile devrilene kadar ülkenin fiili lideri olarak görev yaptı.
İkinci Suriye Cumhuriyeti (1950-1958)
(4) Haşim el-Etâsî
Arapçaهاشم الأتاسي
(1875-1960)
5 Eylül 1950 2 Aralık 1951 1 yıl, 88 gün Halk Partisi Etâsî 1951 askerî darbesinin [ar] ardından istifa etti.
Edib Çiçekli
Arapçaأديب الشيشكلي
(1909-1964)
2 Aralık 1951 3 Aralık 1951 1 gün Suriye Sosyal Milliyetçi Partisi
10 Fevzi Selu
Arapçaفوزي سلو
(1905-1972)
3 Aralık 1951 11 Temmuz 1953 1 yıl, 220 gün Askeri
(AKH ilişkili)
11 Edib Çiçekli
Arapçaأديب الشيشكلي
(1909-1964)
1953 11 Temmuz 1953 25 Şubat 1954 229 gün Arap Kurtuluş Hareketi Çiçekli 1954'teki darbenin ortasında görevinden istifa etti.[5] Ülkenin bir iç savaşa sürüklenmesini istemediğini iddia ederek ülkeden kaçtı.[5]
Me'mun el-Küzberi
Arapçaمأمون الكزبري
(1914-1998)
25 Şubat 1954 28 Şubat 1954 3 gün Bağımsız
(4) Haşim el-Etâsî
Arapçaهاشم الأتاسي
(1875-1960)
28 Şubat 1954 6 Eylül 1955 1 yıl, 190 gün Halk Partisi
(8) Şükri el-Kuvvetli
Arapçaشكري القوّتلي
(1891-1967)
6 Eylül 1955 22 Şubat 1958 2 yıl, 169 gün Ulusal Parti
Birleşik Arap Cumhuriyeti (1958-1961)
12 Cemal Abdünnâsır
Arapçaجمال عبد الناصر
(1918-1970)
1958 22 Şubat 1958 29 Eylül 1961 3 yıl, 219 gün Ulusal Birlik
İkinci Suriye Cumhuriyeti (1961-1963)
Me'mun el-Küzberi
Arapçaمأمون الكزبري
(1914-1998)
29 Eylül 1961 20 Kasım 1961 52 gün Bağımsız Kuzbari, Birleşik Arap Cumhuriyeti'ni dağıtan 1961 askerî darbesinin ardından göreve başladı.
İzzet en-Nus
Arapçaعزت النص
(1900-1972)[6]
20 Kasım 1961 14 Aralık 1961 24 gün Askeri
13 Nazım el-Kudsi
Arapçaناظم القدسي
(1906-1998)
14 Aralık 1961 8 Mart 1963 1 yıl, 84 gün Halk Partisi 8 Mart Devrimi olarak da bilinen 1963 askerî darbesi, Nazım el-Kudsi'yi devirdi ve gerçek güç darbeyi organize eden Baasçı Askerî Komitede olmasına rağmen, Ulusal Devrim Komutanlığı Konseyini (UDKK) iktidara getirdi.[7]
Baasçı Suriye (1961-2024)
Makam boş kaldı (8 Mart 1963 - 9 Mart 1963)
14 Lu'ay el-Etâsî
Arapçaلؤي الأتاسي
(1926-2003)
9 Mart 1963 27 Temmuz 1963 140 gün Bağımsız Lu'ay el-Etâsî, Askerî Komitenin gücüne tehdit oluşturmadığı için UDKK tarafından başkan olarak atandı.[8] Baasçı olmayan yüksek rütbeli subayların tasfiye edilmesinden sonra istifa etti.[9]
15 Emin el-Hafız
Arapçaأمين الحافظ
(1921-2009)
27 Temmuz 1963 23 Şubat 1966 2 yıl, 211 gün Baas Partisi
(Suriye Bölgesi)
Emin el-Hafız, Mişel Eflak'a ve Arap Sosyalist Baas Partisinin Ulusal Komutanlığına verdiği destek nedeniyle Askerî Komite tarafından devrildi.[10]
Makam boş kaldı (23 Şubat 1966 - 25 Şubat 1966)
16 Nureddin el-Etâsî
Arapçaنور الدين الأتاسي
(1929-1992)
25 Şubat 1966 18 Kasım 1970 4 yıl, 266 gün Suriye Baas Partisi
(Suriye Bölgesi)
Nureddin el-Etâsî, 1966'dan 1970'e kadar Suriye'nin gerçek yöneticisi olan Salah Cedid ile Savunma Bakanı Hafız Esad arasında bir anlaşmazlık çıkınca devrildi.[11] Esad, 1970 yılında Düzeltici Hareket olarak bilinen bir darbe başlattı.[12]
Ahmed el-Hatib
Arapçaأحمد الخطيب
(1933-1982)
18 Kasım 1970 22 Şubat 1971 96 gün Suriye Baas Partisi
(Suriye Bölgesi)
17 Hafız Esad
Arapçaحافظ الأسد
(1930-2000)
1971
1978
1985
1991
1999
22 Şubat 1971 10 Haziran 2000 29 yıl, 109 gün Suriye Baas Partisi
(Suriye Bölgesi)
Esad görev sırasında öldü.[13]
Abdülhalim Haddam
Arapçaعبدالحليم خدام
(1932-2020)
10 Haziran 2000 17 Temmuz 2000 37 gün Suriye Baas Partisi
(Suriye Bölgesi)
18 Beşşar Esad
Arapçaبَشَّارُ ٱلْأَسَدِ
(1965-)
2000
2007
2014
2021
17 Temmuz 2000 8 Aralık 2024 24 yıl, 144 gün Suriye Baas Partisi
(Suriye Bölgesi)
Esad, Suriye İç Savaşı'nda Şam'ın düşmesi sırasında devrildi ve Rusya'ya kaçtı.[14]
Suriye (2025-günümüz)
Makam boş kaldı (8 Aralık 2024 - 29 Ocak 2025)
19 Ahmed eş-Şara
Arapçaأحمد الشرع
(1982-)
29 Ocak 2025 Görevde 18 gün Bağımsız Şara, Esad rejiminin devrilmesinden cumhurbaşkanı olarak atanmasına kadar ülkenin fiili lideri olarak görev yaptı.[15][16][17]

Zaman çizelgesi

[değiştir | kaynağı değiştir]
Ahmed eş-ŞaraBeşşar EsadAbdülhalim HaddamHafız EsadAhmed el-HatibNureddin el-EtâsîEmin el-HafızLu'ay el-EtâsîNazım el-Kudsiİzzet en-NusCemal AbdünnâsırMe'mun el-KüzberiFevzi SeluEdib ÇiçekliSami el-HınnaviHüsnü ZaimŞükri el-KuvvetliAta Bey el-EyyubiCemil el-UlşiHalid el-AzmBehiç el-HatibHaşim el-EtâsîMehmed Ali Bey el-AbidLéon SolomiacTaceddin el-HasaniAhmed NamiFrançois Pierre-AlypeSuphi Bereket

Ayrıca bakınız

[değiştir | kaynağı değiştir]
  1. ^ Arrêtés Nos. 1, 2 & 3, Bulletin hebdomadaire des actes administratifs du Haut-Commissariat (8 October 1922), p. 268 1 Temmuz 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.; [1] 5 Temmuz 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi..
  2. ^ Moubayed 2006, s. 345.
  3. ^ Moubayed 2006, s. 311.
  4. ^ Moubayed 2006, s. 610.
  5. ^ a b Moubayed 2006, s. 339.
  6. ^ "Who's who in the Arab World". 1974. 
  7. ^ Moubayed 2006, s. 133.
  8. ^ Moubayed 2006, s. 175.
  9. ^ Rabinovich 1972, s. 72.
  10. ^ Seale 1990, ss. 99–101.
  11. ^ Seale 1990, ss. 142–144.
  12. ^ Seale 1990, ss. 162–163.
  13. ^ Moubayed 2006, ss. 154–155.
  14. ^ "Syrian rebels topple President Assad, prime minister calls for free elections". Reuters. 8 Aralık 2024. 
  15. ^
  16. ^ "الشرع رئيسا لسوريا وحل الفصائل وحزب البعث وتعطيل الدستور" [Sharaa as President of Syria, dissolving factions and the Baath Party, and suspending the constitution]. Al Jazeera Arabic (Arapça). 29 Ocak 2025. Erişim tarihi: 29 Ocak 2025. 
  17. ^ "Syria's Sharaa declared president for transitional period, state news agency says". Reuters. 29 Ocak 2025. Erişim tarihi: 29 Ocak 2025. 

Konuyla ilgili yayınlar

[değiştir | kaynağı değiştir]