İçeriğe atla

Pablo Escobar

Vikipedi, özgür ansiklopedi
Pablo Escobar
DoğumPablo Emilio Escobar Gaviria
1 Aralık 1949
Rionegro, Antioquia, Kolombiya
Ölüm2 Aralık 1993 (44 yaşında)
Medellín, Kolombiya
Ölüm sebebiAteşli silah
Defin yeriPablo Escobar Cemetario Jardins Montesacro, İtagüí[1]
MilliyetKolombiyalı
Diğer ad(lar)ı
  • Don Pablo
  • El Doctor ("doktor")
  • El Mágico ("sihirbaz")
  • El Padrino ("the Godfather")
  • El Patrón ("patron")
  • El Señor ("lord")
MeslekUyuşturucu Lordu
Etkin yıllar1967–1993
OrganizasyonMedellín Karteli
Boy1,66 m (5 ft 5+1⁄2 in)
DinHristiyanlık
Evlilik
Maria Victoria Henao (e. 1976–1993)
Çocuk(lar)Sebastián Marroquín (doğum 1977)
Manuela Escobar (doğum 1984)
Ebeveyn(ler)Juan Pablo Escobar (baba)
İmza

Pablo Emilio Escobar Gaviria (1 Aralık 1949, Kolombiya - 2 Aralık 1993, Medellín, Kolombiya), Kolombiyalı uyuşturucu lordu ve Medellín Karteli'nin kurucusudur.[2][3]

Escobar, başta DEA olmak üzere çeşitli kurumlar tarafından ilk ve en ünlü "narko-terörist" olarak tanımlanmaktadır.[4][5][6][7][8][9][10] Yapmış olduğu uyuşturucu ticaretinin en parlak döneminde dünyanın en zengin 7. insanı olmuştur.[11]

"Kokain Kralı" olarak da adlandırılan Escobar'ın, öldüğü zaman servetinin yaklaşık 30 milyar dolar (2019 enflasyonuyla 58,7 milyar dolar) olduğu tahmin edilmektedir. Uyuşturucu sektöründe farklı uyuşturucu kartellerini bir araya getirerek kokain ticaretini tekelleştirmesi, devrim niteliğinde bir etki yaratmıştı. 1980'lerden 1991'e kadar lideri olduğu Medellín Karteli; başta Amerika Birleşik Devletleri ve Güney Amerika olmak üzere birçok bölgede büyük çaplı uyuşturucu ağları oluşturmuştur.[12][13] Uyuşturucu kaçakçılığının yanı sıra Kolombiya Hükûmeti'ne savaş ilan etmiş; güvenlik birimlerine, kamu çalışanlarına ve sivillere karşı bombalı ve silahlı eylemler gerçekleştirmiştir. Escobar, en az 4000 kişinin ölümünden sorumlu tutulmaktadır.[2][14] Ayrıca M-19 gibi yasa dışı örgütler ve Küba için kaçak silah ticareti yapmış, kara para aklamıştır.[11][15][16][17]

İlk yılları

[değiştir | kaynağı değiştir]

1949'da Kolombiya'nın Rionegro şehrinde yaşayan çiftçi bir baba ile ilkokul öğretmeni bir annenin yedi çocuğundan biri olarak dünyaya gelen Escobar, doğumundan kısa bir süre sonra ailesi ile beraber Medellín'e taşındı. Yoksul bir ailenin evladı olan Escobar, Çocukluk ve gençlik yıllarını burada geçiren Escobar'ın suç hayatı ergenlik çağında başladı. Yaptığı ilk yasa dışı faaliyetleri stereo ekipman kaçakçılığı yapmak ve mezar taşlarını çalıp satmaktı.[18] Medellín Universidad Autónoma Latinoamericana'da eğitim gördü ancak mezun olmadan üniversiteyi bıraktı. 1970'lerin başında, hırsızlık yapmaya devam eden Escobar, Medellínli bir yöneticiyi kaçırmış ve kişiyi serbest bırakmasının karşılığında fidye olarak 100.000 dolar kazanmıştır.[19]

Hayatı

[değiştir | kaynağı değiştir]

1976'da Escobar, kokain işine girmeye karar vermiş, rakiplerini öldürmüş ve bölgede uyuşturucu kaçakçılığı yapan çeşitli kişiler ile Medellín merkezli Medellín Karteli isimli uluslararası faaliyet gösteren yasa dışı bir suç örgütü kurmuştur.[5][20][21] 1976 yılında Escobar ve çok sayıda adamı Ekvador'da 18 kg uyuşturucu madde ile yakalanmıştır. Açılan dava süresince hâkimlere rüşvet teklif etmiştir fakat davadan beraat edememiştir. Aylar süren yasal süreçten sonra kaçakçılığına tanıklık eden 2 memur Escobar tarafından öldürülünce dava düşmüştür.

1980'lere kadar Escobar'ın aylık 70 ila 80 ton arasında uyuşturucu sevkiyatı gerçekleştirdiği tahmin edilmektedir. 1980'li yıllarda ise hava yolu desteği ile Florida üzerinden özellikle Amerika'ya yasa dışı yollarla uyuşturucu ticareti gerçekleştirmeye başlaması ile kazancı hızla artmıştır. Amerika'nın uyuşturucu trafiğinin yüzde 80'i bu dönemde Medellin kartelinin eline geçmiştir. Yine aynı dönemde günlük 60 milyon dolardan fazla kazanç elde etmiştir, ayrıca bu rakamlarla Medellín'i kokain kaçakçılığının başkenti haline getirmiştir.[21] 1980'lerin ortasında uyuşturucu trafiğinden elde ettiği para sayesinde hızla dünyanın en zengin insanlarından biri hâline geldi.[20][22][23] 1990'lı yılların başında ise liderliğideki Medellín Karteli'nin gücü zayıflamış ve Escobar'ın ölümüyle kartel tamamen dağılmıştır.

Uyuşturucu ticaretinden kazandığı para ile 1978 ila 1982 yılları arasında Kolombiyalıların desteğini kazanmak amacıyla fakir kesimler için hastane, stadyum ve konutlar inşa ettirmiş, çeşitli spor takımlarına ve kurumlara sponsor olmuştur. Yaptığı bu yardımlardan dolayı halkın bir kesimi tarafından "Robin Hood " lakabı takılan Escobar 1982 yılından halktan aldığı oylar ile Kolombiya Liberal Partisi'nin adayı olarak Kolombiya Meclisi'ne seçilmiş fakat seçildikten iki yıl sonra işlediği suç faaliyetlerinin ifşa edilmesi sonucu istifa etmek zorunda kalmıştır. Escobar'ın işlediği suçların ortaya çıkarılmasında önemli rol oynayan dönemin Kolombiya Adalet Bakanı Rodrigo Lara, Escobar'ın istifası sonrası suikaste uğramış ve öldürülmüştür.[24][25]

Pablo Escobar; başta Cali Karteli olmak üzere yerli ve yabancı rakip kartellerle savaşarak birçok insanın ölümüne sebep olmuştur.[26] Uyuşturucu kaçakçılarının Amerika'ya yollanma kararını protesto eden Escobar, devletin aldığı bu karardan dolayı Kolombiya Hükûmeti'ne savaş ilan etmiş;[27][28] aralarında gazeteciler, siyasiler ve kamu çalışanları da olmak üzere birçok insanı kaçırıp rehin tutmuştur.[29][30] Güvenlik güçlerine silahlı saldırılar düzenleten Escobar, aralarında yolcu uçağı da olmak üzere sivillere karşı bombalı ve silahlı eylemler düzenlenmesini emretmiştir.[2][7][31][32] Escobar'ın silahlı ve bombalı eylemleri doğrultusunda en az 4000 insanı öldürdüğü düşünülmektedir.[2][33] Ayrıca Kolombiya'da faaliyet gösteren Ulusal Kurtuluş Ordusu gibi yasa dışı silahlı örgütleri Kolombiya'da bombalı saldırılar yapmaları için desteklemiştir.[34][35][36] İşlediği uyuşturucu kaçakçılığına dair suç kayıtlarını sildirmek için, Kolombiya'da faaliyet gösteren ayrılıkçı M-19 adlı silahlı örgütü finanse etmiş ve örgütün başkent Bogota'da bulunan Adalet Sarayına saldırıp, üst düzey yargıç ve hakimleri rehin alıp, öldürmesine ön ayak olmuştur.[37] Kolombiya'da gerçekleştirdiği silahlı ve bombalı eylemler yüzünden Forbes dergisi Kolombiya'yı dünyanın cinayet başkenti ilan etmiştir.[38] Öte yandan Escobar, Kolombiya halkına karşı yaptığı hiçbir saldırı eyleminin sorumluluğunu üstlenmemiştir.[31] Gerçekleştirdiği eylemlere rağmen birçok Medellínli tarafından sevilmektedir.[32]

Kardeşim Escobar Kitabı

[değiştir | kaynağı değiştir]

"Kardeşim Escobar" adlı kitapta, Pablo'nun kardeşi ve muhasebecisi Roberto Escobar, Pablo'nun orta sınıfken nasıl milyarder biri olduğunu anlatır. Gücünün zirvesindeyken kokain satışlarından günde yarım milyon Amerikan doları kazandığını, para destelerini bir arada tutmaya yarayan lastikler için haftada 2500 dolar civarı para ödediğini; ayrıca kazandığı paraların %10'a yakın kısmını farelerin yediği ve rutubetten paraların çürüdüğü yazmaktadır.

Kişisel hayatı

[değiştir | kaynağı değiştir]

1976 yılının Mart ayında 27 yaşında iken Escobar, 15 yaşındaki Maria Victoria ile evlendi ve çiftin Juan Pablo (şimdiki adı Juan Sebastian Santos Marroquín) ve Manuela adında iki çocuğu oldu.

Ölümü ve sonrası

[değiştir | kaynağı değiştir]
Pablo Escobar'ın öldükten sonra çatıda çekilen fotoğrafı

2 Aralık 1993 tarihinde Pablo Escobar'a karşı yapılan operasyonda Pablo Escobar arama ekibinden kaçarken radyo dalgaları teknolojisi kullanarak Kolombiya elektronik gözetleme ekibi tarafından yeri tespit edildi; Tuğgeneral Hugo Martínez tarafından yönetilen operasyonla Medellin'de orta sınıf bir daire içinde saklanırken bulundu. Uzun çatışma sonrası DEA ve Kolombiya güvenlik güçleri tarafından öldürüldü. Ölümünden sonra akrabaları tarafından Escobar'ın öldürülmek yerine intihar ettiği de iddia edilmiştir.[39]

Cenaze törenine yaklaşık 25 bin civarı seveni katıldı. Yine akrabaları tarafından Pablo Emillo Escobar Gavirya'nın sol kulağına ateş ederek intihar ettiği ve Medellín'de ölmeyi Amerika'da hapiste geçirmeye tercih edeceğini söylemiştir. Oğlu Juan Pablo Escobar veya şu anki adı ile Sebastián Marroquín ise telefondaki konuşmalarını anlatırken babasının "intihar edeceğini ve teslim olmayacağını defalarca kez dile getirdiğini" söylemiştir.[40]

Popüler kültürde Pablo Escobar

[değiştir | kaynağı değiştir]

Kitaplar

[değiştir | kaynağı değiştir]

Filmler

[değiştir | kaynağı değiştir]

Diziler

[değiştir | kaynağı değiştir]

Kaynakça

[değiştir | kaynağı değiştir]
  1. ^ "Arşivlenmiş kopya". 13 Nisan 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Nisan 2018. 
  2. ^ a b c d "Pablo Escobar: from narco-terrorist to marketing success". Escobar is said to have controlled up to 80 percent of the global cocaine business. He was the seventh richest man in the world in 1989, according to Forbes magazine, turned Medellín into the most dangerous city anywhere in the world and has been blamed for at least 4,000 murders. El Patrón, as he was popularly known, threatened the Colombian government with brutal narco-terrorist attacks, such as the bombing of an Avianca airliner that killed 107 people, a bomb at the government's domestic intelligence Administrative Security Department that left 70 dead and more than 40 car bombs. His cruelty knew no limits. Miami Herald. 19 Eylül 2017. 6 Ekim 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Ekim 2020. 
  3. ^ "Wanted, but Not Found" (PDF). CIA. 2009. 23 Ocak 2017 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Ekim 2020. 
  4. ^ Narco-Terrorism. The Pablo Escobar Example: One of the most infamous narco-terrorist was Pablo Escobar. Oxford University Press. 2010. s. 141. ISBN 9780195398106. Erişim tarihi: 28 Ekim 2020. 
  5. ^ a b "Drugs and Terror". The drug lord element of narcoterrorism's trinity has escalated in recent years. What used to be mafia type crimes have grown to narcoterrorist political actions. In Colombia, two cartels, the Medellin and Cali, have controlled the majority of the drug trade and have earned billions of dollars each year by bringing corruption and violence throughout the world. The Cali and Medellin cartels are probably more dangerous than any of the Latin American terrorist and guerrilla groups.5. United States Army War College. 1992. 6 Temmuz 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Ekim 2020. 
  6. ^ Colombia Narco-Terrorism. Pablo Escobar and the Medellin Cartel: Pablo Escobar, born in 1949 to a peasant farmer and schoolteacher, was perhaps the most successful criminal in the history, and his life seriously impacted the population and government of Colombia in the context of narco-terrorism. (İngilizce). Encyclopedia of Terrorism. 2007. s. 62. ISBN 9780816062775. Erişim tarihi: 28 Ekim 2020. 
  7. ^ a b "Narco-Terrorists". Leaders of drug cartels have been retroactively defined by the DEA as having been narco-terrorists. For example, Escobar of the Medellín cartel is now described as having committed “terrorist activities,” such as the bombing of a commercial airliner in 1989. He also was responsible for the assassination of politicians, presidential candidates, police officers, journalists, and Colombian supreme court justices. Encyclopedia Britannica. 7 Eylül 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Ekim 2020. 
  8. ^ "Myth and fact mix in summer of Escobar as narco king's life hits the screen". “We saw Escobar as the first narco-terrorist,” says former drugs enforcement agent Steve Murphy who, with his DEA partner, Javier Peña. The Guardian. 22 Ağustos 2015. 8 Kasım 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Ekim 2020. 
  9. ^ "'The worst violence imaginable': 'Cocaine king' Pablo Escobar's son opens up about his father". He was the drug lord whose murderous campaign of narcoterrorism helped transform his native Colombia into the murder capital of the world. euronews. 2017. 30 Ekim 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Ekim 2020. 
  10. ^ "Narco-Terrorism: The Merger of the War on Drugs and the War on Terror" (PDF). Narco-terrorists in this context refers to individuals such as the drug lord Pablo Escobar from the Medellin cartel in Colombia and other members of drug cartels, mafia or other criminal organisations, whose actions were defined as “the attempts of narcotics traffickers to influence the policies of government by the systematic threat or use of violence”. Global Crime. 2004. 24 Eylül 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 28 Ekim 2020. 
  11. ^ a b Wallace, Arturo (2 Aralık 2013). "Drug boss Pablo Escobar still divides Colombia". At the height of his power, Pablo Escobar was said to be the seventh richest man in the world, with his Medellin drugs cartel thought to be behind up to 80% of all the cocaine shipped to the United States.His cartel not only trafficked drugs, it terrorised Colombia in the 1980s and early 1990s, bribing, kidnapping or killing all those who stood in its way. Such was his ruthlessness he is widely held responsible for some 4,000 deaths. Others say the real number is closer to 5,000. BBC News. 14 Ağustos 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Ekim 2020. 
  12. ^ "10 facts reveal the absurdity of Pablo Escobar's wealth". Business Insider. 19 Mayıs 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Temmuz 2018. 
  13. ^ "Here's How Rich Pablo Escobar Would Be If He Was Alive Today". UNILAD (İngilizce). 13 Eylül 2016. 29 Temmuz 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Temmuz 2018. 
  14. ^ "Cardinal who humbled a drugs baron". But what shook the bishop were Escobar's parting words. 'If I have to kill the whole of Colombia just to stay here with my wife, I'll do it without flinching.'. The Guardian. 23 Nisan 1999. 5 Kasım 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Ekim 2020. 
  15. ^ McFadden, Robert D. (20 Aralık 1994). "Drug Trafficker Convicted Of Blowing Up Jetliner (Published 1994)". The New York Times (İngilizce). ISSN 0362-4331. 19 Ağustos 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Ekim 2020. 
  16. ^ "Arms for the Cartels: The Antigua and Barbuda Connection". On December 15, 1989, Colombian police raided the home of Jose Gonzalo Rodriguez Gacha, who, along with Pablo Escobar, was one of the top leaders of the Medellin drug cartel. Rodriguez Gacha and his son Freddy were killed in the raid. Colombian police then discovered large arms caches on Rodriguez Gacha's property, containing 232 Israeli-made Galil assault rifles. These rifles were subsequently found to be part of an arms shipment made to the Caribbean nation of Antigua and Barbuda by Israeli Military Industries (IMI). The discovery of this cache led to an investigation of how a supposedly legitimate arms shipment to Antigua was diverted to a Colombian drug cartelCan investigation that revealed, in great detail, the manner in which arms dealers manipulate legal channels in order to transfer arms to insurgents, criminals, and terrorists. Federation of American Scientists. 7 Mayıs 2006 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Ekim 2020. 
  17. ^ "Drugs and Terror". It obtained weapons and supplies through drug traffickers dealing with Cuba. Documented allegations exist that linked Noriega in Panama, Castro in Cuba, the M-19, and Colombia's Medellin drug cartel. These allegations involved money laundering, gun sales, and narcotics trafficking. The drug lord element of narcoterrorism's trinity has escalated in recent years. What used to be mafia type crimes have grown to narcoterrorist political actions. In Colombia, two cartels, the Medellin and Cali, have controlled the majority of the drug trade and have earned billions of dollars each year by bringing corruption and violence throughout the world. United States Army War College. 13 Mart 1992. 6 Temmuz 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Ekim 2020. 
  18. ^ "Pablo Escobar: Colombian Criminal". While still a teenager, he began a life of crime. His early illegal activities included smuggling stereo equipment and stealing tombstones to resell. Encyclopedia Britannica. 20 Temmuz 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Ekim 2020. 
  19. ^ "Colombian Druglord Trying to Turn Wealth into Respect". His first known criminal activity was stealing gravestones and then resurfacing and selling them to the recently bereaved. In his early 1970s, he was a thief and bodyguard, and he made a quick $100,000 on the side kidnapping and ransoming a Medellin executive before entering the drug trade. Orlando Sentinel. 10 Mart 1991. 8 Ağustos 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Ekim 2020. 
  20. ^ a b "Pablo Escobar: Colombian criminal". Escobar became involved in drug smuggling. In the mid-1970s he helped found the crime organization that later became known as the Medellín cartel. His notable partners included the Ochoa brothers: Juan David, Jorge Luis, and Fabio. Escobar served as head of the organization, which focused largely on the production, transport, and sale of cocaine. By the mid-1980s the Medellín cartel dominated the cocaine trade, with Escobar wielding incredible power and wealth. Encyclopedia Britannica. 20 Temmuz 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Ekim 2020. 
  21. ^ a b "Medellín, once epicenter of Colombia's drug war, fights to keep the peace". It became the capital of cocaine trafficking in the 1980s as Mr. Escobar's multinational Medellín Cartel earned up to $60 million daily in drug profits. The Christian Science Monitor. 25 Ekim 2010. 9 Kasım 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Ekim 2020. 
  22. ^ "10 facts reveal the absurdity of Pablo Escobar's wealth". businessinsider.com. Şubat 2016. 23 Eylül 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Haziran 2020. 
  23. ^ Page 469, Pablo Escobar, My Father. Escobar, Juan Pablo. St. Martin's Press, New York. 2014.
  24. ^ "Pablo Escobar: 8 Interesting Facts About the King of Cocaine". Perhaps hoping to win the support of everyday Colombians, Escobar became known for his philanthropic efforts, which led to the nickname “Robin Hood.” He built hospitals, stadiums, and housing for the poor. He even sponsored local soccer teams. His popularity with many Colombians was demonstrated when he was elected to an alternate seat in the country’s Congress in 1982. Alas, two years later he was forced to resign after a campaign to expose his criminal activities. The justice minister who led the efforts was assassinated. Encyclopedia Britannica. 22 Kasım 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Ekim 2020. 
  25. ^ Steve Murphy, Javier F. Peña (12 Kasım 2019). Manhunters: How We Took Down Pablo Escobar (İngilizce). St. Martin's Press. ss. 120-125. ISBN 9781250202901. Erişim tarihi: 28 Ekim 2020. 
  26. ^ "Pablo Escobar Gaviria – English Biography – Articles and Notes". ColombiaLink.com. 8 Kasım 2006 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Mart 2011. 
  27. ^ "The Colombian Nightmare". Escobar used coercion through narco-terrorism, corruption and abductions to get the Constituent Assembly to establish articles in the new constitution that prohibited the extradition of Colombians. Chicago Tribune. 16 Temmuz 2000. Erişim tarihi: 28 Ekim 2020. 
  28. ^ "Escobar's hand seen in Bogota bomb atrocity". WHEN HE declared war on the Colombian state two weeks ago, the fugitive cocaine baron, Pablo Escobar, authenticated his handwritten statement in his usual way: with a thumbprint. He has not claimed responsibility for Saturday night's bombing of a Bogota shopping area. He never does. But neither President Cesar Gaviria nor the capital's residents needed a thumbprint to guess whose hand was behind the latest atrocity. The Independent. 1 Şubat 1993. 9 Eylül 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Ekim 2020. 
  29. ^ Yarbro, Stan (4 Ocak 1990). "Medellin Cartel Kidnaps Son of President's Closest Adviser". Neither the woman nor Gomez could confirm a report in El Tiempo that the Medellin group has kidnapped 18 people the last three weeks, many of them members of Colombia’s richest families. Associated Press. Erişim tarihi: 28 Ekim 2020. 
  30. ^ "Cocaine Ring's Latest Campaign: Kidnapping Wealthy Colombians". Gen. Miguel Maza Marquez, the head of Colombia's federal intelligence police, argued that the Government's five-month war on the traffickers has disrupted their business to the extent that they are short of cash. Escobar is kidnapping because he has a liquidity problem, the general said. The New York Times. 7 Ocak 1990. 13 Şubat 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Ekim 2020. 
  31. ^ a b Steve Murphy, Javier F. Peña (12 Kasım 2019). Manhunters: How We Took Down Pablo Escobar. I remember the cries of a distraught woman as she stepped over debris and dead bodies frantically searching for her son, shouting into the camera, "You miserable ... My God, why haven't they caught him?" Everyone knew she was referring to Pablo Escobar. As with every brutal act of terror that he perpetrated on Colombian people, Pablo Escobar never actually took credit for any of the shopping center bombings. But everyone knew he was responsible. (İngilizce). St. Martin's Press. ISBN 9781250202901. Erişim tarihi: 28 Ekim 2020. 
  32. ^ a b "The Afterlife of Pablo Escobar". No one disputes that Pablo Escobar was a murderer, a torturer, and a kidnapper. But he was loved by many in Medellín, and, increasingly, he is an object of fascination abroad. The New Yorker. 26 Şubat 2018. 12 Haziran 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Ekim 2020. 
  33. ^ "Pablo Escobar: Colombian Criminal". He handled problems with “plata o plomo,” meaning “silver” (bribes) or “lead” (bullets). In addition to rival drug traffickers, notably in the Cali cartel, his victims included government officials, policemen, and civilians. In 1989 the cartel reportedly placed a bomb aboard an airplane in an attempt to kill an alleged informant. More than 100 people were killed. Encyclopedia Britannica. 20 Temmuz 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Ekim 2020. 
  34. ^ "Links between Terrorism and Drug Trafficking: A Case of "Narco-terrorism"?" (PDF). In the case of Colombia, there were reports indicating that cocaine kingpin Pablo Escobar hired ELN (National Liberation Army) guerrilleros to plant car bombs in 1993. Alex Schmid. Erişim tarihi: 28 Ekim 2020. [ölü/kırık bağlantı]
  35. ^ "Towards an Etiology of Drug Trafficking and Insurgent Relations: The Phenomenon of Narco-Terrorism". Narco-Terrorism and Escobar. International Journal of Comparative and Applied Criminal Justice. 1 Eylül 2011. Erişim tarihi: 28 Ekim 2020. 
  36. ^ "Narco-Terrorism: The Merger of the War on Drugs and the War on Terror" (PDF). In 1993, for example, Pablo Escobar, allegedly hired the National Liberation Army (ELN) to construct car bombs, since no one in his organisation possessed this knowledge. Global Crime. 2004. 24 Eylül 2020 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Ekim 2020. 
  37. ^ "Drugs and Terror". In November 1985, about sixty members of the M-19 guerrilla organization seized the Palace of Justice in Bogota. They were funded by the Medellin cartel. The M-19 took more than 300 hostages, including many judges from Colombia's highest court. Their mission was to destroy the records of nearly 200 drug offenders threatened with extradition to the United States. United States Army War College. 1992. 6 Temmuz 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Ekim 2020. 
  38. ^ "Pablo Emilio Escobar 1949 – 1993 9 Billion USD – The business of crime – 5 'success' stories". MSN. 17 Ocak 2011. 14 Temmuz 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Mart 2011. 
  39. ^ Roberts, Kenneth. (2007). Zero Hour: Killing of the Cocaine King.
  40. ^ "Pablo Escobar'ın oğlu anlattı: Babam öldürülmedi, intihar etti; yanında 4 milyon dolar vardı ama açtık". T24. 5 Şubat 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Ekim 2021. 
  41. ^ "What is actor Christian Bale doing next?". Journal Now. 25 Aralık 2008. 5 Haziran 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Ocak 2009. 
  42. ^ McNary, Dave (1 Ekim 2007). "Yari fast-tracking Escobar biopic". Variety. 19 Haziran 2010 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Kasım 2007. 
  43. ^ Gabriel García Márquez (1998). News of a Kidnapping (English translation). Penguin. s. 304. ISBN 9780140269444. 2 Ocak 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Kasım 2015. 
  44. ^ "Clear and Present Danger (1994)". IMDb. 25 Haziran 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Kasım 2015. 
  45. ^ "No Bardem for Killing Pablo". WhatCulture. 21 Şubat 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Temmuz 2013. 
  46. ^ "The Two Escobars". the2escobars.com. 4 Aralık 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Mart 2020. 
"https://tr.wikipedia.org/w/index.php?title=Pablo_Escobar&oldid=34192366" sayfasından alınmıştır