UEFA Europa League
De UEFA Europa League is een jaarlijks door de UEFA georganiseerde voetbalbekercompetitie die in het seizoen 2009/10 van start ging als vervanging van de UEFA Cup (in de volksmond tot 1999 als de Europacup III bekend). Ook de UEFA Intertoto Cup werd in deze competitie geïntegreerd. De bokaal, de UEFA-beker, bleef dezelfde. Na de UEFA Champions League is de UEFA Europa League de belangrijkste clubcompetitie in Europa.
| UEFA Europa League | ||||
|---|---|---|---|---|
| ||||
| Regio |  Europa
| |||
| Bond | UEFA | |||
| Opgericht | 1971/72 als UEFA Cup 2009/10 als Europa League | |||
| Samengevoegd met | Jaarbeursstedenbeker (1971/72) Europacup II (1999/00) UEFA Cup UEFA Intertoto Cup (2009/10) | |||
| Systeem | Groepwedstrijden + Knock-out | |||
| Aantal teams | 48+8 (hoofdtoernooi) | |||
| Huidige kampioen |  Atalanta BC (2023/24)
| |||
| Recordkampioen |  Sevilla (7 titels)
| |||
| Topscorer |  Pierre-Emerick Aubameyang (32 doelpunten)
| |||
| Website | UEFA Europa League | |||
| Huidig seizoen |  2024/25
| |||
| ||||
Bokaal
bewerkenDe UEFA-beker is in principe een wisselbeker, wat inhoudt dat de winnende club de beker tot de eerstvolgende finale in zijn prijzenkast mag zetten en daarna de beker weer bij de UEFA moet inleveren. In plaats van het 15 kg wegende zilveren kunstwerk krijgt de winnende club van de UEFA vervolgens een replica van de beker. Een uitzondering hierop is als de UEFA-beker in drie opeenvolgende seizoenen gewonnen wordt of in totaal vijf keer. Sevilla was in het seizoen 2015/16 de eerste club die het lukte om het toernooi voor de derde keer op rij te winnen en tegelijkertijd ook de eerste die het voor de vijfde keer in totaal won.
De UEFA Cup is ongeveer 65 centimeter hoog, 33 centimeter breed en 23 centimeter diep. De beker, die in het Bertoni-atelier te Milaan is ontworpen, is volledig met de hand vervaardigd.
Geschiedenis
bewerken
De UEFA Cup werd door de UEFA geïntroduceerd in het seizoen 1971/72. Het kwam daarmee in de plaats van de Jaarbeursstedenbeker (dit toernooi was geen UEFA-toernooi) die dertien keer was georganiseerd. Dat toernooi was ontstaan naar een idee van de Zwitser Ernst Thommen, de Italiaan Ottorino Barrasi en Sir Stanley Rous uit Engeland. Hun idee was het organiseren van een toernooi met representatieve ploegen uit de diverse steden in Europa die regelmatig handelsbeurzen organiseerden. Twee weken na het ontstaan van de Europacup I (de naam van de UEFA Champions League voor de naamswijziging), werd de Jaarbeursstedenbeker op 18 april 1955 opgericht. Na 1968 werd door sommigen voor dit toernooi ook wel de Engelse benaming Runners Up Cup gebruikt, omdat vanaf dit jaar deelname werd gebaseerd op de eindrangschikking in de nationale competities, hetzelfde systeem dat de UEFA vanaf 1971/72 voor de UEFA Cup zou hanteren.
Nadat de UEFA de organisatie in 1971 zelf in handen nam werd de link met de handelsbeurzen verbroken. Tot 1975 gold nog wel de regel dat er maar één team per stad afgevaardigd mocht worden. Nadat Everton FC (4e in de competitie) in 1975 als gevolg van deelname van Liverpool FC (2e in de competitie) volgens deze regel niet mee mocht doen aan het toernooi, spande Everton hiertegen een rechtszaak aan en won deze, waarna Everton dat seizoen alsnog deelnam. De UEFA heeft vervolgens in dat jaar de regel geschrapt. In plaats van UEFA Cup werd vroeger in de volksmond ook nog weleens de benaming Europacup III gebruikt, naast de Europacup I (voor landskampioenen) en de Europacup II (voor bekerwinnaars).
Nadat in 1999 de Europacup II werd opgeheven, speelden de bekerwinnaars sindsdien mee in de UEFA Cup.
Met ingang van het seizoen 2009/10 werd de UEFA Cup vervangen door de UEFA Europa League. Ook de UEFA Intertoto Cup werd in deze competitie geïntegreerd.
In het seizoen 2019/20 werden de wedstrijden vanaf de achtste finales slechts over één wedstrijd i.p.v. een uit- en thuiswedstrijd gespeeld als gevolg van de coronacrisis. De wedstrijden vanaf de kwartfinales en sommige achtste finales werden in plaats van in april en mei pas in augustus volledig in Noordrijn-Westfalen in Duitsland gespeeld.[1] De voorrondes van het seizoen 2021/22 werden ook maar over één duel gespeeld vanwege de beschikbare tijd. Deze begonnen namelijk een maand later terwijl het wel de bedoeling was dat de groepsfase op de afgesproken data gespeeld zou worden.[2] In al deze wedstrijden zaten de stadions halfvol of zelfs helemaal leeg.
Opzet
bewerkenHet toernooi heeft in de geschiedenis drie speelwijzen gekend. De eerste 33 toernooien werden volledig volgens het knock-outsysteem gespeeld. In het seizoen 2004/05 werden, dit naar voorbeeld van de UEFA Champions League, de groepswedstrijden ingevoerd -al was dit in tegenstelling tot de Champions League een halve competitie-, waarna de slotfase weer volgens het knock-outsysteem werd gespeeld. De finale vond in de eerste 26 edities plaats door middel van een thuis- en uitwedstrijd. Sinds het seizoen 1997/98 wordt de finale over één wedstrijd gespeeld. De speellocatie wordt een aantal jaar van tevoren aangewezen.
In de Europa League wordt gespeeld volgens hetzelfde systeem als in de UEFA Europa Conference League en de UEFA Champions League. Dit betekent dat het hoofdtoernooi met een groepsfase begint, waarin de ploegen in één poule een thuis- en uitwedstrijd spelen tegen de andere drie ploegen in de poule. Daarna zal elke volgende ronde een knock-outronde zijn met eveneens een thuis- en uitwedstrijd. Alleen de finale bestaat uit één wedstrijd die op neutraal terrein wordt gespeeld. Doordat het stadion waar de finale plaatsvindt lang van tevoren wordt gekozen, kan het voorkomen dat het stadion ook de thuisbasis is van een van de twee finalisten. Dit staat los van wie voor de finale als uitspelend team en als thuisspelend team wordt aangewezen.
Welke clubs aan het toernooi deelnemen en op welk moment ze instromen, wordt bepaald door de positie van de landen op de UEFA-competitiecoëfficiëntenranglijst.
In de onderstaande tabel staat de theoretische samenstelling van het deelnemersveld per ronde. De uiteindelijke samenstelling wijkt af van deze theoretische tabel. Dit komt doordat de gereserveerde plek voor de titelverdediger kan vrijkomen indien deze club zich via de nationale competitie voor de UEFA Champions League kwalificeert. En indien een nationale bekerwinnaar zich voor de Champions League weet te plaatsen, wordt het Europa League-ticket van de bekerwinnaar vervangen door de verliezend bekerfinalist. Sinds het seizoen 2015/16 worden de Europese plekken in de nationale competitie doorgeschoven.[3] In sommige landen zijn er voor sommige tickets nog play-offs zoals bijvoorbeeld in Nederland en België.
In het seizoen 2021/22 werd de UEFA Europa Conference League opgericht, wat het systeem van de Europa League helemaal deed veranderen. Zo doen er sindsdien net zoals in de twee andere Europese toernooien 32 i.p.v. 48 clubs mee in de groepsfase, en is er een soort tussenronde voor de achtste finales.
Huidige situatie (midden 2021 tot midden 2024)
- #Q = nummer voorronde, BW = bekerwinnaar, #2-#6 = eindpositie in de nationale competitie van een land
| 3e voorronde CL-route: 10 clubs | 3e voorronde: 6 clubs | Play-off ronde: 20 clubs | Groepsfase: 32 clubs * | Play off achtste finales: 16 clubs | knock-outfase: 16 clubs |
|---|---|---|---|---|---|
| 10× verliezer 2Q CL | 3× verliezer 2Q CL 3× BW 13-15 |
8× winnaar 3Q 6× BW 7-12 6× verliezer 3Q CL |
10× winnaar PO's 6× BW 1-6 4× #5 1-4 1× #4 van nummer 5 coëfficiënten ranglijst 1× winnaar Conference League vorige seizoen 6× verliezer PO CL 4× verliezer 3Q CL |
8× #2 groepsfase
8× #3 groepsfase CL |
8× #1 groepsfase 8× winnaar play-offs |
- De 32 clubs in de groepsfase spelen in 8 groepen van 4 clubs. Zij spelen tegen elke club uit de poule een thuis- en een uitwedstrijd. De groepswinnaars plaatsen zich voor de achtste finales, de nummers 2 plaatsen zich voor de play-offs tegen een nummer 3 uit de groepsfase van de Champions League. De nummers 3 plaatsen zich voor zo'n zelfde play-off maar dan in de Conference League. (Tegen een nummer twee uit de groepsfase van de Conference League)
Coëfficiëntenranglijst: in de voorrondes worden net zoals in de Champions league en Conference league de behaalde punten gehalveerd.
In de groepsfase krijgt een club per winstpartij twee punten en per gelijkspel één punt.
De groepswinnaars krijgen vier bonuspunten.
In de knock-outfase geldt dezelfde verdeling als in de groepsfase en daarnaast krijgt een club vanaf het bereiken van de kwartfinale één bonuspunt voor het bereiken van de volgende ronde.
Situatie tussen midden 2018 en 2021
bewerken- Q = nummer voorronde, BW = bekerwinnaar, #2-#6 = eindpositie in de nationale competitie van een land
| Kwalificatie voor de 1e voorronde: 16 clubs | 1e voorronde: 94 clubs | 2e voorronde: 94 clubs | 3e voorronde: 72 clubs | Play-off ronde: 42 clubs | Groepsfase: 48 clubs * | knock-outfase: 32 clubs |
|---|---|---|---|---|---|---|
| 6× BW 50-55
7× #2 49-55 3× #3 48-50 |
8× winnaar Q voorronde
25× BW 25-49 30× #2 18-48 31× #3 16-47 |
20× verliezer 1Q CL
47× winnaar 1Q 7× BW 18-24 2× #5 5-6** 4× #6 1-4** ** in Engeland en Frankrijk zij dit de League Cupwinnaars |
13× verliezer 2Q CL
47× winnaar 2Q 5× BW 13-17 6× #3 7-12 1× #4 nummer 6 van de Coëfficiëntenranglijst |
36× winnaar 3Q
6× verliezer 3Q CL voor nationale kampioenen |
21× winnaar PO's
6× BW 1-6 4× verliezer 3Q CL niet-kampioenen 6× verliezer PO CL 1× #4 5 4× #5 1-4 6× verliezer PO CL |
12× #1 groepsfase
12× #2 groepsfase 8× #3 groepsfase CL |
Situatie tussen 2012 en 2017/2018
bewerkenVanaf seizoen 2012/13 is de situatie iets gewijzigd waardoor de bekerwinnaar van de zes hoogst geklasseerde landen van de UEFA-coëfficiëntenranglijst direct in de groepsfase zit.
- #Q = nummer voorronde, BW = bekerwinnaar, #2-#6 = eindpositie in de nationale competitie van een land
| 1e voorronde: 78 clubs | 2e voorronde: 80 clubs | 3e voorronde: 58 clubs | Play-off ronde: 62 clubs | Groepsfase: 48 clubs * | knock-outfase: 32 clubs |
|---|---|---|---|---|---|
| 3× Fair Play klassement 21× BW 33-53 25× #2 28-53** 29× #3 22-51** ** exclusief Liechtenstein |
39× winnaar 1Q 14× BW 19-32 12× #2 16-27 6× #3 16-21 6× #4 10-15 3× #5 7-9 |
40× winnaar 2Q 3× BW 16-18 6× #3 10-15 3× #4 7-9 3× #5 4-6** 3× #6 1-3** ** League Cupwinnaars Engeland en Frankrijk |
29× winnaar 3Q 9× BW 7-15 3× #3 7-9 3× #4 4-6 3× #5 1-3 15× verliezer 3Q CL |
31× winnaar PO's 6× BW 1-6 1× Titelverdediger EL 10× verliezer PO CL |
12× #1 groepsfase 12× #2 groepsfase 8× #3 groepsfase CL |
- * De 48 clubs in de groepsfase spelen in 12 groepen van 4 clubs. Zij spelen tegen elke club uit de groep een thuis- en een uitwedstrijd. De nrs. 1 en 2 van de groepen plaatsen zich voor de tweede ronde (knock-outfase).
Situatie tussen 2009 en 2012
bewerkenIn de seizoenen 2009/10, 2010/11 en 2011/12 werd de volgende opzet gehanteerd:
| 1e voorronde: 50 clubs | 2e voorronde: 80 clubs | 3e voorronde: 70 clubs | Play-off ronde: 74 clubs | Groepsfase: 48 clubs | knock-outfase: 32 clubs |
|---|---|---|---|---|---|
| 3× Fair Play klassement 2× BW 52-53 16× #2 35-51** 29× #3 22-51** ** exclusief Liechtenstein |
25× winnaar 1Q 24× BW 28-51 16× #2 19-34 6× #3 16-21 6× #4 10-15 3× #5 7-9 |
40× winnaar 2Q 12× BW 16-27 3× #2 16-18 6× #3 10-15 3× #4 7-9 3× #5 4-6 3× #6 1-3 |
35× winnaar 3Q 15× BW 1-15 3× #3 7-9 3× #4 4-6 3× #5 1-3 15× verliezer 3Q CL |
37× winnaar PO's 1× Titelverdediger EL 10× verliezer PO CL |
12× #1 groepsfase 12× #2 groepsfase 8× #3 groepsfase CL |
Prijzenpot
bewerken- 1e voorronde: € 240.000
- 2e voorronde: € 260.000
- 3e voorronde: € 280.000
- Uitschakeling Play-offronde: € 300.000
- Startgeld: € 2.920.000
- Groepsfase overwinning: € 570.000
- Groepsfase gelijkspel: € 190.000
- Groepsfase winnaar: € 1.000.000
- Groepsfase runners-up: € 500.000
- 2e ronde: € 500.000
- Achtste finale: € 1.100.000
- Kwartfinale: € 1.500.000
- Halve finale: € 2.400.000
- Verliezend finalist: € 4.500.000
- Winnaar: € 8.500.000
- + deelname aan UEFA Champions League volgend seizoen
Finales
bewerken
Deelnemende clubs 2010-heden
bewerkenIn de onderstaande statistieken zijn de deelnames van alle clubs samengevoegd. Zij-instromers vanuit de UEFA Champions League zijn hierin niet meegerekend, tenzij de ploeg de finale heeft gehaald.
Winnaars
bewerken(*) Deze clubs wonnen alle UEFA-hoofdcompetities
Finales per land
bewerken| Land | Winnaars | Runner up | Totaal |
|---|---|---|---|
| Spanje |
14 | 5 | 19 |
| Italië |
9 | 9 | 18 |
 Engeland |
9 | 7 | 16 |
 Duitsland |
7 | 8 | 15 |
 Nederland |
4 | 3 | 7 |
 Portugal |
2 | 5 | 7 |
 Zweden |
2 | 0 | 2 |
 Rusland |
2 | 0 | 2 |
 België |
1 | 2 | 3 |
 Oekraïne |
1 | 1 | 2 |
 Turkije |
1 | 0 | 1 |
 Frankrijk |
0 | 5 | 5 |
 Schotland |
0 | 4 | 4 |
 Oostenrijk |
0 | 1 | 1 |
 Hongarije |
0 | 1 | 1 |
 Joegoslavië |
0 | 1 | 1 |
Puntenklassement
bewerkenDe volgorde is gebaseerd op het aantal punten behaald met wedstrijden in de UEFA Cup en Europa League (twee per gewonnen wedstrijd, één punt per gelijkspel en nul per verloren wedstrijd).
| club | land | gs | w | g | v | pnt 1 | Ds | |
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| 1 | Internazionale | Italië |
191 | 96 | 44 | 51 | 236 | 297–173 |
| 2 | Sporting CP | Portugal |
187 | 90 | 40 | 57 | 220 | 296–209 |
| 3 | Tottenham Hotspur | Engeland |
153 | 88 | 37 | 28 | 213 | 315–134 |
| 4 | PSV | Nederland |
171 | 85 | 38 | 48 | 208 | 288–182 |
| 5 | Sevilla | Spanje |
149 | 88 | 30 | 31 | 206 | 269–125 |
| 6 | Club Brugge | België |
182 | 79 | 42 | 61 | 200 | 298–237 |
| 7 | AS Roma | Italië |
145 | 78 | 28 | 39 | 184 | 258–146 |
| 8 | Anderlecht | België |
154 | 73 | 38 | 43 | 184 | 255–170 |
| 9 | Ajax | Nederland |
149 | 77 | 27 | 45 | 181 | 257–149 |
| 10 | Rode Ster Belgrado |  Servië |
159 | 68 | 42 | 49 | 178 | 244–196 |
Bijgewerkt tot en met 6 mei 2022.[4]
Belgische en Nederlandse winnaars (sinds 2009)
bewerkenDe Belgische en Nederlandse voetballers die de beker wonnen, staan hieronder. Het gaat om spelers die aangesloten waren bij een winnende club en in minstens een van de wedstrijden in aanloop naar de winst in actie kwamen.[5]
Belgen
bewerken- Thibaut Courtois (2012)
- Eden Hazard (2013, 2019)
- Marouane Fellaini (2017)
Nederlanders
bewerken- Nathan Aké (2013)
- Timothy Fosu-Mensah en Daley Blind (2017)
- Luuk de Jong (2020)
- Sam Lammers (2022)
- Karim Rekik (2023)
- Teun Koopmeiners, Marten de Roon, Hans Hateboer en Mitchel Bakker (2024)
Meeste wedstrijden
bewerken| # | Speler | Nationaliteit | Wedstrijden | Club(s) |
|---|---|---|---|---|
| 1 | Giuseppe Bergomi | Italië |
96 | Internazionale |
| 2 | Frank Rost | Duitsland |
90 | Werder Bremen, Schalke 04, Hamburger SV |
| 3 | Bibras Natkho |  Israël |
80 | Hapoel Tel Aviv, Roebin Kazan, CSKA Moskou, Olympiakos Piraeus, FK Partizan |
| 4 | Allan McGregor | Schotland |
79 | Rangers FC, Hull City |
| 5 | João Pereira | Portugal |
77 | SL Benfica, SC Braga, Sporting CP, Valencia CF, Trabzonspor |
| 6 | Aleksandar Dragović | Oostenrijk |
76 | Austria Wien, FC Basel, Dynamo Kiev, Bayer Leverkusen, Rode Ster Belgrado |
| Dimitrios Salpigidis |  Griekenland |
PAOK Saloniki, Panathinaikos | ||
| Pepe Reina | Spanje |
FC Barcelona, Villarreal CF, Liverpool FC, SSC Napoli, AC Milan | ||
| 9 | Jeremain Lens | Nederland |
75 | AZ, PSV, Dynamo Kiev, Fenerbahçe, Beşiktaş |
| Rui Patrício | Portugal |
Sporting CP, Wolverhampton Wanderers |
Bijgewerkt tot en met 23 mei 2024.[4]
Topscorers aller tijden
bewerken
Bijgewerkt tot en met 23 mei 2024.[4]
Meeste goals in een enkel seizoen
bewerken| Rank | Speler | Nationaliteit | Doelpunten | Club | Seizoen |
|---|---|---|---|---|---|
| 1 | Radamel Falcao |  Colombia |
17 | Atlético Madrid | UEFA Europa League 2010/11 |
| 2 | Jürgen Klinsmann | Duitsland |
15 | Bayern München | UEFA Cup 1995/96 |
| 3 | Ruud Geels | Nederland |
14 | Ajax | UEFA Cup 1975/76 |
| John Wark | Schotland |
14 | Ipswich Town | UEFA Cup 1980/81 |
Bijgewerkt tot en met 19 mei 2022.[6]
Externe links
bewerken- ↑ (en) UEFA.com, Europa League to resume on 5 August, final on 21 August. UEFA.com (17 juni 2020). Geraadpleegd op 4 juni 2023.
- ↑ Voorrondes Champions League en Europa League in nieuwe seizoen over 1 duel. Sportnieuws (17 juni 2020). Geraadpleegd op 4 juni 2023.
- ↑ (en) UEFA.com, New approach broadens Europa League appeal. UEFA.com (29 augustus 2014). Geraadpleegd op 4 juni 2023.
- ↑ a b c (en) UEFA Europa League Statistics Handbook 2021/22 – All-time records 1971–2022. UEFA. Geraadpleegd op 19 mei 2022.
- ↑ (en) UEFA Europa League Statistics Handbook 2021/22 – Finals. UEFA. Gearchiveerd op 10 november 2022. Geraadpleegd op 19 mei 2022.
- ↑ (en) Fairs/UEFA Cup Topscorers. UEFA. Gearchiveerd op 22 augustus 2019. Geraadpleegd op 28 november 2019.
