Mont d’an endalc’had

Reichssicherheitshauptamt

Eus Wikipedia
Reichssicherheitshauptamt
ajañs titouriñ, ajañs surentez, military police
Deiziad krouiñ27 Gwe 1939 Kemmañ
Diellaouet gantDielloù Kevredadel Alamagn Kemmañ
DiazezerHeinrich Himmler Kemmañ
PrezidantReinhard Heydrich, Heinrich Himmler, Ernst Kaltenbrunner Kemmañ
StadTrede Reich Kemmañ
Sez sokialBerlin Kemmañ
Erlec'hiañ a raSicherheitspolizei, Sicherheitsdienst Kemmañ
Deiziad divodañ8 Mae 1945 Kemmañ

Reichssicherheitshauptamt pe RSHA (alamaneg a dalvez Ofis kreiz surentez ar Reich) a oa un aozadur krouet gant ar Reichsführer-SS Heinrich Himmler d'ar 27 a viz Gwengolo 1939 dre gendeuziñ an Hauptamt Sicherheitspolizei (ofis kreiz ar polis hag ar surentez, ennañ ar Gestapo hag ar c'h/Kripo) hag ar SD (ofis kreiz ar surentez). Pal an aozadur a oa stourm ouzh «enebourien ar Reich» hag ar re a veze graet «mall-e-goll» anezho. Diwar 1941 e voe aozet forbannañ ha lazhañ Yuzevien Europa gant RSHA, dre genlabour gant pennoù-bras an SS ha re polis (HSSPF) ar broioù ma oa ar Yuzevien o chom.

E penn RSHA e voe an SS-Obergruppenführer Reinhard Heydrich betek e vuntr d'ar 4 a viz Even 1942, ha goude-se an SS-Obergruppenführer Ernst Kaltenbrunner betek dibenn ar brezel.

E Berlin e oa an aozadur kreiz, hag a oa rannet e seizh rann (Ämter). E teir rann e oa rannet an aozadur rannvroel : rann ar Reich, rann an tiriadoù aloubet, rann an tiriadoù argadet ma veze kaset an Einsatzgruppen, dindan renerezh Reinhard Heydrich[1]:

Rann (Amt) Perzhioù Pennoù
Rann I Aozañ hag implijidi SS-Brigadeführer Bruno Streckenbach
Rann II Melestradur hag armerzh SS-Standartenführer Dr. Hans Nockemann
Rann III SD-Inland
Titouriñ ha surentez - diabarzh
stag ouzh NSDAP
a rae war-dro an Alamaned a-fet etniezh,
e diavaez harzoù ar Reich hag a-raok ar stagerezhioù
SS-Standartenführer Otto Ohlendorf
Rann IV Gestapo
Polis kuzh ar Stad
SS-Brigadeführer Heinrich Müller
AN SS-Sturmbannführer Adolf Eichmann, hag eñ e penn ar rann IV B-4
  • Judenangelegenheiten,
  • Räumungsangelegenheiten

a lakaas an diskoulm diwezhañ e pleustr.
Rannoù all a oa gouestlet d'an Iliz, d'ar frañmasoned, da evezhiañ an harzoù, d'an enepspiañ (Horst Kopkow e penn IV A 2).

Rann V Kripo
Polis an torfedoù
SS-Brigadeführer Artur Nebe
Rann VI SD-Ausland
Titouriñ ha surentez - diavaez
stag ouzh NSDAP
Spierezh diavaez hag enepspierezh
SS-Brigadeführer Heinz Jost, ha goude
SS-Brigadeführer Walter Schellenberg (gwelout ivez Obersturmbannführer Wilhelm Höttl)
Rann VII Dielloù ha meizañ ar bed
(propaganda, ideologiezh, dielloù…)
SS-Standartenführer Pr. Franz A. Six

Diwar c'houlenn e veze kaset soudarded gant RSHA da sikour pennoù ar polis hag an SS.

Ar pevare rann a oa hini ar Gestapo renet gant SS-Brigadeführer Heinrich Müller. Unan eus ar re vrudetañ eo, rak gant hec'h izili eo e voe aozet ar Shoah.

Enni e laboure an SS-Sturmbannführer Adolf Eichmann (rann 4 B-4 e-karg eus an «aferioù yuzev»).

Rannoù all a oa gouestlet d'an Iliz, d'ar frañmasoned, da evezhiañ an harzoù, d'an enepspiañ (Horst Kopkow pour le IV A 2).

Gant testeni an Hauptsturmführer Dieter Wislicenye ouezer piv a oa e karg e rann Eichmann[2]:

Meneget e voe ivez an Untersturmführer Richard Hartenberger hag an Hauptsturmführer Franz Novak gant Wisliceny[2].

  1. Raul Hilberg la destruction des Juifs d'Europe, Folio/Histoire, Gallimard 1991 p.246
  2. 2,0 ha2,1 Affidavit of Dieter Wisliceny Source: Nazi Conspiracy and Aggression. Volume VIII. USGPO, Washington, 1946/pp.606-619. [This affidavit is substantially the same as the testimony given by Wisliceny on direct examination before the International Military Tribunal at Nurnberg, 3 January 1946.]

Commons
Commons
Muioc'h a restroù diwar-benn

a vo kavet e Wikimedia Commons.