Kastell Duged Breizh

Kastell Duged Breizh
Ar c'hastell gwelet diouzh an neñv.
Anv(ioù) all	Kastell Naoned
Anv gallek	Château des ducs de Bretagne, Château de Nantes

Marevezh pe stil	Gotek, azginivelezh
Doare kastell	Kastell-kreñv
Deroù ar savidigezh	XIII^vet kantved
Dibenn ar savidigezh	XVIII^vet kentved
Perc'henn kentañ	Frañsez II
Implij orin	Annez an duged
Perc'henn a-vremañ	Naoned Meurgêr
Implij a-vremañ	Mirdi
Gwarez	Monumant istorel rummet (1840)
Lec'hiadur
Daveennoù lec'hiañ	47° 12′ 56″ N, 1° 32′ 59″ K
Bro	Breizh
Bro hengounel	Bro-Naoned
Departamant	Liger-Atlantel
Kumun	Naoned

Lec'hienn ofisiel	chateaunantes.fr
kemmañ

E Naoned emañ Kastell Duged Breizh, war lez dehoù al Liger. Ennañ edo duged Breizh o chom eus an XIII^vet kantved betek ar XVI^vet kantved. Ur pezh kreñvlec'h hag ur gwir balez o doa bet c'hoant da sevel da ziskouez o galloudegezh hag o damani.

E-pad pell eo bet anvet Kastell Naoned. An anv "kastell duged Breizh" zo bet ijinet e 1923 gant ar skrivagner naonedat Marc Elder ha graet e vez a-builh gant an anv-se hiziv-an-deiz, gant ti an douristed da skouer.

Mare ar stad vreizhat dizalc'h

Brasoc'h-bras e teu da vezañ a-hed ar c'hantvedoù. En XIII^vet kantved eo savet ar c'hastell kentañ e-harz ar voger-dro galian-ha-roman evit diwall ur vrec'henn eus al Liger, ul lec'h ma oa stank an obererezhioù kenwerzh. Er XIV^vet kantved eo brasaet ar c'hastell hag adsavet eo moger-dro kêr a-raok he astenn. Ne chom eus ar c'hastell kozh nemet un tour lieskornek.

Tour ar Jakobined, anvet evel-se dre m'emañ a-dal da gouent ar Jakobined, a zo savet a-ratozh evit herzel ouzh ar c’hanolioù hag evit ober gant armoù-tan. Bolzet eo an tour ha c’hwec’h kambr-tennañ a zo kempennet e donder e voger toullet gant tarzhelloù.

Adalek 1466 e ro urzh Frañsez II da sevel ur c'hastell nevez e plas kastell an Tour Nevez. Duged Breizh o doa savet kreñvlec'hioù a-hed Marzioù Breizh hag o c'hastell e Naoned a oa pennlec’h reizhiad difenn Breizh. Hag e gwirionez, biskoazh, a-hed e istor, n 'eo lakaet seziz warnañ da vat.

Er XV^vet kantved e teu da vezañ anat e fell da roueed Bro-C’hall lakaat o beli war Vreizh. Bro-C'hall zo deuet da vezañ evit Breizh ur gourdrouz bras e-lec'h Bro-Saoz. E 1475 e kroger da sevel tour an Houarn-Marc’h, anvet evel-se abalamour d’e stumm en U. Er gevred eo savet, eus an tu ma c’hall dont an armeoù gall. D’an 28 a viz Gouere 1488 eo trec'het armeoù an dug Frañsez II e Sant-Albin-an-Hiliber. Goude e varv eo ret d’e verc’h henañ, Anna, dimeziñ gant roue Bro-C’hall Charlez VIII e 1491. Etre 1491 ha 1494 eo savet ar ramparzh war ribl al Liger evit gwareziñ ar c’hastell eus tu ar stêr. Toullet eo gant un nor a zo serret gant ur gloued er penn-kentañ.

Ar C'hastell dindan galloud ar C'hallaoued

Adalek fin dizalc'hiezh Breizh n'eo ket annezet ar c'hastell gant ar galloud politikel.

Er XVI^vet kantved ez eus roet urzh gant Frañsez I^añ a Vro-C'hall da ouzhpennañ ur savadur eus tu ar porzh ha da gemm an talad-moger.

E-skeud ar brezelioù relijion etre protestanted ha katoliked eo roet urzh gant gouarnour Breizh da ouzhpennañ, adalek 1582, ur savenn-ganolierezh ha daou savadur begek, ar « begoù-moger ». Distrujet eo bet an holl anezho nemet beg-moger Sant-Pêr, e kroaz moger-dro kêr na chom anezhi nemet aspadennoù un tour.

Er XVII^vet kantved e teu Tour ar Spagnoled da vezañ un toull-bac’h. Roet eo an anv-se dezhañ e koun an tri ofiser spagnol ha tregont a voe bac’het eno goude emgann Rocroi.

E 1800, diskar ur plañchod brein a laka tan da gregiñ e teir zonennad poultr a zo sanailhet en tour-mañ. Bras eo an dismantroù, ken e-keñver tud ken e-keñver traoù.

Ur voger skilt a zo savet gant an arme c'hall e 1806 evit stankañ an toull. Diazezoù tour ar Spagnoled a c’haller gwelet c’hoazh en deiz a hiziv en douvezioù.

Pezhioù savouriezh ar C'hastell

Rummet e voe ar c'hastell monumant istorel e 1840. Perc'henniezh ti-kêr Naoned eo hiziv an deiz.

Mont-tre pennañ ar c'hastell

Entrée entre la tour du Pied-de-Biche et de la Boulangerie, surmontée du campanile Lec’h gwanañ ar c’hastell e oa an nor. Dor bennañ ar c’hastell a oa teir dor outañ en holl. Er penn-kentañ e oa ur gloued ha div zor gant pontoù-gwint : an eil evit lezel ar c’hirri hag ar varc’hegerien da dremen, hag eben vihanoc’h evit an dud war droad. A-benn gwareziñ an nor bennañ-mañ e voe savet daou dour outi da vare ren Frañsez II : tour an Troadig-heizez ha tour ar Vouloñjeri. Er penn-kentañ e oa ur gorzenn a-uc’h an nor bennañ. Adalek ar XVII^vet kantved e voe savet ur c’hlotiig en he flas ha troet ar c’hastellig da doull-bac’h ha da stalioù-armoù.

Sal an harnezerezh

E 1784 ec’h asantas ar roue gall Loeiz XVI d’ur raktres da dreiñ ar c’hastell da arsanailh e-sell da zifenn aodoù ar Meurvor Atlantel. Neuze e voe savet ar savadur-mañ evit reiñ goudor d’ur stal-ganolierezh ha da sanailhoù armoù ha tennoù. Ul lec’h diskouezadegoù eo bremañ.

Ar Gouarnamant Bihan

An ti bihan-mañ a zo bet darempredet gant holl roueed Bro-C’hall, adalek Frañsez I^añ - a lakaas sevel anezhañ - betek Loeiz XIV. D’an 13 a viz Ebrel 1598 e teuas Herri IV a Vro-C'hall da chom er c’hastell hag eno e sinas testenn vrudet Edit Naoned. Gant ar skrid-se e voe lezet un tamm frankiz-krediñ d’ar brotestanted.

Tour an Houarn-Marc'h

Evel holl dourioù ar c’hastelloù-kreñv diwezhañ eo ijinet evit an difenn koulz hag evit al lojañ. Al live izelañ en adraoñ a zo e darempred gant un doare garidell, un douribell izel ouzhpennet en douvez gant Merkeur e dibenn ar XVI^vet kantved.

Tour ar Jakobined

Tour ar Saozon a vez graet ivez eus an tour-mañ rak eno e oa bet toullbac’het soudarded saoz en XVIII^vet kantved. Meur a wech eo bet adkempennet lein an tour ; ur savenn-ganolierezh eo en deiz a hiziv. Gant enklaskoù henoniel ez eus gallet priziañ mentoù gwirion ar savadur a oa warnañ er XV^vet kantved.

Sevenadur

Fiziet en deus ti-kêr Naoned ar mererezh anezhañ e 2007 d'ar c'hevredad armerzh kemmesk "Nantes Culture & Patrimoine". Ur Mirdi Naoned a zo bet savet e-barzh. Kinniget e oa bet an opera-rock Anna Vreizh ennañ, evit ar wech kentañ, d'an 29 a viz Even 2009.