Sesotho HL P2 May-June 2023 MG

SENIOR CERTIFICATE EXAMINATIONS/

NATIONAL SENIOR CERTIFICATE EXAMINATIONS

SESOTHO PUO YA LAPENG (HL)

PAMPIRI YA BOBEDI (P2)
2023
TATAISO YA HO TSHWAYA
MATSHWAO: 80
Tataiso ena ya ho tshwaya e na le maqephe a 24.
Difuperweng tsa tataiso ena ya ho tshwaya di se sebediswe ntle ho tumello Phetla

Sesotho Puo ya Lapeng (HL)/P2 2 DBE/2023
SC/NSC – Tataiso ya ho tshwaya
TATAISO YA HO TSHWAYA:
 Ha mohlahlobuwa a arabile dipotso tse ngata ho feta palo e behilweng, tshwaya

feela karabo ya pele (Mohlahlobuwa ha a lokela ho araba potso e telele le
dipotso tse kgutshwane mofuteng o le mong wa sengolwa).
 Haeba a arabile dipotso ka bone ba tsona dithothokisong tseo a ithutileng tsona
KAROLONG YA A, (dithothokiso tseo a di rutilweng) tshwaya feela dipotso tse
pedi tsa pele.
 Haeba a arabile dipotso tse pedi tsa mofuta wa dipotso tse kgutshwane kapa a
arabile tse pedi tsa mofuta wa dipotso tse telele KAROLONG YA B le ya C,
tshwaya karabo ya pele, mme o tlohele ya bobedi. Athe ha a arabile dipotso ka
bone ba tsona, tshwaya karabo ya pele ho karolo e nngwe le e nngwe ha feela a
arabile e le nngwe ya dipotso tse kgutshwanyane le e le nngwe ya dipotso tse
telele.
 Ha mohlahlobuwa a nehelane ka dikarabo tse pedi, ya pele e fosahetse, mme ya
bobedi yona e nepahetse, tshwaya karabo ya pele, mme o tlohele e e latelang.
 Ha dikarabo di nomorilwe di fosahetse, tshwaya ho ya ka memorandamo.
 Haeba mopeleto o fosahetse hoo o thunthetsang moelelo, fosisa karabo e jwalo.
Haeba mopeleto o fosahetseng o sa thunthetse moelelo, tshwaya karabo eo e
nepahetse.
Potso tse telele:

o Ha bolelele ba moqoqo bo le ka tlase ho palo ya mantswe e behilweng
(kgutshwane), se behe kotlo hobane mohlahlobuwa o se a ntse a ipehile ka
mosing. Haeba moqoqo o le molelele haholo, tshwaya ho ya ka seo
mohlahlobuwa a se ngotseng o nto sekaseka sena le batshwai ba ka
sehloohong. Sebedisa ruburiki ya ho lekanyetsa e leqepheng la 3 le e
leqepheng la 8 ho lekanyetsa moqoqo wa mohlahlobuwa.
Dipotso tse kgutshwane:

o Haeba mohlahlobuwa a sa sebedisa matshwao a di-a-bulwa le di-a-kwalwa
moo a lokelang ho qotsa, se behe kotlo.
o Bakeng sa dipotso tse bulehileng, se ka aba matshwao bakeng sa E/TJHE
kapa KE A DUMELA/KE A HANA. Lebaka/Tshehetso ke yona e lokelang ho
abelwa matshwao.
o Ha ho matshwao a ajwang bakeng sa NNETE/MAFOSI kapa
NTLHA/MOHOPOLO. Lebaka/Tshehetso ke yona e lokelang ho abelwa
matshwao.

KAROLO YA A: RUBURIKI YA HO LEKANYETSA MOQOQO WA DINGOLWA: THOTHOKISO – SESOTHO PUO YA LAPENG

[MATSHWAO A 10]
Makgetha a ho lekanyetsa Phihlello e babatsehang Phihlello e supang Phihlello e mahareng Phihlello ya motheo PhihIello e haellang
bokgoni feela
DIKAHARE 5–6 4 3 2 0–1
-O bontsha kutlwisiso e tebileng ya -O bontsha kutlwisiso, mme -O bontsha kutlwisiso e -O bontsha kutlwisiso e -Ha a bontshe
Kutlwisiso ya potso, botebo se botswang o hlalosa se botswang ka mahareng ya se botswang. sa kgotsofatseng ya se kutlwisiso ya letho ya
ba tshekatsheko ya taba tshwanelo. botswang. se botswang.
(sehlooho), kutlwahalo le -O hlahisitse dintlha tse fapaneng -O hlahisitse dintlha tse seng kae
nnetefatso (tiisetso) ya tse hlwahlwa; di tshehetswa ho -O hlahisitse dintlha tse ho tshehetsa sehlooho. -Ho batla ho se dintlha -Dintlha tse
dintlha ho tswa thothokisong/ tswa thothokisong. anelang ka tsela e tse hlahisitsweng ho tshehetsang ha di
temeng. kgotsofatsang. -Tse ding tsa dintlha tse tshehetsa sehlooho. hlahiswe ho tswa
-Kutlwisiso ke e babatsehang ya hlahisitsweng ho tshehetsa thothokisong.
MATSHWAO A 6 mofuta wa sengolwa le thothokiso. -O hlahisitse dintlha tse sehlooho di ntle. -Kutlwisiso ya mofuta wa
utlwahalang, empa ha se sengolwa le thothokiso -Mohlahlobuwa ha a
tsohle tse tiisitsweng -Tse ding tsa dintlha di ke e haellang. utlwisise hantle mofuta
kamoo ho lokelang. tsheheditswe, empa bopaki ha wa sengolwa le
bo kgodise ka nako tsohle. thothokiso.
-O utlwisisa mofuta wa
sengolwa le thothokiso. -Kutlwisiso ya motheo feela ya
mofuta wa sengolwa le
thothokiso.
SEBOPEHO LE 4 3 2 1 0–1
TSHEBEDISO YA PUO -Sebopeho se hlahisitswe ka tsela -Sebopeho ke se hlakileng, -O hlahisitse bopaki bo seng -Sebopeho se bonahala -Moqoqo o bopehile ka
e momahaneng. mme dintlha di hlahisitswe bokae ba sebopeho. se radilwe ka tsela e tsela e fokolang.
Sebopeho, nehelano le ka tsela e hlalohanyehang, fosahetseng.
tlhophiso ya mehopolo. -Dintlha di utullotswe hantle le ho -Tlhahiso ya mehopolo e a -Ho na le diphoso tse
Tshebediso ya puo, sehalo ntshetswa pele ka tsela e hlakileng. -Tlhahiso ya mehopolo ke e haella, ha e hlalohanyehe, mme -Mehopolo ha e hlahiswe tshabehang tsa
le setaele tse utlwisisehang. ha e na momahano. ka tsela e tshebediso ya puo le
sebedisitsweng -Tshebediso ya puo, sehalo le hlalohanyehang. setaele se fosahetseng.
setaele ke tse butswitseng, tse -Tshebediso ya puo, sehalo -Diphoso tsa tshebediso ya puo
MATSHWAO A 4 susumetsang le ho nepahala. le setaele di nepahetse. ha se tse kaalo, mme sehalo le -Sehalo le setaele ha se
setaele ha se tse loketseng. tse loketseng.
-O batla o hloka diphoso tsa puo,
tsa mopeleto le tsa matshwao a
puo/a ho bala.
ELA HLOKO: Ha karabo ya mohlahlobuwa e tswile lekoteng mme a sa bua ka Dikahare hohang, feela a ngotse moqoqo wa boiqapelo,
mo abele 0 bakeng sa dikahare le tshebediso ya puo.

KAROLO YA A: DITHOTHOKISO
POTSO YA 1: 'BALA MAHLOHONOLO' – KPD Maphalla
TATAISO HO BATSHWAI:
Motshwai a bale nehelano ya mohlahlobuwa e lokelang ho hlahiswa sebopehong sa
moqoqo. Sena se bolela hore nehelano e lokela ho ralwa ka tsela ya hore ho be le
selelekela, mmele o bopilweng ka diratswana le qetelo. Moqoqo o tlameha ho hlahiswa
ka tsela e supang kgokahano le momahano ya dintlha, dipolelo le diratswana.
Motshwai a tshwaye dintlha tse tharo feela tsa kgetho ya mantswe tse
hlahiswang ke mohlahlobuwa.
Motshwai a tadime makgetha ana a mabedi a latelang ha a tshwaya moqoqo ona:

Dikahare le Sebopeho le Tshebediso ya puo.
Dikahare
 Dikahare di bontshe kutlwisiso ya potso; botebo ba tshekatsheko ya ditaba,
kutlwahalo le nnetefatso (tiisetso) ya taba ka mabaka a itshetlehileng
thothokisong.
 Dikahare di hlahiswe ka tsela e momahaneng, mme motshwai a tadime dintlha
tse tla hlahiswa nehelanong ya mohlahlobuwa. Ela tlhoko hore dintlha tsa
mohlahlobuwa di ke ke tsa behwa ka tatellano e hlahellang mona. Ho be le
kgokahano le momahano ya dintlha le diratswana.
Sebopeho le Tshebediso ya Puo

 Nehelano e lokela ho hlahiswa sebopehong sa moqoqo, mme sena se bolela
hore nehelano e lokela ho ralwa ka tsela ya hore ho be le selelekela, mmele o
bopilweng ka diratswana le qetelo.
 Mohlahlobuwa a nehelane ka karabo ya hae e sebopehong sa diratswana tse
momahaneng, mme ho be le kgokahano le momahano ya dipolelo le diratswana
kamoo ho hlokehang.
 Puo, setaele le sehalo di sebediswe ka nepo temeng.
Karabo e ka lebellwang:
Selelekela
Thothokisong ena re tlo sekaseka kgetho ya mantswe ho totobatsa kamoo sethothokisi
se finyelletsang molaetsa wa sona kateng. Molaetsa o finyelletswang ke thothokiso ke
hore re ithute ho ananela tsohle tseo re nang le tsona mme re tlohele ho
ngongorehiswa ke dintho tse sa tlo re tswela kgomo.
Mmele
Seratswana ka seng se be le mohopolo wa sehlooho o buellang kgetho ya lentswe leo
a le kgethileng, e se ke ya e ba lethathamo feela la kgetho ya mantswe jwalo kaha le
hlahella tataisong mona. A ntshetse pele moqoqo ka ho bontsha kamoo lentswe
ka leng leo a le kgethileng le thusang ho finyelletsa molaetsa wa thothokiso
kateng.

Kgetho ya mantswe
 Melathothokisong ya 1, 5, 9 le 13 ho sebedisitswe lentswe 'lese' bakeng sa 'o

tlohele' le bolelang ho tlohela ka sepheo sa ho toboketsa hore a kgaohane le ba
mo hlekefetsang.
 Melathothokisong ya 1 le 2 ho kgethilwe lentswe lena 'batlatlapi' bakeng sa
'bahlekefetsi' ho toboketsa hore ke batho ba utlwisang ba bang bohloko.
 Molathothokisong wa 2 ho sebedisitswe lentswe 'tao' bakeng sa hore 'ha ho moo
ba yang teng' le toboketsang hore botlatlapi ha bo na mokoka.
 Melathothokisong ya 5, 6 le 7 ho hlahella mantswe 'dinonnori' le 'dikgukguni'
bakeng sa 'motho ya tlang o sa mo hlokomele' ka sepheo sa ho hlakisa hore
batho ba bang ba sala ba bang morao ka morero wa ho ba ntsha kotsi ba sa ba
hlokomele.
 Molathothokisong wa 8 ho sebedisitswe lentswe 'mankwaneng' bakeng sa
'dilomong' le hlakisang moelelo wa hore mamena ao dinonnori di a tjhekelang
batho ba bang ho tla wela tsona ho ona.
 Molathothokisong wa 12 ho sebedisitswe lentswe 'tshwaswa' bakeng sa 'pitlwa'
ka sepheo sa ho hatella moelelo wa hore dikgukguni tsena di tla pitlwa ke difi tseo
di neng di di tjhehetse batho ba bang.
 Molathothokisong wa 15 ho sebedisitswe lentswe 'dikaqa' le hlalosang hore pelo e
mafito e tshwereng dikgopi, e kgopo ebile e hlokang le tshwarelo, ha e na kgotso.
Phethelo
Sethothokisi se lemosa batho ba mekgahlelo e fapaneng hore ba tsebe hore
bophelong ba se natse batho kapa dintho tse ba thefulang maikutlo le tse sa ba
tsweleng molemo empa ba bale mahlohonolo le ho ananela tsohle tse ntle bophelong [10]
ba bona.
POTSO YA 2: 'HA SE LEFA' – TM Lethota
2.1 E sebedisitswe ka sepheo sa ho kgalema hore re se no ikgantshetsa batho

ba bang ka lebaka la tjhebeho ya botle ba rona. (2)
2.2 O bona e le batho ba babe ba sa boheheng. (2)
2.3 Tshusumetso ya kgonyetso ke ho fa lentswe 'lefu' sefutho, mme e botjwa ka

lentswe 'fu' bakeng sa 'lefu'.
E fana ka kgatello ya hore ha moikgantshi a shwele a tsebe hore le batho ba
tla ikgantshetsa yena fela jwalo lefung la hae.
[Tshwaya e le nngwe feela.] (2)
2.4 Molaetsa ke hore le ha o na le dintho kapa dineo tse fapaneng o se ke wa

ikgantshetsa batho ba bang hobane o ntse o tla ba hloka kaha dineo tseo e
se lefa/di tla fela.  (2)
2.5 E, o matlafatsa phoqo ka hore le ha moruihadi eo a e na le tjhelete a ke ke a

reka bophelo le kgale. (2)
[10]

POTSO YA 3: 'SE IKGANTSHE!' – TJ Mahapa
3.1 Lebotsi le sebedisitswe ka sepheo sa ho hlahisa kgalemelo e lebiswang ho

babadi hore mohlang ba seng ba atlehile ba se ke ba etsa jwalo ka barui bao
se buang ka bona. (2)
3.2 Moelelo o otlolohileng wa molathothokiso oo wa 3 ke hore; ba ipolaile ka bo

bona. (2)
3.3 Mohopolo ke hore bao e neng e le barui mme ba ikgantshetsa batho, ba

qetella ba hloka ebile ba tshaba le ho phela le batho. (2)
3.4 Ke sehalo se lemosang/eletsang.Se lemosa batho hore ba se ikgantshetse

batho ba bang kaha ka le leng ba ka lahlehelwa ke tsohle.
Sehalo se phoqang. Se phoqa batho ba neng ba ikgantshetsa ba bang
nakong eo ba neng ba phela hamonate mme kajeno ba se ba hloka le ya ho
phoka boduma. (2)
3.5 Ee, ke o eletsang. Ho ya ka nna, molaetsa wa thothokiso ena ke hona ho

kgalema le ho eletsa barui hore ba se ke ba se ikgantshetsa batho hobane ha
borui bo fela, ba tla hloka bathusi. (2)
[10]
POTSO YA 4: 'O WA KA, KE WA HAO' – KPD Maphalla
4.1 Lentswe 'sekgohola' le hlakisa kamoo lerato la hae le neng le kgaphatseha

kateng jwalo ka phororo e ke keng ya thijwa. (2)
4.2 Moelelo o otlolohileng wa molathothokiso oo wa 4 ke hore matla a lerato ha a

thibehe. (2)
4.3 Tshebediso ya lehlaso ke ho sidilella mohopolo wa mantswe a reng: 'O wa

ka, ke wa hao'; Bobedi re ba Modimo', hore a sale a duma ka kelellong ya
mmadi. (2)
4.4 Karaburetso e meleng ya 15 le 16 e tshehetsa kgopolo ena ka le reng

sethothokisi se re le ha se ka utlwiswa bohloko, se ke ke sa arohana le
moratuwa wa sona mme molaetsa wa thothokiso ena ke ho re baratani ha
ba a tshwanela ke ho arohana le ha ho ka etsahala eng kapa eng. (2)
4.5 Thuto eo ke e unneng ke ya hore ha motho a rata e mong, ha a kgathalle ho

tshehetswa ke mang kapa mang mme ebile ha a tsotelle dipha tseo batho ba
di behang moratuwa wa hae. (2)
[10]

POTSO YA 5: 'MOTHO' – M Leballo
5.1 Ka sepheo sa ho potlakisa morethetho le ho fetisetsa mohopolo o reng dintho

tsohle di matsohong a motho, moleng o hlahlamang. (2)
5.2 Lebotsi le sebedisitswe ka sepheo sa ho hlakisa hore motho o rata ho thusa

batho ba ditsietsing. (2)
5.3 E qholotsa maikutlo a ho ba motlotlo.  Motlotlo o tliswa ke tsebo ya hore

motho a ka etsetsa batho ba bang dintle hobane o mohau ebile o lereko. (2)
5.4 Kganyetsano e hlahiswang ke mantswe ana 'lonya' le 'mohau' e sebedisitswe

ka sepheo sa ho totobatsa hore motho a ka etsa tse mpe a be a boele a etse
tse ntle ka nako e le nngwe. Kganyetsano eo e hlakisa molaetsa wa
thothokiso, o reng motho o fetofetoha ho ya ka maemo.  (2)
5.5 E, hobane motho o na le bokgoni ba ho okamela tsohle ka ho etsa bobe, athe

a ka boela a okamela tsohle ka ho etsa diketso tse ntle bathong ba bang. (2)
[10]
MATSHWAO OHLE A KAROLO YA A: 30

KAROLO YA B LE C: RUBURIKI YA HO LEKANYETSA MOQOQO WA DINGOLWA: PADI LE TSHWANTSHISO – SESOTHO PUO YA LAPENG
[MATSHWAO A 25]
Makgetha a ho lekanyetsa 5. Phihlello e 4. Phihlello e supang 3. Phihlello e mahareng 2. Phihlello ya motheo 1. PhihIello e haellang
babatsehang bokgoni feela
DIKAHARE 12–15 9–11 6–8 4–5 0–3
-Karabelo e hlahisitswe -O bontsha kutlwisiso, mme -Kutlwisiso ke e mahareng ya sehlooho; -Kutlwisiso ke e haellang -O bontsha kutlwisiso e
Kutlwisiso ya potso, botebo ka tsela e babatsehang: o manollotse sehlooho ka ha se dintlha tsohle tse utullotsweng ka ya sehlooho; boholo ba fokolang ya sehlooho
ba tshekatsheko ya taba 14–15 bokgoni botlalo dintlha ha di a utullwa ka
(sehlooho), kutlwahalo le botlalo.
nnetefatso (tiisetso) ya -Karabelo e hlahisitswe -O hlahisitse karabelo e -Tse ding tsa dintlha di tshehetsa -Boiteko bo fokolang ba
dintlha ka mabaka ho tswa ka bokgabane: 12–13 batlang e anela sehlooho -Ke dintlha tse fokolang ho araba potso
sengolweng. feela tse tshehetsang
-Sehlooho se -Tse ding tsa dintlha ke tse -Dintlha tse ding di tsheheditswe, empa sehlooho. -Dintlha ha se tse
MATSHWAO A 15 manollotswe ka botebo utlwahalang, empa ha se bopaki ha bo kgodise ka nako tsohle kgodisang
tsohle tse tiisitsweng -O hlahisitse dintlha tse
-O hlahisitse dintlha tse kamoo ho lokelang -O bontsha kutlwisiso e ka mmoho ya seng kae tse
fapaneng tse hlwahlwa mofuta ona wa sengolwa. tsamaelanang le sehlooho
tse tshehetswang ho -Bopaki ba kutlwisiso ya -Mohlahlobuwa ha a
tswa sengolweng mofuta ona wa sengolwa -O bontsha kutlwisiso e utlwisise hantle mofuta
bo a bonahala. fokolang ya mofuta ona ona wa sengolwa.
-O bontsha kutlwisiso e wa sengolwa
babatsehang ya
sengolwa.
SEBOPEHO LE 8–10 6–7 4–5 2–3 0–1
TSHEBEDISO YA PUO -Sebopeho se -Sebopeho ke se hlakileng, -O hlahisitse bopaki bo itseng ba -Sebopeho se bonahala -Kgaello ya ho rala
momahaneng mme dintlha di hlahisitswe sebopeho se radilwe ka tsela e sebopeho ka tshwanelo
Sebopeho, tlhophiso ya ka tsela e hlalohanyehang. fosahetseng e sitisa phallo ya
mehopolo le nehelano e -Selelekela le qetelo di a -Tlhalohanyo le momahano di teng leha mehopolo
nang le neeletsano e babatseha -Selelekela le qetelo di kgera -Mehopolo ha e hlahiswe
momohaneng e lebisang mmoho le diratswana tse ka tsela e hlalohanyehang -Tshebediso ya puo le
tlhalohanyong ya sehlooho -Dintlha di utullotswe ding di hlahisitswe ka tsela -Ho na le moo tshebediso ya puo e ya setaele tse
mmoho le puo, setaele le hantle le ho ntshetswa e momahaneng. fosahetseng ha sehalo le setaele tsona -Diphoso tsa tshebediso fosahetseng di hlahisitse
sehalo tse sebedisitsweng pele ka tsela e hlakileng di batla di loketse ya puo di totobetse tema e fokolang haholo
temeng. -Dintlha di hlahisitswe ka
MATSHWAO A 10 -Tshebediso ya puo, tsela e hlalohanyehang. -Tlhahiso ya mehopolo e a haella, ha e -Sehalo le setaele ha di a -Popo ya diratswana e
sehalo le setaele ke tse hlalohanyehe, mme ha e na momahano lokela mosebetsi fosahetse
sutsitseng, tse -Puo, sehalo le setaele
susumetsang le ho boholo di nepahetse. -Popo ya diratswana e batla e nepahetse -Popo ya diratswana e
nepahala fosahetse.
MATSHWAO 20–25 15–19 10–14 5–9 0–4

Matshwao a ka sebediswang bakeng sa ho tshwaya:

Makgetha a tekanyetso Matshwao Senotlolo
Dikahare 15 Dik. =
Sebopeho le Tshebediso ya Puo 10 STP =
Matshwao ohle 25
ELA HLOKO: Ha karabo ya mohlahlobuwa e tswile lekoteng, motshwai a mo abele matshwao a dikahare le tshebediso ya puo ya kgato
ya pele feela.

POTSO YA 6: BOTSANG LEBITLA – KPD Maphalla
Selelekela
Kaha moqoqo ona o lokela ho hlahisa lehlakore le le leng la kgang ya mohlahlobuwa,
selelekela se fe moqoqo tsepamo le motjha oo o lokelang ho o nka ha mohlahlobuwa a
lekola taba ya hore tikoloho e ba le tshwaetso e kgolo boitshwarong ba mophetwa, a
itshetlehile ka mophetwa a le mong kapa ba babedi. O na le mohopolo o itseng kapa
ntlhakemo e itseng, mme o hlahisa le ho ntshetsa pele lehlakore leo la hae.
Karabo e ka lebellwang
Moqoqong wa kgang, mongodi a ka dumellana kapa a hanane le mohopolo ka dintlha
tse tshehetsang sehlooho.
Seratswana ka seng se be le mohopolo wa sehlooho o hodisang ntlhakemo, e se

ke ya e ba lethathamo la diketsahalo feela tse hlahang ka bukeng. Seratswana se
lokela ho tshehetsa le ho sireletsa ntlhakemo ya hae se boele se bontshe kutlwisiso e
phethahetseng ya sehlooho.
A ntshetse pele moqoqo ka ho bontsha ka mehlala e tswang bukeng ho totobatsa

ntlhakemo ya hae e le ho bontsha kamoo kamano ya diketsahalo le bophelo ka
kakaretso di ka tshwaetswang/hahlamelwang haholo ke tikoloho kapa a hanane le
taba eo kahohlehohle.
Phethelo
Phethelo ya hae e lokela ho tlamahanya kgang ya hae ka ho phethahala.
[Motshwai a badisise nehelano ya mohlahlobuwa, mme a mo abele matshwao ho

ya kamoo a ikamahantseng le sehlooho kateng.] [25]
POTSO YA 7: BOTSANG LEBITLA – KPD Maphalla
7.1 Re bona Mmamasolomane a thabiswa ke ketsahalo eo mme le sepolesa se

bonahala se sa ikemisetsa ho mamela tlhakisetso ya Tsietsi. (2)
7.2 O bolela hore batho ha ba sa etsa mosebetsi wa bona ka bokgabane, ba dula

ba lebelletse ho lefuwa le moo ho sa tshwanelang.  (2)
7.3 O ile a kopana le monnamoholo e mong ya ileng a bona ha Tsietsi a ne a

lefuwa ke Van Vuuren, yaba o se a re Tsietsi o utswitse tjhelete ya hae.  (2)
7.4 Tsietsi o ile a lwantsha dinokwane tse neng di tlo thuba lebenkeleng la
Ramatlotlo ka bokgabane bo boholo, yaba o fuwa mosebetsi ka lona lebaka
leo. (2)
7.5 Di re bopela tharahano kaha ke hona ditaba di ntseng di rarahana ho ya pele

hobane Tsietsi ha a kgone ho fumana tharollo ya potso ya hae. (2)
7.6 Kutlwisiso ke ya hore Makgulwaneng ke moo Tsietsi le Tseleng ba ileng ba

kgona ho fumana kgefu kaha ba ne ba dula ba baleha sepolesa ka dinako
tsohle. (2)

7.7  Kotsi o na le kgethollo kgodisong ya hae ya bana; ha a ba hodise ka ho

tshwana hobane Tsietsi o ne a hloriswa empa Kotsi a sa kgaleme. 
 Ramatlotlo o hodisa bana ba hae ka lerato le tlhokomelo; re bona sena
ka lerato leo a le fileng Tsietsi leha e ne e se ngwana wa madi. (4)
7.8 Lewa leo le totobatsa hore kgotso e ne e se e sa rene lelapeng la ha Kotsi le

Mmamasolomane/Mmamasolomane ke mme ya sa itshwarang hantle. (2)
7.9 Ho kwetelwa ha Tsietsi ho re tjebela pele ketsahalong eo ho yona Tsietsi a

ileng a bontsha boqhetseke ba ho sebedisa sethunya ha a ne a sireletsa
thepa ya Ramatlotlo, mme sena se etsa re utlwisise hore ke hobane a ne a
kwetlisitswe ke sesole se seholo. (2)
7.10 Ka lebaka la tikoloho ya ditaba tsa pale, e ne e le toka hore ba mo patele

ditaba tseo e le ho mo sireletsa ho nnete e neng e ka mo senyetsa (2)
bophelo.
7.11 E a kgolweha hobane kaha mme o tshwara thipa ka bohaleng, a ka ikutlwa

hore a ka mpa a lwana a pepile ngwana ho e na le ho mo siya
KAPA
Ha e kgolwehe. Ngwana a ka nna a thunngwa kgabong ya ntwa. (3)
[25]
POTSO YA 8: DIEPOLLO – T Seema
Selelekela
itshetlehile ka Theko. O na le mohopolo o itseng kapa ntlhakemo e itseng, mme o
hlahisa le ho ntshetsa pele lehlakore leo la hae.


Phethelo


POTSO YA 9: DIEPOLLO – T Seema
9.1 Setshwantsho se hlahellang moo ke sa hore Diepollo a lemohe hore motho

ha a tshepahale kaha Dikenkeng eo e neng e le motswalle wa hae o mo
fihletse a ntse a mo seba ho mohlankana wa hae Moses.  (2)
9.2 Ha a tshepahale.  (2)
9.3 O ile a mo hoelehetsa, a matha ka mora hae a ba a nna a thula thepa ya

batho e rekiswang empa monna eo a se ke a hetla.  (2)
9.4 Ba ne ba baleha hobane ho ne ho bolauwe monna wa lekgowa, Kotsuwopo,

mme ho ne ho hasitswe pelaelo ya leshano, ya hore Zeblon o a ameha
polaong eo, yaba ba tloha Moemaneng athe Zeblon o tla nyamela ho thibella (2)
ya sepolesa. 
9.5 Ke tharahano. Diepollo ke hona a elellwang hore ke ka baka la Dikenkeng a

neng a dula a hlekefetswa ke mapolesa. (2)
9.6 Kutlwisiso ke ya hore Diepollo o ne a tshepa Dikenkeng ka hohlehohle empa

a sa lemohe hore eo o ntse a mo anya leleme ebe o bolela ditaba tsa hae
sepoleseng. (2)
9.7  Zeblon e ne e le molwanedi wa tokoloho mme o ne a tshepahala

mosebetsing oo wa hae. 
 Moses e ne e le mokwenehi ntweng ya tokoloho; o ne a hloka botshepehi
hobane e ne e se e le lepolesa le lwantshang balwanedi ba tokoloho. (4)
9.8 Theko ke motho ya leqoophe ya bileng a hloka qenehelo hoo a neng a sa

qenehele kgaitsedi ya hae kaha o ile a e nkela ngwana, a boela a hloka
qenehelo ho motjhana wa hae ka ho batla ho mo nyadisa ho Mothofeela. (2)
9.9 Ka sepheo sa ho re tjebela pele mothating oo mapolesa a neng a tshwara

Diepollo hona moo ha Rammulotsi hobane ke kgale a batlelwa molato wa ho
fetola lenane la bakudi. (2)
9.10 Ha se toka. Sena se bontsha kgethollo ya morabe. (2)
9.11 Tjhadimo ya mongodi malebana le moetlo wa ho kenela ke hore o ne a le

kgahlanong le wona; ke kahoo re bonang a etsa hore Mmadiepollo a balehe
ha Leemisa a batla ho mo kenela. (3)
[25]

POTSO YA 10: MME – NP Maake
Selelekela
itshetlehile ka Thollo. O na le mohopolo o itseng kapa ntlhakemo e itseng, mme o
hlahisa le ho ntshetsa pele lehlakore leo la hae.


Phethelo
[Motshwai a badisise nehelano ya mohlahlobuwa, mme a mo abele matshwao ho [25]

ya kamoo a ikamahantseng le sehlooho kateng.]
POTSO YA 11: MME – NP Maake
11.1 Dikeledi o ne a thabile haholo hobane a ne a nahana hore o nyalwa ke

motjhesi wa hae Tsekiso.  (2)
11.2 Mehleng eo batho neng ba dula dikomponeng ba ne ba bitswa dikwata ka ha

ba ne ba sa ruteha mme Dikeledi o ne a sa ntse a ikemiseditse ho tswela pele
ka sekolo kahoo o ne a sa lebella ho nyalwa ke Thollo. (2)
11.3 O ne a bona bophelo bo lerootho ba tshotleho e tshabehang bophelong ba

hae ba lenyalo. (2)
11.4 Dikeledi o ne a ile a thonthodisa Thollo sepatjhe mme seo se lebisitse moo
Thollo a etsang qeto ya ho nyala Dikeledi. (2)
11.5 Tharahano hobane motho ya tlo kopa mohope ke Thollo ha se Tsekiso

mme sena se ntshetsa pele poloto ka hore mathata a Dikeledi a hola ho ya (2)
pele.
11.6 Leha e se ba madi a le mang Mmateboho o bontshitse lerato ho Mme ke ka

hoo re mmonang a matha jwalo ka lehlanya hore a mo fumanele thuso. (2)

11.7 Bafokeng ba Matatiele ke batho ba lonya ba tletseng lenyatso ha

Rakgadi yena e le motho ya nang le botho kaha o ile a hodisa Dikeledi jwalo
ka ngwana wa hae le ho mo ruta botho.  (4)
11.8 Le re bolella hore ke motho ya sa hlompheng maikutlo a batho ba bang ke ka

hoo a ileng a nyala Dikeledi ntle le hore a mo rerise hantle ka botho. (2)
11.9 Sepheo sa mongodi ke ho sireletsa seriti sa bomme le ho ba hlahisa e le

batho ba tsebang ho baballa kgotso ya malapa a bona le a ba bang. (2)
11.10 Ho robala hodima lebitla ho entse hore Dikeledi a bipe tsohle tse bohloko tse
mo hlahetseng bongwananeng ba hae ho kenyelletswa le ho lahlwa ke
Tsekiso, a tle a kene lenyalong hantle ka moya o kgutsitseng. (2)
11.11 Tikoloho e ntjha eo Thollo a ileng a iphumana a se a le ho yona ke yona e

ileng ya mo fetola hore e be motho ya hlokang tlhompho ya meetlo ya
Basotho hoo a ileng a qetella a se a nyala Dikeledi a sa mmolella hore o ntse
a e na le mofumahadi e mong kwana hae Matatiele. (3)
[25]

POTSO YA 12: TUTUDU HA E PATWE – M Mahanke
Selelekela
itshetlehile ka Dikgapane. O na le mohopolo o itseng kapa ntlhakemo e itseng,
mme o hlahisa le ho ntshetsa pele lehlakore leo la hae.


Phethelo

POTSO YA 13: TUTUDU HA E PATWE – M Mahanke
13.1 Re bona pono e sa tlwaelehang, moo matitjhere le bana ba mathang ha

tshepe e lla, e leng taba e neng e sa tlwaeleha sekolong sa Sedibeng. (2)
13.2 O ne a bolela hore Ntefeleng a phahamele mapoqo a yo ipuella ho (2)

titjhere.
13.3 Ke ketsahalo eo ho yona bana ba sekolo ba fuwang mosebetsi ka letsatsi la

pele dikolo di butswe, ba bile ba rutwa.  (2)
13.4 Sesosa ke hore Thebe o bile mona ka Tutudu a ba a rekela bana ba sekolo
jwala e le hore ba senyetse Tutudu mme sephetho ke hore ba ile ba senyetsa
Tutudu jwalo ka ha ho ne ho lebelletswe yaba ba a tshwarwa. (2)
13.5 Lebaka ke hore o ile a fihlelwa ke letswalo la ho se batle ho etsa bobe

hammoho le lerato la hae ho Tutudu le neng le qala ho ba teng. (2)
13.6 Ke tharahano.  Ntefeleng o ne a leka ho kgobokanya batho ba tlang ho ba

lehlakoreng la titjhere Tutudu kaha o ne a bona hore batho ba batla ho
hlanohela titjhere.  (2)

13.7 O ne a sa ikemisetsa ho fekiswa morerong wa hae wa ho utlwana le titjhere

Tutudu. (2)
13.8  Motsamai ke moetapele ya nang le maikemisetso mosebetsing wa hae

wa sekolo. O tsitlallela ho etsa dintho ka toka.
 Thabang ke moithuti wa setlokotsebe se sa ikemisetsang ka mosebetsi
wa sekolo kaha ke yena ya hlohleletsang hore titjhere Tutudu a lelekwe
mosebetsing. (4)
13.9 Maikemisetso a malome wa Tutudu ke ho bona kgotso e rena lapeng la hae,

a sa rate dikgohlano ka lapeng; o ne a lakatsa ho lokisetsa motjhana ka setu
ka lehlakoreng le leng a sa kgopise mofumahadi wa hae. (2)
13.10 Ho lokile kaha ke lewa la mongodi la ho re fihlisa ho tlholo dingolweng moo

diketso tse sa lokang, tse entsweng ke Thebe, di lokelang ho fumantshwa
kotlo. (2)
13.11  Mongodi o batla ho re bontsha hore namane e nyekwa ke mmayona ke

kahoo re bonang malomae le yena a bontsha lerato la hae ho motjhana wa
hae le hoja a ne a se na matla hakaalo.
 Mongodi o batla ho re bontsha matla ao mosadi o nang le ona lapeng la
hae a ho etsa eng kapa eng.
[Batshwai ba ananele dikarabo tsa bahlahlobuwa] (3)
[25]

SENGOLWA SA BOHOLOHOLO
POTSO YA 14: KE QATI E A LOMISANWA – SJ Mamashela
Selelekela
'Phokojwe ho phela e diretsana'. Ana ke maele a Basotho a hlalosang hore motho ya

bohlale a keke a sitwa ho rarolla bothata boo a tobanang le bona. Sena se a hlahella
tshomong ya 'Pepetuku le Ramano'. Moqoqo ona ke o hlalosang mme mohlahlobuwa
a ka hlalosa maele ana ka ho bontsha hore motho ya bohlale ha a tobane le bothata o
sebedisa bohlale ba hae ho bo rarolla.
A ka bontsha kamoo maele ana a iponahatsang ka teng tshomong ya 'Pepetuku le

Ramano'. A qale a bontshe pele hore bothata bo hlahile ka tsela e jwang, ebe o
bontsha mokgwa oo tharollo e etsahetseng ka wona.
Phethelo
Phethelo ya hae e lokela ho tlamahanya moqoqo wa hae ka ho phethahala.

POTSO YA 15: DIPOTSO TSE KGUTSHWANE
KE QATI E A LOMISANWA – SJ Mamashela
15.1 Masopha. (1)
15.2 Mefeng ke seemela sa dibetsa, mme e nyenyefaditswe ho bontsha hore

dihlomo tsa ba direng di ne di fokola ha di bapiswa le tsa Lioli (lebotho la
Masopha). (2)
15.3 Kgomo e mathe e pepile namane.

Motho a mathe a pepile ngwana!
Melathoko ya 4 le 5. (2)
[Tshwaya e le nngwe feela]
15.4 Le re senolela hore Masopha e ne e le mohale ya neng a bile a le lebelo

ntweng, jwalo ka Motlejwa eo e neng e le ledimo le neng le le sebete ho feta
a mang, le bile le le lebelo haholo. (2)
15.5 Dithebe tsa Lioli di ne di entswe ka matlalo a mabedi a dikgomo tse fapaneng,
ho etsetsa hore di se ke tsa taboha kapele ha Lioli di hlaselwa. (3)
15.6 Ke ne nka inehela, ke lahle marungwana kaha ha o inehela ntweng ha o

bolawe empa o a baballwa ebe ho batlwa sethabathaba sa ho o pholosa ho
ba heno. (2)

15.7 Senannapo o ne a le motle a bile a ratwa ke setjhaba hobane a ne a e na le

pelo e ntle, jwale metswalle e ile ya honohelo taba eo. (2)
15.8 O ne a hlokometse hore papadi ya mohlang oo e ka nna ya ba ntsha (2)

kotsi.
15.9 Ba kgopo. Ba bolaya motswalle wa bona ka baka la mona. (2)
15.10 E, se bontsha tlholo. Toka e ile ya phethahala ha baetsi ba bobe ba fumanwa

mme ba fuwa kotlo. (2)
15.11 Nka be ke ile ka ithuta boitshwaro ba Senannapo kaha bo ne bo kgahla

setjhaba, ho e na le hore ke mo honohele. (3)
15.12 Ke thuto ya hore ha re a tshwanela hoba le mona hobane o senya ntho tse
ntle.
Ke thuto ya hore leshano ha le na mokoka.
[Tshwaya e le nngwe feela] (2)
[25]
MATSHWAO OHLE A KAROLO YA B: 25

KAROLO YA C: TSHWANTSHISO/TERAMA
POTSO YA 16: SEYALEMOYA – RH Moeketsi
'HA SE BOYA BA NTJA' – PM Ramathe
Selelekela
selelekela se fe moqoqo tsepamo le motjha oo o lokelang ho o nka ha ha
mohlahlobuwa a lekola puokeletsi e reng: 'Motho a ka mpa a tshepa lejwe ho e na le
ho tshepa motho', a ipapisitse le kamano ya Lesodi le Kgasiane. O na le mohopolo o
itseng kapa ntlhakemo e itseng, mme o hlahisa le ho ntshetsa pele lehlakore leo
la hae.


kakaretso di ka bontshang kamoo motho a ka tshepang lejwe ho e na le ho tshepa
motho kateng, kapa kamoo a hananang le puokeletsi eo kateng.
Phethelo
Phethelo ya hae e lokela ho tlamahanya kgang ya hae ka ho phethahala. [25]

POTSO YA 17: SEYALEMOYA – RH Moeketsi
'BOHLOKO BA KA' – AM Mobote
17.1 Bo bakilwe ke hore o ne a se a felletswe ke lerato ho Dineo. (2)
17.2 E kotsi hobane Teboho o se a fetohela Dineo a bile a bontsha kgethollo ho

ngwana kaha e ne e le lesofe. (1)
17.3 A re senolela maikutlo a thabo kaha a thabetse hoba le ngwana le motho eo a

mo ratang.  (2)
17.4 Ke hobane ngwana e ne e le lesofe mme o ne a ipoleletse hore ha ho lesofe

habo. (1)
17.5 E sithabetsa maikutlo.Ha se tsela e nepahetseng ya ho buisa motho e

mong. (2)

17.6 Ke ditshupiso tsa se lokelang ho etsuwa sethaleng. (1)
17.7 O ile a mo nyahlatsa, a mo siya mathateng a ntse a tseba hore Dineo ha a na

beng. (2)
17.8 E thusa ka ho re Dineo o ile a fumana motho ya ileng a mo rata a ba a mo

nyala. (2)
17.9 Teboho o bontshitse kgethollo ka hore a hane ngwana hobane feela e le

lesofe. (2)
17.10 Ke Thabo hobane o ile a nyala Dineo ha Teboho a qeta ho mo (3)

nyahlatsa.
17.11 Mehleng ya tokoloho,  moo batho ba seng ba pepela sepetlele.  (2)
17.12 Ha a rate batho ba basadi; o bona basadi e le batho ba sa tshepahaleng. 

Ke moo Dineo le Thabo ba seng ba phuthana ka ho nyalana. (3)
17.13 E, ke mo utlwela bohloko hobane o ne a rata Puleng hoo a neng a rerile ho

mo nyala yaba Puleng o a mo phoqa.
Tjhe, ha ke mo utlwele bohloko hobane o ne a ntse a tseba hore yena le

Puleng ba mpa ba itlosa bodutu.  (2)
[25]

POTSO YA 18: HAESO MAFOTHOLENG – CJ Teleki
Selelekela
selelekela se fe moqoqo tsepamo le motjha oo o lokelang ho o nka ha ha
mohlahlobuwa a lekola puokeletsi e reng: 'Motho a ka mpa a tshepa lejwe ho e na le
ho tshepa motho', a ipapisitse le kamano ya sebapadi se le seng kapa tse pedi. O na
le mohopolo o itseng kapa ntlhakemo e itseng, mme o hlahisa le ho ntshetsa
pele lehlakore leo la hae.


kakaretso di ka bontshang kamoo motho a ka tshepang lejwe ho e na le ho tshepa
motho kateng, kapa kamoo a hananang le puokeletsi eo kateng.
Phethelo

POTSO YA 19: HAESO MAFOTHOLENG – CJ Teleki
19.1 O ne a tenehile hobane o ne a sa lebella hore Molefi o tla bitsa metswalle ya (2)
hae.
19.2 Jwalane ha a di hadikela ho di ja hobane ke mona o tella mohlankana wa hae

Molefi pontsheng ya basebetsimmoho le yena. (2)
19.3 Mothinya ke ha Jwalane a tswa a ba siya ho bontsha hore o ne a sa thabela

ketso eo ya Molefi. (2)
19.4 Ha se ntho e nepahetseng hobane ke metswalle, ke baahisane, ke

basebetsimmoho mme ba tshwanetse ho tshehetsana. (2)

19.5 Selelekela: Tlhekelong Jwalane o fihla ha Molefi. Molefi o botsa Jwalane hore
hobaneng ha a fihlile pele ho nako eo ba dumellaneng ka yona mme ba
fapana ka mantswe. 
Tharahanyo: Ke moo Jwalane a kenang ditaba tsa banna ka sehlotho, ha
Mofammere a mo kgalema o ba araba ka lenyatso. 
Phethelo: Ke moo metswalle ya Molefi boMofammere ba nkileng qeto ya ho
tsamaya ka mora hore ba hlokomele boitshwaro bo hlephileng ba Jwalane. (2)
19.6 Tjhe ha a atleha hobane tshwantshisong ha re bone moo Molefi a phethisang

diketso tse bontshang tumelo eo ya bodumedi ba Sekereste. (2)
19.7 Karaburetso ya pono. (1)
19.8 E re hetlisa morao ketsahalong moo buka e qalang ha Mapetla a rerang ho

swetsa Pitso le ba lelapa la hae. (2)
19.9 A senola sehalo sa kgalefo hoba Mofammere o se a hlokometse seo Mapetla

a se etsang le boNgatana. (2)
19.10 E, o atlehile hobane Ramafothole o entse makgobonthithi ohle ho fothola

katleho ya Molefi le ho mo senyetsa bokamoso. (2)
19.11 Pitso ha a ka a mamela mohatsae ha a mo eletsa hore ba ke ba ye ngakeng

ya methokgo, ka ha a bona ngwana wa bona a sebeditswe. (2)
19.12 Se sa kgolweheng ke ha ditlhare tsa Mapetla di etsa Molefi a fetohe phoofolo

ka ho tlala boya mmeleng. (2)
19.13 Molaetsa ke hore re se iketse makgolwa ka ho lahla setso sa rona. Tumelo ya

Pitso ya ho bua ka Sekereste empa a sa bontshe hoo, e entse hore mora a
senyehelwe ke tsohle. (2)
[25]

POTSO YA 20: MOFUTA WA POTSO E TELELE
LEJWE LA KGOPISO – T Letshaba
Selelekela
selelekela se fe moqoqo tsepamo le motjha oo o lokelang ho o nka ha mohlahlobuwa
a lekola puokeletsi e reng 'ho sebetsa ka thata ho a putsa bophelong.' O na le
mohopolo o itseng kapa ntlhakemo e itseng, mme o hlahisa le ho ntshetsa pele
lehlakore leo la hae.
Seratswana ka seng se be le mohopolo wa sehlooho o hodisang ntlhakemo ya

hae, e se ke ya e ba lethathamo la diketsahalo feela tse hlahang ka bukeng.
Seratswana se lokela ho tshehetsa le ho sireletsa ntlhakemo ya hae, se boele se
bontshe kutlwisiso e phethahetseng ya sehlooho.

kakaretso di ka bontshang kamoo ho sebetsa ka thata ho putsang kateng, kapa
kamoo a hananang le puokeletsi eo kateng.
Phethelo
[Motshwai a badisise nehelano ya mohlahlobuwa, mme a mo abele matshwao

ho ya kamoo a ikamahantseng le sehlooho kateng.] [25]
POTSO YA 21: LEJWE LA KGOPISO – T Letshaba
21.1 Ke boipelaetso ba basebetsi ha ba ne ba etsa mohwanto hobane ba sa

kgotsofalla moputso oo Mohlouwa a ba lefang wona. (2)
21.2 Bobedi ba dibapadi tsena di rerela batho ba bang bobe. (1)
21.3 A re senolela hore o halefile.  (2)
21.4 Naledi o ne a ngongorehiswa ke tlala e tlo aparela lelapa la hae le bophelo bo

boima bo mo tjametseng. (1)
21.5 Ke ho lahlehelwa ke mosebetsi. (2)
21.6 Ke ditshupiso tsa lokelang ho etsuwa sethaleng. (1)
21.7 Ke ya ho ba le dikamano tsa marato le mosadi wa Tsietsi.  (1)

21.8 E thusa ka hore poloto e tswele pele ka ho re fihlisa tsitsipanong e re lebisang

sehlohlolong, moo Tsietsi a tlo bolaya dibapadi tse ding. (2)
21.9 Di ikutlwahatsa karolong eo Mohlouwa a reng o lelekile Tsietsi hobane a re ke

moferekanyi. Ho ya ka Mohlouwa, bobedi Tsietsi le Thapelo ke baferekanyi
empa o leleka moferekanyi a le mong. (3)
21.10 Ke Pheleu.Le ha Pheleu a ntse a bona hore Mohlouwa o etsa phoso, ha a

mo kgaleme kaha a itjhebile boyena. (3)
21.11 Ke mehleng ya demokerasi; ho ntse ho ahwa matlo a RDP. (2)
21.12 E sibolla hore tjhadimo ya mongodi ke hore ha a ananele marato a ka ntle ho

lenyalo, le taba ya hore a se re kumele ka pheletso ya Tsietsi e bontsha hore
ha a batle ho ahlola Tsietsi. (3)
[Dikarabo tsa bahlahlobuwa di elwe tlhoko]
21.13 E, ke mo utlwela bohloko. Ha ho motho ya tshwanetseng hore a

bolauwe.
(2)
Tjhe, ha ke mo utlwele bohloko hobane ke lewa leo mongodi a le [25]
sebedisitseng ho fana ka kotlo e loketseng bobe boo Mohlouwa a bo entseng.
MATSHWAO OHLE A KAROLO YA C: 25

MATSHWAO OHLE A PAMPIRI ENA: 80
Difuperweng tsa tataiso ena ya ho tshwaya di se sebediswe ntle ho tumello

Sesotho HL P2 May-June 2023 MG

Uploaded by

Copyright:

Available Formats

Sesotho HL P2 May-June 2023 MG

Uploaded by

Document Information

Copyright

Available Formats

Share this document

Share or Embed Document

Sharing Options

Did you find this document useful?

Is this content inappropriate?

Copyright:

Available Formats

Sesotho HL P2 May-June 2023 MG

Uploaded by

Copyright:

Available Formats

SENIOR CERTIFICATE EXAMINATIONS/

NATIONAL SENIOR CERTIFICATE EXAMINATIONS

SESOTHO PUO YA LAPENG (HL)

PAMPIRI YA BOBEDI (P2)

Tataiso ena ya ho tshwaya e na le maqephe a 24.

Difuperweng tsa tataiso ena ya ho tshwaya di se sebediswe ntle ho tumello Phetla

 Ha mohlahlobuwa a arabile dipotso tse ngata ho feta palo e behilweng, tshwaya

Potso tse telele:

Dipotso tse kgutshwane:

Difuperweng tsa tataiso ena ya ho tshwaya di se sebediswe ntle ho tumello Phetla

KAROLO YA A: RUBURIKI YA HO LEKANYETSA MOQOQO WA DINGOLWA: THOTHOKISO – SESOTHO PUO YA LAPENG

Difuperweng tsa tataiso ena ya ho tshwaya di se sebediswe ntle ho tumello Phetla

POTSO YA 1: 'BALA MAHLOHONOLO' – KPD Maphalla

Motshwai a tadime makgetha ana a mabedi a latelang ha a tshwaya moqoqo ona:

Sebopeho le Tshebediso ya Puo

Difuperweng tsa tataiso ena ya ho tshwaya di se sebediswe ntle ho tumello Phetla

 Melathothokisong ya 1, 5, 9 le 13 ho sebedisitswe lentswe 'lese' bakeng sa 'o

POTSO YA 2: 'HA SE LEFA' – TM Lethota

2.1 E sebedisitswe ka sepheo sa ho kgalema hore re se no ikgantshetsa batho

2.2 O bona e le batho ba babe ba sa boheheng. (2)

2.3 Tshusumetso ya kgonyetso ke ho fa lentswe 'lefu' sefutho, mme e botjwa ka

2.4 Molaetsa ke hore le ha o na le dintho kapa dineo tse fapaneng o se ke wa

2.5 E, o matlafatsa phoqo ka hore le ha moruihadi eo a e na le tjhelete a ke ke a

Difuperweng tsa tataiso ena ya ho tshwaya di se sebediswe ntle ho tumello Phetla

POTSO YA 3: 'SE IKGANTSHE!' – TJ Mahapa

3.1 Lebotsi le sebedisitswe ka sepheo sa ho hlahisa kgalemelo e lebiswang ho

3.2 Moelelo o otlolohileng wa molathothokiso oo wa 3 ke hore; ba ipolaile ka bo

3.3 Mohopolo ke hore bao e neng e le barui mme ba ikgantshetsa batho, ba

3.4 Ke sehalo se lemosang/eletsang.Se lemosa batho hore ba se ikgantshetse

3.5 Ee, ke o eletsang. Ho ya ka nna, molaetsa wa thothokiso ena ke hona ho

POTSO YA 4: 'O WA KA, KE WA HAO' – KPD Maphalla

4.1 Lentswe 'sekgohola' le hlakisa kamoo lerato la hae le neng le kgaphatseha

4.2 Moelelo o otlolohileng wa molathothokiso oo wa 4 ke hore matla a lerato ha a

4.3 Tshebediso ya lehlaso ke ho sidilella mohopolo wa mantswe a reng: 'O wa

4.4 Karaburetso e meleng ya 15 le 16 e tshehetsa kgopolo ena ka le reng

4.5 Thuto eo ke e unneng ke ya hore ha motho a rata e mong, ha a kgathalle ho

Difuperweng tsa tataiso ena ya ho tshwaya di se sebediswe ntle ho tumello Phetla

POTSO YA 5: 'MOTHO' – M Leballo

5.1 Ka sepheo sa ho potlakisa morethetho le ho fetisetsa mohopolo o reng dintho

5.2 Lebotsi le sebedisitswe ka sepheo sa ho hlakisa hore motho o rata ho thusa

5.3 E qholotsa maikutlo a ho ba motlotlo.  Motlotlo o tliswa ke tsebo ya hore

5.4 Kganyetsano e hlahiswang ke mantswe ana 'lonya' le 'mohau' e sebedisitswe

5.5 E, hobane motho o na le bokgoni ba ho okamela tsohle ka ho etsa bobe, athe

MATSHWAO OHLE A KAROLO YA A: 30

Difuperweng tsa tataiso ena ya ho tshwaya di se sebediswe ntle ho tumello Phetla

Difuperweng tsa tataiso ena ya ho tshwaya di se sebediswe ntle ho tumello Phetla

Matshwao a ka sebediswang bakeng sa ho tshwaya:

Difuperweng tsa tataiso ena ya ho tshwaya di se sebediswe ntle ho tumello Phetla

POTSO YA 6: BOTSANG LEBITLA – KPD Maphalla

Seratswana ka seng se be le mohopolo wa sehlooho o hodisang ntlhakemo, e se

A ntshetse pele moqoqo ka ho bontsha ka mehlala e tswang bukeng ho totobatsa

[Motshwai a badisise nehelano ya mohlahlobuwa, mme a mo abele matshwao ho

POTSO YA 7: BOTSANG LEBITLA – KPD Maphalla

7.1 Re bona Mmamasolomane a thabiswa ke ketsahalo eo mme le sepolesa se

7.2 O bolela hore batho ha ba sa etsa mosebetsi wa bona ka bokgabane, ba dula

7.3 O ile a kopana le monnamoholo e mong ya ileng a bona ha Tsietsi a ne a

7.5 Di re bopela tharahano kaha ke hona ditaba di ntseng di rarahana ho ya pele

7.6 Kutlwisiso ke ya hore Makgulwaneng ke moo Tsietsi le Tseleng ba ileng ba

Difuperweng tsa tataiso ena ya ho tshwaya di se sebediswe ntle ho tumello Phetla

7.7  Kotsi o na le kgethollo kgodisong ya hae ya bana; ha a ba hodise ka ho