Eğitim Politikaları Ve Istihdam

Problem Durumu ve Amaç: Anadolu Meslek programı (AMP) öğrencilerin işletmelerde beceri eğitimi (staj) yaparak edindikleri deneyimler istihdama geçiş süreçleri üzerinde çok etkilidir. Öğrencilerin nitelikli bir staj dönemi geçirmesi, okuldan istihdama geçişlerini kolaylaştıran bir unsurdur. Olumsuz bir staj dönemi öğrencilerin eksik istihdamına veya işsizlik sorunu yaşamasına sebep olabilmektedir. Bu araştırmada Şişli ilçesindeki AMP Elektrik Elektronik alanı son sınıf öğrencilerinin staj için işletme belirleme, beceri eğitimi esnasında yaşananlar ve kendilerinden sonrakilerine önerilerine ilişkin görüşlerinin ortaya koyulması amaçlanmaktadır.
Yöntem: Bu çalışma nicel araştırma yaklaşımı ve betimsel tarama modeli ile yürütülmüştür. Veri toplama amacıyla araştırmacı tarafından geliştirilmiş bir anket formundan faydalanılmıştır. Araştırmanın örneklemini kolay ulaşılabilir örnekleme yöntemi ile belirlenmiş İstanbul’un Şişli ilçesinde eğitim almakta olan 135 AMP Elektrik Elektronik alanı son sınıf öğrencisi oluşturmaktadır. Araştırmada elde edilen veriler SPSS programı ile analiz edilmiştir. Anketteki açık uçlu sorunun analizinde ise NVİVO programından faydalanılmıştır. Tablolarda bulgular; sayı, ortalama ve yüzdeler halinde verilmiştir.
Bulgular ve Sonuç: Araştırmada katılımcıların staj başvurusu yaparken nelere dikkat etmeleri gerektiğini bilmedikleri görülmektedir. İşletme belirlenirken genellikle teknik öğretmenlerinden, aile ve çevrelerinden destek almaktadırlar. Staj esnasında çeşitli sorunlar yaşanmasına rağmen sürecin öğrencilerin mesleki gelişimlerini desteklediği söylenebilir. Katılımcılar alt sınıflara en çok kişisel ilgi alanlarına uygun faaliyet alanına sahip işletmelerde staj yapmayı önermektedir.
İleriye Dönük Uygulayıcılar için Öneriler: AMP öğrencilerine verilen mesleki gelişim dersinin içeriği öğrencilerin anahtar ve yumuşak becerilerini destekleyecek şekilde geliştirilebilir. Ayrıca alt sınıflardan itibaren teknik öğretmenler tarafından sağlanacak mesleki kariyer rehberliği ile öğrencilerin daha nitelikli bir işletmede beceri eğitimi almaları sağlanabilir.

Öz Bu çalışmanın amacı istihdam için eğitim anlayışını mevcut eğitim ve işgücü piyasalarından hareketle eleştirmektir. Bu bağlamda öncelikle eğitim ve istihdam arasındaki ilişkiyi ele alan insan sermayesi kuramı, eleme hipotezi ve kuyruk hipotezi kısaca açıklanmıştır. Sonrasında ise 1980 sonrası benimsenen neoliberal politikalar ile birlikte eğitim hizmetlerinin kamusal niteliklerini kaybetmesi ve eğitimin bir beşeri sermaye yatırımı olarak neoliberal dönemde nasıl dönüştüğü kısaca tartışılmıştır. Kapitalizmin küresel bir hal aldığı ve postfordist dönem olarak adlandırılan bu dö-nemdeki işgücü piyasalarının ve çalışmanın dönüşen anlamı fordist dönem ile karşılaştırılarak tartışılmış ve yeni dönemin esnek istihdam uygulamalarına değinilmiştir. Bu dönemde esnek istihdam uygulamaları dolayısıyla işsizlik oranları artmış ve iş de artık kıtlaşarak metalaşmıştır. Güvencesiz istihdamın ve belirsizliğin yaygın olduğu bu dönem sadece çalışma hayatını değil, toplumsal hayatın bütününü etkilemiştir. Güvencesiz ve kısa süreli işlerde çalışan, geleceğe ilişkin belirsizliğin hakim olduğu kitlelerin oluşturduğu bu topluluk kimi yazarlar tarafından prekarya olarak tanımlamaktadır. Prekaryaya dahil olan her bir birey, giderek kıtlaşan işler için kendi rekabet edebilirliklerini ve istihdam edilebilirliklerini arttırmak durumundadır. Eğitim hizmetlerinin de metalaşması ile birlikte bu durum, bireyleri giderek artan miktarlarda beşeri sermaye yatırımı yaparak çeşitli sertifika ve diplomaları edinmeye itmektedir. Öte yandan sahip olunan eğitimsel nitelikler ne bireyin istihdamını, ne de daha fazla gelir elde etmesini garanti edememektedir. Dolayısıyla istihdama yönelik olarak verilen eğitimin hem bireylere yüksek maliyetlere sebep olduğunu, hem de eğitimi pragmatik nedenlere bağlayarak araçsallaştırdığı ifade edilebilir. Böylece işgücü piyasalarında bireye avantaj sağlamayan beceri ve öğrenmeler değersizleşmekte ve eğitim, bireyi sadece uzmanlık bilgisiyle dona-tan bir süreç haline gelmektedir. Bu sebepten dolayı istihdam ile ilişkisi yeniden düşünülmesi gereken eğitimin, bireye kazandırdığı entelektüel birikim, öğrenmenin kendine içkin olan tatmin duygusu ve bireyin entelektüel donanımı çerçevesinde ye-niden ele alınması gerekmektedir. Bu çalışma da bu gerekliliği, işsizlik, güvencesizlik ve prekaryalaşma üzerinden tartışmaya çalışmaktadır.

Hükümetlerinde toplam 2 yıl 8 ay Milli Eğitim Bakanlığı yapan Avni Akyol, meslek hayatına sınıf öğretmeni olarak başlayarak Milli Eğitim Bakanlığı makamına kadar ulaşabilmiş; eğitim sistemine uygulamanın yanı sıra kuramsal anlamda da katkı sunmuş önemli bir eğitimcidir. Tüm bu özellikleri Avni
Akyol’un fikir dünyası ile uygulamalarını daha anlamlı, özel ve araştırmaya değer kılmaktadır. Avni Akyol döneminde Bakanlık merkez teşkilatında düzenlemeler yapılması, Milli Eğitim Akademisinin yasal alt yapısının oluşturularak temelinin
atılması, ortaöğretimde Ders Geçme ve Kredi Sisteminin uygulanması, LİMME Projesi, ortaöğretimde okul çeşitliliğinin artırılması ve bütçeden eğitime ayrılan payın artırılması başta olmak üzere önemli icraatlar gerçekleştirilmiştir. Fakat Akyol döneminin en göze çarpan yönü öğretmenlik mesleğinin statüsünü ve saygınlığını artırmak için eğitim, ücret ve özlük haklarındaki diğer iyileştirmelerin yanı sıra öğretmenlik mesleğine ve öğretmenlere verilen manevi destek ve değerdeki artış olmuştur.
Anahtar Sözcükler: Avni Akyol, Milli Eğitim Bakanı, eğitim, siyasa

ÖZET
Ülkemizde istihdamın artırılması amacını taşıyan, işveren ve çalışanların yararlanabildiği farklı teşvik uygulamaları Bulunmaktadır. Bu çalışmada gelir vergisi tevkifatı yoluyla işverenlere sağlanan “destek”, “teşvik” ve “istisna” nitelikli mali düzenlemeler; hukuki nitelikleri, uygulama şekilleri, yöntemleri, ekonomik avantajları bakımından incelenmiş
ve temel özellikleri bakımından karşılaştırılmıştır. Çalışma sonucunda ücret tabanlı istihdam teşviklerinin; geçim indiriminden düşük oranda yararlanacak personel istihdamına öncelik verilmesine ve istihdam politikalarında ayırımcılık yapılmasına neden olabileceği tespit edilmiştir. Ayrıca teşvik aracı olarak kullanılan müesseselerin hukuki nitelikleri farklı olmasına rağmen, uygulama yönteminin aynı olduğu görülmüştür. Karmaşa ve ihtilafa neden olan bu
uygulamaların ilgili mevzuatta hukuki birliğin sağlanması amacıyla “destek” müessesesi olarak düzenlenmesi önerilmiştir.
Anahtar Kelimeler: İstihdam Teşvikleri, İstihdam Destekleri, Gelir Vergisi Tevkifatı, Ücret İstisnası.

Öz Bireyin yaşamını sürdürebilmesi için çalışmaya ihtiyacı vardır ve iş, bireyin ihtiyaçlarını karşılamasını sağlayan başlıca araçtır. Eğitim ise, üretim sisteminin en ilkel yöntemlerle yapıldığı dönemlerden günümüze, bilgi birikiminin kuşaktan kuşağa aktarılmasında önemli bir sistemdir. Eğitim ve istihdam arasındaki ilişki de ilkel çağlardan günümüze, değişik şekillerde süregelmiştir. İşler ve içerikleri değişmiş; eğitim, bireylerin bu değişime daha kolay adapte olabilmeleri için sürekli olarak kendisini yenilemiştir. Toplumsal yaşam geliştikçe iş bölümü ve uzmanlaşma artmış ve bu da mesleki bilgi ve becerilerin aktarımı için okullaşmanın artmasına sebep olmuştur. Firmalar da piyasaya sunulan bu eğitimsel niteliklerin kullanıcılarıdır. İşverenler, eğitimsel nitelikler ile işbaşındaki verimlilik arasında var olan ilişki konusunda farklı tutumlara sahiptir. Bu tutumlar; işe alma ve yükseltme konusunda belli kuralların oluşmasına sebebiyet verir. Bütün bu kuralların toplamı da şirketlerin işgücü politikalarını oluşturur. Bu çalışmada, gelecekte daha büyük gelişmeler göstermesi beklenilen Türk Savunma Sanayi'nde faaliyet gösteren ve SSM25 Endeksinde ilk 10'da yer alan şirketlerdeki işverenlerin, işe alım kararlarını, eğitimin hangi düzeyde etkilediğini ortaya koymak amaçlanmıştır. Eğitim-istihdam ilişkisi, işverenler tarafından hangi kuram çerçevesinde şekillenmektedir sorusuna yanıt aranmış ve seçilen örneklem için; orta düzey yönetici, mühendis ve teknisyen kadrolarına istihdamda Beşerî Sermaye Kuramı'nın çalıştığı, eğitimin bu kadrolardaki istihdam üzerinde doğrudan etkisi olduğu sonucuna ulaşılmıştır.

İktidarın, kıdem tazminatını ortadan kaldırma planı neredeyse her yasama yılında gündeme gelirken özlük haklarının yok edilmesi belirli meslek grupları üzerinde uzun süredir deneniyor.

Görme, işitme, zihinsel, bedensel yetersizliği olan bireyler ile dil ve konuşma, özel öğrenme güçlüğü, otizm spektrum bozukluğu, down sendromlu olan çocuklara eğitim veren rehabilitasyon öğretmenleri de asgari ücret ve civarında ücretle çalışmalarının yanı sıra özlük haklarından mahrum bırakılıyor.

İŞKUR’un önceliği pasif işgücü piyasası politikaları yerine aktif
emek piyasası programlarıdır. Pasif işgücü düzenlemeleri,
işsizlik sigortası, iş güvencesi ve kıdem tazminatını
içermektedir ve artık küresel ekonomiye uyumda yetersiz
kabul edilmektedir. Aktif emek piyasası programları ise emeği
aktive etmeye, mobil ve esnek hale getirmeye odaklanır.

This study examines communication faculty students' perceptions and expectations towards the media labour market in Turkey. It can be said that these perceptions and expectations are shaped around the structure of the education-employment relationship and the conditions of the media labour market. In this context, this study primarily deals with transforming structure of the education-employment relationship. Media labour market situation in Turkey is examined in the second part of the study. In the third part, the scope and method of the research are displayed, and the findings of the field research are discussed in the last part of the article. The study is based on a field study, conducted with 240 students by using face-to-face questionnaire, in Ankara. The findings of the study were examined in the axis of "demographic and social profile of the students", "the hope and ways of finding a job", "working conditions and environment", "meaning and social benefit of the profession" and "the education process and education-employment relationship in the sector". It can be stated that the perceptions and expectations of the communication faculty students towards the media labor market contain not only the opinions of the young generation about their own professional practices and future but also the clues about the country and the current social structure in general.
Öz
Bu çalışma iletişim fakültesi öğrencilerinin medya emek piyasasına dönük algı ve beklentilerini incelemektedir. Söz konusu algı ve beklentilerin, eğitim-istihdam ilişkisinin yapısı ve medya emek piyasasının koşulları ekseninde şekillendiği söylenebilir. Bu kapsamda çalışmada ilk olarak eğitim-istihdam ilişkisinin dönüşen yapısı ele alınmakta, ikinci bölümde Türkiye’de medya emek piyasasının durumu irdelenmektedir. Üçüncü bölümde araştırmanın kapsamı ve yöntemi serimlenmekte ve son bölümde saha araştırmasının bulguları tartışılmaktadır. Çalışma, Ankara örneğinde 240 öğrenci ile yüz yüze anket yoluyla yapılan saha araştırmasına dayanmaktadır. Araştırmanın bulguları “öğrencilerin demografik ve sosyal profili”, “iş bulma umudu ve kanalları”, “çalışma koşulları ve ortamı”, “mesleğin anlamı ve toplumsal yararı”, “eğitim süreci ve eğitim-istihdam ilişkisi” temaları ekseninde incelenmiştir. İletişim fakültesi öğrencilerinin medya emek piyasasına dönük algı ve beklentilerinin, genç neslin yalnızca kendi meslek pratiklerine ve geleceklerine dönük değerlendirmelerini değil, aynı zamanda ülkenin ve mevcut toplumsal yapının geneline ilişkin ipuçlarını da barındırdığı belirtilebilir.

Bu araştırmanın amacı, bir devlet üniversitesi öğrencilerinin görüşlerine dayalı olarak üniversite eğitiminin öğrencilerin kariyer süreçlerine nasıl etki ettiğinin belirlenmesidir. Bu amaçla öğrencilerin üniversitede bölüm/program tercihlerini nasıl yaptıkları, tercih ettikleri programa ilişkin öğrencilerin beklentilerinin karşılama durumu ve üniversite eğitiminin gelecek kariyerlerini nasıl etkileyeceğine ilişkin görüşleri alınmıştır. Araştırmaya Ankara ilindeki bir devlet üniversitesinin dört ayrı fakültesinde öğrenim görmekte olan 79 öğrenci katılmıştır. Çalışma, öğrenci görüşlerinin yarı yapılandırılmış yazılı bir görüşme formu aracılığıyla alındığı fenomenolojik bir nitel araştırmadır. Elde edilen veriler yönlendirilmiş içerik analizi yöntemi ile analiz edilmiştir. Araştırma bulguları öğrencilerin öğrenim görmekte oldukları bölümü büyük ölçüde üniversite sınavından önceki son birkaç aylık bir sürece sıkıştırılmış bir karar verme süreci sonucunda tercih ettiklerini, bundan dolayı tercihlerin tam olarak bilinçli olmayan ve hatta tesadüfiliği içinde barındıran bir süreç olduğunu ortaya koymaktadır. Öğrenciler aldıkları üniversite eğitiminin, teori ağırlıklı olması, uygulama ve staj imkânlarının sınırlı olması ve sosyal faaliyetler ile kariyer olanaklarının yetersiz olması gibi nedenlerle beklentilerini yeterince karşılanmadığı görüşündedirler. Üniversite sonrasına ilişkin olarak öğrencilerin bir kısmının olumlu bir kısmının ise olumsuz kariyer beklentileri oluşturdukları belirlenmiştir. Araştırma sonuçlarına dayalı olarak üniversitelerin istihdam edilebilir mezunlar yetiştirebilmeleri için piyasa talepleri ve öğrenci beklentileri ile üniversitelerin öğrencilerine sunabildikleri arasındaki boşluğu kapatmaya yönelik adımlar atması gerektiği yönünde öneriler yapılmıştır.