Feriha Tevfik
Feriha Tevfik | |
---|---|
Doğum | 27 Mayıs 1910 |
Ölüm | 22 Nisan 1991 (80 yaşında) |
Ölüm sebebi | Beyin kanaması |
Defin yeri | Kadıköy İçerenköy mezarlığı |
Milliyet | Türk |
Meslek | Sinema ve tiyatro oyuncusu |
Çocuk(lar) | 1 (Atilla Germiyanoğlu) |
Feriha Tevfik (Negüs) (27 Mayıs 1910[1] - 22 Nisan 1991), Türk sinema ve tiyatro oyuncusudur.
1929 yılında Cumhuriyet gazetesinin düzenlediği yarışmada birinci seçilerek Türkiye'nin ilk güzellik kraliçesi olması ile hatırlanır. 1930 yılında düzenlenen 5. Uluslararası Kainat Güzelliği Yarışması'nda Türkiye'yi temsil etti. Türkiye Güzeli seçildikten sonra sinema filmlerinde rol aldı ve daha sonra operet ve komedilerde sahneye çıktı.1939'dan sonra oyunculuğu bıraktı.
Yaşamı
[değiştir | kaynağı değiştir]1910 yılında doğdu. Eski Balıkhane Nazırlarından Mehmet Tevfik Bey'in torunu, Mehmet İbrahimzade'nin kızıdır.[2]
1929 yılında Cumhuriyet gazetesinin düzenlediği güzellik yarışmanın halk tarafından gazete resimleri üzerinden yapılan ilk elemesinde 11. olarak jüriye çıkma hakkı kazanan adaylar arasına girdi. Halit Ziya Uşaklıgil, Peyami Safa, Cenap Şehabettin, Abdülhak Hamit ve eşi Lüsyen Hanım, Hüseyin Rahmi Gürpınar, Halit Fahri Ozansoy, Vasfi Rıza Zobu, Bedia Muvahhit, İbrahim Çallı, Vedat Tek, Zekeriya ve Sabiha Sertel'in yer aldığı jüri,[3] 2 Eylül 1929 günü yapılan yarışmada önce Hicran Hanım adlı bir başka adayı birinci seçti. Hicran Hanım'ın evlenmiş olduğu ortaya çıkınca seçim yenilendi ve jüri "Orta boylu, kıvırcık lepiska saçlı, altın gözlü, beyaz tenli, zarif endamlı, beyaz krep satenden bir elbise giymiş olan"[4] Feriha Tevfik'i birinci seçti. Semine Nihat ikinci ve Araksi Çetinyan üçüncü oldu.
Avrupa gazetelerinde ilk Türk güzeli ve yarışma bir hayli yer buldu ancak 1929 Dünya Güzellik Yarışması'na katılmak için geç kalınmış olduğundan Feriha Tevfik o yıl uluslararası yarışmaya katılamadı. Ertesi yıl Türkiye Güzellik Yarışması'na tekrar katıldı ilk yirmiye kalarak 10 Ocak 1930’da düzenlenen baloda yarıştı.[2] 1930 Türkiye Güzellik Yarışması'nı 49 oyla Mübeccel Namık kazandı, Feriha Tevfik 25 oyla ikinci oldu.
Yarışmadan sonra sonra Mübeccel Namık Hanım’ın fazla kiloları üzerine Feriha Tevfik’in yaptığı yorumlar nedeniyle yaşanan polemik, dönemin gazetelerinde günlerce yer buldu.[2] 1930 Türkiye Güzeli Mübeccel Namık Hanım, Paris'teki Avrupa Güzellik Yarışması'na ve ardından Dünya Güzelinin seçileceği Rio de Janerio'a gönderildi. Feriha Tevfik Hanım ise 5 Ağustos 1930’da ABD'nin Teksas eyaletindeki Galveston şehrinde düzenlenen 5. Uluslararası Kainat Güzelliği Yarışması'nda (International Pageant of Pulchritude) Türkiye'yi temsil etti.
Feriha Tevfik, Türkiye'ye dönüşünden sonra sinema filmlerinde rol aldı. İlk filmi Muhsin Ertuğrul'un yönettiği 1929 yapımı Kaçakçılar'dı. Ardından Bir Millet Uyanıyor (1932), Leblebici Horhor Ağa (1934), Tosun Paşa (1939), Bir Kavuk Devrildi (1939) filmlerinde rol aldı.[1]
Tiyatro sahnesine de Muhsin Ertuğrul'un önerisi ile çıktı. İstanbul'da Tepebaşı'ndaki belediyeye ait Dram Tiyatrosu'nda 25 Ocak 1932 tarihinde ilk defa sahnelenen Yalova Otelleri piyesi,[5] Türkiye'de ilk defa 10 Ekim 1934'te İstanbul Şehir Tiyatroları'nda sahnelenen J. Strauss'un Yarasa Opereti' rol aldığı eserlerdendir.[6] 1939'dan sonra sahnelerden tamamen ayrıldı.
Üç kez evlendi, 1955 yılında ölen üçüncü kocası olan ceza avukatı Sadi Rıza Dağ'dan tek çocuğu olan Atilla Germiyanoğlu dünyaya geldi. 1991'de geçirdiği bir beyin kanaması sonucunda öldü. Mezarı Kadıköy İçerenköy mezarlığındadır.
Filmografisi
[değiştir | kaynağı değiştir]Yıl | Yapım |
---|---|
1929 | Kaçakçılar |
1932 | Bir Millet Uyanıyor |
1933 | Karım Beni Aldatırsa |
1934 | Milyon Avcıları |
1934 | Leblebici Horhor Ağa |
1935 | Aysel Bataklı Damın Kızı |
1939 | Bir Kavuk Devrildi |
1939 | Allah'ın Cenneti |
1939 | Tosun Paşa |
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ a b "Feriha Tevfik Negüz". Tsa.org.tr. 24 Aralık 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Nisan 2022.
- ^ a b c "Atatürk Dönemi Güzellik Yarışmaları". Atatürk Ansiklopedisi. 28 Haziran 2021. 15 Ağustos 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Nisan 2022.
- ^ Çintay, Nur (9 Haziran 2021). "Amerikalılar Kadar Beyaz ve Güzelmişiz!". Vega Dergi. 8 Nisan 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Nisan 2022.
- ^ "Cumhuriyet gazetesi Feriha Tevfik'ten bahsederken". 2 Mart 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Şubat 2008.
- ^ Uras, Güngör (5 Kasım 2000). "Semiha Berksoy 90 yaşında ...ve de gene sahnede". Milliyet. 7 Nisan 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Nisan 2022.
- ^ "Yarasa Opereti'nin İlk Temsili". Atlas Tarih. Ekim 2021. 8 Nisan 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Nisan 2022.
Dış bağlantılar
[değiştir | kaynağı değiştir]- 5. Uluslararası Güzellik Yarışması'nda Feriha Hanım 7 Nisan 2022 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.