Aller au contenu

planete

Èn årtike di Wiccionaire.

Etimolodjeye

[candjî]

Calcaedje do francès « planète » (coir ciryin).

Sustantif

[candjî]
singulî pluriyal
planete planetes

planetefemrin

  1. (astronomeye) coir ciryin come li Tere, ki toûne åtoû do solea, u d' ene sitoele.
    • Dji m' aprotcha do Ptit Prince et lyi dmander di ké planete k' i vneut — Jean-Pol Grandmont, ratournant Antoine de Saint-Exupéry (fråze rifondowe).
  2. tot çki toûne åtoû del vicåreye d' ene djin.
    • Si vos l’ sipozez, edon, vosse planete est tote fwaite davance. Henri Simon, « Li Neûre Poye » 1889, (eplaidaedje da Jean Haust di 1936), p.86 (fråze rifondowe).
    • El planete di ç' viye cope la, cwè çki ça pout bén esse, dijhoz mel ? Louis Marcelle (fråze rifondowe).
  3. (doûce creyance) çou ki vos doet ariver, et k' est kécfeye scrît ene sadju å Cir.
    • Mågré syince, mågré lunetes,
      Vos avoz saetchî vosse planete,
      Vos estoz rclapé dvins l’ rixhea,
      Come èn oujheaMartin Lejeune, "L’ôrlodje du l’amour" (fråze rifondowe).
    • Dj' a todi oyou dire ki vosse planete esteut scrîte d' avance Lucien Somme (fråze rifondowe).
  4. advinaedje di l' avni d' ene djin, pal voye di si date di skepiaedje.
    • Il atchtît ene foye la k' on lijheut s' planete Henri Van Cutsem (fråze rifondowe).
  5. (cronolodjeye) onk des doze senes ki pårtixhèt l' anêye et ki dnèt l' caractère des djins.
    • C' est cwè, vosse planete ? :: Mi, c' est l' Gadot.

Sinonimeye

[candjî]
coir ciryin, aprume nosse Tere
advinaedje di çou ki va ariver a ene djin

Dizotrins mots

[candjî]

Ortografeyes

[candjî]
Après 1900, foû rfondou (Feller, Feller ricandjî, nén Feller) :

Ratournaedjes

[candjî]
coir ciryin
çou ki vos doet ariver
advinaedje di l' avni pal date di skepiaedje.
onk des doze senes ki pårtixhèt l' anêye

Waitîz eto

[candjî]