Berat

Berat
Berat; Berat
	Shahar
	; Gerb
	40°42′17″N 19°56′58″E / 40.70472°N 19.94944°E
Mamlakat	Albaniya
Hukumat
	Petrit Sinay
Markazi balandligi	58 m m
Aholisi	36 496
Milliy tarkib	albanlar
Konfessiyaviy tarkib	Musulmonlar, pravoslavlar
Vaqt mintaqasi	UTCUTC+1:00
Telefon kodi	+355 32
Pochta indeks(lar)i	5001–5006
Avtomobil kodi	BR

Berat (albancha: Berati)— Albaniya janubidagi shahar. Berot viloyati va Berot tumanining maʼmuriy markazi.

Aholisi 60 ming kishini tashkil etadi (2011).

Osumi daryosida, Tomori togʻ tizmasi etagida, Tirandan 70 km janubda joylashgan.

2008-yilda shaharning tarixiy markazi Usmonlilar imperiyasi davridan yaxshi saqlanib qolgan shahar taraqqiyoti namunasi sifatida UNESCOning Jahon merosi roʻyxatiga kiritilgan^[1].

Tarixi

Zamonaviy Berat hududida shahar posyolkasi miloddan avvalgi IV asrdan beri mavjud. Miloddan avvalgi III asr boshidan Antipatrea (grekcha: Αντιπατρια) nomi bilan atalgan^[2]^[3]. Ushbu nom Makedoniya qiroli Kassandr tomonidan otasi Antipater sharafiga berilgan. Miloddan avvalgi II asrda shahar rimliklar tomonidan bosib olingan^[4].

Vizantiya davrida shahar Pulcheriopolis (grekcha: Πουλχεριοπολις) deb atalgan.

IX asrda bolgar podshosi Simeon I shaharni bosib oldi va uni Beligrad deb nomladi (lit. „Oq shahar“), undan shaharning zamonaviy nomi olingan. U XI asrgacha Bolgariya qirolligining bir qismi boʻlgan, keyinchalik Epir despotligining bir qismi boʻlgan. XIII asrda yana Vizantiya imperiyasining bir qismi sifatida. 1345-yilda u Stefan Dusan davridagi Serbiya qirolligi tarkibiga kirdi.

XV asrda Berat 1432-1444 yillarda Muzakiy knyazligining poytaxti boʻlgan. Keyinchalik Arianiti knyazligining poytaxti boʻlgan.

1431-yilda Usmonlilar tomonidan bosib olindi. 1450-yilda Usmonlilar imperiyasi tarkibiga kirdi va 1912-yilgacha uning tarkibida boʻldi.

Beligrad metropolisi tashkil etilgan vaqt haqida aniq dalillar saqlanmagan. Ohrid arxiyeparxiyasi yurisdiksiyasi ostidagi Beligrad metropolisida yepiskoplarining 20 ta nomi qayd etilgan, ulardan eng mashhurlari Ignatiy (1691-1693, keyinchalik Ohrid arxiyepiskopi) va Ioasaf I (1752-1760 va 1765-1801). Ioasaf davrida Beligrad metropolisi Ohrid arxeparxiyasining tugatilishi munosabati bilan Konstantinopol Patriarxining yurisdiksiyasiga oʻtdi. Berat 1779-yilda yunon voizi-pedagogi Aetolialik Kosmasning shahid boʻlgan joyi edi (grekcha: Κωσμας o Αιτωλος).

Diqqatga sazovor joylar

Etnografiya muzeyi.
Salonikadagi Demetrius sobori.
Onufri piktogramma muzeyi.
„Eduard Lir“ galereyasi.
Berat qal’asi (XIII asr).
Muqaddas Maryam Blachernae cherkovi (XIII asr, 1578 yilgi freskalar Nikolay Neokastrskiy).
Avliyo Maykl cherkovi (XVI asr).
Muqaddas Uch Birlik cherkovi (XIV asr).
Evangelistlar cherkovi (XVI asr).
Qoʻrgʻoshin masjidi (1555).
Qirollik masjidi (1512).
Osumi daryosidagi Goritsa koʻprigi (1780).