T-Ż
Zuzanna Topolińska (ur. 1931)
językoznawca, slawistka, macedonistka, profesor Macedońskiej Akademii Nauk i Sztuk
wnioskodawca: Wydział Filologiczny
nadanie tytułu: 27 kwietnia 2016
promocja: 12 maja 2016
promotor: prof. Jan Sokołowski
Profesor Zuzanna Topolińska urodziła w się w 1931 w Warszawie. Studiowała językoznawstwo na Uniwersytecie Łódzkim. Stopień doktora i doktora habilitowanego uzyskała na Uniwersytecie Warszawskim. W roku 1974 otrzymała tytuł naukowy profesora nadzwyczajnego, a w roku 1980 profesora zwyczajnego. Do 1992 roku pracowała w Polskiej Akademii Nauk, później na Uniwersytecie św. Cyryla i Metodego w Skopiu. Od roku 2000 kieruje Centrum Badawczym Lingwistyki Arealnej im. Bożydara Widoeskiego przy Macedońskiej Akademii Nauk i Sztuk.
Profesor Topolińska jest członkiem Polskiej Akademii Umiejętności, Macedońskiej Akademii Nauk i Sztuk, Serbskiej Akademii Nauk i Sztuk, doktorem honoris causa Uniwersytetu św. Cyryla i Metodego w Skopiu.
Profesor Zuzanna Topolińska jest jednym z najwybitniejszych językoznawców slawistów na świecie. Autorka ponad 630 prac podejmujących fundamentalne zagadnienia językoznawstwa polskiego, słowiańskiego i teorii języka. Przedmiotem książek i artykułów Profesor są problemy fonologii, składni, semantyki, leksykologii i leksykografii, dialektologii i geografii lingwistycznej oraz historii języka. Dla językoznawstwa polskiego i słowiańskiego doniosłe znaczenie ma Gramatyka współczesnego języka polskiego oraz projekt badawczy Polski~macedoński. Konfrontacja gramatyczna.
Iwan Oleksandrowicz Wakarczuk (ur. 1947)
fizyk teoretyk, profesor Uniwersytetu im. Iwana Franki we Lwowie
wnioskodawca: Wydział Fizyki i Astronomii
nadanie tytułu: 24 czerwca 2009
promocja: 16 listopada 2009
promotor: prof. Jerzy Przystawa
Profesor Iwan Oleksandrowicz Wakarczuk urodził się 6 marca 1947 roku w Starych Bratuszanach na terytorium obecnej Republiki Mołdawskiej. Studiował fizykę na Państwowym Uniwersytecie im. Iwana Franki we Lwowie. Po studiach wstąpił na aspiranturę w Instytucie Fizyki Teoretycznej Akademii Nauk USRS. Tam obronił pracę doktorską (1974), uzyskał stopień doktora habilitowanego (1980) i objął kierownictwo Oddziału Kwantowej Fizyki Statystycznej w Instytucie Fizyki Teoretycznej. W 1984 roku podjął pracę na Uniwersytecie im. Iwana Franki we Lwowie. Został kierownikiem Katedry Fizyki Teoretycznej, a od 1990 r. kilkakrotnie powierzano mu urząd rektora.
Profesor Wakarczuk sprawował wiele funkcji publicznych, m.in. zasiadał w Radzie Naukowo-Technicznej przy prezydencie Ukrainy, był członkiem Konferencji Rektorów Szkół Wyższych Ukrainy oraz przewodniczył Kolegium Rektorów Szkół Wyższych Lwowa i Lwowskiej Radzie Pokoju. Był wiceprezesem i prezesem Ukraińskiego Towarzystwa Fizycznego. W latach 2007-2010 był ministrem edukacji i nauki Ukrainy.
Profesor Iwan Oleksandrowicz Wakarczuk jest uznanym autorytetem w zakresie fizyki teoretycznej, a jednocześnie uczonym o szerokim spojrzeniu na współczesny świat nauki, kultury, oświaty, a także popularyzatorem nauki. Główny nurt jego pracy naukowej obejmują problemy teorii cieczy kwantowych, teorii przejść fazowych i zjawisk krytycznych, fizyki układów nieuporządkowanych, teorii magnetyzmu, matematyczne metody fizyki, fundamentalne problemy mechaniki, informatykę kwantową. W kręgu jego zainteresowań mieszczą się także zagadnienia astrofizyki, geofizyki, ogólna teoria względności, kosmologia oraz filozofia nauki.
Szewach Weiss (ur. 1935)
izraelski polityk, profesor nauk politycznych
wnioskodawca: Wydział Prawa, Administracji Ekonomii
nadanie tytułu: 25 października 2006
promocja: 22 listopada 2006
promotor: prof. prof. Leon Kieres
Profesor Szewach Weiss urodził się 5 lipca 1935 w Borysławiu. Okres II wojny światowej ukrywał się wraz z rodziną, przeżył dzięki opiece i pomocy polskich sąsiadów. Po włączeniu Borysławia do Ukrainy przyjechał do Polski. Następnie wyemigrował do Palestyny. Studiował nauki polityczne i problemy współczesnego żydostwa na Uniwersytecie Hebrajskim w Jerozolimie. Na tej samej uczelni doktoryzował się (1969) z filozofii w naukach politycznych. W międzyczasie ukończył studia prawnicze na Uniwersytecie w Tel Awiwie (1965). W 1975 został profesorem na Uniwersytecie w Hajfie. Tam kierował Wydziałem Nauk Politycznych, wykładał na Wydziale Studiów Humanistycznych oraz założył Wydział Mediów. Jednocześnie wykładał na Wydziale Prawa oraz Wydziale Nauk Politycznych Uniwersytetu w Tel Awiwie. Profesor emerytowany od roku 2000, a od 2004 profesor zwyczajny naukowy na Uniwersytecie Warszawskim.
Profesor Weiss działalność naukową umiejętnie łączył z aktywnością publiczną. Był członkiem Rady Miejskiej Hajfy, Komitetu Centralnego izraelskiej Partii Pracy, posłem, wiceprzewodniczącym i przewodniczącym Knesetu. Był także delegatem Knesetu do Rady Europy. W latach 1992-2000 sprawował społeczną funkcję przewodniczącego Światowej Rady Yad Vashem, a w okresie 2001-2004 pełnił funkcję ambasadora Izraela w Polsce.
Profesor Szewach Weiss jest wybitnym uczonym z dziedziny nauk politycznych, socjologii politycznej oraz prawa administracyjnego. Szczególne miejsce w dorobku naukowym Profesora zajmuje tematyka samorządu terytorialnego oraz zagadnienia parlamentaryzmu.
Maciej Żylicz (ur. 1953)
biolog, profesor Międzynarodowego Instytutu Biologii Molekularnej i Komórkowej w Warszawie
wnioskodawca: Wydział Biotechnologii
nadanie tytułu: 31 października 2007
promocja: 15 listopada 2007
promotor: prof. Jacek Otlewski
Profesor Maciej Żylicz urodził się 21 września 1953 roku w Gdańsku. Studiował fizykę oraz indywidualnie biologię na Uniwersytecie Gdańskim. Doktoryzował się w zakresie biochemii na Akademii Medycznej w Gdańsku (1979), habilitował z biologii molekularnej w Instytucie Biochemii i Biofizyki PAN w Warszawie (1986). Tytuł profesora nauk przyrodniczych uzyskał w 1992 r., w 1996 r. otrzymał stanowisko profesora zwyczajnego w Uniwersytecie Gdańskim na Międzyuczelnianym Wydziale Biotechnologii. W latach 1981-1999 związany był z Uniwersytetem Gdańskim, gdzie był prorektorem (1990-1993), kierował Zakładem Biologii Molekularnej (1991-1994) oraz Zakładem Biologii Molekularnej i Komórkowej (1994-1999). Od roku 1999 kieruje Zakładem Biologii Molekularnej w Międzynarodowym Instytucie Biologii Molekularnej i Komórkowej w Warszawie. Od dnia 1 września 2005 jest prezesem Fundacji na rzecz Nauki Polskiej.
Profesor Żylicz jest członkiem Polskiej Akademii Nauk, Polskiej Akademii Umiejętności, Akademii Europejskiej, Europejskiej Organizacji Biologii Molecularnej (EMBO), American Society of Biochemistry and Molecular Biology, Polskiego Towarzystwa Biochemicznego, Polskiego Towarzystwa Genetycznego. Od 2008 roku przewodniczący zespołu ds. biologii molekularnej, komórkowej i strukturalnej w Europejskiej Radzie ds. Badań Naukowych. Delegat Polski w Europejskiej Konferencji Biologii Molekularnej (2000-2004) i Europejskiej Fundacji Nauki (2003-2005).
Profesor Maciej Żylicz zajmuje się biologią molekularną białek szoku termicznego i ich rolą w transformacji nowotworowej. Wyizolował pierwsze białka szoku termicznego i wykazał ich aktywność w replikacji DNA. Wraz ze swoimi współpracownikami wykazał, że białka szoku termicznego biorą udział w ochronie innych białek, dysocjacji oligomerów i agregatów białkowych, a także w proteolizie.
