Yalmavuz
Yalmavuz (Tatarca: Җалмавыз, Özbekçe: Yalmogʻiz veya Ялмоғиз) – Türk ve Altay mitolojisinde Dev. Calmağus veya Yelmeves de denir. “Yalmuz” olarak da bilinir. Çok büyük masal yaratığı. İnsan biçimlidir. Üç, yedi veya 12 başı vardır. Siyah ya da sarı renklidir. Kimi zaman Yelbegen ile eşanlamlı olarak kullanılır. Güneş ve ayın tutulması Yelbegen’in bu gökcisimlerini yemesi olarak anlatılır.[1] Devler, atlara düşmandır. Ayrıca insanları yerler.
Radlofa göre, Teleğütlerdeki Yilbegen ile Kırgızlardaki "Jalmaus" adı birbirlerini karşılamaktadır. Bazı araştırmacılar bu adlar arasında biçimsel olarak herhangi bir yakınlık bulamamalarına karşın, Altaylardaki "Yelbeğen" motifiyle diğer Türk dillerindeki "Jelmoguz/Jalmaus" adı altında rastlanan varlıklar arasında içerik olarak büyük benzerlik vardır.[2]
Etimoloji
[değiştir | kaynağı değiştir]Yel “ruh, canlı” ve Moğos “boğaz, boğucu” sözcüklerinin bileşik halidir.
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ Türk Söylence Sözlüğü, Deniz Karakurt, Türkiye, 2011, (OTRS: CC BY-SA 3.0) 7 Kasım 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
- ^ Türk Mitolojisi Ansiklopedik Sözlük, Celal Beydili, Yurt Yayınevi
Ayrıca bakınız
[değiştir | kaynağı değiştir]Dış bağlantılar
[değiştir | kaynağı değiştir]- Manas ve Er Töştük Destanlarındaki Olumsuz Karakterler, Zarina Kulbarakova[ölü/kırık bağlantı]
- Mitolojik Dünya Modeli, Fuzuli Bayat 4 Mart 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
- Turkish Mythology Dictionary - Multilingual (Jalmavuz)
- İslamiyet Öncesi Türk Destanları, Gülşen İnci Yılmaz
- Türk Mitolojisi Sözlüğü, Pınar Karaca 7 Aralık 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. (Jelmoguz)
| Türk mitolojisi ile ilgili bu madde taslak seviyesindedir. Madde içeriğini genişleterek Vikipedi'ye katkı sağlayabilirsiniz. |