Todor Jivkov
| Todor Jivkov | |
|---|---|
.jpg)
| |
| Bulgar Komünist Partisi Merkez Komitesi Birinci Sekreteri | |
| Görev süresi 4 Mart 1954 - 10 Aralık 1989 | |
| Yerine geldiği | Vılko Çervenkov |
| Yerine gelen | Petır Mladenov |
| Bulgaristan Devlet Konseyi Başkanı | |
| Görev süresi 7 Temmuz 1971 - 17 Kasım 1989 | |
| Yerine geldiği | Georgi Traykov (Ulusal Meclis Prezidyumu Başkanı olarak) |
| Yerine gelen | Petır Mladenov |
| Bulgaristan Başbakanı | |
| Görev süresi 19 Kasım 1962 - 7 Temmuz 1971 | |
| Yerine geldiği | Anton Yugov |
| Yerine gelen | Stanko Todorov |
| Kişisel bilgiler | |
| Doğum | Todor Hristov Jivkov 7 Eylül 1911[1] Pravets, Bulgaristan Krallığı |
| Ölüm | 5 Ağustos 1998 (86 yaşında) Sofya, Bulgaristan[2] |
| Partisi | Bulgar Komünist Partisi |
| Evlilik(ler) | Mara Maleyeva |
| Çocuk(lar) | Lyudmila, Vladimir |
| Mesleği | Siyasetçi |
| Dini | Ateist |
| Ödülleri | 
|
| İmzası | 
|
Todor Hristov Jivkov (Bulgarca: Тодор Живков, 7 Eylül 1911 - 5 Ağustos 1998), 1954-1989 arasında Bulgar Komünist Partisi Merkez Komitesi Birinci Sekreteri ve 1971-1989 arasında Bulgaristan Başbakanı.[3][4]
Yaşamı
[değiştir | kaynağı değiştir]Bulgaristan'ın batısındaki Pravets kasabasında, yoksul bir köylü ailesinin çocuğu olarak dünyaya gelen Jivkov, gençlik yıllarını Sofya'da geçirdi. Genç yaşta Bulgaristan Komünist Partisi üyesi oldu. II. Dünya Savaşı sırasında Devrimci Halk Kurtuluş Ordusu olarak bilinen direniş hareketinin örgütlenmesinde görev aldı. Eylül 1944 sonra, Sofya polis gücünün başkanı oldu. 1945 yılında bir aday üyesi ve 1948 yılında tam üye olarak BCP Merkez Komitesi'ne seçildi. Savaştan sonra yönetim kademelerinde yükselerek, başta binlerce siyasi muhalifi tutuklayan Halk Milisleri'nin komutanlığı olmak üzere birçok önemli görevde bulundu. 1951'de Politbüro üyesi oldu. Mart 1954'te, Vılko Çervenkov'un yerine Merkez Komitesi birinci sekreterliğine getirilerek sosyalist ülkeler arasında en genç parti lideri oldu.
1962-1971 yılları arasında başbakan olarak olarak görev yapan Jivkov 1972'de Bulgaristan'ın yeni anayasasıyla oluşturulan Devlet Konseyi başkanlığına seçildi. 1965'te sosyalist bir ülkede ilk kez görülen muhalif parti üyeleriyle subayların önderliğindeki bir darbe girişimini önlemeyi başardı. Jivkov iç ve dış politikada Sovyet çizgisine sıkı sıkıya bağlı kaldı. Onun yönetiminde Bulgaristan'da sanayileşme aksamadan ilerledi ve halkın yaşam düzeyi büyük ölçüde yükseldi. Buna karşılık Jivkov yönetimi ülkedeki Türk azınlığa karşı zorla asimilasyon politikası uygulayarak 1989 baharında Türkiye'ye doğru büyük bir göç akınının başlamasına neden oldu. 1985’te Bulgarlaştırma politikasına girişmiştir. Türklerden isimlerini değiştirmeleri, Türkçe konuşmamaları ve ibadet etmekten vazgeçmelerini istemiştir.[5]
1989 sonbaharında Doğu Avrupa'yı saran demokratikleşme dalgası sonucunda Jivkov Kasım 1989'da bütün görevlerinden çekilmek zorunda kaldı. Ocak 1990'da tutuklandı. İki yıl sonra Hükümet fonlarını zimmete geçirmek suçundan 7 yıl hapis cezasına mahkûm oldu. Ancak bozulan sağlık durumu nedeniyle hapis cezası ev hapsine çevrildi. 1996'da Bulgar Yüksek Mahkemesi tarafından beraat ettirildi. 1998'de zatürreden öldü. Ölümü nedeniyle yeniden yargılanması için açılan davalar düştü.
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ "Devrik diktatör Todor Jivkov anıldı". Al Jazeera Turk - Ortadoğu, Kafkasya, Balkanlar, Türkiye ve çevresindeki bölgeden son dakika haberleri ve analizler. 21 Eylül 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Eylül 2022.
- ^ "Türkleri Bulgar yapan Todor Jivkov öldü - Son Dakika Haberleri Milliyet". www.milliyet.com.tr. 21 Eylül 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Eylül 2022.
- ^ "TODOR JİVKOV: BULGARİSTA'DAKİ TÜRKLERİN İSİMLERİNİ DEĞİŞTİRMEDE BAŞARILI OLDUK!". 21 Eylül 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Eylül 2022.
- ^ "Büyük göçün 30. yılı... Todor JIvkov'un acımasız zulmü | Köşe Yazıları". www.hurriyet.com.tr. 21 Eylül 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Eylül 2022.
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 29 Kasım 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Şubat 2011.
Dış bağlantılar
[değiştir | kaynağı değiştir]- Find a Grave'de Todor Jivkov
- Binder, David (8 Ağustos 1998). "Todor Zhivkov Dies at 86; Ruled Bulgaria for 35 Years". The New York Times. 21 Eylül 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Nisan 2021.
- Crampton, Richard (6 Ağustos 1998). "Obituary: Todor Zhivkov". The Independent. 30 Nisan 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Nisan 2021.
- "TODOR ZHIVKOV, BULGARIAN COMMUNIST DICTATOR, DIES AT 86". The Washington Post. 6 Ağustos 1998. 27 Ağustos 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Nisan 2021.
- Collection of content related to Todor Zhivkov 21 Eylül 2022 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. from the Hoover Institution
- Todor Jivkov'un son röportajı
|
Vikisöz'de alıntılar |
| Parti siyasi görevi | ||
|---|---|---|
| Önce gelen: Vılko Çervenkov |
Bulgar Komünist Partisi Merkez Komitesi Birinci Sekreteri 1954–1989 |
Sonra gelen: Petır Mladenov |
| Siyasi görevi | ||
| Önce gelen: Georgi Traykov (Ulusal Meclis Prezidyumu Başkanı olarak) |
Bulgaristan Devlet Konseyi Başkanı 1971–1989 |
Sonra gelen: Petır Mladenov |
| Önce gelen: Anton Yugov |
Bulgaristan Başbakanı 1962–1971 |
Sonra gelen: Stanko Todorov |
