İçeriğe atla

Sırât

Vikipedi, özgür ansiklopedi

Sırât (Arapçaجِسْرُ الصِرَاطِ), İslâm ve Zerdüştlük dinlerine göre Cehennem üzerine kurulmuş dar ve geçilmesi güç köprüdür.[1][2]

Erken dönem İslam dil bilimcileri kelimenin sırat, sirat veya zirat şekillerinden hangisi ile okunması gerektiğinde tereddüt ettiler ve onu yabancı bir kelime olarak tanımladılar. Suyuti ve bazı alimler kelimenin Yunanca olduğunu söylerler. Latince strata kelimesinin helenistik formu olarak tanımlanır ve buradan Arami ve Arap diline geçtiği ifade edilir.[3]

Mitolojik köken

[değiştir | kaynağı değiştir]

İran mitolojisi Zerdüştlük'te sinvat (Çinvat Köprüsü) cehennem üzerinde kurulu bir köprüdür ve buradan Zerdüşt'e inananlar güzel bakire bir kız ve iki adet köpek eşliğinde eğlenceli ve şarkılı bir yer olan cennete gideceklerdir.[1][4]

Harici video
Diamond Tema Sırat köprüsünün mitolojik arka planını anlatıyor.

Sırat köprüsünden Kur'an'da bahsedilmemekle birlikte, hadislerde söz edilmiştir.

İslâm inanışına göre tüm insanlar Sırât'tan geçecektir.[5] Müminler, yani İslam dinine inananlar, Dünya'daki eylemlerinin mahiyetine göre hızlı veya yavaş, rahat veya zor, bu yoldan başarıyla geçecekler, kâfirlerin, yani İslâm dininin esaslarından bir veya daha fazlasını inkâr edenlerin ayakları sürtecek ve Cehennem'e düşeceklerdir.[6]

Îmam-ı Gazzâlî Kimyâ-yı Saʿâdet'inde sırattan şöyle söz eder:

Sırat, kıldan ince kılıçtan keskindir. Bu dünyada sırât-ı müstakimde olan, yani doğru yolda gidenler, o Sırat'ı kolaylıkla geçerler. Doğru yolda bulunmayanlar Sırat üstünde yürüyemezler ve Cehennem'e düşerler. Sıratın başında herkesi tutarlar, yaptıklarının hepsinden sual sorarlar. Sâdıklardan ise sıdkın, doğruluğun hakikati sorulur. Münafıkları ve riyakarları utandırlar, rezil ederler. Bir grubu hesapsız Cennet'e gönderirler. Bir kısmının hesabı kolay olur. Bir kısmının zor olur. Sonunda bütün kâfirler Cehennem'e atılır. Aslâ kurtulamazlar. Müslümanların mutîlerini Cennet'e, âsilerini Cehennem'e gönderirler. Peygamberlerin ve din büyüklerinin şefaatine kavuşan affedilir. Şefaat olunmayanlar Cehennem'e götürülür. Günahı miktarınca ona işkence yaparlar. Sonunda Cennet'e götürülür.[7]

Sırât'ın vasıfları

[değiştir | kaynağı değiştir]

İslâm dininin kutsal kitabı Kur'an'da da Sırât'ın mahiyetinden söz edilmemiş. Ancak bu konuda bazı hadisler mevcuttur. Bunlara göre Sırât Köprüsü kaygan olup üzerinde emrolunduklarını yakalamaya yarayan çengeller ve bir diken çeşidi vardır.[8] Üzerinden geçen Müslümanların bir kısmı şimşek gibi, bir kısmı rüzgâr gibi,[9] bir kısmı hızlı giden at ve develer gibi geçecekler.[10]

  1. ^ a b "Arşivlenmiş kopya" (PDF). 11 Temmuz 2012 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Haziran 2012. 
  2. ^ "Genel Türkçe Sözlük". TDK. Erişim tarihi: 1 Ağustos 2009. [ölü/kırık bağlantı]
  3. ^ "Arşivlenmiş kopya". 23 Mayıs 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Haziran 2012. 
  4. ^ "Arşivlenmiş kopya". 21 Aralık 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Haziran 2012. 
  5. ^ "Meryem suresi, 19/71". 27 Mayıs 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Ocak 2011. 
  6. ^ Sahih-i Buhari, Rikâk, 48-52; Sahih-i Müslim, iman, 81; Sünen-i İbn Mace, zühd, 33.
  7. ^ Gazali, Kimyâ-i Saâdet, Bedir Yayınevi, s.151.
  8. ^ "Müslim, îmân, 302". 4 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Ocak 2011. 
  9. ^ "Müslim, iman, 329". 4 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Ocak 2011. 
  10. ^ "Tirmîzî, Cennet'in sıfatı, 20". 4 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Ocak 2011.