Rāja yoga
Sanskrit metinlerinde Rāja yoga (/ ˈrɑːdʒə ˈjoʊɡə /) hem yoganın amacı hem de ona ulaşmanın bir yöntemi olarak tasvir edilir. 19. yüzyılda Swami Vivekananda, Raja Yoga adlı kitabında Patanjali'nin Yoga Sutraları yorumladığında bu terim aynı zamanda yoga pratiği için kullanılan modern bir isim haline geldi.[1][2][3] O zamandan beri Rāja yoga; ashtanga yoga, kral yogası, sahaja marg ve klasik yoga gibi çeşitli isimlerle adlandırıldı.
Etimoloji ve kullanım
[değiştir | kaynağı değiştir]Rāja (Sanskritçe: राज) "şef, türünün en iyisi" veya "kral" anlamına gelir.[4] Rāja yoga bu nedenle "yoganın en iyisi şef" anlamına gelir.
Tarihsel olarak Raja yoga terimi, modern kullanımından oldukça farklı başka bağlamlarda kullanılmıştır. Antik ve Orta Çağ Sanskrit metinlerinde, yoga uygulamasının en yüksek mertebesi anlamına geliyordu (kişinin samadhi'ye ulaşması).[2] Örneğin Hatha Yoga Pradipika, Hatha yoganın Rāja yogaya ulaşmanın yollarından biri olduğunu belirtir.
"Rāja yoga" ifadesinin bilinen ilk kullanımı, 16. yüzyılda yazılmış olan Patanjali'nin Yoga Sutraları'nda belirli bir adımın yorumunda geçer. Ortaçağ dönemi Tantrik eseri olan Dattātreyayogaśāstra 334 shlokada dört yoganın ilkelerini açıklar: Mantra yoga, Hatha yoga, Laya yoga ve Raja yoga.[5] Alain Daniélou, Rāja yoganın Hinduizm tarihsel literatüründe bilinen beş yoga yönteminden biri olduğunu belirtir, diğer dördü ise Hatha yoga, Mantra yoga, Laya yoga ve Shiva yogadır.[6] Daniélou, raja yogayı "Benliğin Evrensel Benlik (Brahman) ile yeniden bütünleşmesinin asil yolu" olarak betimler.
19. yüzyılda Swami Vivekananda, Raja yogayı Patañjali'nin Yoga Sūtraları ile örtüştürdüğünde bu terim modern bir retronim haline geldi.[1][2][3] Bu anlam, Natha sampradaya'nın bir metni olan Hatha Yoga Pradīpikā'danki anlamdan farklıdır.[7]
Yeni bir dini hareket olan Brahma Kumaris, Hatha Yoga ilkeleri veya Patanjali'nin Yoga Sutraları ile hiçbir ilgisi olmayan, "Raja yoga" adını verdiği bir meditasyon biçimi öğretir.[1]
Raja yogayı tartışan modern yorumlar ve edebiyat, yazılı kaynak olarak genellikle Patañjali'nin Yoga Sutraları'na atıfta bulunur; ancak çoğu Hinduizm Yoga okulunun öğretilerini veya felsefi temellerini benimsemez. Bu kavram karmaşası, yoga üzerine tarihsel ve modern Hint literatürünü anlamada karışıklığına yol açtı.[2][7]
Raja Yoga Adımları
[değiştir | kaynağı değiştir]Raja yoganın sekiz adımdan oluşur:
- Yama - Çevresel etik kurallar: ahiṃsā (şiddetsizlik), satya (doğruluk), asteya (çalmamak), brahma-cārya (dengeli olmak), a-parigraha (açgözlü olmamak).
- Niyama - Bireysel erdemler: śauca (temizlik), saṃtoṣa (halinden memnun olmak), tapas (yolda kalmak), svadhyāya (doğru bilgi ile donanmak), īśvarapraṇidhāna (inanmak).
- Asana - Fiziksel duruş çalışması.
- Prāṇāyāma - Nefes teknikleri ile enerji çalışması.
- Pratyāhāra - Duyuların soyutlanması, algının nesnelerden çekilmesi.
- Dhāraṇā - Konsantrasyon, zihni bir noktaya sabitlemek.
- Dhyāna - Derin meditasyon, zihin sabit kalır ve artık uyaranlara duyarlı değildir.
- Samādhi - Derin tefekkür, içsel "tanrı" (atman) ile birleşme hali veya mutlak olanı (brahman) özümseme durumu.
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ a b c Jason Birch (2013), Råjayoga: The Reincarnations of the King of All Yogas, International Journal of Hindu Studies, Volume 17, Issue 3, pages 401–444
- ^ a b c d Mallinson-1 2011.
- ^ a b Swami Vivekananda, Raja Yoga, ISBN 978-1500746940
- ^ Monier-Williams' Sanskrit-English Dictionary, Cologne Digital Sanskrit Lexicon, Germany
- ^ Antonio Rigopoulos (1998), Dattatreya: The Immortal Guru, Yogin, and Avatara, State University of New York Press, ISBN 978-0791436967, page 62
- ^ Alain Daniélou (1991), Yoga: Mastering the Secrets of Matter and the Universe, ISBN 978-0892813018, Chapters 1-12
- ^ a b Mallinson-2 2011.
