Lev Gumilyov
Lev Gumilyov | |
|---|---|
 | |
| Doğum | Lev Nikolayeviç Gumilyov 1 Ekim 1912 Sankt-Peterburg, Rus İmparatorluğu |
| Ölüm | 15 Haziran 1992 (79 yaşında) Sankt-Peterburg, Rusya |
| Vatandaşlık | Rus İmparatorluğu (1912-1922) Sovyetler Birliği (1922-1991) Rusya (1991-1992) |
| Eğitim | Sankt-Peterburg Devlet Üniversitesi |
| Meslek | tarihçi, etnolog, antropolog ve Farsça tercüman |
| İşveren | SSCB Halkları Etnografya Müzesi (1949'da) Ermitaj Müzesi (1956-1962) Sankt-Peterburg Devlet Üniversitesi ve Ekonomi Araştırma Enstitüsü (1962-1987) |
| Ebeveyn(ler) | Nikolay Gumilyov (1886-1921) Anna Ahmatova (1889-1966) |
| Etkilendikleri | Konstantin Leontiev Nikolay Danilevsky |
| Ödüller |       |
Lev Nikolayeviç Gumilëv (Rusça: Лев Никола́евич Гумилёв) (1 Ekim 1912, Sankt-Peterburg – 15 Haziran 1992, Sankt-Peterburg), Lev Gumilëv olarak bilinen, Rus tarihçi, etnolog, antropolog ve Farsça tercüman ve Avrasyacılığın temsilcisi. Etnik grupların oluşması ve sonlanması ile ilgili alışılagelmişin dışında düşüncelerle Avrasyacılık olarak bilinen politik ve kültürel hareketlerin yükselişiyle ilgili saptamalarda bulundu.
Hayatı
[değiştir | kaynağı değiştir]
İkisi de tanınmış şair olan Nikolay Gumilyov ve Anna Akhmatova'nın oğlu olarak St. Petersburg'da doğdu. Lev 7 yaşındayken boşandılar. Babası Anti Komünist hareketlerinden dolayı öldürüldüğünde sadece 9 yaşındaydı.1930'lu yıllarda annesinin hükûmetle olan sorunları yüzünden Leningrad Üniversitesi'nden çıkartıldı ve gençliğinin büyük bölümünü geçirdiği, 1938'den 1956'ya kadar, Gulaglara gönderilmek üzere sınır dışı edildi. Daha sonra Kızıl Ordu'ya girdi ve Berlin Muharebesi'ne katıldı. Güvenli birşekilde ordudan ayrılmasını sağlamak için annesi Anna Ahmatova zoraki olarak Stalin'e övgü dolu yayınlar yaptıysa da, başarı sağlayamadı. İlişkileri gergin kaldı, gençliğinde yaşadığı sorunlar için annesini suçladı. 1935 ile 1949 yılları arasında üç kez tutuklanmış ve üçüncüsünde 10 yıla mahkûm edilmişken; 1956 yılında Stalin'in çıkardığı 'çocuk ebeveyninin hatasından sorumlu değildir' kararıyla tahliye edilebilmiştir.
Stalin'in ölümünden sonra Hermitage Müzesi'ne girdi, müdürü Mikhail Artamonov rehberi olarak Onu takdir ediyordu. Artamonov'un direktörlüğünde Hazar çalışmaları yapıp bozkır insanlarıyla ilgilendi. 1960 yılında Leningrad Üniversitesi'nde konferanslara başladı. İki yıl sonra Eski Türkler ile ilgili doktora tezini yaptı. 1960'lı yıllardan sonra, Coğrafya enstitüsünde bu sefer konusu Coğrafya olan başka bir doktora tezi hazırladı. 1986 yılında emekli oldu.
Onun fikirlerinin, Sovyetlere ait resmi doktrin ile geri çevrilmesine ve monografilerinin çoğunun yayınlanmasının yasak olmasına rağmen, Gumilyov özellikle Perestroyka yıllarında ilgi çekmeyi başardı. Popülaritesinin bir göstergesi olarak, Kazakistan başkanı Nursultan Nazarbayev,yeni Kazak başkenti Astana'da tam sarayının karşısına Lev Gumilyov Avrasya Üniversitesi'ni inşa ettirdi.
Fikirleri
[değiştir | kaynağı değiştir]Gumilyov, Avrasya'nın büyük bozkırlarını yüzyıllardır sarsan göçebe göç dalgalarını, hayvan otlatmak için kullanılabilecek otlakların alanını belirleyen güneş radyasyonundaki yıllık dalgalanmalar gibi coğrafi faktörlerle açıklamaya çalıştı. Bu fikre göre, bozkır bölgeleri büyük ölçüde küçüldüğünde, Orta Asya göçebeleri, Avrupa veya Çin'in bereketli otlaklarına taşınmaya başladı.
Etnik grup ların doğuşunu ve evrimini açıklamak için Gumilyov, belirli bir anda bir etnik grup için ve özellikle liderleri için tipik olan genişleme faaliyet düzeyi anlamına gelen "tutku" kavramını tanıttı. Her etnik grubun aynı doğum, gelişim, doruk, atalet, evrişim ve anma aşamalarından geçtiğini savundu. . Ulusal tutkunun azami ısısına ulaştığı "akmatik" aşamalar sırasında, büyük fetihler yapılır. Gumilyov, Avrupa'nın mevcut durumunu derin bir atalet veya kendi sözleriyle "karartmaya giriş" olarak nitelendirdi. Arap dünyasının tutkusu ise ona göre hala yüksek.
Gumilyov, Konstantin Leontyev ve Nikolay Danilevsky 'nin eserlerinden ilham alarak, Rusları Avrasya bozkırlarının Türk-Moğol halklarına benzeyen bir "süper etnos" olarak görüyordu. Gumilyov, Rusya'nın bozkır halklarıyla çatıştığı söylenen dönemler, Rus etnik grubunun bütünlüğüne potansiyel bir tehdit oluşturan Katolik Avrupa'dan gelen yıkıcı etkilere karşı koymak için Rus iktidarını bozkır güçleriyle sağlamlaştırma dönemleri olarak yeniden yorumladı.
Pan-Asya teorilerine uygun olarak, Moğollar ve diğer Doğu Asyalıların yanı sıra Tatarlar, Kazaklar ve diğer Türk halklarının ulusal hareketlerini destekledi. Şaşırtıcı olmayan bir şekilde, Gumilyov'un öğretileri Orta Asya ülkelerinde muazzam popülerlik kazanmıştır.[1]
Ölümünden sonra Rusya'da adına; 'Gumilyov Dünyası Vakfı' adında bir vakıf kurulmuş ve bütün eserleri yeniden yayınlanmıştır.
Eleştiri
[değiştir | kaynağı değiştir]Vadim Rossman,[2] John Klier,[3] Victor Yasmann,[4][5] Victor Schnirelmann,[6] ve Mikhail Tripolsky gibi birkaç araştırmacı, Gumilyov'un görüşlerini antisemitik olarak tanımlamaktadır.[7] Bu yazarlara göre Gumilyov, bu etnolojik ekümenizmi asalak, uluslararası bir şehir sınıfı olarak gördüğü, Hazarlara egemen olan ve erken Doğu Slavları "Hazar Yoke" ye tabi tutan Orta Çağ Yahudilerine genişletmedi. Gumilyov, Moğol fethini zorunlu olarak olumsuz bir olay olarak görmediği için, Gumilyov'un Orta Çağ Rusya'sının Moğol hakimiyeti için geleneksel terim olan "Tatar Yoke" den uyarladığı bu son cümle. Özellikle, Radhanlıların Doğu Slav halkının sömürülmesinde etkili olduğunu ve Orta Çağ'ın sosyopolitik ve ekonomik peyzajı üzerinde gereksiz etkiye sahip olduklarını iddia etti. Gumilyov, Yahudi kültürünün doğası gereği ticari olduğunu ve dışarıda ve çevresine zıt bir şekilde var olduğunu savundu. Bu görüşe göre, Yahudiler belirli bir düşünce tarzını paylaşırlar ve bu, Yahudiliğin ahlaki normlarıyla ilişkilidir. Gumilev'e göre, Orta Çağ Yahudileri de silah taşımadılar, ancak vekiller veya paralı askerler tarafından savaşlar yaptılar.[8][9][10]
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ "he Gumilev mystique : biopolitics, Eurasianism, and the construction of community in modern Russia". worldcat.org. 2016. Erişim tarihi: 26 Mart 2020.
- ^ Rossman, Vadim, et al. Russian Intellectual Antisemitism in the Post Communist Era (Studies in Antisemitism Series). Univ. of Nebraska Press, 2005
- ^ Klier, John. "The Myth of the Khazars and Intellectual Antisemitism in Russia, 1970s–1990s". The Slavonic and East European Review, Volume 83, Number 4, 1 October 2005, pp. 779–781(3).
- ^ Yasmann, Victor. "The Rise of the Eurasians". The Eurasian Politician Issue 4 (August 2001) Radio Free Europe, 1992
- ^ Yasmann, Victor. "Red Religion:An Ideology of Neo-Messianic Russian Fundamentalism" Demoktratizat: The Journal of Post-Soviet Democratization. Volume 1, No. 2. p. 26.
- ^ Shnirelman, Victor A. "The Story of a Euphemism: The Khazars in Russian Nationalist Literature." The World of the Khazars: New Perspectives. Brill, 2007. p. 353-372
- ^ Malakhov, Vladimir. "Racism and Migrants". (Trans. Mischa Gabowitsch.) Neprikosnovennij Zapas, 2003
- ^ Выбор веры 5 Ocak 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. (Rusça)
- ^ Tripolsky, Mihail. ОБ ИЗВРАЩЕНИИ ИСТОРИИ: Хазарский каганат, евреи и судьба России 28 Ocak 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
- ^ Rossman, Vadim. The Ethnic Community and Its Enemies: Russian Intellectual Antisemitism in the Post-Communist Era 21 Eylül 2005 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
Çalışmaları
[değiştir | kaynağı değiştir]- The Hsiung-nu (1960) — Hiung-nu - Türkçede Hunlar (Selenge Yayınları, 5. Baskı 2013)
- Ancient Turks (1964) Türkçede: Eski Türkler - (Selenge Yayınları, 6. Baskı 2007)
- Searching for an Imaginary Kingdom : The Legend of the Kingdom of Prester John (1970)
- The Hsiung-nu in China (1974)
- Ethnogenesis and the Biosphere of Earth (1978)
- Ancient Rus and the Great Steppe (1989)
- An End and a New Beginning (1989)
- From the Rus to Russia (1992)
Dış bağlantılar
[değiştir | kaynağı değiştir]
- Gumilevica: All about Gumilev (Biography, Bibliography, Works & Maps) 18 Temmuz 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
- Electronically available publications by Lev Gumilyov (Russian) 27 Mayıs 2020[Tarih uyuşmuyor] tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
- Lev Gumilev, Ethnogenesis and Eurasianism 10 Ağustos 2017 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. by Alexander Sergeevich Titov
