İçeriğe atla

Belarus bayrağı

Vikipedi, özgür ansiklopedi
(Beyaz Rusya bayrağı sayfasından yönlendirildi)

Belarus bayrağı
Belarus bayrağı
Ayrıntılar
Kullanan(lar)Belarus
Kabul tarihi7 Haziran 1995 (ince süsleme desenli ilk tasarım)
10 Şubat 2012 (kalın süsleme desenli mevcut tasarım)
Oran1:2
TasarımBeyaz dikey şerit üzerinde kırmızı süsleme desenli, 1:2 oranında kırmızı ve yeşil yatay dikdörtgen
TasarlayanMatrona Markeviç (süsleme deseni)
Mikalay Huseu (bayrak)

Belarus bayrağı (Belarusça: Сцяг Беларусі,[not 1] Stsyah Belarusi; Rusça: Флаг Белоруссии; Flag Belorussii) veya tam adıyla Belarus Cumhuriyeti Devlet Bayrağı (Belarusça: Дзяржа́ўны сцяг Рэспу́блікі Белару́сь; Dzyarjaunı stsyah Respubliki Belarus), Belarus tarafından resmî olarak kullanılan devlet bayrağıdır. Göndere çekilen taraftaki beyaz zemin üzerine kırmızı süsleme deseni ile birlikte kırmızı ve yeşil renkten oluşan bayrak, Belarus devlet sembolleri arasında yer alır. Tasarımının temelini 1951 yılında kabul edilen Beyaz Rusya Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti bayrağı oluşturur.

Sovyetler Birliği döneminde kullanılan eski bayraktan komünizmin sembolleri olan orak ve çekiç ve kızıl yıldızın kaldırılması ve süsleme desenindeki beyaz-kırmızı renklerin tersine dönüştürülmesiyle tasarlandı. Günümüzde kullanılan tasarımı 2012 yılında Belarus Devlet Standartlaştırma Komitesi tarafından 1995'teki referandumda kabul edilen bayrağın uyarlanması sonucu ortaya çıktı. Referandumdan bu yana, Belarus devlet yetkilileri tarafından çeşitli yerlerde kullanılmak üzere bu bayraktan köken alan kullanımlar modellendi. Belarus'un 1918'de Sovyet cumhuriyeti olmadan önceki öncülü Belarus Halk Cumhuriyeti tarafından ve Sovyetler Birliği'nin dağılmasından sonrası bağımsız olan Belarus tarafından kullanılan beyaz-kırmızı-beyaz bayrağın yerini aldı. Günümüzde beyaz-kırmızı-beyaz bayrağın kullanımı II. Dünya Savaşı sırasında Nazi Almanyası'nın Belarus'u işgali ve Nazilerle yapılan işbirliğinin sembolü sayılması gerekçesiyle hükûmet tarafından kısıtlanmıştır. Hükûmet karşıtı muhalif gruplar bu bayrağı protestolarda ve ülke dışındaki Belarus diasporası desteklemek amacıyla kullanmaktadır.

Tasarım

[değiştir | kaynağı değiştir]
Bayrağın tasarım şeması

Bayrağın tasarımı ilk olarak 7 Haziran 1995 tarihli ve 224 sayılı Devlet Başkanlığı Kararnamesi'nde tanımlandı. Bayrak, iki yatay şeritten oluşan dikdörtgen bir tasarıma sahiptir. Tasarımda yüksekliğinin üçte ikisini kapsayan kırmızı bir üst şerit ve üçte birini kaplayan yeşil bir alt şerit mevcuttur. Bayrak uzunluğunun dokuzda birini kaplayan dikey, beyaz-kırmızı renklere sahip ruşnik adı verilen geleneksel Belarus süsleme deseni bayrak direğine yerleştirilir. Genişlik/uzunluk oranı 1:2'dir.[2]

1995 kararnamesine ek olarak, 2008 yılında Belarus'ta ilgili kamu kuruluşu olan Devlet Standartlaştırma Komitesi tarafından bayrağın teknik özelliklerini, renklerini ve süsleme deseni ayrıntılarını içeren STB 911-2008: Belarus Cumhuriyeti Ulusal Bayrağı kararnamesi yayımlandı. Bayrağın üzerindeki kırmızı süsleme tasarımı 2012 yılına kadar bayrağın 1⁄9 oranını kaplayan beyaz zemin genişliği içerisine 1⁄12 oranında sığdırılmıştı. 2012 yılı itibarıyla kırmızı süsleme beyaz kenar boşluğunun tamamını kaplamıştır.[3]

Bayrak, orak, çekiç ve kızıl yıldızın kaldırılması ve süslemedeki beyaz ve kırmızı renklerin ters çevrilmesi dışında Beyaz Rusya Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti bayrağı ile büyük oranda aynıdır.[4] Bayrağın renkleri için resmî bir yorum olmasa da, Devlet Başkanı Aleksandr Lukaşenko tarafından yapılan bir açıklamada, kırmızının özgürlüğü ve ulusun atalarının kurban edilmesini, yeşilin ise yaşamı temsil ettiğini belirtmiştir.[5] Bu renklerin tarihsel kullanımları da mevcuttur; Grunwald Muharebesi'nde Belaruslular, Kızıl Ordu'ya bağlı Belaruslu tugaylar ve Beyaz Rus partizanlarlar kırmızı-yeşil bayrak ve armalar kullanmışlardır. Bununla birlikte Belarus kültüründe kırmızı renk devrim için dökülen kanı; beyaz renk misafirperverliği, özgürlüğü ve ülkenin adı olan "Belarus" ismini; yeşil renk umudu, baharı, ormanı ve yeniden doğuşu; süsleme desenindeki tasarım ise manevi zenginliği ve birliği sembolize etmektedir.[6][7]

Renkler

[değiştir | kaynağı değiştir]

Bayrağın renkleri "STB 911-2008: Belarus Cumhuriyeti Ulusal Bayrağı" kararnamesinde düzenlenmiştir ve CIE standart aydınlatıcı D65'te listelenmiştir.[3]

Standart ulusal bayrak renk örneği[3]
Renk Renk kodu Y10
x10 y10
Kırmızı 0,553 ± 0,010 0,318 ± 0,010 14,8 ± 1,0
Yeşil 0,297 ± 0,010 0,481 ± 0,010 29,6 ± 1,0

Süsleme deseni

[değiştir | kaynağı değiştir]
Farklı dönemlerdeki bayrak süsleme desenleri

Beyaz Rusya Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti bayrağında olduğu gibi bayrağın göndere çekilme yerinde kullanan desen, Matrona Markeviç tarafından 1917'de, "Yükselen Güneş" adıyla havlu ve kadın giysileri için tasarlandı.[8][9][not 2] Matrona Markeviç'in eşi Aleksey Markeviç, kolektif çiftliğe katılmayı reddetmesinden ötürü Sovyet karşıtı propaganda yaptığı suçlamasıyla tutuklandı ve 1937'de idam edildi. Sonrasında ise tüm aile sürgün edildi.[10][11] Desenin havluya işlenmiş tasarımı daha sonra Belpromsovet nakış mağazasının savaş öncesi arşivlerinde bulundu.[9][12] Matrona Markeviç'in kardeşi olan Belarus Ulusal Bilimler Akademisi Etnografya ve Folklor Bölümü başkanı Mihail Katsar, Beyaz Rusya Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti için yeni bir bayrak tasarlama çalışmaları yapma amacıyla 1951'de oluşturulan komisyona dahil edildi.[13] Mikalay Huseu, ulusal müzelere ait arşivlerin incelendiği sırada Katsar'ın arşivlerde bulduğu kardeşine ait tasarım örneğine dayanak yarışma sonu onaylanacak olan bayrak tasarımı projesini hazırladı. Buna karşın Markeviç'in adı okul ders kitaplarında veya Belarus devlet sembollerini açıklayan resmî kaynaklarda geçmemiştir.[12]

Süsleme deseninin merkezinde, yükselen Güneş'in eski bir sembolü olarak bir eşkenar dörtgen kullanılmıştır. Syarhey Rassadzin, desende kullanılan eşkenar dörtgen deseninin tarihsel olarak Üst Paleolitik döneme kadar uzandığını ve mamut dişinin bir bölümünde görülebilen doğal dentin şeklinde bir romboid modeline dayandığını belirtir.[14] Eşkenar dörtgenin sağ ve solundaki figürler zenginliği sembolize eder. Eşkenar dörtgenin içinde aralarında dört nokta bulunan iki çapraz çizginin bulunduğu bir alan mevcuttur. Boris Rıbakov, desende yer alan bu alanın 田 karakterine dayandığını belirtir ve etnograf Vladimir Bogdanov'un bir aile reisinin gelecekteki evin arsasını kutlaması hakkındaki 19. yüzyıl Belarus geleneği hakkındaki araştırmasına atıfta bulunur. Bu geleneğe göre aile reisi yere büyük bir kare çizer, ardından dört eşit kare parçaya böler ve daha sonra dört tarladan büyük bir taş alarak her karenin ortasına koyardı.[15] Ayrıca olayların olumlu bir şekilde gitmesi arzusunu gösteren merkezi eşkenar dörtgen "mutluluğun anahtarı" olarak tarif edilirdi.[16] Süsleme deseninin uçlarındaki eşkenar dörtgenler yaşamın devamını ve yiyecekleri sembolize eder. Merkezdeki ve uçtaki eşkenar dörtgenler arasında tire (-) şeklinde çizgiler bulunur. Bu çizgiler bir kişinin istediği her şeyin gerçekleşme arzusunu gösteren "adak işaretlerini" temsil eder.[16] İçinde noktalar olan eşkenar dörtgenlerin yanı sıra, dört bölümün her birinde noktalı merkezî bir eşkenar dörtgen daha mevcuttur. Bunlar "kareli eşkenar dörtgenler"[17] veya "eşkenar dörtgen noktalı desenler"[18] olarak adlandırılır. Bu eşkenar dörtgen desenlerine Bakır Çağı'ndaki Tripoli kültüründe rastlanılır.[19] Sovyet dönemimdeki bayrakta kırmızı zemin üzerine beyaz desen kullanılırken günümüzde kullanılan bayrakta, yeni desenin beyaz tabana uygulanan geleneksel Belarus süsleme sanatı ile daha uyumlu olacağı düşüncesinden ötürü tam tersi olarak beyaz zemin üzerine kırmızı renkteki desen kullanılmaktadır.[16]

Belarus bayrağı geleneksel süsleme desenini kullanan ilk bayraklar arasında yer alır. Daha sonra Kazakistan bayrağı ve Türkmenistan bayrağında da benzer ulusal süsleme desenleri kullanılmıştır.[20]

Tarihçe

[değiştir | kaynağı değiştir]

1951 öncesi Sovyet bayrakları

[değiştir | kaynağı değiştir]

Belarus'ta Ekim Devrimi'nden 1951 yılına kadar toplamda dört farklı bayrak kullanıldı. En eski kullanım işçi sınıfının temsil edildiği düz kızıl bayrak idi ve 1919'da Litvanya-Beyaz Rusya Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti'nin varlığı sırasında göndere çekildi. Beyaz Rusya Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti'nin kurulmasının ardından bu bayrak üzerine altın sarısı renkli "ССРБ" ("SSRB") ifadesi eklendi. Bu tasarım, Beyaz Rusya SSC'nin ilk anayasasında kabul edildi.[21] Daha sonra 1927 yılında hazırlanan yeni anayasada harfler "БССР" ("BSSR") olarak değiştirildi.[22] Ardından 1937 yılında harflerin üzerine orak, çekiç ve kızıl yıldız eklendi. Bayrak boyutları ilk kez resmî olarak 1:2 oranında belirlendi.[23][24] Bu bayrak harflerin kaldırıldığı 1951 bayrağının kabulüne kadar kullanımda kaldı.

1951 Sovyet bayrağı

[değiştir | kaynağı değiştir]
1951-1991 yılları arasında kullanılan Beyaz Rusya Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti bayrağı
Ana madde: Beyaz Rusya Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti bayrağı

Tasarımı Mikalay Huseu'ya ait olan Beyaz Rusya Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti bayrağı 25 Aralık 1951'de çıkartılan kararname ile resmî olarak kabul edildi.[9][25] 1956 yılında orak, çekiç ve kızıl yıldız tasarımları ufak değişikliğe uğradı. Bayrağın temel özellikleri, Beyaz Rusya SSC Anayasası'nın 120. maddesinde belirlendi. Bayrak, tıpkı Sovyetler Birliği bayrağı ve diğer on dört birlik cumhuriyeti bayrakları gibi 1:2 oranına sahipti. Bayrağın ana rengi devrimi temsilen kırmızı, geri kalanı yeşil idi. Bayrağın göndere çekilme yerinde kırmızı üzerine işlenmiş beyaz desen mevcuttu. Bayrağın kırmızı yerindeki üst köşesinde kızıl yıldızla birlikte orak ve çekiç amblemi vardı.[26]

Beyaz-kırmızı-beyaz bayrak

[değiştir | kaynağı değiştir]
Ana madde: Beyaz-kırmızı-beyaz bayrak
Belarus yetkililerinin bayrağı 1919-1925'te sürgünde
Beyaz-kırmızı-beyaz bayrak (1918, 1991-1995)
Belarus Cumhuriyeti Devlet Bayrağı Taslağı, 1992
Belarus Halk Cumhuriyeti hükümet binası üzerinde dalgalanan beyaz-kırmızı-beyaz bayrak (Minsk, 1918)
Beyaz-kırmızı-beyaz Belarus bayrağı, 2020'de demokratik muhalefet tarafından kullanılan tarihi Pahonya arması ile
Minsk'teki Özgürlük Günü kutlamaları sırasında beyaz-kırmızı-beyaz bayrak taşıyan göstericiler
Nazi işbirlikçisi Belarus Merkez Konseyi binasında dalgalanan beyaz-kırmızı-beyaz bayrak (Haziran 1943)

19 Eylül 1991-5 Haziran 1995 tarihleri arasında kullanılan beyaz-kırmızı-beyaz bayrağın tasarımı ilk olarak Belarus Halk Cumhuriyeti döneminde tasarlandı.[27] Bazı kaynaklar bu bayrağın tasarımının 1917'den önce Klaudziy Duj-Duşeuski tarafından tasarlandığını yazmaktadır.[28] Tasarımdaki kırmızı ve beyaz renkler Litvanya Büyük Dükalığı ve Polonya-Litvanya Birliği'nin geleneksel devlet hanedanlık armalarına dayanır. Bu renkler aynı zamanda Belarus tarihinin geleneksel arması olan ve kırmızı zemin üzerine beyaz bir süvarinin tasarlandığı Pahonya'nın renkleridir.[29] Bu bayrak 19 Şubat 1918'de Minsk'teki hükûmet binasının üzerinde çekildi ve Belarus Halk Cumhuriyeti'nin resmî devlet bayrağı olarak kullanıldı.[30]

1921-1939 arasında beyaz-kırmızı-beyaz bayrak, İkinci Polonya Cumhuriyeti'nin bir parçası olan Batı Belarus'taki gruplar, Belarus Köylü ve İşçi Birliği ve Belarus Hristiyan Demokrasisi gibi siyasi örgütler tarafından kullanıldı.[31] Litvanya ordusuna bağlı "Belarus Özel Taburu" da bu bayrağı kullanmıştı. 1939 yılındaki Polonya Seferi sonrası Sovyet yönetimine geçen Batı Belarus'ta bu bayrağın kullanımı yasaklandı.[31]

1941'de bayrak Nazi Almanyası'nın Belarus'u işgali sonrası Naziler ve işbirlikçileri tarafından kullanılmaya başlandı. Nazi ordusu ve Waffen-SS bünyesindeki Belarus işbirlikçilerinin kol armaları üzerinde beyaz-kırmızı-beyaz bayrak mevcuttu. Belarus Merkez Konseyi de 1943-1944 yılları arasında bu bayrağı kullandı. II. Dünya Savaşı'nın sona ermesinden sonra Batı ülkelerindeki Belarus diasporası ve Belarus'taki bazı Sovyet karşıtı gruplar tarafından kullanıldı. Sovyetler Birliği'nin dağılması sürecinde 1980'lerin sonlarında bayrak "ulusal canlanma" ve "demokratik değişikliklerin" sembolü olarak kullanıldı. Belarus Halk Cephesi önerisi ile bayrak 1991'deki bağımsızlık sonrası Belarus'un resmî bayrağı haline geldi.[31] Aleksandr Lukaşenko beyaz-kırmızı-beyaz bir bayrağı bir devlet bayrağı olarak benimsemenin aceleyle verilmiş bir karar olduğunu savundu.[32]

1995 referandumundan sonra Minsk'teki Beyaz Rusya Yüksek Sovyeti binasının üstündeki gönderden indirilen bayrak parça parça kesildi ve her biri ayrı olarak satıldı.[8] 1995'ten sonra beyaz-kırmızı-beyaz bayrak, özellikle 2006 ve 2010 devlet başkanlığı seçimlerinden sonraki protestolarda, Özgürlük Günü kutlamalarında ve Dziady törenlerindeki kitlesel mitinglerde Lukaşenko hükûmeti muhaliflerinin sembolü olarak kullanıldı. Bayrağın kamusal kullanımı resmî olarak yasaklanmasa da, yetkililer tarafından kayıt dışı bir sembol olarak ele alınır. Bu durum, söz konusu bayrağın siyasi aktivistler veya spor taraftarları tarafından kullanılması sonucu kovuşturmalar veya tutuklanmaların gerçekleşebileceği sonucunu doğurmaktadır.[33][34] 2010'da Syarhey Kavalenka Vitsebsk'teki kent meydanındaki bir Noel ağacının üstüne beyaz-kırmızı-beyaz bayrağı yerleştirmesi nedeniyle üç yıl hapis cezasına çarptırıldı.[35] Belarus Halk Cephesi lideri Anton Astapoviç 2010 yılında beyaz-kırmızı-beyaz bayrağa tarihî ve kültürel değer statüsü verme önerisi sunmuş ancak Belarus Kültür Bakanlığı bu öneriyi reddetmiştir.[36] Bayrağın kullanımı spor alanında da kısıtlanmıştır. 2011 yılında Avrupa Kadınlar Basketbol Şampiyonası maçlarında bayrağın kullanımı Polonya'da yasaklandı. Benzer olarak Uluslararası Buz Hokeyi Federasyonu İsveç ve Finlandiya'da düzenlenen 2013 Buz Hokeyi Dünya Şampiyonası'nda "maçların oynandığı alanlarda herhangi bir siyasi sembol ve işaret kullanmasına izin verilmeyeceği" gerekçesiyle kullanımını yasakladı. Ekim 2010'da UEFA Avrupa Ligi kapsamındaki FK Dinamo Minsk-Club Brugge KV maçında birkaç taraftarın beyaz-kırmızı-beyaz bayrak dalgalandırmasının ardından kendisini "Beyaz Rus taraftarlarından sorumlu" bir kişi olarak tanıtan biri engel olmaya çalıştı. Benzer olarak FK BATE Borisov-FC Sheriff maçında beyaz-kırmızı-beyaz bayraklı ve kırmızı-yeşil bayraklı taraftarlar arasında kavga çıktı.[37]

1995 referandumu

[değiştir | kaynağı değiştir]
Ana madde: 1995 Belarus referandumu
Aleksandr Lukaşenko'nun 1995 referandumu öncesi önerdiği bayrak tasarımı
1995 referandumunda belirlenen ve 2012'ye kadar kullanılan bayrak

Aleksandr Lukaşenko, 1993 yılında devlet sembollerine dair bir referandum düzenlemeye çalışsa da, yeterli düzeyde meclis desteği alamadığından bu referandum gerçekleşmedi. 21 Mart 1995'te, iki küçük yeşil ve bir geniş kırmızı şeritten oluşan bir bayrak tasarımı önerdi; ancak birkaç gün sonra yeni tasarımlar oluşturuldu ve Mayıs 1995 referandumunda bu yeni tasarımlar oylamaya sunuldu.[38] 14 Mayıs 1995'te, Belarus'un tüm bölgelerinde referandum yapıldı. Referandumda dört soru soruldu. Sorulardan biri "Belarus Cumhuriyeti için devletin önerdiği bayrak ve armayı destekliyor musunuz?" idi. Seçmenlerin %64,7'sinin katıldığı referandumda armayla ilgili katılımcıların %75,1'i (3.622.851 kişi) evet, %24,9'u (988.839 kişi) ise hayır oyu kullandı ve 3:1 oranında evet oyu çıkması neticesinde yeni bayrak ve arma kabul edildi. Referandumda toplam 211.732 oy ise geçersizdi.[39][40] 1995 referandumu yeni bayrağı destekleyen Lukaşenko yönetimiyle Belarus Halk Cephesi çatısı altında örgütlenmiş Batı yanlısı milliyetçi cephenin karşı karşıya geldiği bir süreçti.[41] Tartışmalı referandum öncesinde muhalefete göre; devlet medyası Pahonya armasının Nazi Almanyası'nın Belarus'u işgali sırasında da kullanılması nedeniyle armayı Nazizm ile özdeşleştirdi. Kathleen Mihalişko referandumdan çıkan evet sonucunun Belarus'un otoriterliğe dönüşünün göstergesi olduğunu yazdı.[42] Referandum sonucu ayrıca Lukaşenko'nun Sovyet geleneğini içeren politikalarına halkta yaygın destek olduğunu göstermekteydi.[42] Yeni sembollerin kabulüyle birlikte Belarus, Sovyet dönemi sembollerine dönen tek ülke oldu.[41]

Lukaşenko bu referandumun özellikle Büyük Vatanseverlik Savaşı sırasında kazanılan zaferle ilişkili olduğunu vurguladı ve referandum sonucunu zafer ilan ederek "savaştığınız ülkenin bayrağını size geri döndürdük. Size hem hatırayı hem de gururu geri döndürdük" ifadelerini kullandı.[43] 26 Mart 1998'de çıkartılan yasaya göre her Mayıs ayının ikinci pazar gününün "Devlet Arması ve Ulusal Bayrak Günü" olarak kutlanması kararlaştırıldı.[44]

Kullanım

[değiştir | kaynağı değiştir]
Minsk'teki bir kamu binası üzerinde dalgalanan Belarus bayrağı

Belarus Anayasası'na göre bayrak hava koşulları müsait ise günlük olarak pek çok yerde asılmış olması gerekir. Belarus Devlet Başkanlığı Binası'nda, Belarus Temsilciler Meclisi ve Belarus Cumhuriyet Konseyi binasında, Belarus hükûmeti ve alt kuruluşlarına ait binalarında, Belarus Devlet Kontrol Komitesi binası dahil olmak üzere Belarus devlet başkanı bağlı tüm kurum binalarında, Belarus Cumhuriyeti Millî Bankası binasında, Belarus Anayasa Mahkemesi binasında, genel mahkemeler, savcılık binaları, yerel yönetim organlarının idari ofislerinde, Belarus'un diplomatik temsilcilik binalarında, Belarus'a resmî ziyaret gerçekleştiren devlet görevlilerine tahsis edilen araçlarda, Belarus'taki nehirlerde dolaşan kayıtlı gemilerde, seçim günleri, referandumlar ve oylamaların gerçekleştirildiği binalarda, devlet temsilcilerinin ve yerel milletvekillerinin düzenlediği toplantıların gerçekleştiği tesislerde, Belarus Silahlı Kuvvetleri mevzuatına uygun olarak belirlenen askerî bina ve araçlarda, Belarus Devlet Sınır Komitesi binası ve Belarus sınırları yer yer alan alt kuruluşlara ait devlet binalarında, spor alanında gerek ulusal gerekse uluslararası alanda ödül kazanan sporcuların ödüllendirme sırasında ve Belarus yasalarında belirlenen diğer bina ve nesneler üzerinde bayrak bulundurulması zorunludur.[45] Bununla birlikte bayrak tasarımı Belarus Silahlı Kuvvetleri'ne bağlı muhafız birimlerinin kullandığı rozetlerde de yer almaktadır.[46]

İlgili yasa bayrağın anma törenleri, aile toplantıları gibi özel günlerde kullanılmasına izin verir. Ayrıca kamu kuruluşları, şirketler ve sivil toplum kuruluşu gibi çeşitli kuruluşlar tarafından da kullanılabilir. Anayasanın 5. maddesinde bayrağın vatandaşlar tarafından gerekli saygıyı sağlamak koşuluyla bayrak direği kullanmadan doğum, aile toplantıları gibi etkinliklerde kullanılabileceği yazılıdır.[47]

26 Mart 1998'de çıkartılan yasayla birlikte her mayıs ayının ikinci pazar günü "Devlet Arması ve Ulusal Bayrak Günü" (Belarusça: Дзень дзяржаўнага гербу і дзяржаўнага сцягу Рэспублікі Беларусь, Rusça: День Государственного герба и Государственного флага Республики Беларусь) olarak kutlanmaktadır.[44][48]

Bayrak direği ucu

[değiştir | kaynağı değiştir]
Bayrak direği ucu

1991 yılında Sovyetler Birliği'nin dağılması sonrası çıkan kararnamede beyaz-kırmızı-beyaz bayrak ile birlikte Azize Yefrosinya haçı motifinin bulunduğu Pahonya'nın, bayrak direği ucu olarak kullanılması kararlaştırıldı.[49] Sonraki dönemde 1995 yılında çıkan Devlet Başkanlığı kararnamesinde bu kullanım kaldırıldı. Yeni kararnamede bayrağın altın sarısı rengindeki bayrak direği ucunda beş köşeli yıldız bulunacağı belirtildi. Belarus arması da benzer bir yıldız kullanılmakta olup bu semboller Sovyet dönemindeki kullanımlardır.[50] Önceleri sadece törenler ve etkinlikler sırasında kullanılan bayrak ucu, 2004 yılında çıkan Devlet Başkanlığı kararnamesi sonrası devlet binalarında da kullanılmaya başlandı.[51]

Kötüye kullanıma dair yaptırımlar

[değiştir | kaynağı değiştir]

Belarus devlet sembolleri yasada belirtilenlerin dışında kullanılması veya saygısızca davranılmasına dair cezalandırma esasları Belarus Ceza Kanunu'nun 370. maddesinde belirlenmiştir. Yasaya göre devlet sembollerine alenen saygısızlık yapanlara zorunlu kamu hizmeti, para cezası veya üç aydan bir yıla kadar hapis cezası gibi yaptırımlar uygulanır.[52]

İlgili bayraklar

[değiştir | kaynağı değiştir]

1995 bayrağının kabul edilmesinden bu yana bazı hükûmet kurumları, bu bayrağın tasarımını temel alan bazı bayrakları kullanmaya başladı. 1997'de kabul edilen ve günümüzde de kullanılmaya devam edilen Belarus devlet başkanı bayrağının tasarımı, ulusal bayrağın 5:6 oranındaki tam bir kopyasının üzerine Belarus armasının altın sarısı ve kırmızı renkte eklenmesinden meydana gelir. Bayrak, devlet başkanının varlığını göstermek için binalarda ve araçlarda kullanılır.[53] 2001 yılında yürürlüğe giren Belarus Silahlı Kuvvetleri'ne yönelik kararnamede, oranı 1:1.7 olan ve sadece kırmızı rengin kullanıldığı tasarımın ordu sancağında kullanılması kabul edildi. Sancağın ön yüzünde Belarus armasının üzerinde "УЗБРОЕНЫЯ СІЛЫ" ("Silahlı Kuvvetler"), altında ise "РЭСПУБЛІКІ БЕЛАРУСЬ" ("Belarus Cumhuriyeti") yazılıdır.[54]

Devlet Bayrağı Meydanı

[değiştir | kaynağı değiştir]
Devlet Bayrağı Meydanı'nda dalgalanan bayrak
Ana madde: Devlet Bayrağı Meydanı (Minsk)

Bayrak onuruna düzenlenen, Minsk'teki Zafer Bulvarı ile Orlovskaya Caddesi'nin kesiştiği bölgedeki BelEkspo Ulusal Sergi Merkezi'nin önünde yer alan Devlet Bayrağı Meydanı, 2 Temmuz 2013'te gerçekleştirilen törenle açıldı.[55] Meydanda yer alan ve paslanmaz çelikten üretilmiş bayrak direğinin üst kısmının çapı 30 cm, dip kısmının çapı ise 50 cm'dir. Işıklandırma sisteminin kurulu olduğu direğin toplam yüksekliği 70 metredir. Bayrak, su geçirmez kumaştan yapılmış olup alanı 100 m2, kütlesi 25 kg'dır. Bayrak, uzaktan kumanda ile göndere çekilebilmektedir.[56]

Galeri

[değiştir | kaynağı değiştir]

Notlar

[değiştir | kaynağı değiştir]
  1. ^ Beyaz Rusçada "Сцяг" bayrak, askerî şerit veya afiş anlamlarına gelebilir, hepsi aynı kelime ile tariflendirilir.[1]
  2. ^ Bazı kaynaklar kullanılan süsleme deseninin gerçekle çeliştiğini belirtir.[10]

Kaynakça

[değiştir | kaynağı değiştir]

Özel

[değiştir | kaynağı değiştir]
  1. ^ Spatkay, Leanid Uladzіmіravіç (2008). Нацыянальныя і дзяржаўныя сімвалы Беларусі (Belarusça). Издательские решения. s. 64. ISBN 9785448318757. 
  2. ^ ""Указ Президента Республики Беларусь Об утверждении Положения о Государственном флаге Республики Беларусь"" (Rusça). Geraldika.ru. 26 Nisan 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Şubat 2020. 
  3. ^ a b c "СТБ 911-2008 Государственный флаг Республики Беларусь. Общие технические условия" (Rusça). Vik.by. 19 Ağustos 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Şubat 2020. 
  4. ^ "Государственная символика Республики Беларусь" (Rusça). Beyaz Rusya Devlet Başkanlığı. 4 Ekim 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Şubat 2020. 
  5. ^ ""The official internet-portal of the President of the Republic of Belarus/2010"" (İngilizce). Beyaz Rusya Devlet Başkanlığı. 22 Aralık 2010 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Şubat 2020. 
  6. ^ "Что символизируют собой цвета флага Беларуси?" (Rusça). Rubaltic.ru. 15 Mayıs 2017. 29 Haziran 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Nisan 2020. 
  7. ^ Skobelev 1997, ss. 14-18.
  8. ^ a b Fedor, Julie; Kangaspuro, Markku; Zhurzhenko, Tatiana; Lassila, Jussi (2017). War and Memory in Russia, Ukraine and Belarus (İngilizce). Springer. s. 84. ISBN 9783319665238. Erişim tarihi: 12 Şubat 2020. 
  9. ^ a b c Basay A. N.; Kurkov I. M. (1994). "Флагі Беларусі ўчора і сёння". Polymya (Belarusça). s. 24. ISSN 0130-8068. 
  10. ^ a b "орнамент судьбы: человека, народа, государства" (Rusça). Belaruskaya Dumka. 22 Kasım 2019. 24 Mart 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Nisan 2020. 
  11. ^ "Маладзец – Марчык" (Belarusça). Svaboda.org. 30 Nisan 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Nisan 2020. 
  12. ^ a b "Об этом не рассказывают в школе: тяжелая жизнь автора орнамента на государственном флаге" (Rusça). Belsat. 8 Şubat 2018. 24 Mart 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Nisan 2020. 
  13. ^ "У Сянне адкрылі помнік жанчыне, якая вышыла арнамент з дзяржаўнага сцяга" (Belarusça). Budzma.by. 6 Temmuz 2015. 25 Ağustos 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Şubat 2020. 
  14. ^ Rassadzin 2009, s. 9.
  15. ^ Rassadzin 2009, ss. 11-12.
  16. ^ a b c Skobelev 1997, s. 17.
  17. ^ Ambrose, Anatoli Konstantinoviç (1965). "Раннеземледельческий культовый символ («ромб с крючками»)". Sovetskaya arkheologiya (Rusça), 1. s. 22. OCLC 715183492. 
  18. ^ Ribakov, Boris Aleksandroviç (1981). Язычество древних славян (Rusça). Hayka. s. 475-501. ISBN 978-5-02-009585-4. 
  19. ^ Rassadzin 2009, ss. 10-11.
  20. ^ Skobelev 1997, s. 16.
  21. ^ "Конституции (Основного Закона) Белорусской Социалистической Советской Республики (1927)" (Rusça). Beyaz Rusya Ulusal Hukuki İnternet Portalı. 22 Aralık 2007 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Şubat 2020. Madde 32: Торговый и военный флаг ССРБ состоит из полотнища красного (алого) цвета, в левом углу которого - у древка, наверху помещены золотые буквы ССРБ, или надпись: Социалистическая Советская Республика Белоруссии. 
  22. ^ "Конституции (Основного Закона) Белорусской Социалистической Советской Республики (1927)" (Rusça). Beyaz Rusya Ulusal Hukuki İnternet Portalı. 22 Şubat 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Şubat 2020. Madde 75: Государственный флаг Белорусской Социалистической Советской Республики состоит из красного или алого полотнища, в верхнем левом углу которого у древка помещены золотые буквы БССР. 
  23. ^ "Конституции Беларуси – Национальный правовой портал Республики Беларусь" (Rusça). Beyaz Rusya Ulusal Hukuki İnternet Portalı. 13 Ocak 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Şubat 2020. 
  24. ^ "СТБ 911-2008". Beyaz Rusya Ulusal Teknik Normatif Hukuki İşlemler Fonu (Rusça). 7 Mayıs 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Şubat 2020. 
  25. ^ В. А. Sokolov (2002). Вексиллологический справочник по флагам Российской империи и СССР (Rusça). МГИУ. s. 628. ISBN 5-276-00240-1. 
  26. ^ Указ Президиума ВС БССР от 8.05.1956 об утверждении Положения о Государственном флаге Белорусской ССР, Rusça Vikikaynak.
  27. ^ Grigoriĭ Viktorovich Ioffe; Grigorij V. Ioffe (2008). Understanding Belarus and how Western Foreign Policy Misses the Mark (İngilizce). Rowman & Liitlefield. ISBN 9780742555587. 
  28. ^ "Наша Ніва" (Belarusça). Naşa Niva. 2 Haziran 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Şubat 2020. 
  29. ^ Wilson, Andrew (2012). Belarus: The Last European Dictatorship (İngilizce). Yale University Press. ISBN 978-0300134353. Erişim tarihi: 10 Şubat 2020. 
  30. ^ Latyshonak, Oleg. "Дзяржаўная сымболіка Беларускай Народнай Рэспублікі" (Belarusça). Arche. 13 Mart 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Mayıs 2020. 
  31. ^ a b c Vashkeviç, Andrey (2007). "Нашы сцягі над Заходняй". Arche (Belarusça). 4 (55). 20 Ekim 2007 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Nisan 2020. 
  32. ^ Skobelev 1997, s. 4.
  33. ^ "Затрыманьні на рыцарскім фэсьце" (Belarusça). Polskie Radio. 3 Temmuz 2006. 5 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Şubat 2020. 
  34. ^ Congressional Record. U.S. Government Printing Office. 1949. 
  35. ^ İnsan Hakları İzleme Örgütü (2011). World Report 2011: Events of 2010. Seven Stories Press. s. 407. ISBN 9781609801519. Erişim tarihi: 11 Şubat 2020. 
  36. ^ "Минкульт отказался признать бело-красно-белый флаг историко-культурной ценностью" (Rusça). Open.by. 9 Şubat 2010. 11 Şubat 2010 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Şubat 2020. 
  37. ^ Bylina, Vadzim (24 Mayıs 2013). "White-Red-White Flag: The True Belarusian Symbol or a Sign of the Opposition?" (İngilizce). Belarus Digest. 25 Nisan 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Mayıs 2020. 
  38. ^ "Государственный флаг Республики Беларусь" (Rusça). Rusya Veksilloloji ve Hanedanlık Armaları Merkezi. 19 Temmuz 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Şubat 2020. 
  39. ^ Z. Szybieka (2002). Historia Białorusi 1795-2000 (Lehçe). Lubnin. 
  40. ^ "Центральной комиссии Республики Беларусь по выборам и проведению республиканских референдумов" (PDF) (Rusça). Beyaz Rusya Merkez Komisyonu. 11 Ekim 2016 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Şubat 2017. 
  41. ^ a b Viktorovich Ioffe, Grigorii (2008). Understanding Belarus and how Western Foreign Policy Misses the Mark. Rowman & Liitlefield. s. 64. 
  42. ^ a b Mihalishko, Kathleen J. (1997). Dawisha, Karen; Parrott, Bruce (Ed.). Democratic Changes and Authoritarian Reactions in Russia, Ukraine, Belarus and Moldova. Cambridge Üniversitesi Yayınları. s. 265. 
  43. ^ Vitali Silitski (11 Mayıs 2005). "A Partisan Reality Show" (İngilizce). Belarus News and Analysis. 5 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Şubat 2017. 
  44. ^ a b Silitski, Vitali (26 Mart 1998). "Указ Президента Республики Беларусь 26 марта 1998 г. N 157 "О государственных праздниках, праздничных днях и памятных датах в Республике Беларусь"" (Rusça). Beyaz Rusya Ulusal Bilgi Merkezi. 7 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Şubat 2017. 
  45. ^ "О государственных символах Республики Беларусь" (Rusça). Beyaz Rusya Ulusal Hukuki İnternet Portalı. 5 Temmuz 2004. 30 Kasım 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Şubat 2020. 
  46. ^ "Военный мундир Нагрудные знаки" (Rusça). Beyaz Rusya Savunma Bakanlığı. 18 Aralık 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Şubat 2020. 
  47. ^ "АКОН РЕСПУБЛИКИ БЕЛАРУСЬ 5 июля 2004 г. № 301-З" (Rusça). Beyaz Rusya Ulusal Hukuki İnternet Portalı. 30 Kasım 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Şubat 2020. 
  48. ^ "Belarus' National Emblem and National Flag Day" (İngilizce). Beyaz Rusya Resmî Sayfası. 14 Mayıs 2017. 21 Mayıs 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Şubat 2020. 
  49. ^ "Постановление Верховного Совета Республики Беларусь от 11 декабря 1991 года № 1302-XII «Об утверждении Положения о Государственном флаге Республики Беларусь»" (Rusça). Pravo.kulichki.com. 19 Haziran 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Şubat 2020. 
  50. ^ "ГОРДО РЕЮТ БОЕВЫЕ СТЯГИ!" (Rusça). Grinchevskiy.ru. 7 Ağustos 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Şubat 2020. 
  51. ^ "Указ Президента Республики Беларусь от 7 июня 1995 г. №214 "Об утверждении Положения о Государственном флаге Республики Беларусь"" (Rusça). Old.bankzakonov.com. 2 Aralık 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Şubat 2020. 
  52. ^ "Уголовный кодекс Республики Беларусь от 9 июня 1999 года № 275-З" (Rusça). Beyaz Rusya Ulusal Hukuki İnternet Portalı. 7 Eylül 2004 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Şubat 2020. 
  53. ^ "УКАЗ ПРЕЗИДЕНТА РЕСПУБЛИКИ БЕЛАРУСЬ 27 марта 1997 г. № 217" (Rusça). Beyaz Rusya Devlet Başkanlığı. 10 Eylül 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Şubat 2020. 
  54. ^ "Флаги армии Беларуси" (Rusça). Rusya Veksilloloji ve Hanedanlık Armaları Merkezi. 18 Temmuz 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Şubat 2020. 
  55. ^ "Аб прысваенні найменняў састаўным часткам г.Мінска" (Belarusça). Minsk Kent Yürütme Konseyi. 5 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Şubat 2020. 
  56. ^ "Президент Беларуси внес свой вклад в реконструкцию Площади Флага в Минске" (Rusça). CTV. 20 Nisan 2013. 25 Eylül 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Şubat 2020. 

Genel

[değiştir | kaynağı değiştir]
  • Rassadzin, Syarhey (2009). Государственные символы Беларуси: исторические истоки и судьбы герба и флага (Rusça). Minsk. ISBN 978-985-01-0767-1. 
  • Skobelev, Eduard Martsinaviç (1997). Герб и флаг Белорусской державы (Rusça). Minsk: Полымя. ISBN 985-02-0728-0. 
"https://tr.wikipedia.org/w/index.php?title=Belarus_bayrağı&oldid=31175648" sayfasından alınmıştır