.308 Winchester
7.62x51mm NATO (resimde bulunmamaktadır) şekil olarak .308 Winchestera benzer.
.308 Winchester, 30-06 SpringField fişeğinin yerini almak için .300 savage kalibresinden geliştirilmiş bir mermidir. Vuruş gücü ve menzil olarak 30-06 Springfielde benzer ancak kovan boyu kısaltılmıştır. 30-06 SpringField fişeğinin uzun olması nedeniyle yeni nesil otomatik silahlarda tutukluk yaptığı görülmüştür. Sorunun çözümünü araya ABD Winchester firmasıyla T64E3 kod adıyla yapılan ortak çalışmada ilk olarak 1952 senesinde Winchester için özellikle ticari ve sportif/av amaçlı geliştirilmiş fişeğin başarısının ardından 2 sene sonra NATO bünyesinde .308 winchesterın üzerinden NATO'da yaygın olarak kullanılan 7.62x51mm NATO geliştirilmiştir. bu iki mermi birbirinden sade 0.2mm çap farkı gösterip çok küçük kovan yapısı farkına sahipler. Çekirdek çapı 7.82mm(0.308 inç) dir. 30-06 SpringField mermisinin 63mm olan kovan boyu 51mm'ye indirilmiş; kovan hacim kapasitesinde fazla azalma olmaması için kovan çapı yaklaşık 1mm kadar genişletilmiştir. Yani kovan hacmi fazla değişmeme şartıyla boyu kısaltılmış olan fişek görünüm olarak 30-06 Springfield fişeğinden daha kısa ve şişman bir yapıya sahiptir.[1] Winchester o dönemde üretimde olan(ve hala üretimi devam eden) Winchester Model 70'te 308 winchester kalibresini kullanmış ve başarılı modelinin başarısını katlamıştır. bu silah vietnam savaşı döneminde ABD birliklerince keskin nişancı tüfeği olarak kullnılsa da başarısını daha çok Polis özel birliklerinin keskin nişancı tüfeği ve ayrıca çok başarılı bir av silahı olarak göstermiştir. daha önce de belirtildiği gibi .308 winchester askeri kullanımdan ziyade sivil kullanım için üretilen bir kalibredir. ancak onun çok az farklı olan modeli 7.62x51mm NATO, NATO ülkelerinde yaygın olarak kullanılan bir kalibredir ve G3'ten tut birçok keskin nişancı tüfeğine kadar yaygın bir kalibre olarak kullanılmaktadır. sivil kullanıma açık olan .308 winchester kalibre yivli av tüfekleri 7.62x51mm NATOyu kullanabilseler de silah performansı bu tip kullanımda ciddi olarak düşmekte ancak bir tehlike arz etmemektedir.[2]
Yapısı
[değiştir | kaynağı değiştir].308 Winchester 3.64 ml (56.0 grain) H2O kovan hacmine sahiptir.[3] (Bu hacim 30-06 Springfield'de 68.2 grain (4.43 ml ) H2O'ye eşit)
Namlu Yüklenmesi
[değiştir | kaynağı değiştir]Özellikle magnum kalibrelerinin ciddi bir sorunu olan ve son zamanlardaki teorilere göre namlu ömrünün azalmasının yanı sıra isabetlilik oranına da etkili olan namlu yüklenmesi (Eng: Over Bore) kavramı .30 kalibrede en mükemmel şeklini bu kalibrede almaktadır. Bu kalibreye donatılmış silahların namlu ömrü oldukça yüksek ve atış için üretilen match grade mühimmat ile isabetliliği mükmmel derecededir (dünyanın en isabetli iki kalibresi .308 win ve 6mm PPC). Dünyanın her yerinde bu kalibreye doatılmış oldukça isabetli keskin nişancı tüfeklerine rastlamak mümkündür.
.308 Winchester vs. 7.62x51mm NATO
[değiştir | kaynağı değiştir].308 Winchester ile söz konusu kalibrenin çok küçük bir farkı bulunmasından dolayı özellikle .308 winchester kalibre yivli av tüfekleri bu kalibreyi de ateşleyebeilirler ancak bir miktar performans kaybı yaşarlar.[1]
7.62x51mm NATO ve .308 Winchester birbirinin yerine kullanılabilecek kadar benzerdirler. Ancak .308 win daha uzak mesafelere atılabilemek ve beş büyük avı avlayabilmek için daha yüksek basınca sahip olacak şekilde doldurulmuştur. SAAMI .308 win'in 7.62x51mm NATO namlusunda atılmasının riskli olduğunu belirtmez. Çünkü her ikisinin de mermi çapı ve kullanılan barutun üreteceği basıncı tolere edebilecek ve birbirinin yerine kullanılabileceğine dair kanıtlar bulunmaktadır. ATF ise 7.62x51mm NATO namlusunun üzerinde bulunacak mührün kontrolünü önermektedir.
Bunun tam tersini söylemek de mümkündür. 7.62 NATO kalibresinde bir fişeği .308 namlusunda ateşlemeye çalışır isek olacak şey sadece bolt mekanizmasının kapanması biraz zorlanır. Nedeni de NATO kalibresinin biraz(0.013 inch) daha uzun ve fişeğin omuz kısmının uzun olmadısır. Bu tasarım genelde otomatik veya yarı-otomatik olan askeri silahların gaz kaçağını biraz daha optimize etmeye yöneliktir. Geriye kalan ise mermi çekirdeğinin tipine göreolacaktır. Av için kullanılacak merminin askeri çekirdek olması (147 grain FMJ) durdurucu gücü oldukça düşük olacaktır. Ayrıca askeri tip fişeklerin patlama basınçları genelde daha düşük olduğundan namlu çıkış hızı daha düşük olur. Ayrıca askeri tip fişeklerde kullanılan barut daha kısa namlularda (refernas değer 45 cm/17 inch) tamamen yanıp bitmesine yönelik hızlı yanan barut olmasından dolayı biraz farklı internal balistik sonuçları yaratabilir.[2]
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ a b http://www.federalcartridge.com/ballistics 22 Haziran 2007 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. Federal Cartridge Co. ballistics page
- ^ a b "SAAMI Unsafe Arms and Ammunition Combinations" (PDF). 16 Kasım 2013 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Ocak 2011.
- ^ Hornady Handbook of Cartridge Reloading, Fourth Edition, 1991, Hornady Manufacturing Company, Grand Island, NE.