Pumunta sa nilalaman

Unang milenyo

Mula sa Wikipedia, ang malayang ensiklopedya
(Idinirekta mula sa Ika-1 milenyo)
Milenyo: unang milenyo BC - unang milenyo - ikalawang milenyo
HesukristoImperyong RomanoDakilang Moske ng MeccaAhedresAttila ang Hunbundok VesubioMaagang Gitnang PanahonImperyong Azteckorte ni Pilato
Mula kaliwa, paikot sa kanan: Paglalarawan ni Jesus, ang sentral na pigura sa Kristiyanismo; the central figure in Christianity; Ang Koliseo, isang muhon ng minsang makapangyarihang Imperyong Romano; ang Kaaba, ang Dakilang Moske ng Mecca, ang pinakabanal na lugar ng Islam; Ahedres, isang larong table na naging popular sa buong mundo; Bumagsak ang Kanlurang Imperyong Romano, na inihahatid sa Maagang Gitnang Panahon; Ang labing kalansay ng isang batang babae, na kilala bilang "babaeng singsing", na pinatay sa pamamagitan ng pagputok ng Bundok Vesubio noong AD 79; Attila ang Hun, pinuno ng Imperyong Hun, na kinuha ang karamihan ng Silangag Europa (Likuran: Reproduksyon ng lumang miyural mula sa Teotihuacan, Pambansang Museo ng Antropolohiya, Lungsod ng Mehiko)

Ang unang milenyo ng anno Domini o Karaniwang Panahon ay isang milenyo na sumasaklaw sa mga taong 1 hanggang 1000 (una hanggang ika-10 dantaon; sa astronomiya: JD o Huliyanong araw na 1721425.52086667.5[1]). Tumaas ang populasyon ng mundo ng mas mabagal kaysa noong nakaraang milenyo, mula sa mga 200 milyon noong taong 1 AD hanggang sa mga 300 milyon noong taong 1000.[2]

Sa Kanlurang Eurasya at Malapit na Silangan, ang unang milenyo ay isang panahon ng malaking paglipat mula Klasikong Sinaunang Panahon tungo sa Gitnang Panahon. Nakita sa unang siglo ang rurok ng Imperyong Romano, na sinundan ng unti-unting paghina nito noong panahon ng Huling Sinaunang Panahon, ang pagbangon ng Kristiyanismo at ang Dakilang Pandarayuhan. Ang ikalawang kalahati ng milenyo ay nakikilala bilang ang Maagang Gitnang Panahon sa Europa, at minamarka ng pagpapalawak ng Viking sa kanluran, ang pagbangon ng Imperyong Bisantino sa silangan.

Mga sanggunian

[baguhin | baguhin ang wikitext]
  1. "Bilang ng Huliyanong Araw mula kalkulador (casio.com)". Inarkibo mula sa orihinal noong 2020-10-26. Nakuha noong 2020-10-22.{{cite web}}: CS1 maint: date auto-translated (link)
  2. Klein Goldewijk, K. , A. Beusen, M. de Vos at G. van Drecht (2011). Ang HYDE 3.1 pang-espasyong tahasang datos ng sapilitang paggamit ng lupa ay nagbago sa nakaraang 12,000 taon, Global Ecology and Biogeography20(1): 73-86. doi:10.1111/j.1466-8238.2010.00587.x (pbl.nl Naka-arkibo 2021-04-23 sa Wayback Machine.). Tinaya nina Goldewijk et al. (2011) ang 188 milyon noong taong 1, binabanggit ang isang panitikan na saklaw na 170 milyon (mababa) hanggang 300 milyon (mataas). Sa tinayang 188 milyon, 116 milyon dito ang tinatayang para sa Asya (Silangang Asia, Timog Asya, Timog-silangang Asya, at Gitnang Asya kabilang ang Kanlurang Asya), 44 na milyon para sa Europa at Malapit na Silangan, 15 milyon para sa Aprika kabilang ang Romanong Ehipto at Romanong Hilagang Aprika, 12 milyon para sa Mesoamerika at Timog Amerika. Ang Hilagang Amerika at Oseaniya ay mababa sa isang milyon. Para sa 1000, tinataya nila ang populasyon ng mundo sa 295 milyon . [1][patay na link][2][patay na link]